De les Gezond en redzaam gedrag heb ik het met de kinderen gehad over pesten in de klas. In mijn klas zijn namelijk erg veel sociale problemen en de sociale cohesie in mijn klas is slecht. Logisch ook, mijn klas is pas sinds dit jaar samengevoegd tot een klas. Tijdens deze les heb ik de kinderen een persoonlijk verhaal laten vertellen, in de hoop dat de kinderen meer naar elkaar toe zouden groeien.
§3.1: aangeboden contexten
Ik ben begonnen met het bespreken van het pestgedrag door sommige kinderen in de klas. Ik heb hierbij niet alleen de gepeste kinderen gevraagd, maar ook de kinderen die pesten. Op die manier ben ik begonnen met het bespreekbaar maken van het onderwerp.
Hierna heb ik het onderwerp zichtbaar en tastbaar gemaakt door de kinderen mijn reageerbuisje te laten zien. In mijn buisje zat een krijtje (van de meester), een stukje glas (want scherven brengen geluk), een veer (neem het lekker luchtig) en een logo van Cambuur (mijn grote hobby). Op die manier heb ik laten zien waar ik voor sta en wie ik ben.
Ditzelfde heb ik de kinderen laten maken. De kinderen kennen elkaar niet goed en proberen voor zichzelf een hogere positie op de sociale ladder te bemachtigen door de anderen belachelijk te maken. Deze buisjes mochten de kinderen op school vullen of meenemen naar huis om hem daar te vullen. De kinderen dienden allen hun verhaal te vertellen aan hun klasgenoten, zodat iedereen elkaar iets beter zou leren kennen en ook leuke dingen aan elkaar zouden ontdekken, waardoor de sfeer (hopelijk) zou veranderen.
§3.2: activiteiten
We zijn begonnen met het bespreekbaar maken van het pestgedrag in het algemeen en in de klas.
Normaalgesproken worden hierbij alleen de gepeste kinderen gehoord en in sommige gevallen wordt de andere kinderen gevraagd naar de oorzaak van dit pestgedrag, waarna de pester vrijwel altijd antwoordt met “Weet ik niet”. Ik heb ervoor gekozen om met de klas na te gaan waarom iemand zou pesten, waardoor er geen kinderen ‘op slot’ zouden gaan, omdat hij/zij zich
aangesproken/aangevallen voelt.
Pas nadat we het over het pesten in het algemeen hebben gehad, heb ik het pestgedrag in de klas besproken. Ik heb voorbeelden aangehaald en de pesters en gepesten aan het woord gelaten.
Hierna heb ik het onderwerp van de les, het maken en vertellen van ons persoonlijke verhaal, geïntroduceerd aan de kinderen. Ik ben begonnen met het laten rondgaan van mijn reageerbuisje. En het vertellen van mijn verhaal, voor zover dit de kinderen aan gaat. Hierna heb ik alle kinderen een werkblad gegeven, waarop de opdracht staat, evenals het reageerbuisje dat alle kinderen moesten vullen.
Nadat ik dit gedaan heb, heb ik de kinderen laten bedenken wat zij in hun buisje wilden doen en hebben zij hun verhalen op kunnen schrijven. De kinderen mochten vervolgens hun buisjes vullen met wat materialen die hun verhaal weerspiegelden. Deze gevulde buisjes dienden vervolgens
gepresenteerd te worden aan de hele klas.
§ 3.3: kennisconstructie
Begrippen:
- Reageerbuisje – een klein buisje waarin mensen in laboratoria materialen die ze aan het onderzoeken doen.
12 - DNA – een ongrijpbare hoeveelheid informatie die in elke cel van je lichaam zit en die
bepaalde aangeboren bijzonderheden in zich opgenomen heeft.
Toepassen van de 4-tact-didactiek
1. Voorbewerken: Het onderdeel voorbewerken is bij een dergelijke les, in een dergelijke setting niet echt van toepassing.
2. Semantiseren: Ik heb de kinderen mijn reageerbuisje laten zien en hierover met de kinderen te spreken. Ik heb benoemd wat ik heb gemaakt en uitgelegd waar een reageerbuisje
normaalgesproken voor wordt gebruikt. Ook het woord DNA heb ik uitgelegd aan de kinderen. Dit heb ik gedaan door de kinderen te vertellen wat DNA is. Natuurlijk heb ik dit verhaal aangepast aan het niveau van de kinderen. Zo heb ik gezegd dat DNA alles regelt.
Dus wanneer kinderen sportief zijn, is dit te wijten aan DNA.
3. Consolideren: ik heb de begrippen in mijn uitleg over de opdracht gebruikt.
4. Controleren: Tijdens de evaluatie heb ik de begrippen nog een keer benoemd en enkele kinderen gevraagd naar de betekenis van deze begrippen.
