6.1.1 NATUUR EN GEZONDHEID
De literatuur over de gezondheidseffecten van de natuur geeft een duidelijk beeld van de natuur als een op zichzelf staande factor, zo beschrijven Hartig et al [CITATION Har14 \n \t \l 1043 ] wetenschappelijk bewezen gezondheidseffecten van de natuur. Echter is een groot deel van de respondenten niet op de hoogte van wetenschappelijke literatuur over natuur en gezondheid, daarnaast beschouwen zij literatuur die zij wel kennen als semiwetenschappelijk. Het valt op dat een groot deel van de respondenten de natuur niet ziet als een op zichzelf staande factor waar gezondheidseffecten worden behaald. Zij zien voornamelijk voor kinderen met ADHD een noodzaak in de combinatie met beweging om te kunnen profiteren van gezondheidseffecten.
De respondenten zien echter wel een sterke relatie tussen natuur en gezondheid, waarbij zij aangeven dat het positieve effect van de natuur op de gezondheid vooral voortkomt uit een intuïtief gevoel. Hierbij is het erg opvallend dat de door respondenten genoemde
gezondheidseffecten vrijwel overeenkomen met de gezondheidseffecten omschreven door Hartig et al [CITATION Har14 \n \t \l 1043 ], terwijl zij aangeven niet op de hoogte te zijn van literatuur. De intuïtieve kennis van de respondenten lijkt dus juist te zijn.
Het gaat hier in eerste plaats om het rustgevende effect van de natuur veroorzaakt door natuurprikkels, daarnaast het opdoen van sociale contacten en het aansporen tot beweging. Ten slotte is er een overeenkomst in een negatief gezondheidseffect van de natuur, waarbij enkele respondenten zien dat veel mensen last hebben van allergieën voor bepaalde bomen en planten. In de literatuur wordt dit exact zo omschreven, waarbij er wordt aangegeven dat boom- en graspollen invloed hebben op de luchtkwaliteit.
Een enkele respondent geeft aan op de hoogte te zijn van de huidige wetenschappelijke literatuur, hij geeft aan dat de gezondheidseffecten worden verklaard door het
immuunsysteem. Deze bewering komt volledig overeen met het onderzoek van Kuo
[CITATION Kuo15 \n \t \l 1043 ], waarbij ze aangeeft dat het immuunsysteem sterker wordt door prikkels uit de natuur en er hierdoor positieve gezondheidseffecten optreden.
Een groot deel van de respondenten heeft de verwachting dat kinderen met ADHD positief reageren op gezondheidseffecten van het bewegen in de natuur, hierbij kennen zij geen wetenschappelijke literatuur en willen zij niets garanderen. Er wordt verwacht dat
natuurprikkels een aantal ADHD-gerelateerde klachten kunnen onderdrukken. Opvallend is dat één respondent zijn vraagtekens zet bij de gezondheidseffecten van het bewegen in de natuur voor kinderen met ADHD, hij geeft aan dat de natuur barst van prikkels en dat het rustgevende effect erg persoonlijk is. De literatuur geeft ook geen concrete bewijzen voor gezondheidseffecten van het bewegen in de natuur voor kinderen met ADHD, echter heeft een onderzoek van Vries et al [CITATION deV15 \n \t \l 1043 ] aangetoond dat kinderen in
een groene woonomgeving minder gebruikmaken van ADHD-medicatie en dat er bij beweging in de natuur kans is op een betere concentratie.
6.1.2 ROL HUISARTS IN DE BEHANDELING VAN KINDEREN MET ADHD
De NHG-richtlijnen voor kinderen met ADHD [CITATION NHG15 \n \t \l 1043 ] beschrijven dat huisartsen bevoegd zijn om te diagnosticeren en medicatie voor te schrijven, opvallend is dat alle respondenten aangeven dat zij zichzelf niet bekwaam achten voor deze taken. De respondenten geven aan dat huisartsen goedkoper zijn dan specialisten en dat de wijziging in de bevoegdheid te maken heeft met geld en bezuinigingen. Het lijkt er dus op dat het
takenpakket van de huisarts enorm aan het uitbreiden is en dat zij meer
verantwoordelijkheden krijgen. Dit komt overeen met het rapport van Smits & Jongbloed [CITATION Smizj \n \t \l 1043 ], waarbij er wordt aangegeven dat huisartsen steeds meer taken toegedeeld krijgen en deze eigenlijk niet kunnen verwerken in de tijd en ruimte die zij hebben. Ten slotte geeft een groot deel van de respondenten aan dat zij veel gebruik maken van het geven van adviezen en dat deze adviezen vaak serieus genomen worden. Deze adviserende rol wordt ook als zeer belangrijk omschreven in het rapport van Smits & Jongbloed [CITATION Smizj \n \t \l 1043 ].
6.1.3 BESLUITVORMINGSPROCES HUISARTS IN DE BEHANDELING VAN KINDEREN MET ADHD Alle respondenten geven aan dat zij in eerste instantie rekening houden met de patiënt zelf, maar dat er een grote invloed is van ouders in de behandeling van kinderen met ADHD. Opvallend is dat de helft van de respondenten aangeeft dat ouders vaak aansporen tot het voorschrijven van medicatie, hierbij geven de respondenten aan dat zij niet beïnvloed worden door ouders.
