‘Hoor-is ventje, d'r wordt joù nièts niemendal gevraagd, is 't niet waar? leer van
mièn: as groote menschen spreken, dan mutten de kienders zich stille holden....
misschien wil oe zuster oe nog 'n möppien geven, dan ku'j doar zoolange mee goan
speùlen!....’ Meijer, hoewel hij hem den gek vond, kleurde toch tusschen de vele
menschen in, wist niets te zeggen en lachte zuur.
‘Een nar kan meer zeggen as tien wiezen verantwoorden kunnen,’ minachtte
Zadoks, z'n wenkbrauwen optrekkend, ‘och, d'r bin van die socialen, die zoo veur
de mindere man opkomen, dat ze 'm zien stukkien brood uut de mond nemen....’
Hartog keerde z'n hoofd af, trok oòk z'n wenkbrauwen op. Hij wist wel, wat de
kleinzwarte, handige Zadoks bedoelde: zijn uitstooten van de kleine veekoopertjes,
die bij hem de kalveren hadden afgeleverd van de boeren. In den laatsten tijd had hij
hun bemiddeling onnoodig gemaakt, door van de boeren
zelf, voor meer dan hij den kleine uitbetaalde, te gaan koopen, om ook, door 't
verplichten der boeren, 't beschadigde, 't gevaarlijke goed te krijgen. Hij dacht er niet
over na, spotte ermee, nu-ie 't weer hoorde; - àl wat-ie bepeinsde en verkondigde,
bleef, behalve gewoon-kleine eerlijkheid, buiten zaken en handelingen. Hij bleef met
weer van hen afgewend hoofd zitten luisteren naar een gesprek over vleesch-kwaliteit,
dat Moos Beem begon, door 't beest dat bij Abrams hing, te roemen. Sam en Meijer,
Zadoks en Naatje, die bij hen stond met Jette's hooge schort over haar zijen japon
gebonden, stemden toe dat 't een pracht was. Maar de arme, rossige Jacques de Vries,
neep de lippen saam en hoofdschudde.
‘Woarumme schud-ie nou met oe hoofd Joacq?’, vroeg hem Moos in de Vries'
Brabantsch accent, ‘vinde 't soms nièt mooi?’
‘Moak nou zoo'n drukte nie,’ zong Jacques met driftige grijze oogen, ‘god in den
hemel, wat goa-de-ge allemoal hoog mè-dat beessie, ik wil med-oe wèdde, da 'k
wellies mooier in me huis gehad heb; zoo'n schoònheid is dat nou nie.... Jullie moake
doar, of 't een stuk van driehonderd pond een boùt is.... godbewaart me....’
‘Is 't soms niet mooi? Joacq èf weer wat,’ verdedigde Abrams, ‘zoo'n stukkie
vleesch hedde gij nog noòit in oe huus gehad, da wil ik oe wel vertelle, met àl oe
praats!’
‘Hè!’ spotte Jacques, gewend dat ze zijn dialect nabootsten, ‘wat ik dan de laatste
keer met Dovidje Kalf soame had.... woar is-ie.... o, hij is al weggegoan Dovidje....
moar ge weet wel Herz,’ zong z'n Joodsch tenortje naar Hartog Spier, ‘ge het 't nog
wel zien hange, maar doar kon-de jou beessie wel achter verstoppe!’
De Vries aarzelde.... ‘Een week of drie,’ zei-ie dan maar, zich toch schamend, nu-ie
't noemen moest: in geen drie weken had-ie een stukje vleesch an de haak gehad....
‘Wat?’ zei Hartog, ‘o, det halleve beessien, noem-ie dèt puik vleesch, jónchien?
hihi.... za'k starreven, 'k heb 'èmeend, da'j toe een peerd van de stàd hadden ekocht
um ies ander soort klanten te kriegen; 'k dachte da'k had heuren hinneken, toe 'k
verbij oe huus ging, hihi! das noemt èr schein vlaasch! nee det ging 't net as an oe
vrouwe,’ ging-ie voort in zijn gewonen beleedigtoon, daar hij als-ie eenmaal bezig
was, niets ontzag, nu spottend met Jacques' vele kinderen, ‘'t was àl te gezond....
hihi, 't had net 'n kleur as oe vrouwe!’ En dadelijk grinnikte hij weer tegen Meijer,
dien-ie in ernst aan een Amsterdammer, met Abrams ter receptie gekomen, hoorde
vragen, ofie geen vrouw voor 'm wist hij kwàm zeker nog wel veel bij families
-zij kwamen hier zoo weinig met gegoede meisjes in aanraking.... ‘Wol-ie dan 'n
vrouwe èbben, jonggien?’ grinnikte Hartog Spier. ‘Ik heb nog 'n geite achter op de
plaasse stoan, a'j doar tevreden mee bin, dan bi'j nog wel te hellepen.... hoehoè-oè,
ie mutten eerst 'n start van 'n kòe kunnen vasthollen, veùr da'j 'n vrouwe kunnen
regeeren.’ En plots sarrend, begon-ie met zijn rauw-schorrende stem luid te
declameeren:
‘Salomó' die wijze kòning
Had duizend frouwen in z'n woning.’
tot allen schaterden en ‘verschwartzte nar!’ riepen, bij wijze van applaus. Ouwe
Beem glimlachte even, blij dat er weer gelachen werd; 't was maar om Meijer nu,
die had er zooveel hinder niet van. Z'n vrouw naast hem zat al een tijdje te morren
tegen den langen duur der receptie die haar te druk was. Maar pijnlijker was hem 't
dreigen van ruzie tusschen de
steins, nu eindeloos Izak en z'n zoons hatelijkheden probeerden te doen verstaan aan
Karel tegenover hen, die niet heen wou gaan vóór zij waren vertrokken. Nu allen
een oogenblik zwegen en luisteren moesten naar de stille lachjes en treiterwoordjes,
werden zij brutaler, wàre en bedachte slechtheden van Karel aan elkaar vertellend,
als door henzelf uitgevoerd. Lion, na te hebben gespot met den te duren koop van 't
huis, dat zij hem de afgeloopen week hadden opgejaagd, begon te vertellen, dat hij
een bed van zeegras voor veeren verkocht had, koper met onderwicht afgeleverd aan
een fabriek, waarvan zij wisten dat ze Izak's klant was; Joede grinnikte met
stemknijpinkjes van wreed genot en de ouwe Izak zat met kleine oogjes zijn kop op
In document
Sam Goudsmit, Zoekenden · dbnl
(pagina 91-94)