Bijlage 2 Uitstapprogramma prostituees
1. Contactfase
Om gespecialiseerde hulp te kunnen aanbieden, is het belangrijk dat de doelgroep geworven wordt en dat zij geïnformeerd worden over de mogelijkheden. De meest efficiënte aanpak hiervoor is
outreachende hulpverlening. Dit is erg laagdrempelig, omdat de hulpverleners naar de prostituees toe gaan. De hulpverleners kunnen een vertrouwensband opbouwen en de prostituees die een wens hebben om uit te stappen, stimuleren om het uitstapprogramma te volgen.
Ook verwijzen dienstverleningsinstanties zoals de GGD en de politie, prostituees vaak door naar organisaties die het uitstapprogramma aanbieden.
Het komt ook voor dat prostituees zichzelf aanmelden voor hulp bij het uitstappen.
2. Oriëntatiefase
Wanneer prostituees zich hebben aangemeld voor het uitstapprogramma krijgen zij een
intakegesprek. In dit gesprek wordt in kaart gebracht wat de aanleiding is voor het uitstappen en waar zij hulp bij kunnen gebruiken. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de acht leefgebieden. Wat belangrijk is in deze fase, is dat er gekeken wordt in hoeverre de wensen van de cliënt haalbaar zijn. Vaak hebben zij wensen die niet of nauwelijks haalbaar zijn, o.a. door het stigma wat kleeft aan de prostitutie. Prostituees die bijvoorbeeld op zoek zijn naar een andere baan beseffen vaak niet dat de mogelijkheden beperkt zijn, aangezien zij de afgelopen tijd geen relevante werkervaring hebben opgedaan en een gat op hun CV hebben. Door de wensen af te stemmen en te kijken wat haalbaar is, wordt de mogelijkheid op een terugval verkleind.
Een contra-indicatie kan bijvoorbeeld psychische problematiek zijn, of een verslaving die op de voorgrond staat. In zo’n geval wordt een cliënt eerst doorverwezen naar andere
3. Uitvoeringsfase
Zodra een cliënt door de intake heen is en de wensen zijn afgestemd op de mogelijkheden, kan het begeleidingstraject officieel starten. Er wordt samen met de cliënt een begeleidingsplan opgesteld, waarin doelen worden geformuleerd conform de leefgebieden. Deze doelen zijn tijdsgebonden en er wordt regelmatig geëvalueerd wat er al is bereikt.
Om het uitstappen tot een succes te maken, is ketensamenwerking een belangrijke voorwaarde. Er wordt bijvoorbeeld samengewerkt met schuldhulpverlening, gemeenten voor het aanvragen van uitkeringen, woningbouwverenigingen, vrouwenopvang en psychologenpraktijken. Zo’n integrale aanpak is nodig om de complexe problematiek aan te pakken.
4. Nazorgfase
Wat in de hulpverlening vaak wordt vergeten, maar minstens zo belangrijk is dan de hulp zelf, is nazorg. Nazorg begint op het moment dat een uitstapprogramma succesvol is doorlopen. Wanneer begeleiding na een intensief hulpverleningstraject volledig stopt is de kans op een terugval groot. Voor ex-prostituees die vaak nog in dezelfde omgeving wonen als voorheen en hetzelfde netwerk behouden, kan de verleiding groot zijn, om bij tegenslagen terug te keren. Daarom is het belangrijk dat er aandacht is voor nazorg, zodat zij voorgoed de prostitutiewereld kunnen verlaten.
Nazorg kan worden vormgegeven door middel van ambulante begeleiding. Dit is geen begeleiding meer die vanuit een opvang wordt geboden, maar minder intensieve zorg die op afspraak bij de ex- prostituees thuis plaatsvindt. Onder nazorg wordt ook een werkbegeleider verstaan, die nog enige tijd erop toeziet dat ex-prostituees hun nieuwe baan behouden.
De periode dat nazorg geboden wordt, is afhankelijk van de behoeften van ex-prostituees en in hoeverre zij zelfredzaam zijn (Bongers et al, 2011).
Bijlage 3 – Topiclijsten
3.1 Hulpverleners
Voor het afronden van mijn opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening ben ik begonnen met het schrijven van een scriptie. Deze scriptie gaat over de invloed van een stigma (negatieve stempel) op een terugval bij (ex-) prostituees.
Voor dit onderzoek is het nodig om interviews te houden, met zowel hulpverleners als cliënten, om hun bevindingen rondom dit thema te weten te komen.
Graag wil ik het interview opnemen, zodat ik met alle aandacht naar je verhaal kan luisteren en het achteraf kan uitwerken en analyseren. Het interview wordt volledig anoniem verwerkt. Geef je hier toestemming voor?
Mocht je interesse hebben om na het afronden van mijn scriptie de resultaten te zien, dan kan ik deze per e-mail toesturen.
