Inhoud faciliteitenregeling

Als er een regeling is, over welke faciliteiten kan de medezeggenschap dan beschikken? En van welke faciliteiten wordt dan vooral gebruik gemaakt? In de enquête hebben we dit ge-vraagd aan de leden van de medezeggenschapsorganen

Tabel 4.3 Welke faciliteiten zijn voor u als (G)MR beschikbaar? (n=2979) primair Voorzieningen voor het vervullen van de taken

van de (G)MR 94% 93% 94% 94%

Middelen voor scholing 83% 83% 81% 82%

Faciliteiten voor het informeren en raadplegen

van de achterban 54% 62% 57% 56%

Uren vrijstelling van reguliere taken voor het

personeel 45% 73% 53% 51%

Middelen voor het inhuren van deskundigen 49% 58% 53% 51%

Bijdrage aan de kosten voor administratieve

ondersteuning 21% 36% 31% 25%

Algemene voorzieningen, zoals vergaderruimte en kopieerkosten, zijn bijna altijd beschik-baar. Deze conclusie wordt bevestigd door de screening van de medezeggenschapsstatuten.

Daaruit blijkt dat de bepaling over algemene faciliteiten voor de medezeggenschap bij alle besturen die de WMS volgen is opgenomen in het statuut.

Ruim 80% van de betrokkenen geeft aan dat op het gebied van scholing faciliteiten be-schikbaar zijn. Faciliteiten voor het informeren van de achterban, uren voor de personeels-geleding en middelen voor het inhuren van deskundigen zijn ongeveer in de helft van de gevallen beschikbaar. Middelen voor administratieve ondersteuning, rechtsbijstand en een vacatievergoeding voor ouders is bij ongeveer een kwart beschikbaar. In het voortgezet onderwijs is dat beduidend meer; op ongeveer de helft van de scholen is daar een vacatie-vergoeding voor ouders en leerlingen beschikbaar. De conclusie is dat in het voortgezet on-derwijs de medezeggenschap uitgebreider wordt gefaciliteerd.

Opvallend is dat middelen voor rechtsbijstand of voor het inhuren van deskundigen slechts in een kwart tot de helft van de gevallen zijn opgenomen in de faciliteitenregeling. Het gaat hier om een wettelijke voorwaarde voor de toegang tot de Ondernemingskamer van het ge-rechtshof te Amsterdam, die toeziet op de naleving van de medezeggenschapswetgeving (zie ook hoofdstuk 5).

De verschillen op onderdelen komen in de door ons bestudeerde statuten terug. Bijna alle statuten hebben specifieke bepalingen over faciliteiten voor personeel opgenomen. Het me-rendeel van de statuten verwijst hierbij naar de bepalingen uit de CAO voor primair of voortgezet onderwijs.

Slechts enkele statuten wijken hiervan af. Dan zijn als voorbeeld de volgende afspraken opgenomen:

“Voor personeelsleden in de raad geldt dat hun taak binnen de MR wordt meegewogen bij de jaarlijkse taakverdeling binnen het team.”

“De personeelsleden in de raad hebben vrijstelling van hun reguliere taken voor 27 uur per jaar tot uitdrukking komend in het taakbeleid.”

In tweederde van de bestudeerde statuten zijn afspraken opgenomen over faciliteiten voor ouders en leerlingen. In al die gevallen is er een onkostenregeling beschikbaar. Daarnaast vermeldt ongeveer een op de vier statuten vacatievergoedingen voor ouders of leerlingen.

CAO VO (2011)

Het aantal uren, wordt (..) niet lager vastgesteld dan 100 klokuren per jaar voor een lid van de PMR, res-pectievelijk 160 uur voor een lid van de PMR die tevens lid is van de GMR. Indien de voorzitter van de medezeggenschapsraad een personeelslid is, wordt voor deze 150 klokuren extra beschikbaar gesteld.

Voor de secretaris en de vice-voorzitter, indien zij personeelslid zijn, wordt voor ieder 50 klokuren extra ter beschikking gesteld.

CAO PO (2009)

Als een werknemer zowel lid is van de PGMR als van de PMR wordt 100 uur ter beschikking gesteld. Als een werknemer lid is van één van de medezeggenschapsorganen wordt 60 uur ter beschikking gesteld.

