• No results found

b. Over 2015 heeft de gemeente minder geld uitgegeven voor het sociaal domein dan beschikbaar is gesteld

# Gevraagde toelichting

24 Er was sprake van een overschot. Oorzaken zijn: het Rijk heeft de budgetten verdeeld op basis van historische uitgaven per gemeenten; Inmiddels heeft het Rijk aan de hand van de AWBZ-cijfers 2014 geconstateerd dat de raming voor 2015 en daarmee het vertrekpunt per gemeente, te hoog is geweest. Dit komt vooral omdat er in 2014 een meer dan verwachte uitstroom van mensen van de AWBZ naar de Wlz (Wet langdurige zorg).

25 de uiteindelijk financiele uitkomst bij de jaarrekening was niet geraamd. Tussentijds zijn bij de bestuursrapportages wel budgetten bijgesteld. Oorzaken zijn: het Rijk heeft de budgetten verdeeld op basis van historische uitgaven per gemeenten;

Inmiddels heeft het Rijk aan de hand van de AWBZ-cijfers 2014 geconstateerd dat de raming voor 2015 en daarmee het vertrekpunt per gemeente, te hoog is geweest. Dit komt vooral omdat er in 2014 een meer dan verwachte uitstroom van mensen van de AWBZ naar de Wlz (Wet langdurige zorg). Het overschot is deels gestort in de reserve sociaal domein.

26 Onduidelijkheid over de exacte omvang doelgroep en zorgconsumptie.

27 Foute vraagstelling: ‘3 D’s’ is niet gelijk aan ‘sociaal domein’.

Zie jaarstukken 2015.

28 De afwijking tussen raming en realisatie ontstond omdat de begroting was gebaseerd op de posten zoals die konden worden afgeleid van de rijksinkomsten. De realisatie week daar nogal van af. Er werd niet zoveel zorg gevraagd als was gedacht op basis van de rijksinkomsten. Daarnaast hebben de herindicaties geleid tot een daling van de uitgaven op de bestaande taken WMO. Bij de jeugdwet is in regionaal verband flink gestuurd op afspraken met zorgaanbieders.

# Gevraagde toelichting

29 Was niet geraamd. Met name ontstaan door veel minder verzilveringen van de beschikte budgetten PGB’s. Overschotten zijn gestort in de reserve Gemeentelijk Sociaal Deelfonds.

30 De afwijking heeft meerdere redenen:

• er was sprake van hogere eigen bijdragen dan begroot.

• er was sprake van minder zorgvraag dan begroot, oa. door het niet verzilveren van toegekende PGB’s etc.

• eenmalige middelen in 2015 waar geen gebruik van is gemaakt omdat we in de contractering/kostenbegroting rekening hebben gehouden met de omvang van de structurele rijksmiddelen .

Het overschot is in de reserve sociaal domein gestort 31 Er werd rekening gehouden met deze financiële uitkomst.

32 De gemeente heeft met name geld overgehouden op een tweetal regelingen (HHT en WTCG) en daarnaast is er een overschot in de Jeugdzorg.

33 Zie antwoord over de toevoeging aan de reserve.

34 Deze uitkomst was niet primitief geraamd maar bleek bij het einde van het jaar c.q. bij het opstellen van de jaarstukken.

Er is niet gekozen voor tussentijdse bijstelling van de ramingen omdat de declaratiestromen vanuit de zorgaanbieders pas laat in het jaar op gang kwam zodat er lopende het jaar geen goed inzicht was in de te verwachten kosten.

35 In 2015 zijn de integratie-uitkeringen, met name jeugd, nog niet gekort waardoor in 2015 nog een overschot kon ontstaan dat toegevoegd is aan de bestemmingsreserve Sociaal Domein. In 2016 is vooral de integratie-uitkering jeugd fors gekort. Door het ontbreken van gegevens zijn in 2015 ook aannames gedaan die bij het afrekenen in 2016 nog financiële consequenties kunnen hebben. De consequenties, positief of negatief, worden afgewikkeld via de bestemmingsreserve.

