Grenswaarden

Leidraad voor het vaststellen van de grenswaarden voor geluid zijn de kwalificaties voor een goed geluidklimaat, de aard van de activiteiten die in een bepaald gebied

plaatsvinden en het inspanningsniveau om binnen de termijn van dit beleidsplan aan dat geluidniveau te voldoen. Er wordt onderscheid gemaakt in een vijftal gebieden die de bestemmingsplannen van Wijchen als zodanig herkenbaar zijn:

1. Het centrum: met een hoge concentratie aan winkels, horeca, verkeerswegen en treinstation.

2. Woonwijken en dorpskernen: gekenmerkt door rustige woonstraten met ontsluitingswegen, scholen en wijkcentra.

3. Bedrijventerreinen: welke gekenmerkt worden door woningen met bedrijvigheid aan huis, bedrijven met bedrijfswoningen of enkel bedrijven.

4. Landelijk gebied: gebieden met van oorsprong een landbouwfunctie maar welke steeds meer een recreatieve of woonfunctie krijgen.

5. Gebieden met een hoge natuurwaarde: gebieden met een hoge natuurwaarde waardoor andere, geluid producerende activiteiten ongewenst zijn.

In bijlage I zijn deze gebieden op kaart weergegeven. In de navolgende paragrafen wordt hier nader op ingegaan.

3.4.2 Centrum Wijchen

Het centrum van Wijchen bestaat uit een afwisseling van activiteiten binnen een relatief klein gebied. Enerzijds gaat het hier om mooie parken zoals de kasteeltuin, Tienakker en bomenlaantje. Anderzijds gaat het juist om het levendige karakter van het centrum.

Winkels, horeca etc. Als gevolg hier kent het centrum een hoge verkeersintensiteit. Het bestuur heeft er voor gekozen om dit karakter juist te stimuleren om van Wijchen een attractief winkelcentrum te maken.

Figuur 3.1: Plattegrond centrum met haar verschillende functies

De meeste bewoners kiezen ervoor in het centrum te wonen, juist vanwege de nabijheid van winkels en andere voorzieningen. Een goed geluidklimaat is voor hen dan in het algemeen van minder groot belang.

Op basis van bovengenoemde overwegingen wordt ervoor gekozen om voor het centrum uit te gaan van het huidige geluidklimaat. Dit leidt ertoe dat de volgende grenswaarden worden gehanteerd:

Bedrijven Wegverkeer Railverkeer Ambitieniveau 50 dB (A) 53 dB 60 dB Geluidplafond 50 dB (A) 53 dB 60 dB

Opmerking: Het betreft het geluidniveau voor overdag (07.00 – 19.00 uur).

Voor de avondperiode (19.00 – 23.00 uur) is het geluidniveau 5 dB lager en voor de nachtperiode (23.00 – 07.00 uur) 10 dB.

3.4.3 Woonwijken en dorpen

Voor woonwijken en dorpen wordt over hert algemeen veel waarde gehecht aan een goed leefmilieu. Een goed leefmilieu is mogelijk bij een geluidbelasting van 48 dB of lager. Geluid is echter niet de enige randvoorwaarde die bepalend is. De nabijheid van een goed voorzieningenniveau zoals winkels, kleinere restaurants e.d. is medebepalend voor een aangenaam woonklimaat. Om een woonwijk toegankelijk te maken, dient deze goed toegankelijk te zijn voor wegverkeer. De meeste sportfaciliteiten liggen aan de rand van Wijchen. Ook deze kunnen geluidhinder veroorzaken (vertrekkende en komende auto’s, stemgeluid van bezoekers).

Het ambitieniveau voor woonwijken en dorpskernen bedraagt daarom 48 dB voor wegverkeer en 55 dB voor spoorwegverkeer. Er is dan nog sprake van een goed geluidklimaat. Alleen bij de eerstelijnsbebouwing langs de ontsluitings- en doorgaande wegen en locaties als winkelcentra, scholen en kinderdagverblijven is een hoger

geluidniveau toegestaan. Deze bedraagt voor weg- en spoorwegverkeer 5 dB extra opdat nog sprake is van een redelijk geluidklimaat.

Bedrijven Wegverkeer Railverkeer Woonwijken en dorpskernen

Ambitieniveau 50 dB (A) 48 dB 55 dB

Geluidplafond 50 dB (A) 53 dB 60 dB

Opmerking: Het betreft het geluidniveau voor overdag (07.00 – 19.00 uur).

