In de literatuur blijkt dat handelsliberalisatie in de suikersector voor verschillende ontwikkelingslanden verschillende effecten heeft. Voor landen die onder het ‘Sugar Protocol’ vallen, wordt verwacht dat het effect van de hervormingen vooral zal liggen in het feit dat hun preferentiële toegang tot de Europese markt niet meer dezelfde waarde heeft als in de oorspronkelijke situatie. Daarnaast zijn de eventuele nadelige effecten afhankelijk van de verdeling van de exportquota naar de Europese Unie en dus in hoeverre deze landen afhankelijk zijn van export naar de EU. Voor landen die onder de Everything But Arms overeenkomst vallen neemt als gevolg van de voorgestelde hervormingen over het algemeen de mogelijkheid om naar de EU te exporteren toe.
In onderzoeken naar de effecten van handelsliberalisatie wordt meestal gebruik gemaakt van Computable General Equilibrium modellen, waarbij de effecten op de gehele economie van landen worden geschat. In dit onderzoek is daarvan afgeweken door gebruik te maken van een partieel evenwichtsmodel, het Agricultural Trade Policy Simulation Model. Hiermee is geprobeerd de effecten op de suikersector specifieker te schatten.
Met behulp van het ATPSM-model is onderzocht wat het effect is van de wijziging in het landbouwbeleid op het gebied van suiker in de Europese Unie op de prijzen, export, import, productie en consumptie van ruwe en witte suiker en de welvaart in verschillende ontwikkelingslanden Hierbij zijn de ontwikkelingslanden ingedeeld in groepen, namelijk ACP-landen, LLDC’s en een restgroep met de overige ontwikkelingslanden. Vervolgens zijn deze drie groepen gesplitst in of ze netto exporteren of importeren.
Uit het onderzoek blijkt dat als gevolg van de hervormingen in het beleid binnen de Europese suikersector de wereldmarktprijs van ruwe en witte suiker stijgt. Deze stijging is relatief klein, US$ 3 voor ruwe en US$ 7 voor witte suiker. Daarnaast stijgen voor alle onderzochte ontwikkelingslanden zowel de binnenlandse consumptie- als productieprijzen naar aanleiding van de hervormingen van de Europese suikersector. In het geval van ruwe suiker is voor vrijwel alle ontwikkelingslanden het effect op de binnenlandse prijzen gelijk aan het effect op de wereldmarktprijs.
De verandering in de wereldmarktprijs en de binnenlandse prijzen is voor witte suiker aanzienlijk groter dan de verandering in diezelfde prijzen voor ruwe suiker. Daarnaast zijn de stijgingen in de binnenlandse productie- en consumptieprijzen voor veel landen groter dan de stijging in de wereldmarktprijs. Dit komt doordat de initiële productie- en consumptieprijzen in dat geval hoger liggen dan de wereldprijs.
Net als in voorgaand onderzoek (Frandsen et al. (2003) blijkt in dit onderzoek dat de hervormingen een positief effect hebben op de export en daarmee de markttoegang tot de Europese en andere markten voor de verschillende groepen ontwikkelingslanden. In het huidige onderzoek geldt dit zowel voor ruwe als voor witte suiker. De ACP-landen laten de kleinste stijging in de export zien als het gaat om ruwe suiker, terwijl de groepen met de resterende ontwikkelingslanden de grootste stijging vertonen. Bij witte suiker is de kleinste stijging voor de LLDC’s. De grootste stijging is bij de resterende ontwikkelingslanden die netto exporteren.
De import van de verschillende groepen ontwikkelingslanden daalt als gevolg van de hervormingen in het EU-beleid. Dit komt doordat de wereldmarktprijs stijgt door de hervormingen van de Europese suikersector. Voor de ACP-landen en de LLDC’s verdwijnt de import van ruwe suiker (bijna) helemaal. Al bij het eerste scenario (daling van de interventie- en garantieprijs met 27,5%) is hun initiële import helemaal verdwenen. De import van ruwe suiker van de resterende ontwikkelingslanden daalt ook, het meest bij de netto importeurs. De hervormingen resulteren op het gebied van witte suiker in een daling in de import die het grootst is voor de netto importeurs. Dit wordt veroorzaakt door een grotere initiële import van ruwe suiker.