36 Zie toelichting vraag 14.

37 Voor 2015 heeft de gemeente een positief resultaat behaald binnen het Sociaal Domein. De beschikbare middelen betreffen niet alleen de integratie-uitkering SD maar er zijn ook eigen middelen aan toegevoegd. Daarnaast zijn de personeelskosten niet toegerekend aan het SD. Het voordeel ontstond op de WMO. Kanttekening daarbij is dat de accountant een oordeelont-houding voor het onderdeel Jeugdzorg heeft gegeven. In 2016 blijken nog veel rekeningen binnen te komen met betrekking tot Jeugdzorg 2015. Het positieve saldo van 2015 is aan de algemene reserve toegevoegd.

38 Deze financiële uitkomst was geraamd op basis van de herziene begroting 2015 van de Dienst Sociale Zaken en Werkgelegen-heid NW Fryslân. Het gerealiseerde positief saldo was hoger dan geraamd.

39 De onderuit putting is toegevoegd aan de bestemmingsreserve Sociaal Domein. Onderuit putting zat vooral in de Jeugd.

40 De positieve uitkomst op de nieuwe taken in het Sociaal domein was in eerste instantie ten dele voorzien. In de loop van 2015 is gebleken, dat als gevolg van meevallend zorggebruik de einduitkomst beter uit zou vallen. Op dat moment is voorgesteld om een Bestemmingsreserve Sociaal domein te vormen teneinde daarop een beroep te kunnen doen mocht het gebruik toenemen. De verwachte financiële uitkomsten van de 3 decentralisatie budgetten is middels de financiële monitor gerappor-teerd.

41 Rekening was gehouden met een overschot van € 0,5 miljoen. Gerealiseerd is een overschot van € 1,5 miljoen. Het voordelig verschil van € 1 miljoen is ruwweg opgebouwd uit € 700 duizend WMO 2015, € 100 duizend participatie en € 200 duizend gebiedsteams.

42 Dit bleek tijdens het opstellen van de verantwoording 2015. De oorzaak is niet te achterhalen door de zeer incomplete productie informatie over 2015. Zie ook verantwoording 2015, pagina 42.

43 Minder dan primitief begroot, dit is grotendeels middels begrotingswijzigingen hersteld, maar bij jaarrekening bleek ook nog dat er een voordelig resultaat behaald werd (m.n. door de terugvordering op PGB’s). Overschot, cf eerdere beantwoording is toegevoegd aan reserve Sociaal Domein.

44 Deze uitkomst was niet geraamd, er is op begrotingsbasis uitgegaan van budgetneutraliteit. Overschot is ten gunste van de algemene middelen gekomen aangezien de bestemmingsreserve sociaal domein goed op peil was.

45 Dit bedrag zit nu in de reserve Sociaal Domein.

46 Wel met de toevoeging dat op dit moment nog niet alle verplichtingen over 2015 inzichtelijk zijn.

47 Het totale budget is als uitgave geraamd. Gedurende het jaar bleek dat er in totaliteit minder zorg geleverd werd.

De overdracht van de gegevens van het Rijk was foutief. Het overschot is bestemd bij de jaarrekening. Er is een bestemmings-reserve gevormd.

48 Voordeel was niet geraamd. Vooral veroorzaakt door lagere uitgaven aan PGB’s. Toegevoegd aan de algemene reserve.

49 In 2015 is geraamd dat er minder geld zou worden uitgegeven voor het sociaal domein dan beschikbaar gesteld. het overschot is toegevoegd aan de reserve sociaal domein.

b. Over 2015 heeft de gemeente minder geld uitgegeven voor het sociaal domein dan beschikbaar is gesteld

# Gevraagde toelichting

50 Naast incidentele tekort (WWB) was er in 2015 ook sprake van overschotten. Het betreft o.a. de incidentele uitkering van het rijk 2014 die in 2015 verplicht is verantwoord, lichte jeugd- en opvoedhulp en ziektekostenverzekering.

51 De gemeente Ferwerderadiel heeft gekozen voor een ander beleid ten opzichte van huishoudelijke hulp. Vanwege de juridische risico’s is ervoor gekozen om een ruim budget hiervoor in de begroting 2015 te houden. Om die reden is er veel budget beschikbaar gebleven.