Voor de avondperiode (19.00 – 23.00 uur) is het geluidniveau 5 dB lager en voor de nachtperiode (23.00 – 07.00 uur) 10 dB.

3.4.4 Bedrijventerreinen

In Wijchen zijn wordt onderscheid gemaakt in gezoneerde en in niet-gezoneerde bedrijventerreinen. Gezoneerde bedrijventerreinen zijn Bijsterhuizen en de Loonse Waarde. Niet-gezoneerde bedrijventerreinen zijn bedrijventerrein-oost, Kraanvogel en Breekwagen. Bedrijventerreinen dienen om bedrijven de ruimte te bieden voor hun economische activiteiten. Een goed leefklimaat is hier enigszins ondergeschikt aan.

Op Bijsterhuizen is vrijwillige zonering van toepassing en is gekozen voor het principe van inwaartse zonering. Dit houdt in dat de geluidbelasting aan de randen van dit bedrijventerrein niet hoger mag zijn dan 50 dB(A) overdag, 45 dB in de avond en 40 dB in de nacht.

Binnen de gemeentegrenzen van Wijchen ligt één – conform de Wet geluidhinder -gezoneerd industrieterrein, namelijk de Loonse Waard. Het heeft deze bestemming gekregen omdat zich hier de grote lawaaimakers bevinden. Het is ook daarvoor bedoeld.

In tegenstelling tot het principe van inwaartse zonering zoals op Bijsterhuizen is voor dit bedrijventerrein het principe van uitwaartse zonering van toepassing. Dit houdt in dat op enige afstand een grens is getrokken waar voorbij de geluidbelasting niet meer mag bedragen dan 50 dB overdag, 45 dB in de avond en 40 dB in de nacht. Op dit moment vindt een actualisatie plaats van deze grens.

Op gezoneerde bedrijventerreinen mag geen woningbouw plaatsvinden.

Op niet-gezoneerde bedrijventerreinen zijn wel bedrijfswoningen toegestaan. De

geluidproductie van de bedrijven op deze terreinen is geregeld via een individueel besluit (vergunning) of via een melding (activiteitenbesluit). Vanuit wetgeving is op

bedrijfswoningen een hogere geluidbelasting toegestaan dan op burgerwoningen (5 dB extra). Deze geluidsnormen zijn vastgelegd in het Activiteitenbesluit (onderdeel van de Omgevingswet). In principe komen op deze terreinen alleen bedrijfswoningen voor. Er mogen zich geen nieuw bedrijfswoningen vestigen tenzij deze dienen ter vervanging van bestaande woningen. Op bedrijventerrein-oost is het principe van ruimtelijke zonering toegepast. De kern van het bedrijventerrein wordt gevormd door de Nieuweweg al waar zich de middelzware tot zware bedrijven bevinden (categorie III en IV). Het accent ligt hier vooral op productie waarbij ook in de nacht wordt gewerkt. Rondom deze kern bevindt zich een zone van lichte bedrijvigheid (categorie I en II). Hier bevindt zich bedrijvigheid aan huis. Op Kraanvogel is alleen lichte bedrijvigheid toegelaten.

Breekwagen is een klein bedrijventerrein dat ligt naast de kern Bergharen. Het gaat hierbij vooral om middelzware tot zware bedrijvigheid.

Voor de niet-gezoneerde bedrijventerreinen is de volgende normering van toepassing.

Bedrijven Wegverkeer Railverkeer

Ambitieniveau 55 dB (A) 53 dB 60 dB

Plafondwaarde 55 dB (A) 53 dB 60 dB

Opmerking: Het betreft het geluidniveau voor overdag (07.00 – 19.00 uur).

Voor de avondperiode (19.00 – 23.00 uur) is het geluidniveau 5 dB lager en voor de nachtperiode (23.00 – 07.00 uur) 10 dB.

Op bedrijventerreinen is vaak sprake van cumulatie van geluid. Naast het geluid van verkeer speelt vaak geluid van bedrijven een rol. Ook de spoorweg kan soms tot een verhoging van het geluidniveau leiden. Op bedrijventerreinen bij verschillende bronnen van nagenoeg gelijke sterkte is daarom een toeslag mogelijk van 3 dB.