Behalve de hierboven beschreven faciliteiten worden door de werkgever drie dagen in twee jaar per P(G)MR-lid voor scholing beschikbaar gesteld. Deze scholing kan mede in lestijd plaatsvinden, afhankelijk van het rooster van het P(G)MR-lid en het moment waarop de scholing plaatsvindt.

Dit komt overeen met de gemiddelden uit de enquête. Een belangrijke aanvulling op de en-quête is dat het merendeel van de vacatievergoedingen alleen beschikbaar is voor leden van de GMR, al verwijst een aantal statuten naar “nadere afspraken op schoolniveau”.

Waar er sprake is van vacatiegelden, varieert dit van 25 euro per jaar, tot 125 euro per vergadering (voor ouders en leerlingen in een GMR). Ongeveer de helft van de scholen maakt onderscheid in de hoogte van de vacatievergoeding voor ouders of leerlingen.

Meestal is de vacatievergoeding voor leden van de GMR hoger dan die voor leden van de MR.

Specifiek voor leerlingen verwijst een klein deel van de statuten (ongeveer 10%) naar com-pensatie in de vorm van studiepunten of het verkrijgen van een certificaat of verklaring.

Een school in het speciaal onderwijs heeft opgenomen dat er ook coaching beschikbaar is voor de leerlingen in de MR.

“De leerling zal door een door het bevoegd gezag aan te wijzen en te betalen organisatie gecoacht worden om zijn taken t.a.v. medezeggenschap zo goed mogelijk te vervullen”

Uit de bezochte medezeggenschapsraden tijdens de casestudies komt ook het beeld naar voren dat de faciliteiten bijna altijd zijn vastgelegd en dat de meeste leden weten van het wat, waar en hoe. Vooral bij grotere besturen zijn de faciliteiten formeel geregeld en hel-der. Als het niet duidelijk is of niet geformaliseerd, betrof het in de cases de kleine school-besturen (eenpitters).

We hebben in de enquête respondenten die aangaven dat een faciliteit beschikbaar was ook gevraagd in hoeverre ze gebruik maken van die faciliteiten.

Tabel 4.4 Van welke van deze faciliteiten heeft u gebruik gemaakt?

Voorzieningen voor het vervullen van de

ta-ken van de (G)MR 87% 84% 86% 86%

Middelen voor scholing 53% 58% 52% 54%

Faciliteiten voor het informeren en

raadple-gen van de achterban 32% 44% 36% 34%

Uren vrijstelling van reguliere taken voor het

personeel 28% 52% 36% 33%

Middelen voor het inhuren van deskundigen 18% 27% 20% 20%

Bijdrage aan de kosten voor administratieve

ondersteuning 11% 20% 15% 13%

(Vrijwilligers)vergoeding voor de ouders 7% 31% 15% 13%

(Vrijwilligers)vergoeding voor de leerlingen 0% 32% 1% 6%

Geen 6% 6% 6% 6%

Middelen voor rechtsbijstand 2% 8% 3% 3%

100% 100% 100% 100%

Meer antwoorden mogelijk, gepercenteerd op aantal respondenten

onderwijs en een regionaal expertisecentrum, waren er geen vaste afspraken over uren vrijstelling voor het personeel.

In een deel van de cases was er geen vacatievergoeding voor ouders en leerlingen. Wel krijgt men eigenlijk altijd onkosten vergoed en betaalt de school de faciliteiten die nodig zijn voor het werk (tot en met de vergoeding van twee inkt-cartridges per jaar). Daarnaast is het voor de leden van de medezeggenschapsorganen belangrijk dat er blijken van waar-dering komen, bijvoorbeeld door het vergoeden van etentjes en dat leden van de MR mee-gaan op de personeelsdag. Hieronder het voorbeeld van een kleine eenpitter:

“Faciliteiten? Het personeel krijgt er taakuren voor. En er staat altijd een bedrag van 500 euro op de begroting voor scholing en cursussen. De ouders krijgen geen financiële vergoe-ding. Ze mogen mee met het jaarlijkse uitje met MR, bestuur, team en partners. En er is na de gezamenlijke vergadering in september een gezellige avond, met hapje en drankje. De nieuwe leden van de MR gaan dit jaar samen met het bestuur op bestuurscursus.”