Inleiding
In het belang van mijn onderzoek wil ik u graag een paar vragen stellen over het wetsvoorstel: “Scheiden zonder rechter”. Ik zal kort even benoemen waar het wetsvoorstel over gaat. Dit wetsvoorstel is ontwikkeld in 2014 en gaat ervoor zorgen dat je echtgenoten zonder minderjarige kinderen, kunnen scheiden bij de abs van de gemeente.
Vragen
Wetsvoorstel scheiden zonder rechter
1. Bent u bekend met het wetsvoorstel?
Ja ik ben bekend met het wetsvoorstel. Wat het volgens mij inhoudt is dat het een combinatie is van de huidige procedures van een huwelijksaangifte, inschrijving echtscheidingsovereenkomst en ontbinding van een geregistreerd partnerschap. Er wordt een melding gedaan van een voorgenomen scheiding, dan moet je 14 dagen wachten, en dan kunnen wij de echtscheiding uitspreken.
2. Denkt u dat het uitspreken van een echtscheiding binnen uw functie past?
Het past wel binnen onze functie, maar nadeel van het wetsvoorstel nu is dat we nu wel de echtscheiding uitspreken, maar dat er bij de rechtbank veel beter gekeken kan worden naar de rechtsgevolgen. De rechtbank gaat ook over de pensioenverdeling, gezag over kinderen (dit is dan hierbij niet van toepassing), maar de rechtbank regelt veel meer. Vermogensrechtelijk doen wij niks met de echtscheiding, daar hebben wij ook geen verstand van. Mocht er na de echtscheiding alsnog problemen ontstaan, moeten de ex-echtgenoten alsnog naar de rechtbank. Hierdoor denk ik dat het wetsvoorstel niet echt zinvol is. De procedure bij de rechtbank moet simpel worden. De procedure bij de rechtbank is momenteel ook niet erg ingewikkeld als beide partijen 1 advocaat in de arm nemen. Als zij alles samen ook al geregeld hebben is er eigenlijk alleen maar sprake van een administratieve zitting en is dat zo geregeld. Als de echtscheiding via de rechtbank blijft, is de rechtszekerheid groter voor beide partijen.
3. Denkt u dat er genoeg expertise is op het gebied van het uitspreken van een echtscheiding? Op het moment dat het wetsvoorstel een wet wordt krijgen wij altijd genoeg informatie van onze vakbroeders. Zoals ik het nu inschat gaan wij geen toets doen aan enige vermogensrechtelijke zaken, wij gaan alleen toetsen aan formele voorwaarden. Het enige wat je zal kunnen krijgen is dat voor een echtscheiding gezamenlijk een verzoek gedaan moet worden, ik denk dat dit lastig is. Mensen die namelijk gaan scheiden zijn niet altijd even goede vrienden en dit kan eventueel problemen opleveren aan de balie. Verder moet er ook altijd gekeken worden of er niet iemand onder dwang gezet wordt. Dit is altijd lastig om te bepalen. Wat ook altijd lastig is als mensen de Nederlandse taal niet machtig zijn. Moet je dan zorgen voor een tolk? Dit zijn wel wat praktische problemen die ik inzie bij deze wet. Bij het afsluiten van een huwelijk moeten wij hier ook op letten, het is dus niet nieuw.
Praktijk
4. Hoe denkt u dat dit wetsvoorstel uitgewerkt zal worden in de praktijk?
Wat ik heel erg belangrijk vind is altijd het contactmoment met de klanten. Bij een contactmoment, dus als zij aan de balie zitten, kan je situaties veel beter inschatten. Ik zal dan ook bij het wetsvoorstel aanraden dat in plaats van een echtscheidingsverzoek bij brief, de echtgenoten samen aan de balie verschijnen. Je kan niet aan de voorkant constateren of er ook sprake is van dwang.
5. Denkt u dat u alle “tools” heeft om een echtscheiding uit te spreken?
De tools zijn in dit geval het toepassen van de wet. Op het moment dat er twee mensen aan de balie komen en die zeggen “wij willen scheiden” dan controleer je of ze voldoen aan de formele
voorwaarden, en klaar.
6. Is er al een werkinstructie ontwikkeld voor de inschrijving van een echtscheiding/ontbinding geregistreerd partnerschap?
Bij een ontbinding van een geregistreerd partnerschap heb je twee mogelijkheden. Als eerste is via de notaris/advocaat als zij beide instemmen met de ontbinding. Ten tweede heb je een uitspraak van een rechter. Je toetst of je aan alle tekstuele dingen wordt voldaan, heb ik bijvoorbeeld de
handtekeningen? Bij een vonnis van een rechtbank moet je altijd gewoon goed opletten of het vonnis in kracht van gewijsde is gegaan. Dit is eigenlijk het enige waar je aan moet toetsen. Bij het opmaken van de akte worden wij geholpen door het systeem, die wijst automatisch de weg.
7. Wat voor werkinstructie zal u wenslijk achten?
Die komt er sowieso. Deze komt vaak via de NVVB. Zij verschaffen altijd veel informatie en brengen wat aandachtpunten naar voren. Dat is het alleen aan de ambtenaar hoe zij dit gaan invullen. Je bent ook niet alleen. Het moment dat je twijfelt overleg je gewoon met je collega’s en dan gaan we daar samen over sparren.
8. Voorbij de werkinstructie heb ik een beslisboom gemaakt. Wat vind u van deze beslisboom? Als ik hem zo even doorloop vind ik het heel overzichtelijk en ziet het ernaar uit dat het ook klopt.
Mening
9. Wat is uw mening over dit wetsvoorstel?
Ik vind het wetsvoorstel niet echt handig. De uitwerking is niet duidelijk en ik vind dat het wetsvoorstel veel onduidelijkheid met zich meebrengt voor echtgenoten die willen scheiden. Voor ons schrijf je het in en je gaat er vanuit dat je het goed gedaan hebt. Je kan heel moeilijk kijken of er sprake is van dwang.