Ik wil je alvast bedanken dat je wilt meewerken aan dit interview en dat je hier tijd voor hebt vrijgemaakt.
Prostitutiewereld v.s. reguliere-wereld
1. Kun je mij vertellen wat volgens (ex-) prostituees de grootste verschillen zijn tussen de prostitutiewereld en de reguliere wereld?
a. Merken jullie dat zij zich moeten aanpassen, wanneer zij in de prostitutie belanden? Waaruit blijkt dat?
b. Merken jullie dat zij zich opnieuw moeten aanpassen, wanneer zij uitstappen? Waaruit blijkt dat?
Publiek stigma
2. Heb je het gevoel dat er een stigma wordt gedrukt op (ex-) prostituees? Zo ja
a. Hoe ervaren (ex-) prostituees een stigma volgens jou?
b. Tegen welke belemmeringen lopen (ex-) prostituees volgens jou aan? c. Tegen welke belemmeringen lopen jullie hierdoor in de hulpverlening aan? Zo nee
a. Tegen welke belemmeringen lopen (ex-) prostituees aan? Zelfstigma
3. Een zelfstigma houdt in dat (ex-) prostituees een stigma internaliseren en dit op zichzelf betrekken. Merken jullie dat er sprake is van een zelfstigma bij (ex-) prostituees?
a. Wat heeft dit voor gevolgen? Structureel stigma
4. Welke wet- en regelgeving maakt het voor (ex-) prostituees moeilijk om werk buiten de prostitutie te vinden?
Zoektocht en behouden ander werk
5. Hoe verloopt het proces van ander werk zoeken bij ex-prostituees?
a. Tegen welke belemmeringen lopen ex-prostituees aan bij het solliciteren naar ander werk?
b. Volgens de theorie blijkt dat ex-prostituees vaak ontmoedigd raken bij het solliciteren naar ander werk. Hoe merken jullie dat in de praktijk?
c. In hoeverre zijn ex-prostituees volgens jullie in staat om gevonden werk te behouden?
d. Wat is jullie rol in het begeleiden van ex-prostituees naar ander werk en het behouden hiervan?
e. Werken jullie hierin samen met andere organisaties en instanties? Zo ja met welke en hoe ziet deze samenwerking eruit?
6. Wat zouden potentiële werkgevers aan mogelijkheden kunnen bieden, om de kansen op de arbeidsmarkt voor ex-prostituees te vergroten?
7. Welke maatregelen zou de overheid kunnen nemen om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten voor ex-prostituees?
Terugval
8. Wat is volgens jou de reden dat veel ex-prostituees te maken krijgen met een terugval? a. Wat is jullie rol in het voorkomen van een terugval?
b. Welke rol speelt een stigma bij een terugval van (ex-) prostituees?
(Alleen wanneer vraag 2 of 3 over stigma/zelfstigma positief beantwoord is) c. Cirkel Prochaska & Diclemente laten zien en kort toelichten.
Wat is er voor nodig om de consolidatiefase van (ex-) prostituees tot een succes te brengen?
Stigmabestrijding
9. Wat is jullie visie op het bestrijden van stigma’s? Zelfstigma
10. Wat helpt volgens jullie om een positiever zelfbeeld bij (ex-) prostituees te creëren? Structureel stigma
11. Wat zou er vanuit de overheid aan gedaan kunnen worden om het negatieve beeld rondom prostitutie te verminderen?
Publiek stigma
12. Wat zou er in de maatschappij aan gedaan kunnen worden om het negatieve beeld rondom prostitutie te verminderen?
Stigmabestrijdingsmethoden
13. Welke stigmabestrijdingsmethoden kunnen volgens jullie worden ingezet om een stigma te verminderen?
a. Wat voor activiteiten ondernemen jullie zelf om een stigma bij (ex-) prostituees te bestrijden?
b. Wat zijn jullie ervaringen hiermee?
14. Heb je nog andere informatie die relevant kan zijn voor dit onderzoek?
Hierbij zijn wij aan het einde gekomen van dit interview. Ik wil je hartelijk bedanken voor je tijd en medewerking. Mocht je er behoefte aan hebben de uitwerking van mijn scriptie te ontvangen, zal ik deze naar je opsturen.
3.2 Cliënten
Voor het afronden van mijn opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening ben ik begonnen met het schrijven van een scriptie. Deze scriptie gaat over de invloed van een stigma (negatieve stempel) op de terugkeer van vrouwen in de prostitutie.
Graag wil ik het interview opnemen, zodat ik met alle aandacht naar je verhaal kan luisteren. Het interview wordt volledig anoniem verwerkt. Ga je hiermee akkoord?
Mocht je interesse hebben om na het afronden van mijn scriptie de resultaten in te zien, dan kan ik deze per e-mail toesturen.
