5. CONCLUSIE 46
5.2 Hoofdconclusie 47
De centrale vraag van dit onderzoek is: In hoeverre slagen nationale en internationale instanties erin de effecten van hybrid mismatch arrangements te neutraliseren? Deze is gekozen en geformuleerd naar aanleiding van de actuele discussie rondom belastingontwijking en aggressive tax planning, waarbij hybrid mismatch arrangements gelden als een van de voornaamste manieren van winstverplaatsing en grondslaguitholling. De insteek van deze scriptie is om te onderzoeken wat er wordt gedaan aan het repareren van internationale incoherentie van belastingwetgeving en hoe ver de betrokken partijen zijn in dit proces.
Ten aanzien van een concrete beantwoording van de centrale vraag kan worden gesteld dat er op dit moment voldoende aandacht aan de HMA-‐problematiek wordt besteed. De juiste instanties zetten zich in tegen deze vorm van BEPS. Er zijn initiatieven die in theorie de kwalificatieconflicten in het internationale belastingsysteem kunnen verbannen uit de fiscale praktijk. Echter zijn de aanbevelingen voortkomend uit deze initiatieven nog niet overal doorgevoerd en bestaan er dus nog steeds verschillen in kwalificatie in verschillende wetgevingen. Zo blijft het voor MNE’s mogelijk om door toepassing van hybrid mismatch arrangements hun belastinggrondslag uit te hollen en winsten te verplaatsen. De toekomst brengt nog de nodige moeilijkheden met zich in het kader van effectieve implementatie van antimismatchbepalingen. Ten eerste hebben aanbevelingen van de OESO geen bindende kracht. Dit brengt problemen met zich mee ten aanzien van de effectiviteit van het initiatief van deze organisatie. Overheden hebben namelijk geen verplichting alle aanbevelingen over te nemen. Daarnaast is het beleidsgebied van de EU beperkt tot haar lidstaten. Ook nemen landen hun eigen belangen in overweging bij het doorvoeren van dergelijke wetgeving; het vestigingsklimaat is een van de voornaamste belangen in die zin. Voorgaande kan allemaal ten koste gaan van de effectiviteit van de neutralisatie van de fiscale effecten van HMA’s.
Aan de hand van dit onderzoek is duidelijk geworden dat er grote stappen zijn gemaakt deze vorm van agressieve tax planning tegen te gaan. Op dit moment is de strijd nog niet gestreden en zijn de nationale en internationale instanties nog bezig met het completeren van de aanpak die de HMA-‐ problematiek tot een einde moet brengen en het coördineren van een internationale samenwerking. Naar het schijnt gaat de snelheid van invoering van antimismatchbepalingen en de algehele effectiviteit van de aanpak van HMA’s afhangen van de bereidheid van de nationale overheden.
5.3 Aanbevelingen
Een aanbeveling in de richting van wetgevers op Europees niveau is dat de Moeder-‐Dochterrichtlijnen, naast de bepaling tegen misbruik met hybride leningen, dient te worden aangevuld met de overige linking rules ter reparatie van de andere vormen van hybrid mismatches. Voorts is in het kader van de aanpak van hybride leningen aan te bevelen deze regels niet slechts te laten zien op leningen tussen Europese vennootschappen, doch tevens een tussenkomst van niet-‐Europese vennootschappen te laten dekken. Daarnaast moet men zich afvragen in hoeverre de generieke antimisbruikbepaling op zichzelf voldoende dekkend is en of naar aanleiding daarvan wellicht eliminatie dan wel uitbreiding van deze bepaling moet volgen.
Verder is het aan te bevelen dat er nader onderzoek wordt gedaan naar de wettelijke behandeling van valutaresultaten en waardemutaties in gevallen waar hybrid mismatch arrangements worden toegepast. Wanneer de kapitaalbeweging onder HMA-‐regelgeving valt, moet men zich
afvragen of de hieruit voortvloeiende valutaresultaten en waardemutaties bijvoorbeeld ook niet langer onder een vrijstelling vallen. In dit kader zijn voor-‐ en tegenargumenten te benoemen. In ieder geval moet worden erkend dat dit een punt is dat ter sprake kan komen in toekomstige discussies.
Literatuurlijst
(VAK)LITERATUUR
Ault, Tax Notes International 2013
H.J. Ault, ‘Some reflections on the OECD and The Sources of International Tax Principles’, Tax Notes
International 2013, p.1195.
Bärsch & Spengel, Bulletin for International Taxation 2013
S. Bärsch & C. Spengel, ‘Hybrid Mismatch Arrangements: OECD Recommendations and German Practice’,
Bulletin for International Taxation 2013-‐10 (vol. 67). Berentsen, Het Financieele Dagblad 7 mei 2015
L. Berentsen, ‘Multinationals hebben hard hoofd in aanpak belastingontwijking’, Het Financieele Dagblad 7 mei 2015.
Broekhuizen, Het Financieele Dagblad 21 november 2014
K. Broekhuizen, ‘Wereldbelasting via OESO of EU?’, Financieele Dagblad 21 november 2014.
Bundgaard, European Taxation 2013
J. Bundgaard, ‘Hybrid Financial Instruments and Primary EU Law’, European Taxation november 2013, p.539.
Christensen & Murphy, Development 2004
J. Christensen & R. Murphy, ‘The Social Irresponsibility of Corporate Tax Avoidance: Taking CSR to the bottom line’, Development 2004 (47-‐3), pp. 37-‐44.