52 De overgang naar de gemeenten levert het eerste jaar altijd minder aanvragen op dan op basis van de historie zou mogen worden verwacht. Het zogenaamde ‘WVG-effect’. Inmiddels zien wij het aantal zorgvragen in 2016 fors toenemen ten opzichte van 2015.

53 Niet alle uitgaven die betrekking hebben op het Sociaal Domein staan verantwoord op het Sociaal Domein, o.a. overhead, maatregelen ter preventie en versterking van het Sociaal Kernteam staan (voor een deel) op andere beleidsterreinen verantwoord. Op deze beleidsterreinen waren wel ramingen opgenomen voor deze uitgaven.

54 Afwijking is geconstateerd bij opstellen van de jaarrekening, overschot in gestort in een nieuw ingestelde reserve sociaal domein.

55 Sociaal domein uitgelegd als 3D.

56 Het overschot is gereserveerd.

57 Deze financiele uitkomst bleek bij het opstellen van de jaarstukken. Dat kon ook niet eerder in de budgetcyclus aangezien we sterk afhankelijk zijn geweest van de opgave van zorg via de zorgleveranciers over kalenderjaar 2015 (die in 2016 is ontvan-gen). Dat is reden om budgetair geen aanpassingen in het geraamde budget toe te passen, en dus te accepteren dat een resultaat pas bij het opstellen van de jaarstukken blijkt. Een resultaat dat is gedoteerd aan een bestemmingsreserve. Zie ook de beantwoording vraag 14.

58 Voor WMO was er een overschot, participatiewet binnen budget en jeugdzorg een tekort. Tekort bij Jeugd is ontstaan door het voogdij/18+ en meerzorgkosten. Per saldo betekende dit een overschot welke beschikbaar is gesteld voor de reserve sociaal domein.

59 De uitgaven 2015 waren lager dan geraamd. Het overschot is toegevoegd aan een specifieke reserve 3D, die alleen aan 3D besteed mag worden.

60 Er is een bestemmingsreserve van €440.000.

61 Voor het hele sociale domein (de 3 D’s gezamenlijk) is in 2015 voor € 145.000 niet als lasten besteed/geboekt. Dit bedrag is aan de reserve toegevoegd.

62 Oorspronkelijk was een sluitende begroting geraamd. Wel werd in de loop van 2015 duidelijk dat een overschot zou ontstaan op het sociaal domein. Daarover is de raad in september 2015 ook geinformeerd. Het definitieve overschot over 2015 week niet veel af van de tussentijdse prognose. Voor de komende jaren verwacht de gemeente wel een tekort, vanwege de oplopende rijkskorting. Wageningen wordt door de nieuwe verdeelmodellen aanzienlijk extra gekort en behoort tot de top 15 van gemeenten met de grootste kortingen op het sociaal deelfonds.

63 Het was gedurende 2015 lastig in te schatten hoe de situatie aan het eind van het jaar zou zijn. Er waren teveel onzekerheden, die een juiste inschatting in de weg stonden. Uiteindelijk heeft de gemeente Rijnwaarden bij de nieuwe WMO-taken en de jeugd geld overgehouden. Dit bedrag is toegevoegd aan de algemene reserve. Voor de Sociale Werkvoorziening heeft een bijraming plaatsgevonden. Dit is al enkele jaren zo en wordt ook begroot door de gemeente Rijnwaarden.

64 De financiële uitkomst was niet geraamd en bleek bij het opstellen van de tussentijdse rapportages en de jaarstukken. De afwijking ontstond door een overschot op de middelen WMO (landelijk beeld) en een tekort op de middelen voor Jeugdzorg.

Het niet geraamde overschot maakt onderdeel uit van het rekeningsresultaat 2015.

65 Er is ruim € 14 mln onbenut budget gestort in de reserve sociaal domein. Deels decentralisatiebudget en deels eigen middelen Apeldoorn. Bij Jeugd is een marginaal overschot. Het meeste is WMO overschot.

66 Er is budgettair neutraal geraamd. Bij de jeugd was sprake van een overschot van € 315.000, is toegevoegd aan reserve. Van het overschot WMO is € 823.000 toegevoegd aan de reserve. Bij participatie was sprake van gering tekort Bij de WMO was sprake van lagere kosten PGB en begeleiding ZIN.