Ik wil je alvast bedanken dat je wilt meewerken aan dit interview en dat je hier tijd voor hebt vrijgemaakt.
Prostitutiewereld v.s. reguliere-wereld
1. De prostitutiewereld staat volgens de samenleving bekend als iets negatiefs. Ik kan mij voorstellen dat je ook positieve ervaringen hebt gehad. Kun je daar een voorbeeld van noemen?
2. Kun je mij vertellen wat de grootste verschillen zijn tussen de prostitutiewereld en de wereld daarbuiten?
a. Merkte jij dat jij je moest aanpassen toen jij in de prostitutie terecht kwam? Waaruit bleek dat?
b. Merkte jij dat jij je opnieuw moest aanpassen toen jij uitstapte? Waaruit bleek dat?
Stigma
3. Heb je het gevoel dat er een stempel op je werd gedrukt, nadat je was uitgestapt? Zo ja
a. Op welke manier had je last van de stempel die je opgedrukt kreeg? Stigmabestrijding
b. Wat zou er volgens jou aan gedaan kunnen worden om de belemmeringen van de stempel te verminderen?
Zo nee
a. Heb je op een bepaalde manier belemmeringen ervaren, nadat je bent uitgestapt? Zelfstigma
4. Op welke manier had de stempel invloed op je zelfbeeld nadat je was uitgestapt? a. Wat had dit voor gevolgen?
b. Wat helpt volgens jou om een positiever zelfbeeld te krijgen? c. Wat kunnen hulpverleningsinstanties hierin betekenen?
Stigmabestrijding
5. Wat zou er landelijk aan gedaan kunnen worden om het negatieve beeld rondom prostitutie te verminderen?
a. Wat kan de overheid hier volgens jou in betekenen? Zoektocht ander werk
6. Hoe is het proces van ander werk zoeken verlopen? ander werk gezocht
a. Had je er vertrouwen in dat je de juiste skills had om werk buiten de prostitutie te vinden?
b. Waar liep je tegenaan bij het solliciteren naar ander werk
c. Ervaar je dat werk buiten de prostitutie vinden moeilijk is vanwege de wet- en regelgeving? Zo ja, wat zou hieraan gedaan kunnen worden?
d. Ben je weleens ontmoedigd geweest tijdens het solliciteren naar ander werk? Waar kwam dit door?
e. Heb je ander werk gevonden?
-Zo ja, in hoeverre was je in staat om dit werk te behouden? -Zo nee wat is volgens jou de reden hiervan?
Geen ander werk gezocht
a. Wat maakte dat je geen ander werk zocht? (Hoe heb je de financiële situatie opgevangen?)
b. Waar denk jij dat andere vrouwen die zijn uitgestapt tegenaan lopen, bij de zoektocht naar ander werk?
ga door naar vraag 8.
7. Heb jij steun ervaren bij het vinden van ander werk? Zo ja
a. Van wie heb je steun ontvangen?
b. Hoe ervaarde je deze steun? Noem 1 positief en 1 verbeterpunt.
c. Sloot de steun aan bij de behoefte die je had in je zoektocht naar ander werk? d. Is er ook een hulpverleningsinstantie geweest die je heeft geholpen bij het vinden van
ander werk?
i. Hoe zag deze hulp eruit? Zo nee
a. Had je hier wel behoefte aan?
b. Is er wel een hulpverleningsinstantie betrokken geweest bij je zoektocht naar ander werk?
i. Hoe zag deze hulp eruit en hoe heb je deze ervaren? Stigmabestrijding
8. Wat zouden potentiële werkgevers aan mogelijkheden kunnen bieden om gemakkelijker aan ander werk te komen?
9. Welke maatregelen zou de overheid kunnen nemen om de kans op werk buiten de prostitutie te vergroten?
Terugval
10. Ben je weleens teruggekeerd naar de prostitutie?
a. Wat had je mogelijk kunnen helpen om dit te voorkomen? b. Welke rol speelde de stempel die je opgedrukt kreeg hierbij? Definitief uitstappen
11. Ben je momenteel nog werkzaam in de prostitutie? Zo ja
a. Wat is er volgens jou voor nodig om definitief uit te stappen? Zo nee
a. Wat maakt dat je het uitstappen kunt volhouden?
b. Ervaar je momenteel nog moeilijkheden waar je tegenaan loopt, nu je bent uitgestapt?
Advies
12. Welke tips heb je voor andere prostituees om te voorkomen dat zij terugkeren in de prostitutie?
13. Heb je nog tips voor de hulpverlening in het algemeen? Overige:
14. Heb je nog andere informatie die belangrijk kan zijn voor dit onderzoek?
Hierbij zijn wij aan het einde gekomen van dit interview. Ik wil je hartelijk bedanken voor je tijd en medewerking. Mocht je er behoefte aan hebben de uitwerking van mijn scriptie te ontvangen, zal ik deze naar je opsturen.