Daarnaast geven een aantal respondenten aan dat scholen invloed uitoefenen op de behandeling van kinderen met ADHD, hierbij werd er aangegeven dat scholen geld krijgen voor rugzakbegeleiding van kinderen met ADHD. Opvallend is dat enkele respondenten aangeven dat zij graag scholen betrekken in de behandeling van kinderen met ADHD, omdat zij vinden dat scholen een ander beeld hebben van het gedrag van deze kinderen en dat het belangrijk is om die visie mee te nemen in de behandeling. Een reden hiervoor is dat kinderen met ADHD vaak problemen hebben met schoolprestaties. Er zijn ook een aantal respondenten die bij ‘invloed van scholen’ een link leggen met de huidige maatschappij, hierbij geven zij aan dat er weinig tijd, geduld en geld is om kinderen met gedragsproblemen te helpen.
De helft van de respondenten geeft aan dat de farmaceutische industrie invloed probeert uit te oefenen op het besluitvormingsproces bij kinderen met ADHD om bepaalde medicatie voor te schrijven, terwijl de andere helft dit onderwerp niet heeft genoemd tijdens de interviews. De invloeden van de farmaceutische industrie zijn ook bekend in de literatuur, zo beschrijven van Eijk en Damen-van Beek [CITATION van13 \n \t \l 1043 ] dat de helft van de Nederlandse huisartsen artsenbezoekers vanuit de farmaceutische industrie ontvangt. Het lijkt er dus op dat de farmaceutische industrie daadwerkelijk een rol heeft in het
farmaceutische industrie vooral veel invloed uitoefent op patiënten zelf, zij onderbouwen dit met hoop en vertrouwen die de farmaceutische industrie aan patiënten geeft, dit doen zij door zogenaamd positieve bewijzen te promoten omtrent medicatie.
Ten slotte valt het op dat Gerven en Palm [CITATION Ger10 \n \t \l 1043 ] aangeven dat zorgverzekeraars een grote invloed uitoefenen op het besluitvormingsproces van huisartsen, echter gaf geen enkele respondent aan dat zij invloed voelde vanuit zorgverzekeraars. 6.1.4 BEHANDELMETHODES ADHD
Alle respondenten geven aan dat het bewegen in de natuur momenteel niet wordt meegenomen in de behandeling van kinderen met ADHD. Opvallend is dat enkele
respondenten verwachtingen hebben dat het bewegen in de natuur wordt behandeld binnen de psycho-educatie, terwijl de literatuur omtrent psycho-educatie dit niet beschrijft
[CITATION ADHnb \l 1043 ].
Daarnaast geven de meeste respondenten aan dat zij beweging vooral gebruiken als een advies, waarbij enkele respondenten adviseren om in de natuur te bewegen. Opvallend is dat de NHG-richtlijnen voor de behandeling van kinderen met ADHD niets over het bewegen in de natuur schrijven[ CITATION NHG15 \l 1043 ].
6.1.5 KANSEN/MOGELIJKHEDEN VAN HET BEWEGEN IN DE NATUUR VOOR KINDEREN MET ADHD
Alle respondenten geven aan dat zij potentie zien in het bewegen in de natuur, echter geeft de helft van de respondenten aan dat er meer wetenschappelijk onderzoek moet worden gedaan naar de gezondheidseffecten van het bewegen in de natuur voor kinderen met ADHD. Hierbij is het opvallend dat het onderzoek van Vries et al [CITATION deV15 \n \t \l 1043 ] aangeeft dat het bewegen in de natuur bijdraagt voor kinderen met ADHD. Er kan dus worden afgevraagd of huisartsen hiervan op de hoogte zijn en daarnaast of het onderzoek betrouwbaar is.
Enkele respondenten zien mogelijkheden in het promoten van buitenspelen om kinderen in de natuur te laten bewegen, maar zij zien geen plaats in de behandelmethode. Er zijn ook enkele respondenten die wel plaats zien in de behandelmethode wanneer er meer wetenschappelijk bewijs komt voor het natuurconcept, echter zien zij hier geen rol voor vervanging van medicatie. Zij zien het als een ondersteunende factor in het behandelproces van kinderen met ADHD, waarbij het in een aantal gevallen noodzakelijk is om medicatie te gebruiken.
Over de begeleiding van het beweegconcept in de natuur zijn de respondenten verdeeld, waarbij enkele respondenten aangeven dat kinderen met ADHD moeten worden begeleid door medisch geschoolde mensen. Daarnaast zijn er enkele respondenten die aangeven dat dit niet noodzakelijk is en dat zij een rol zien weggelegd voor afgestudeerden in sportkunde met een gezondheidsprofiel.
Ten slotte geeft ongeveer de helft van de respondenten aan dat zij het bewegen in de natuur niet willen zien als een behandelmethode, maar dit willen toeschuiven naar de
verantwoordelijkheid van ouders. Als het bewegen in de natuur veel gezondheidseffecten kent voor kinderen met ADHD kan er worden afgevraagd of het enkel een
verantwoordelijkheid van de ouders is.
6.1.6 DIAGNOSE ADHD
Bourman et al [CITATION Bou11 \n \t \l 1043 ] geven een duidelijke uitleg omtrent de diagnose ADHD, echter geeft een groot deel van de respondenten aan dat het erg moeilijk is om deze diagnose te stellen. Hierbij wordt er een grijs gebied beschreven waar er veel kinderen worden gediagnosticeerd, terwijl er eigenlijk geen zekerheid is over de diagnose. Enkele respondenten geven aan dat er hierdoor sprake is van overdiagnostiek, waardoor er veel kinderen onnodig gebruikmaken van medicatie. Opvallend is dat er ook enkele
respondenten zijn die positief zijn over het diagnosticeren, hierbij geven zij aan dat de diagnose een stuk onwetendheid wegneemt waarmee klachten kunnen worden verklaard. Daarnaast zien enkele respondenten een link met de huidige maatschappij, waarbij de diagnose ADHD en het gebruik van medicatie onder een makkelijke en snelle optie vallen om klachten te verhelpen.