Het gebruik van verantwoordelijkheidscentra in het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis

In deze paragraaf zullen de factoren die het gebruik van verantwoordelijkheidscentra beïnvloeden worden onderzocht voor het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis. De uitkomsten van deze factoren zullen worden samengevat in een tabel en inzicht geven in de benodigde mate van gebruik van resultaat verantwoordelijke eenheden. De informatie om de factoren vast te stellen is afkomstig uit officiële documenten van het ziekenhuis en uit de gesprekken met werknemers van de financiële afdeling.

Wat betreft de mate van decentralisatie kan worden opgemerkt, dat het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in een overgangsperiode zit. Vanuit het verleden werd sterk centraal gestuurd. Nu is de intentie om sterk te decentraliseren binnen de kaders van de strategie en de begroting. De verantwoordelijkheid voor besluitvorming binnen operationele processen (exploitatiekosten) ligt bij de managers van de eenheden. Deze leggen hierover verantwoording af aan de RvB. De beslissingsbevoegdheid ligt redelijk laag in de organisatie. Wel worden er een aantal zaken centraal georganiseerd zoals de ICT en de financiën. Derhalve is de mate van decentralisatie redelijk hoog te noemen.

39

!

Zuwe Hofpoort Ziekenhuis 52 van 53 Status: definitief v1

Jaardocument 2009 datum: 31-05-2010

BIJLAGE 1: ORGANOGRAM

Met betrekking tot de horizontale afhankelijkheid kan gesteld worden dat binnen de ziekenhuizen de afhankelijkheid sterker is dan bij andersoortige organisaties. Aangegeven wordt dat bij complexere behandelingen de bovenstaande zorgeenheden uit het schema moeten samenwerken. Er is dus sprake van een sterke onderlinge afhankelijkheid. De poortarts kan zijn patiënten vaak niet helpen zonder de hulp van de ondersteunende zorgafdelingen zoals radiologie, OK , apotheek etc. Een deel van de patiënten met een complexere zorgvraag verspreidt zich over meerdere eenheden. De verschillende specialismen die dan met elkaar moeten samenwerken geven het zorgproduct een multidisciplinair karakter. Uit bovenstaande blijkt de afhankelijkheid van de horizontale samenwerking.

Wat betreft de strategie van de organisatie kan worden opgemerkt dat deze factor een indirecte invloed heeft op het gebruik van de verantwoordelijkheidscentra. Zoals hierboven in paragraaf 4.1. aangegeven is levert het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis een breed scala aan zorg. Dit blijkt uit het aanbod van zowel klinische zorg, poliklinische zorg en dagbehandelingen op het gebied van meerdere specialismen. Er zijn samenwerkingsverbanden aangegaan met onder andere de Sint Maartenskliniek en het RPCW. Hieruit blijkt dat het ziekenhuis zich richt op medische specialistische behandelingen welke onderling erg van elkaar verschillen waarbij de organisatie-eenheden voordeel kunnen opdoen van wederzijdse competenties. Voor psychiatrische hulpverlening en revalidatie zijn samenwerkingsovereenkomsten aangegaan. De strategie van het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis ligt tussen Related Diversified en Unrelated Diversified hetgeen een positieve invloed heeft op de mate van decentralisatie. De strategie die directe invloed heeft op de decentralisatie wordt uit de tabel weggelaten om verwarring te voorkomen.

40 Met betrekking tot de culturele verschillen is ervoor gekozen om deze niet mee te nemen in de case studie omdat de culturele verschillen moeilijk meetbaar zijn. Hofstede beweert dat er tenminste 25 respondenten moeten zijn. Het beperkte karakter van de case studie laat geen ruimte voor een uitgebreid onderzoek naar culturele verschillen.

Het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis opereert in een relatief complexe en dynamische omgeving met name op strategisch niveau. De zorg is een complexe omgeving met veel betrokken partijen en uiteenlopende regelgeving. De dynamiek blijkt uit de vele veranderingen die er de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden zoals de invoering van de DBC, de DOT en de invoering van gereguleerde marktwerking. Deze complexe en dynamische omgeving zorgt ervoor dat doelen lastig te stellen zijn en het haast onmogelijk is om te bepalen of deze doelstellingen makkelijk of moeilijk haalbaar zijn. Aangegeven wordt dat dit voor RVE’s in mindere mate het geval is aangezien de patiëntenstromen op de korte termijn nog steeds in grote mate redelijk stabiel en voorspelbaar zijn.Daardoor wordt de omgevingsonzekerheid voor het Ziekenhuis als gemiddeld beschouwd. De factor technologie bestaande uit de mate waarin processen geautomatiseerd zijn en de mate waarin toegepaste technologieën complex zijn, hebben geen directe invloed op het gebruik van verantwoordelijkheidscentra of het type ervan. De producten die een ziekenhuis en haar specialisten leveren vereisen over het algemeen zeer specialistische kennis maar blijken in toenemende mate te standaardiseren. Opgemerkt kan worden dat de toegepaste technologieën in ziekenhuizen complex zijn te noemen maar dat er steeds meer gebruik gemaakt wordt van standaard zorgpaden. De beweringen in de stellingen 9a (hoe meer de technologie het karakter heeft van gestandaardiseerde en geautomatiseerde processen des te hoger de meetbaarheid van de output) en 9b (op het moment dat de technologie meer gestandaardiseerd en geautomatiseerd is zal de afhankelijkheid lager zijn)

hebben een positieve invloed op de horizontale afhankelijkheid en werken negatief op het gebruik van verantwoordelijkheidscentra. Ook deze twee factoren zullen niet worden meegenomen in de tabel in verband met het indirecte karakter ervan.

Aangegeven wordt dat met de invoering van de DOT de financiële uitkomst te meten is. De financiering op basis van DOT waarbij de DBC’s de eindproducten zijn van een integraal zorgproces worden gezien als outputparameter. Het meten van zorgkwaliteit blijkt nog erg moeilijk in de praktijk. De mogelijkheid om

output te meten is dus hoog te noemen op het gebied van de financiële output.

De druk op financiële middelen is momenteel hoog. De overheid kondigt continu bezuinigen aan terwijl de vergrijzing en dus de zorgvraag alleen maar toeneemt.

Er is in de zorg een grote druk op de maatschappelijke verantwoording. De patiënten worden steeds mondiger en er komen steeds meer mogelijkheden om de kwaliteit en de prijzen van ziekenhuizen te vergelijken. Ook wordt de kwaliteit van de zorg dagelijks onder de loep genomen vanuit de pers en de overheid. Geconcludeerd wordt dat de maatschappelijke verantwoording groot is voor het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis.