Dominante vormstructuur 1: adverteren of bezichtigen

Door het totale overzicht van de startpagina te nemen valt hierin een dominante vorm te herkennen. Bekijk Afbeelding 2.4.111 Deze is ontstaan door, net als bij de startpagina van The Publisher, te experimenteren met het invullen van de aparte elementen om zo een dominant patroon te herkennen. De startpagina van The

Publisher gaf via deze methode een overtuigende blokkenstructuur die als open en

110

Afbeelding 2.1: Startpagina (zie vorige pagina) www.ongekendbijzonder.nl (17-05-2016).

111

Afbeelding 2.4: abstract experiment van de totale startpagina door de elementen als aparte vormen in te vullen zonder naar de inhoud te kijken.

47 dicht beschouwd kan worden. Waar dit overzicht echter aan doet denken, is de structuur en lay-out van advertenties uit de reclamewereld. De cirkels over de rechthoeken doen denken aan stickers die er overheen zijn geplakt en de dynamische vorm van de startpagina geeft een energieke sfeer. Deze vorm komt veel commerciëler over dan vergeleken met de ‘vaste’ opbouw van The Publisher. Daarbij is er tekst over de bovenste afbeelding geplaatst, een ander element herkenbaar van reclamebeelden. Ten slotte is er gebruik gemaakt van een tekstballon als aandachttrekker voor het festival, waar hetzelfde van gezegd kan worden, maar die vooral bekend is uit de stripwereld.112

De aanname is dat de gemaakte keuzes onder de beschikbare opties van visuele tekens sociale betekenissen met zich meedragen.113 Fairclough geeft dan ook aan, ook al ligt de focus bij hem meer op de tekstanalyse, dat binnen discoursanalyse

het daarom belangrijk is de constructie van betekenissen na te gaan die gevormd worden door de combinatie van afbeeldingen en tekst.114 Het gebruik van een tekstballon maakt namelijk dat de tekst wordt aangevuld met een idee van geluid en beweging, door middel van de impliciete kennis van de lezer over de aanduiding door visuele tekens van verbaal bedoelde tekst. Hiermee wordt op strategische

wijze een specifieke bedoeling benadrukt.115 In gesproken tekst worden argumenten benadrukt en overtuigende effecten ingezet door intonatienuancering, pauzes en tempo, die parallelle tekstnabootsingen hebben door middel van formaat, vorm, een spreekballon of visuele herhaling.116 De kracht van stripboeken om de aandacht van de lezer vast te houden bestaat onder andere uit het element van het naast elkaar plaatsen: dialoogtekst behorende bij een karakter is omsloten in een grafische conventie: de tekstballon die de

persoonlijke spraak van een karakter aangeeft.117 Het stripgenre is zo gevestigd in de westerse cultuur dat de lezer meteen in de gaten heeft dat hier een integraal gesprekstype mee wordt bedoeld dat tot deelname uitnodigt.118 Het publiek wordt op deze

112

Afbeelding 2.5: Tekstballonvorm op de startpagina van Ongekend Bijzonder.

113

Fairclough (1995) 24.

114 _{Ibidem, 203.} 115

Van Dijk (1995) 23. En: Bearne, Eve.(2003) ‘Rethinking literacy: Communication, representation and text.’, in: Reading. Vol. 37 nr. 3, 47.

116 _{Ibidem: Bearne, Eve (2003).} 117

Afbeelding 2.6: Een snelle zoekopdracht op Google met de term ‘reclamecampagne tekstballon’ geeft voldoende voorbeelden weer van tekstballon gebruik.

118

O'Neill, Bill, and Harry McMahon(1991) ‘Opening new windows with bubble dialogue’, in: Computers & Education. Vol. 17.nr. 1, 30.

48 wijze nadrukkelijker aangesproken. De tekst in de ballon is daarbij een verzoek: een oproep om naar het festival te komen. De nadruk ligt op de startpagina hiermee het meest op het festival.

Het meest overtuigende inzicht komt echter uiteindelijk tot stand na een vergelijking met het logo van Ongekend Bijzonder.119 Het dominerende element door vergelijking van Afbeelding 2.4 en het logo blijkt de cirkel in de rechthoek te zijn. In het logo heeft de afbeelding binnen de cirkel een vergrotende werking van de afbeelding binnen de rechthoek. De cirkel doet zo denken aan een vergrootglas, een voorwerp dat helpt dingen beter te kunnen zien die anders te klein zijn. Het vergrootglas wordt daarbij gehanteerd door

een subject dat groter is qua afmetingen dan het bekeken object. Daarbij kan het grote subject door middel van het vergrootglas het object beter zien dan vice versa. Binnen de cirkel van het logo wordt dit gegeven extra benadrukt door de gele kleur waartegen een gestalte valt te zien. Dit duidt op een verlichte kamer, waarin de vergrootglashouder iemand kan zien. Het is echter zo dat degenen die buiten staat en een verlichte ruimte inkijkt diegenen die zich daarbinnen bevindt beter kan zien dan, opnieuw, vice versa: vanuit een verlichte kamer naar buiten kijkend zie je minder door het lichtverschil. Daarbij keert in het logo het element van de stad terug, vergelijkbaar met de dominante structuur van de startpagina van The Publisher, die deed denken aan een toren, flat en poort.

Als laatste opmerking met betrekking tot de visuele hiërarchie van de startpagina en de te herkennen dominante vormen in het overzicht daarvan, wordt hier de aandacht gericht op een laatste associatie. Zie Afbeelding 2.8. De vorm die zichtbaar werd na uitvoering van een extremere abstrahering, bleek een -S- vorm te zijn. Deze s-vorm valt te duiden als staande voor ‘samen’ of ‘samenwerking’, vanwege de logo’s van de sponsors die zo duidelijk op de startpagina weergegeven worden. Deze maken meteen duidelijk dat Ongekend Bijzonder niet alleen staat als organisatie. Hier wordt later in dit hoofdstuk op ingegaan in paragraaf 2.3.120