§3.4: conceptontwikkeling
Tijdens deze les stond het concept pesten centraal.
Het pesten van andere kinderen en/of het gepest worden is iets waar vrijwel alle dagen bij mij op school in aanraking komen. Er wordt veel gepest en er zijn veel sociale problemen. Hierdoor heb ik geen echte begrippen bij deze lessen hoeven gebruiken, al heb ik bij de opdracht die ik de kinderen gaf, wel enkele begrippen gebruikt. Ik heb voor deze opdracht gekozen, omdat ik het pesten op een relatief zachte manier bij de kinderen onder de aandacht wilde brengen en deze manier bewezen effectief is om elkaar beter te leren kennen. De begrippen die de kinderen tegenkwamen, hebben zij nog nooit echt gehoord, het is namelijk geen basisschooltaal. Echter, deze begrippen gaan enkele kinderen wel tegenkomen op de middelbare school, wanneer zij het vak biologie zullen volgen.
§3.5: misconcepties
Tijdens het geven van deze les, kwam ik geen echte misconcepties bij kinderen tegen, echter de
kinderen wisten vrijwel niets van het onderwerp af. Dit komt waarschijnlijk doordat het onderwerp zeer specifiek is en dit niet op scholen wordt behandeld. Natuurlijk wordt het pesten wel behandeld op school, maar de creatieve opdracht die ik hieraan verbonden heb, wordt nooit gegeven, waardoor de kinderen geen misconcept hebben m.b.t. dit concept.
Afsluiting
Dit onderdeel van mijn verslag dient als een algemene reflectie die op mijn handelen en de nieuwe zaken die ik tijdens het maken van dit verslag en het uitvoeren van de opdrachten die ik voor dit verslag heb moeten doen. Aan het einde van deze afsluiting heb ik een kleine reflectie gemaakt over hoe ik de conceptontwikkeling van de kinderen op een andere manier had kunnen stimuleren.
De lessen die ik gegeven heb, waren zeer uiteenlopend en divers. Ik heb geponeerd om bij alle lessen op een andere manier met de conceptontwikkeling bij de kinderen te stimuleren. Van deze lessen was de les natuur veruit het beste. Hoewel deze les verre van vlekkeloos verliep, denk ik dat de kinderen verre weg het meeste hebben geleerd. Bij deze les waren ook echt duidelijke misconcepten bij de kinderen, die we met z’n allen hebben kunnen bijstellen. Sowieso is het ervaren van bepaalde zaken een uitermate sterke manier van het bijstellen van misconcepties, omdat kinderen als onderzoeker echt ervaren en meemaken wat er gebeurt, in plaats van dit alleen aan te horen in een theoretisch verhaal.
Van mijn lessen hebben de kinderen veel kunnen leren.
Waar de les van natuur over water ging en de kinderen enkele eigenschappen van water hebben kunnen ervaren, hebben de kinderen gedurende mijn les techniek kennis kunnen verschillende
constructies, waar ze bovendien ook nog eens mee konden werken. Van mijn les gezond en redzaam gedrag hebben de kinderen vooral over elkaar geleerd. Waar de kinderen elkaar vooraf niet zo goed kenden, zijn ze meer over elkaar te weten gekomen. Van het vertellen van de verhalen aan elkaar, ontstond er voor het eerst dit schooljaar een soort saamhorigheidsgevoel, aldus mijn coach.
Wanneer ik weer dergelijke lessen geef, zijn er ook andere manieren om de conceptontwikkeling bij de kinderen te stimuleren. Zo kan ik:
- Een expert op een bepaald gebied laten komen: Dit kan bij voorbeeld iemand die werk verricht in de natuur zijn. Deze mensen kunnen dan een gastcollege verzorgen. Op die manier prikkel je de kinderen door iemand naar de klas te brengen en zorg je ervoor dat het concept correct aankomt bij de kinderen en zij echte diepgaande vragen kunnen stellen aan een professional op een dergelijk gebied.
- Met de kinderen naar buiten te gaan: Door met de kinderen naar buiten te gaan zorg je voor een stukje beleving bij de kinderen. Hierdoor zorg je ervoor dat het concept dichter bij de kinderen is en dat alles tastbaar voor ze wordt gemaakt. Natuurlijk kun je ook proefjes doen, maar wanneer de kinderen bepaalde processen in de buitenlucht zien, zijn bepaalde zaken nóg indrukwekkender, waardoor de kinderen hier nog enthousiaster van/over worden en wellicht meer gaan leren.
14
Geraadpleegde bronnen
proefjes.nl. (sd). Proefjes met water. Opgeroepen op oktober 4, 2017, van Proefjes.nl:
https://www.proefjes.nl/categorie/water