67 De inschatting bij de eerste bestuursrapportage was dat we niet zouden uitkomen met de budgetten. Bij de tweede bestuurs-rapportage werd duidelijk dat er budget over zou blijven.

68 Het was wel verwacht maar niet geraamd, omdat we pas in 2016 duidelijkheid kregen over de werkelijke uitgaven 2015.

(DBC’s ed).

69 Budgetneutraal geraamd. Het overschot is toegevoegd aan de bestemmingsreserve.

# Gevraagde toelichting

70 We hadden vooral een overschot op WMO. Dit overschot was in belangrijke mate al geraamd in het voorjaar en vervolgens nog in najaar. Jeugd en participatie vrijwel neutraal. Alleen op het BUIG-budget een tekort van circa € 200.000 (iets gunstiger dan geraamd). Alle tekort/overschotten worden transparant zichtbaar gemaakt in jaarrekening en verrekend met reserve sociaal domein.

71 De gemeente Maasdriel had in 2015 een overschot ad € 884.657 op programma 7 Sociaal Domein. Dit overschot is ten gunste van de algemene middelen gekomen wat uiteindelijk integraal een financieel jaarresultaat ad € 715.281 positief opleverde.

De analyse op het overschot op programma 7 behorende bij de jaarrekening 2015 laat het volgende beeld zien:

• Sdb, € 236.000, overschot op programma inkomen bij de jaarrekening 2015 van de Sociale Dienst Bommelerwaard, deze is op 1 januari 2015 opgegaan in de Werkzaak Rivierenland.

• WMO, Begroot € 1.388.999 Werkelijk € 754.186 Overschot € 634.812

Vanaf 1 januari 2015 voeren de gemeenten, naast al de bestaande WMO-taken, ook de nieuwe taak begeleiding uit. Begelei-ding viel daarvoor onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (Awbz). De onderbenutting bij de uitgaven WMO is een landelijk beeld. Maasdriel heeft met het oog op de bezuinigingen de WMO versoberd door bijvoorbeeld het anders inrichten van huishoudelijke hulp, minder ruim verstrekken van WMO-hulpmiddelen, scherp inkopen, en het heffen van eigen bijdragen.

• Jeugd (vooral begeleiding groep kortdurend verblijf) Begroot € 2.350.170

Werkelijk € 2.908.136 Tekort € 557.966

Met de inwerkingtreding van de wet op de Jeugdhulp op 1 januari 2015 krijgen de gemeenten de beschikking over een budget om aan hun wettelijke taken te kunnen voldoen. Dit 'historisch' budget voor het jaar 2015 is vastgesteld op basis van gegevens over het zorggebruik voor het jaar 2011 en 2012. Uit onderzoek is gebleken dat de manier waarop het macrobudget is vastgesteld en de verdelingssystematiek van het macrobudget onder de gemeenten is gebaseerd op onjuiste en onvolledige gegevens. De gehanteerde bedragen van het macrobudget zijn in Regio Rivierenland als uitgangspunt genomen voor de inkoopnota 2014. Hierdoor is de afwijking van het begrote budget t.o.v. het werkelijke budget te verklaren.

• Overschotten op de Wet tegemoetkoming chronische zieken en gehandicapten van € 52.000 en het mantelzorgcompliment ad € 62.000. In 2016 geanticipeerd op het overschot door de budgetten beschikbaar te stellen t.b.v. de uitvoerig van de SD taken

• Incidentele innovatie budget € 311.000. Dit overschot was het gevolg van de inkoop 2015; het idee was dat aanbieders initiatieven gingen ontwikkelen die via subsidies zouden worden gestimuleerd. Er zijn geen initiatieven vanuit de zorgaan-bieders ontwikkelt dus subsidiëring was niet nodig. In 2016 en 2017 is er ook geen apart innovatie budget meer beschik-baar; dat past niet in de denkrichting van innovatieve zorgaanbieders.

72 Bij de jaarrekening 2015 is afgerond 2,1 miljoen aan positief resultaat op het programma sociaal domein, gestort in de reserve sociaal domein. Dit als resultaat van het totale programma sociaal domein, dat breder is dan puur de 3 decentralisaties.

