• No results found

7. De meerwaarde van cultureel erfgoed op basis van case studies

7.3 GWL-Terrein

7.3.5 Funda Analyse GWL-terrein

Ook nu is weer gekeken naar het gebruik van het culturele erfgoed in de advertentietekst van woningen die hier te koop staan. Voor alle woningen die hier te koop staan geldt, dat hier gerefereerd wordt aan het culturele erfgoed. Zowel in de tekst als in de foto's komt dit terug. Uitgaande van hoe makelaars de woningen te koop aanbieden kan de conclusie getrokken worden dat zij er vanuit gaan dat het aanwezige culturele erfgoed een bijdrage zal leveren aan de beslissing van woningzoekenden om hier te komen wonen.

Uniek en op een centrale locatie wonen in Amsterdam is mogelijk; in een autovrije, parkachtige omgeving met slootjes, paden en pleinen en omgeven door mooie monumentale gebouwen. Deze mooie woning is gelegen op het voormalig

Gemeentelijk Waterleiding terrein (GWL) in het geliefde stadsdeel Westerpark. Op het GWL terrein staan prachtige karakteristieke, industriële gebouwen zoals de

watertoren, het windketelhuisje en het machinepompgebouw.

Vanaf het terras aan de woning en vanuit de woonkamer heeft u een mooi uitzicht op het gezellige binnenplein, café Amsterdam, „het Sporthuys‟ en de Watertoren.

Figuur 7.8 Voorbeeldtekst op funda van een woning op het GWL- terrein.

7.4 Conclusies case studie

De twee onderzochte gebieden vertonen op veel aspecten overeenkomsten. Dit ondanks dat de twee gebieden gelegen zijn in verschillende steden, in verschillende perioden tot ontwikkeling zijn gekomen en verschillen van elkaar in type cultureel erfgoed. Dit lijkt er op te wijzen dat er bepaalde te veralgemeniseren invloeden zijn van cultureel erfgoed op de ontwikkeling van nieuwe woongebieden. Dit maakt de uitkomsten bruikbaar voor nieuwe ontwikkelingen. Uiteraard moeten hierbij nooit de specifieke eigenschappen van de locatie en haar omgeving uit het oog verloren worden. Ook is belangrijk om te realiseren dat deze case-studies gedaan zijn in stedelijke gebieden.

Als we kijken naar de toegevoegde waarde van het culturele erfgoed zien we voor beide gebieden dat sfeer, uitstraling, historie en authenticiteit van belang zijn. De relatie tussen het culturele erfgoed en de waardeontwikkeling van het gebied is meervoudig. Een beperkte groep bewoners kiest echt voor het wonen in of nabij het culturele erfgoed. Een ander type woonomgeving is voor hen niet interessant. Zij zijn ook bereid om meer te betalen voor het wonen in een dergelijke omgeving. Dit geldt in directe zin eerder voor de bewoners in het culturele erfgoed dan voor de bewoners in de nieuwbouw. De bewoners die kiezen voor het wonen in het culturele erfgoed zijn tevens bereid om concessies te doen aan het wooncomfort. Dit wordt gecompenseerd door de uitstraling en de sfeer van het gebouw.

Naast deze groep die zich rechtstreeks aangetrokken voelt tot het culturele erfgoed is er een grote groep waarvoor wat ik maar noem het bredere plaatje van belang is. Het gaat dan om de locatie, de woning zelf, de voorzieningen en de woonbeleving. De zwaarte van de verschillende factoren die de koopbeslissing beïnvloeden verschillen van elkaar en per persoon. In algemene zin kan gesteld worden dat de geïnterviewde bewoners van het Limos- en het GWL-terrein allen het culturele erfgoed erg waardeerden en zich hier in meer of mindere mate door aangetrokken voelden. Dit wil niet zeggen dat zonder het culturele erfgoed de beide locaties niet interessant zouden zijn geweest. Het interessante aan het wonen op deze locaties was dan echter vooral ingegeven door de omgeving en de ligging van beide locaties en niet door de ontwikkeling van de locaties zelf. Het feit dat op beide locaties het cultureel erfgoed aanwezig is vergroot voor de bewoners de aantrekkelijkheid om hier te wonen.

Het bestaan van het culturele erfgoed is in beide gebieden van invloed op de functies op het terrein. "Cultureel erfgoed zoekt functie" ging voor beide gebieden op. De bestemming van het culturele erfgoed komt gedeeltelijk met elkaar overeen. In beide gebieden is horeca gevestigd en is er ruimte voor kleinschalige bedrijvigheid. Onder dit laatste versta ik niet alleen de kantoren, maar ook de ateliers en de oefenruimtes voor bandjes. Op het GWL-terrein vervullen de functies heel duidelijk een belangrijke bindende rol. Op het Limos-terrein is dit ook van belang maar in iets mindere mate dan op het GWL-terrein.

De aanwezigheid van het culturele erfgoed is van grote invloed op de kwaliteit en de wijze van ontwikkelen. De uitgangspunten van de ontwikkeling zijn anders en de ruimtelijke structuur wordt deels door het cultureel erfgoed bepaald. Het culturele erfgoed vraagt creativiteit en stelt de ontwerpers voor andere keuzes. Op het GWL- terrein is dit goed terug te vinden in de vorm van een groot publiek plein tussen de gebouwen in. Op het Limos-terrein is duidelijk te zien dat het culturele erfgoed een belangrijke aanleiding geweest is om anders dan gebruikelijk te ontwikkelen. De woonproducten zijn hierdoor gedeeltelijk afwijkend van wat gebruikelijk is. Geen enkele woning heeft een eigen tuin, waardoor het buitenleven zich grotendeels publiek afspeelt. Dit laatste geldt ook voor het GWL-terrein. Het culturele erfgoed is hiermee ook van invloed op de sociale structuur binnen de beide gebieden. Voor beide locaties geldt dat de kwaliteit van de openbare ruimte hoogwaardiger van niveau is dan bij een standaard ontwikkeling.

Het type mensen dat zich aangetrokken voelt tot de onderzocht locaties vertoont duidelijke overeenkomsten. Het gaat over het algemeen om hoger opgeleiden met een bredere maatschappelijke interesse en betrokkenheid. Voor alle geïnterviewde personen gold ook dat zij een zekere interesse hebben in oude gebouwen en zich aangetrokken voelen tot de sfeer en uitstraling van dergelijke gebieden. Het wonen in deze gebieden lijkt met name interessant voor personen zonder kinderen, zowel jongere stellen als de empty-nesters. Voor de bewoners in het culturele erfgoed zelf is het anders willen wonen dan normaal van belang en kan ook de status van het wonen in een dergelijk object meewegen in de koopbeslissing.

Voor beide gebieden speelde mee dat ook de locatie erg van belang is. Veelal voelen de bewoners zicht aangetrokken tot het meer stedelijke leven, het gebruik kunnen maken van horeca gelegenheden, diverse voorzieningen en de nabijheid van de binnenstad zijn voor hen van belang.