In deze paragraaf wordt de derde deelvraag behandelt:
Hoe is de stand van zaken ten aanzien van risicomanagement in de branche gezondheidszorg op dit moment?
Als eerste wordt besproken of zorginstellingen een formeel beleid van risicomanagement hebben voor het toepassen van risicomanagement en als tweede wordt besproken of de zorginstellingen bekend zijn met het COSO ERM raamwerk en of ze dit raamwerk ook gebruiken voor het organiseren van risicomanagement.
Risicomanagement in het algemeen
In de eerste vraag van enquête is gevraagd of er binnen de zorginstelling een formeel beleid is met betrekking tot het toepassen van risicomanagement. Van de totale respons van vijfenveertig antwoordden drieëntwintig (51%) positief op deze vraag. De overige
Formeel beleid risicomanagement
23 22
Ja Nee
tweeëntwintig (49%) antwoordden negatief. Ongeveer de helft van de vijfenveertig geënquêteerde zorginstellingen heeft dus een formeel beleid voor de toepassing van risicomanagement in de organisatie. Zie ook figuur 3.
Figuur 3 Formeel beleid risicomanagement
De geënquêteerden die positief op de eerste vraag hebben geantwoord hebben een aantal aanvullende vragen met betrekking tot de toepassing van risicomanagement in hun zorginstelling beantwoordt. Uit de resultaten komt naar voren dat, van de 23 zorginstellingen die een formeel beleid voor het toepassen van risicomanagement hebben, deze zorginstellingen nog niet heel lang over een formeel beleid hebben voor de toepassing van risicomanagement.
Risicomanagement per sector
5 13 7 2 3 15 1 6 5 1 1 9
AcZ AZ GGZ TZ VenV Gemengd
Aantal respondenten Formeel beleid risicomanagement
Figuur 4 Formeel beleid risicomanagement per sector
In figuur 4 is inzichtelijk gemaakt per sector hoeveel zorginstellingen een formeel beleid hebben met betrekking tot de toepassing van risicomanagement. Uit de figuur blijkt dat de Academische Ziekenhuizen met één op de vijf zorginstellingen met een formeel beleid het
minst scoren vergeleken met de andere sectoren. De sectoren GGZ en Gemengd hebben procentueel gezien vaker een formeel beleid voor het toepassen van risicomanagement, te weten respectievelijk 71% en 60%.
Uit de tweede vraag, hoe lang de zorginstelling risicomanagement toepast, komt naar voren dat voor het merendeel (73%) van de drieëntwintig zorginstellingen in de afgelopen 3 jaar een formeel beleid voor risicomanagement heeft ontwikkeld. Daarnaast is gevraagd op welke onderdelen van de instelling het risicomanagement is georganiseerd. Zesenzeventig procent van de zorginstellingen die een formeel beleid hebben, passen het risicomanagement toe op de gehele organisatie. De overige zorginstellingen hebben het risicomanagement georganiseerd rondom één of meerdere afdelingen (4%), één of meerdere processen (12%) of voor de administratieprocessen (4%) en rondom meerdere processen en afdelingen (4%).
Daarnaast is aan de drieëntwintig zorginstellingen gevraagd of aandacht is geschonken aan een viertal doelstellingen bij de inrichting van het risicomanagement. De viertal doelstellingen zijn de doelstellingen die eveneens in het COSO ERM raamwerk verwerkt zitten, te weten: doelstellingen gerelateerd aan de missie van de organisatie; doelstellingen met betrekking tot effectieve en efficiënte inzet van middelen; doelstellingen met betrekking tot de betrouwbaarheid van de verslaggeving; doelstellingen met betrekking tot het voldoen aan relevante wet- en regelgeving.
In het COSO ERM raamwerk komen deze doelstellingen naar voren als: strategic, operational, reporting en compliance.
Uit de resultaten komt naar voren dat de meerderheid van de drieëntwintig zorginstellingen aandacht heeft besteed bij de inrichting van het risicomanagement aan alle vier de doelstellingen. Voornamelijk wordt aandacht besteed aan het voldoen van aan relevante wet- en regelgeving (91%) en effectieve en efficiënte inzet van middelen (91%).
COSO ERM Raamwerk
Aan alle geënquêteerden is gevraagd of ze bekend zijn met het COSO ERM raamwerk. Een krappe meerderheid (51%) heeft aangegeven bekend te zijn met het raamwerk, zie figuur 5. Van de drieëntwintig zorginstellingen die een formeel beleid hebben met betrekking tot het toepassen van risicomanagement is gevraagd of de zorginstelling het COSO ERM raamwerk toepast in de organisatie.
Eén zorginstelling heeft het gehele raamwerk toegepast in de organisatie. Zeven zorginstellingen hebben aangegeven dat zij een gedeeltelijk COSO ERM raamwerk in hun organisatie hebben met betrekking tot het toepassen van risicomanagement. De meerderheid
Bent u bekend met het COSO ERM raamwerk?
22 23
Ja Nee
Past uw zorginstelling het COSO ERM raamwerk toe?
1
7
15
Ja, in het geheel Ja, gedeeltelijk Nee, helemaal niet
van de drieëntwintig zorginstellingen past het raamwerk helemaal niet toe (vijftien van de drieëntwintig zorginstellingen), zie ook figuur 6.
Van de vijftien zorginstellingen die het COSO ERM raamwerk niet hebben gebruikt voor het inrichten van het risicomanagement komt uit de enquête naar voren dat het INK-model (53%) en de Business Balanced Scorecard (27%) het meest gebruik worden door deze zorginstellingen om richting te geven aan het toepassen van risicomanagement in de zorginstelling.
Daarnaast is aan alle zorginstellingen, behalve de zorginstellingen die al een gehele of gedeeltelijke COSO ERM raamwerk in hun organisatie hebben, gevraagd of de zorginstelling van plan is om het COSO ERM raamwerk in de toekomst toe te gaan passen. Twee van de zevenendertig zorginstellingen geven aan dat er concrete plannen zijn om het COSO ERM raamwerk in de toekomst toe te gaan passen. Tien van de zevenendertig zorginstellingen geven aan dat ze wel van plan zijn om het raamwerk toe te gaan passen in de toekomst maar dat er nog geen concrete plannen zijn ontwikkeld. De meerderheid (vijfentwintig van de zevenendertig zorginstellingen) geeft aan dat ze niet van plan zijn om het COSO ERM raamwerk in de toekomst toe te gaan passen, zie ook figuur 7.
Figuur 5 Bekendheid met het COSO ERM raamwerk
Is uw zorginstelling van plan het COSO ERM raamwerk in de toekomst toe te gaan passen?
2
10
25
Ja, concrete plannen Ja, nog geen concrete plannen Nee, niet van plan
Figuur 7 COSO ERM raamwerk in de toekomst?