• No results found

De Barbaersche Zeeroovers. Oproep aen de kristene vorsten

Zyn uyt des afgronds kolk ooyt monsters voortgekomen

Waer voor Natuer verschrikt, en Menschheyd hoeft te schromen, 't Zyn die Vrybuyters daer van 't Heelal lang gewaegt,

En die 't woest Afrika op zyne kusten draegt; Ja, die in Tripoli, Algiers en Tunis vesten

Geducht, sints ruymen tyd, voor helsche roovernesten, Het menschdom gaen te keer als een losbandig dier. By die herinnering gevoel ik myne Lier

51

Die dreunt van weegeklank, bevochtigd door myn traenen. O Godvergetend volk! O roofzieke Afrikaenen!

Gy, die noch deugd noch vroomheyd in uw wreedheyd spaerd, Welk yslyk helgedrogt heeft U zoo diep outaerd?

Gelyk de giftge slang gekronkelt in het donker

Door vreetzucht aengehitst, haer roofnest zonder flonker Verlaet - doch huppelend by 't eerste zonnelicht

In haere veylge krocht gleyd opgepropt en zwicht: Zoo bonst dit rot, door roof en goudlust aengedreven Op al wat voor zyn kust noodlotlyk wend zyn steven, Stroopt, marteld en vernield in zyn' verblinde woed Al wie zich Kristen noemd, en smoord hem in zyn bloed. Ziet gy zyn strand bedekt met wapenvolle vloten?

Ziet... 't ploft, door 't zwalpend zout, op zyn' natuergenoten, Veel wreeder dan den wolf zich werpt op 't weêrloos lam. 't Erkend noch waerdigheyd, noch eer, noch kunn', noch stam; Zyn ongastvrye oord beslaet onnaekbre stranden,

Zyn booten zyn geschaerd aen welbewaerde wanden; Geen zeel, doch, snelt voorby 't geen door dit helsch gebroed Niet voor matroos en lading rustloos duchten moet.

Wee hem die op een kiel dwars door het meer moet zwieren, Of wien 't Tempeest bedwingt zyn kusten rond te gieren! Ziet men de tortel yzen in des aedlaers klauw,

o Broeders! schroomt: dit rot spuwt ook en dood en rouw. -De vlugge Koopmanschap kwynt op de vrye baeren, Haer daedkracht word gestremt door die geweldenaeren;

52

De tolken van Gods woord, wier hart nooyt pryklen ducht, Die 't Vaderland ontvliên, om uyt beschavingszucht Vol drift te stevenen naer die Barbaersche streken, Zien wy, eylaes! van menschentroost en heul ontbreken, En d'heylge martelkroon met heldenmoed ontfaên. Geen donder kan zoo fel dit ras door de ooren slaen, Dan toen zich 't eenig woord van Kristenen laet hooren; Dien naem die, als aen dolk, hun 't harte schynt te booren, Dien naem maekt die Barbaers nog meer en meer ontaerd, En - waepent staêg hun vuyst met het onmenschlyk zwaerd. Wie zal, o Medebroers! wie zal uw noodkreet maelen? Hier stelt men U ten toon, daer hoort ge uw prys bepaelen, Dan veylt me U als een slaef te koop, voor elks gezicht; Noch traenen, noch gesmeek, zelfs van het teêrste wicht Zyn vatbaer voor hun ziel, bedaert hunne dolle woede. Al wat ooyt yslykheên in zynen boezem voedde Vind zich, Natuer ten schrik, in dit rampzaelig oord. Men slaet U in 't gareel, men dryft, men zweept U voort Door bergen, dal en veld, geschaekelt aen een keten; ô Martelaers! uw leên zyn als uyteen gereten; Nooyt zachte sluymering, nooyt rust valt U te beurt; Gy word, en dag en nacht, bewaekt en nagespeurd Door Neros van die kust omzet van Argus oogen;

Geen enkle zweem van vlugt, hoe kleyn, ziet gy gedoogen: De zaeg snydt snerpend soms u 't lichaem van elkaêr, En - goede God! men werpt dan romp en hoofd te gaêr Uyt een verheven tor'n op spitsgevylde pinnen!....