3.4.5 Landelijk gebied

Het landelijk gebied was van oorsprong een agrarisch productiegebied. De laatste jaren is hier verandering in opgetreden waardoor het langzaamaan van karakter verandert.

Naast landbouw vinden ook andere activiteiten plaats als toerisme, wonen etc. Functies die een bepaalde mate van rust vereisen. Kortom de rust in het landelijk gebied is van hoge waarde (toerisme) maar de boer moet er ook zijn brood kunnen verdienen.

Het landelijk gebied van Wijchen wordt doorsneden door verkeerswegen als de A50, A73, de A326, Drutenseweg, Graafseweg (N324) en Schoenaker (N847) en de hoofdspoorlijn ‘s-Hertogenbosch-Nijmegen. Ten gevolge van het verkeer is de

geluidsruimte die deze infrastructurele voorzieningen met zich meebrengen enorm. De geluidzones aan weerszijden van autosnelwegen bedraagt al gauw enkele honderden meters.

De meeste geluidgevoelige bestemmingen (woningen) liggen veelal direct langs de gemeentelijke wegen. Circa 20% ondervindt een geluidbelasting van meer dan 53 dB.

Woningen met een agrarische functie zijn volgens de Wet geluidhinder te beschouwen als bedrijfswoningen. Een goed leefklimaat is hier enigszins ondergeschikt aan een goede bedrijfsvoering. Op deze woningen is een geluidbelasting toelaatbaar van maximaal 55 dB(A) overdag, 50 dB(A) in de avond en 45 dB(A) in de nacht.

Aan revitalisering van het landelijk gebied wordt in Wijchen veel waarde gehecht. Bij dit proces worden voormalige agrarische woningen, schuren en stallen omgezet in

burgerwoningen. Soms kan er dan sprake zijn van een geluidbelasting op de gevels van meer dan 48 dB.

In het landelijk gebied mogen conform de Wet geluidhinder hogere grenswaarden worden verleend tot 58 dB. Bij ongeveer één op de zes woningen doet zich een dergelijke situatie voor. Aan revitalisering van het landelijk gebied wordt veel waarde gehecht, bij nieuwbouwwoningen in het landelijk gebied gaat het vaak om individuele woningen. Daarom wordt een waarde toegestaan van maximaal 53 dB.

Bedrijven Wegverkeer Railverkeer Ambitieniveau 50 dB (A) 48 dB 55 dB Plafondwaarde 55 dB (A) 53 dB 60 dB

Opmerking: Het betreft het geluidniveau voor overdag (07.00 – 19.00 uur).

Voor de avondperiode (19.00 – 23.00 uur) is het geluidniveau 5 dB lager en voor de nachtperiode (23.00 – 07.00 uur) 10 dB.

Opmerking: Voor agrarische bedrijven ligt de grens tussen nacht en ochtend op 6.00 uur in plaats van op 07.00 uur.

3.4.6 Gebieden met als hoofdfunctie voornamelijk natuurwaarde In het Bestemmingsplan Buitengebied zijn gebieden aangewezen met een hoge natuurwaarde. Om de zeer goede omgevingskwaliteit van deze gebieden in stand te houden, dient het geluidniveau 5 dB lager te zijn dan de voorkeursgrenswaarde uit de Wet geluidhinder. Een dergelijke waarde is alleen mogelijk in relatief grote

aaneengesloten gebieden als de Hatertse en Overasseltse vennen, Hernense en Leurse bosjes, Eendenkooi bij Niftrik en de bosjes bij Bergharen (zie bijlage I). Voor de beleving van het landschap is deze stilte van onschatbare waarde. Deze kwaliteit kan alleen worden gerealiseerd via het bestemmingsplan. In deze gebieden worden geen hogere grenswaarden verleend.

Bedrijven Wegverkeer Railverkeer Ambitieniveau 50 dB (A) 48 dB 55 dB Plafondwaarde 50 dB (A) 48 dB 55 dB

Opmerking: Het betreft het geluidniveau voor overdag (07.00 – 19.00 uur).

Voor de avondperiode (19.00 – 23.00 uur) is het geluidniveau 5 dB lager en voor de nachtperiode (23.00 – 07.00 uur) 10 dB.

Opmerking: Voor agrarische bedrijven ligt de grens tussen nacht en ochtend op 6.00 uur in plaats van op 07.00 uur.

Opmerking [MJ1]: Natuurlijke waarde of natuurwaarde?