Dit saldo bleek met name bij de jaarrekening 2015 zelf, maar zagen we uiteraard wel aankomen. Met name de onduidelijkheid en late opleveringen m.b.t. eindverantwoordingen van alle zorgaanbieders maakte eerder bijsturen op de budgetten onmogelijk. Daarom is gekozen voor de constructie met de reserve sociaal domein (ingesteld bij de NJR15).

73 Het resultaat op de transitietaken was niet geraamd en bleek grotendeels bij de jaarafsluiting. Het voordelige resultaat ontstond met name door achterblijvende PGB-uitgaven, lagere uitgaven in de contractering en een positief jaarrekeningresul-taat bij het Werkbedrijf (Verbonden Partij MGR Rijk van Nijmegen).

74 Overschot was niet geraamd omdat is uitgegaan van budgetneutraliteit. Pas bij het opstellen van de jaarrekening bleek dat de totale uitgaven minder waren dan begroot. Het overschot is (grotendeels) naar de algemene middelen gegaan.

75 Gezien de forse daling van de budgetten de komende jaren is dit overschot naar verwachting eenmalig.

76 Het overschot was niet voorzien. In 2015 was nog geen ervaring met de nieuwe taken. In 2015 was slecht inzicht in de kostenontwikkeling gedurende het jaar door administratieve knelpunten, zoals de afwikkeling van facturen. Hierdoor was het niet mogelijk om gedurende het jaar bij te stellen in de begroting.

77 Primaire ramingen waren gebaseerd op Vektis cijfers. Daaruit bleek al een onderschrijding. Op rekeningsbasis waren deze onderschrijdingen hoger.

78 Nee, deze uitkomst was niet geraamd. De uitgaven bleven achter bij de verwachting.

79 Overschot is naar Algemene Reserve gegaan.

80 Het bleek bij de opstelling van de jaarstukken. Aangezien in 2015 het uitgangspunt was budgetneutraliteit zijn de budgetten tussentijds niet naar beneden bijgesteld. Het overschot is toegevoegd aan de bestemmingsreserve.

b. Over 2015 heeft de gemeente minder geld uitgegeven voor het sociaal domein dan beschikbaar is gesteld

# Gevraagde toelichting

81 Participatie komt Aalten geld tekort, WMO geld over en bij jeugd een tekort, maar dat wordt een overschot door regionale verevening.

82 Niet geraamd. Afwijking voornamelijk het gevolg van nog niet ontvangen facturen. Overschot 2015 via bestemming rekeningresultaat toegevoegd aan het budget van 2016.

83 Overschotten zijn gerealiseerd (zie ook eerdere antwoorden).

84 Voor 2015 was het sociaal domein nog budgetneutraal geraamd; in werkelijkheid is er € 266.000,- minder uitgegeven. (WMO

€ 631.000,- minder; Jeugdzorg € 366.000,- meer).

85 De verkregen informatie over de te verwachten zorglasten bleek volstrekt onbetrouwbaar. Wij zouden rekening moeten houden met € 5 mln aan kosten PGB. Dit blijkt uiteindelijk niet meer dan 3 mln te zijn. Het is dus niet mogelijk gebleken om op basis van verkregen informatie een passende begroting op te stellen. Daarbij krijgt het voorzichtigheidsbeginsel de overhand.

De begroting is daardoor veel te ruim opgesteld. Verder is nu gebleken dat de integratie-uitkering sociaal domein niet juist is vastgesteld. Daardoor is de integratie-uitkering voor 2015 en 2016 waarschijnlijk te hoog bepaald en krijgen we in 2017 te maken met een onverwachte korting van ruim € 2 mln.

86 Bleek bij jaarrekening 2015. Er was grote achterstand in de facturering door zorgaanbieders, dus we hadden geen goed beeld.

Met het overschot dat na inschatting van nog te betalen facturen ontstond is een bestemmingsreserve Sociaal domein ingesteld.

87 De afwijking tussen raming en realisatie is gebleken bij de jaarrekening, daarvoor waren er te veel onzekerheden. Afwijkingen bij Jeugd/WMO: algemene en maatwerk voorzieningen (im-)materieel WMO/Jeugd en de (jeugd-)PGB’s. Overschot gaat naar bestemmingsreserve Sociaal Domein.

88 Op jeugd/WMO is sprake van een overschot 1,2 mln.

Bij Particpatiewet een tekort van € 0,3 mln.