De La Peña 2014
I. De La Peña, ‘Is Tax the next big corporate social responsibility issue?’, International Centre for Tax and Development 2014.
Devereux & Vella 2014
M.P. Devereux & J. Vella, ‘Are We Heading towards a Corporate Tax System Fit for the 21st Century?’, Institute for Fiscal Studies, oktober 2013.
Dziurdz, Bulletin for International Taxation 2013.
K. Dziurdź, ‘‘Circularly Linked’ Rules Countering Deduction and Non-‐Inclusion Schemes: Some Thoughts on a Tie-‐ Breaker Test’, Bulletin for International Taxation 2013 (Volume 67), No. 6.
Engelen & Gunn, WFR 2013
F.A. Engelen & A.F. Gunn, ‘Het BEPS-‐project: een inleiding’, WFR 2013, p.1413.
Erasmus-‐Koen, WFR 2008.
M. Erasmus-‐Koen, ‘De Common Consolidated Corporate Tax Base (CCCTB): mogelijke elementen van het toerekeningsmechanisme’, WFR 2008, p.1256.
Fibbe 2013
Fibbe, ‘OESO en Europese Commissie op oorlogspad tegen hybride structuren’, in: A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, ‘k moet eerlijk zeggen (Van Arendonkbundel), pp. 67-‐77, Den Haag: Sdu Uitgevers 2013.
De Graaf 2013
De Graaf, ‘Internationale oplossingen voor hybrid mismatch arrangements’, in: A.C.G.A.C. de Graaf, S.J.C. Hemels en J.C.M. van Sonderen, ‘k moet eerlijk zeggen (Van Arendonkbundel), pp. 67-‐77, Den Haag: Sdu Uitgevers 2013.
Gribnau en Hamers, WFR 2011
J.L.M. Gribnau & R. Hamers, ‘Tax planning: spel met regels dat om ethisch houvast vraagt. Deel 2 Ethische visies en beslissingsfactoren’, WFR 2011, p.190.
Happé, TFO 2009
R.H. Happé, Handhavingsconvenanten: een paradigmawisseling in de belastingheffing’, TFO 2009/5.
Kemmeren, EC Tax Review 2014
E.C.C.M. Kemmeren, ‘Where is EU Law in the OECD BEPS Discussion?’, EC Tax Review 2014, Volume 23, Issue 4, pp. 190–193.
Kroon 2013
S. Kroon, ‘Hybride mismatches met de deelnemerschapslening. Waar er twee lenen heeft er niet een schuld?’ (Masterscriptie Erasmus Universiteit Rotterdam), 2013.
Nouwen, European Taxation 2013
M. Nouwen, ‘The Gathering Momentum of International and Supranational Action against Aggressive Tax Planning and Harmful Tax Competition: The State of Play of Recent Work of the OECD and European Union’,
European Taxation oktober 2013 (vol. 53). Stevens, TFO 2014
S.A. Stevens, ‘De fair share plicht van landen en ondernemingen’, TFO 2014/131.2.
Ting, British Tax Review 2014
A. Ting, ‘iTax: Apple’s international tax structure and the double non-‐taxation issue’, British Tax Review 2014, pp. 40-‐71.
Vleggeert, WFR 2013
J. Vleggeert, ‘Maatregelen tegen dubbele niet-‐belasting door mismatches’, WFR 2013, p.1426.
Vleggeert, WFR 2014
J. Vleggeert, ‘Is de vrijstelling van rente op een hybride lening een onrechtmatige steunmaatregel?’, WFR 2014, p.1325.
Vording & Boer, WFR 2013
H. Vording & J.P. Boer, ‘’Fair share’: naar een alternatieve minimumbelasting in de VPB?’, WFR 2013, p.1435.
De Waard, Volkskrant 2015
P. de Waard, ‘Is belegging in Apple moreel fout?’, Volkskrant 14 april 2015.
Wolf & Van Vuuren, WFR 2015
B.J. Wolf & A.Q.C. van Vuuren, ‘De zaak-‐Fred Olsen en de aangepaste Moederdochterrichtlijn: de substance-‐ vereisten binnen het Europese misbruikconcept’, WFR 2015, p.734.
RAPPORTEN
• OESO, 2010, ‘Addressing Tax Risks Involving Bank Losses’, OECD Publishing.