53

Wie zal dien martelstryd, die wreedheyd overwinnen? Wat mensch, hoe sterk gespierd, die foltering doorstaen? Nog verder ziet me hun wraek tot dolheyd overgaen Toen ze op der Kristnen kruyn als buldrend nederdaelen. Hier spitst men slaef by slaef op stang of scherpe paelen, Daer word de tong gerukt bloeddruppend uyt den mond: God! - ginder kruypt een drom van Kristnen langs den grond Gemarteld door een buy van doodslagvolle steenen.

Ginds schreyd een kuyssche maegd, gekneld aen hals en beenen, Die, tot een prooy der vlam, gesleept word door het veld... O Hemeltergend rot! met wat barbaersch geweld

Wierpt gy, dry eeuwen lang, myn Broedren in de keten! Is nooyt uw lust gekoeld? gy dwaersboomd hun geweten, Gy wilt hen door gevley, door list, door snoode straf Van hun Voorvaders leer en godsdienst trekken af Om ze als een offer aen uw Mah'met optedraegen. Laet myn gevoelig hart uw aeklig lot beklaegen O Gy, die thans ten doel moet aen die beulen staen! Doch - 't yzelyk Algiers biedt nog meer rampen aen Dan Tunis en Salé en Tripoli te gaeder;

Het Kristenhaetend bloed kokt in zyn levensaeder, Ja, 't schynt of Satan zelve in dit afgryslyk nest Reeds, sints de vyftiende eeuw, zyn zetel heeft gevest, Om, door zyn helschen raed, de Onmenschlykheyd te staeven: Algiers alleen telt tweemael twintig duyzend slaeven;

't Vergt, 't prest uw losprys af van 't lydend Kristendom; Men ruylt U tegen 't goud, men spoort U wederom,

54

Men zet dien handel voort ten spyt van bloed en traenen!... Die roovers tartten ons te lang, Europeaenen,

Ja, 't goud, het goud alleen ontvlamt hun ziel, hun hart, Onz' mang'l aen moed is d'eenge bron van onze smart. -Voorheen zag men voor 't zwaerd van Maltas koene riddren In 't morgenland den Sarazyn lafhartig siddren,

Zag men hem voor het Kruys zyn trotsche Halve-Maen Neerbuygen, en verschrikt vliên voor ons Zegevaen; o Vorsten onzer eeuw! Gy, der beschaevings tolken! Dryft over 't golvend nat, snelt naer die woeste kolken Gy, die reeds wondren teeldet door uw reuzenmoed. Verheft uw broederstem, spaert uwer burgren bloed; Aen dit rampzaelig oord ontrukt uw landgenoten Aen kluysters vastgeboeyd, in kerkers opgesloten; Vergruysd Hariodaens(1)

onmenschelyken staf,

Droogt, droogt, lyk 't Vaderland, uw broeders traenen af; Laet in dier roovren kuyl hen langer niet bezwyken, Niet langer door ons goud die stroopers zich verryken; Verschaft de Koopmanschap vereyschte veyligheyd, Ruymt alle stronkels weg te lang door hun geleyd; Baent een' zorgvryen weg naer 's Hemels vrye deelen, Verdelgt door vuer en zwaerd die naere moordtooneelen

(1) Of Barberousse II, werd ontrent 1476 geboren. Door Selim den 1en

tot Dey van Algiers benoemd, bewerkstelligde hy de zeeroovery op eene groote uytgestrektheyd, en was gedurende 10 jaren, den schrik der Middenlandsche zee. Het is tegen dien roekeloozen zeeschuymer dat Andreas Doria door keyzer Karel werd gestuerd om hem in zyne onmenschelyke voorwerpen te dwaersboomen.

55

Het Menschdom tot verwyt, den Kristenen tot schrik!.... O dappre Vorsten! vliegt, - vertoeft geen oogenblik, Noodzaeklykheyd heeft lang haer roepstem laten hooren; Den Hemel zal uw dolk die monsters helpen smooren, Zal hun gevloekte kust met zynen bliksem slaen, En als een Sodoma rampzaelig doen vergaen.

-1789.

56