89 De zogenoemde ‘vektis’ lijsten waren niet betrouwbaar, de PGB’s weken ook sterk af.

90 Op begrotingsbasis werd voor 2015 al rekening gehouden met een overschot van € 529.042. Tussentijds werd dit verwachte overschot (middels begrotingswijzigingen) opgetrokken naar € 797.297. De jaarrekening 2015 sloot met een overschot van

€ 982.324. Dit bedrag is toegevoegd aan de bestemmingsreserve sociaal domein.

91 Deels overschot WMO geraamd middels storting in de reserve sociaal domein. Voordeel ontstaan door keukentafelgesprekken waardoor de werkelijke hulpvraag beter inzichtelijk is/wordt. Overschot is gestort in de reserve sociaal domein.

92 In eerste instantie budgettair geraamd. In de turap was al een voordeel voorzien. Door de late facturering en moeizame jaarafsluiting bij de aanbieders is pas laat het werkelijke resultaat bekend geworden.

93 Over het jaar 2015 is een overschot ontstaan.

94 De gemeente heeft in 2015 € 1,1 miljoen over op decentralisatie WMO, € 0,4 miljoen over op decentralisatie Jeugd en

€ 0,2 miljoen tekort op decentralisatie Participatie.

95 Bleek bij opstellen van de jaarstukken en de lange nasleep die dit nog in 2016 heeft gehad (controle accountant; afwikkeling zorgkosten aanbieders; SVB bleef een grote onzekerheid tot en met juni; afrekening regionale samenwerking Jeugd (RIGG)).

96 Het overschot van € 300.000,- is ontstaan door onderuitputting op verschillende budgetten binnen het totale Sociale Domein (oude en nieuwe taken). Het totale resultaat is gestort in de bestemmingsreserve voor het Sociaal Domein en blijft dan ook beschikbaar binnen het Sociaal Domein.

97 Het overschot van 1,7 miljoen is ontstaan door onderuitputting op verschillende budgetten binnen het totale Sociale Domein (oude en nieuwe taken). Het totale resultaat is gestort in de reserve Sociaal Domein en blijft dan ook beschikbaar binnen het Sociaal Domein.

98 Het overschot ontstond bij WMO begeleiding en Jeugd. Er is uit het overschot een reserve gevormd.

99 Het verwachte resultaat is niet doorgevoerd in de ramingen omdat bij de tussenrapportages nog onvoldoende zekerheid was omtrent het eindresultaat.

Bij de vaststelling van de jaarrekening is het resultaat van het sociaal domein gestort in de bestemmingsreserve.

100 Lagere kosten, vooral door lagere volumes, vooral bij de WMO.

101 Dit overschot was niet geraamd. De afwijking ontstond door een lagere exploitatiebijdrage WSW dan begroot, en een lager aantal SE’ers. Daarnaast was een voordeel te zien op de uitgaven PGB Jeugd. Dit komt door een verschuiving van PGB naar ZIN en het trekkingsrecht PGB.

Het overschot is toegevoegd aan de reserve Sociaal domein (zie hiervoor).

102 Dit bleek vooral bij de opstelling van de jaarstukken. Het overschot ontstond met name door een (incidenteel) lagere bijdrage aan Wedeka. Daarnaast zijn de zorgkosten van de WMO lager uitgevallen. Dit komt o.a. door onderbenutting van PGB’s. Voor de bestemming van het overschot zie antwoord bij vraag 14.

# Gevraagde toelichting 103 Zie vraag 14.

104 Dit is niet geraamd. Met het vaststellen van de jaarrekening door de Raad wordt het resultaat bestemd.

105 Begroot was een budget neutraliteit ten aanzien van het sociaal domein. Bij de jaarrekening is het overschot van € 1,4 miljoen gestort in de reserve Sociaal Domein waarmee na wisselwerking met reserve sprake is van budgetneutraliteit. De overschotten

105 Begroot was een budget neutraliteit ten aanzien van het sociaal domein. Bij de jaarrekening is het overschot van € 1,4 miljoen gestort in de reserve Sociaal Domein waarmee na wisselwerking met reserve sprake is van budgetneutraliteit. De overschotten