• OESO, 2011, ‘Corporate Loss Utilisation through Aggressive Tax Planning’, OECD Publishing. • OESO, 2012, ‘Hybrid Mismatch Arrangements: Tax Policy and Compliance Issues’, OECD, Parijs. • OESO, 2013, ‘Addressing Base Erosion and Profit Shifting’, OECD Publishing.
• OESO, 2013, ‘Action Plan on Base Erosion and Profit Shifting’, OECD Publishing. • OESO, 2014, ‘BEPS Action 2: Neutralise the Effects of Hybrid Mismatch Arrangements
(Recommendations for Domestic Laws)’, OECD Publishing.
• OESO, 2014, ‘BEPS Action 2: Neutralise the Effects of Hybrid Mismatch Arrangements (Comments received on Public Discussion drafts)’, OECD Publishing.
• OESO, 2014, ‘Neutralising the Effects of Hybrid Mismatch Arrangements (2014: Deliverable)’, OECD Publishing.
• Volkenbond (League of Nations), 1927, ‘Report Presented by the Committee of Technical Experts on Double Taxation and Tax Evasion’, Doc. G.216.M.85 II (Apr. 1927).
EUROPESE UNIE
• Actieplan van de Europese Commissie, COM (2015) 302 final, 17 juni 2015.
• Resolutie van het Europees Parlement inzake de oproep om belastingfraude en belastingontduiking op concrete wijze te bestrijden, 2012/2599(RSP), 2012.
• Resolutie van het Europees Parlement over de oproep tot een meetbaar en bindend engagement tegen belastingontduiking en belastingontwijking in de EU, 2013/2963(RSP), 2013.
• Persbericht Europese Commissie, ‘Commissie bereidt actieplan voor eerlijkere en groeivriendelijkere belastingstelsels in Europa voor’, IP/15/5044, 27 mei 2015.
• Voorzitter Europese Commissie Juncker, Politieke beleidslijnen voor de volgende Europese Commissie, juli 2014.
WET-‐ EN REGELGEVING
• OESO Modelverdrag ter voorkoming van dubbele belasting en niet-‐belasting. • Besluit ter Voorkoming van Dubbele Belasting 2001.
• Wet op de Vennootschapsbelasting 1969.
• Richtlijn van 30 november 2011, Gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en dochterondernemingen uit verschillende Lid-‐staten, nr. 2011/96/EU, PbEU 2011, nr. L 345.
Oorspronkelijk Richtlijn van 23 juni 1990, nr. 90/435/EEG, PbEG 1990, nr. L 225.
• Richtlijn van 8 juli 2014, Tot wijziging van Richtlijn 2011/96/EU betreffende de gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en dochterondernemingen uit verschillende lidstaten, nr. 2014/86/EU, PbEU 2014, nr. L 219/40.
• Richtlijn 2015/121 van de Raad van 27 januari 2015 tot wijziging van Richtlijn 2011/96/EU betreffende de gemeenschappelijke fiscale regeling voor moedermaatschappijen en dochterondernemingen uit verschillende lidstaten, nr. 2015/121, nr. L 21/1 2015-‐01-‐28.
JURISPRUDENTIE
• HvJ EG 21 februari 2006, nr. C-‐255/02 (Halifax). • HvJ EG 5 juli 2007, nr. C-‐321/05 (Kofoed).
• HvJ EU 20 mei 2010, nr. C-‐352/08 (Modehuis Zwijnenburg) (Conclusie A-‐G Kokott).
KAMERSTUKKEN
• Brief van de Staatssecretaris van Financiën, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 25 087, nr. 77. • Brief van de Staatssecretaris van Financiën, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 25 087, nr. 102. • Brief van de Staatssecretaris van Financiën, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 32 140, nr. 12. • Brief van de Staatssecretaris van Financiën, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 32 140, nr. 13. • Brief van de Staatssecretaris van Financiën, 16 september 2014, kenmerk AFP/2014/780.
• Brief van de Staatssecretaris van Financiën, 1 december 2014, kenmerk AFP/2014/1070. • Handelingen II 2007/08, 57, p.4049.
• Verslag van een Algemeen Overleg, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 25 087, nr. 77. • Verslag van een Algemeen Overleg, Tweede Kamer, vergaderjaar 2014-‐2015, 25 087, nr. 81.
Verklaring eigen werk
Hierbij verklaar ik, Dennis Tol, dat ik deze scriptie zelf geschreven heb en dat ik de volledige verantwoordelijkheid op me neem voor de inhoud ervan.
Ik bevestig dat de tekst en het werk dat in deze scriptie gepresenteerd wordt origineel is en dat ik geen gebruik heb gemaakt van andere bronnen dan die welke in de tekst en in de referenties worden genoemd.
De Faculteit Economie en Bedrijfskunde is alleen verantwoordelijk voor de begeleiding tot het inleveren van de scriptie, niet voor de inhoud.
DENNIS TOL, DENNISTOL12@GMAIL.COM, ZUIDEINDE 20, 1131AH VOLENDAM BACHELORSCRIPTIE FISCALE ECONOMIE, FEB UVA