Voor de productie van ruwe suiker geven de resultaten van het model aan dat deze voor alle onderzochte ontwikkelingslanden stijgt als gevolg van de hervormingen in het EU-beleid. De grootste stijging is voor de rest van de ontwikkelingslanden die netto exporteren. Voor de netto importerende ACP-landen leveren de hervormingen de kleinste toename in de productie van ruwe suiker op. In vergelijking met de productie van ruwe suiker is de verandering in de productie van witte suiker voor de LLDC’s het laagst. Wederom is de stijging voor de rest van de ontwikkelingslanden die netto exporteren het grootst.
De consumptie van ruwe suiker neemt voor alle groepen ontwikkelingslanden af naar mate de interventieprijs binnen de EU en de garantieprijs voor de ACP-landen dalen.
62
Voor de netto importerende ACP-landen en LLDC’s neemt de consumptie in vergelijking met de netto exporteurs in dezelfde groep het meest af.
Het effect van de hervormingen in de Europese suikersector op de welvaart in de verschillende groepen ontwikkelingslanden voor ruwe suiker is over het algemeen positief. Alleen de rest van de ontwikkelingslanden die importeren zien een daling van hun welvaart. Daarnaast is het voordeel dat de ACP-landen als groep hebben klein in vergelijking met dat van de LLDC’s en de rest van de ontwikkelingslanden die netto exporteren.
Als gekeken wordt naar de welvaartsverandering als gevolg van het wijzigen van het EU-beleid ten aanzien van witte suiker dan blijkt dat deze voor veel groepen ontwikkelingslanden in negatieve zin verandert. De welvaart van alle groepen ontwikkelingslanden daalt, behalve voor de rest van de ontwikkelingslanden die netto exporteren. In deze groep bevinden zich ook Brazilië en Thailand die een klacht bij de WTO hebben ingediend over het subsidiebeleid op het gebied van suiker dat de EU tot nu toe heeft gehanteerd. Zij hebben een groot voordeel bij het hervormen van het EU-beleid.
Met behulp van de Armingtonversie van het model is de situatie gesimuleerd waarin dezelfde producten met een verschillende herkomst niet identiek zijn. In het Armingtonmodel zijn de prijsveranderingen gelijk aan het standaardmodel. Daarnaast zijn ook de consumptie- en productieveranderingen identiek. De export stijgt daarentegen in het Armingtonmodel meer dan in de standaardversie van het ATPSM-model. De importverandering is in de Armingtonvariant minder negatief dan die in de standaardversie. Tot slot is de wijziging in de welvaart in de Armingtonversie van het model groter dan in de standaardversie.
Tijdens dit onderzoek is een aantal dingen naar voren gekomen waarvoor verdere aanbevelingen gedaan worden. Deze aanbevelingen hebben onder andere te maken met de landen die in het model zijn opgenomen, de manier waarop het model beschreven wordt door de auteurs, de toevoeging van een Armingtonstructuur en de data die aan het model zijn gekoppeld.
Allereerst bestaat de EU in het model uit 15 landen. In mei 2004 is de EU echter uitgebreid met 10 nieuwe lidstaten. De resultaten zullen voor deze landen anders zijn, als in het model de aanname wordt gemaakt dat zij deel uit maken van de EU.
Aanbeveling 1: Het toevoegen van de 10 nieuwe lidstaten aan de landengroep Europese Unie, die in het model is opgenomen.
Daarnaast is de manier van beschrijven van het model niet altijd duidelijk. Als in de beschrijving een bijlage genoemd wordt, dan dient deze bijlage daadwerkelijk te zijn bijgevoegd. Vooral omdat het een bijlage betreft over hoe de tarieven van verschillende landen zijn omgezet in een vergelijkbaar ‘ad-valorem’ tarief voor alle landen. Bovendien worden sommige aanduidingen voor verschillende variabelen gebruikt en dat maakt het niet duidelijker welke variabele op welk moment bedoeld wordt.
Aanbeveling 2: Het toevoegen van een bijlage over de berekening van ‘ad-valorem’ tarieven.
Het toevoegen van een Armingtonstructuur aan het model is in de agrarische sector niet standaard. Het is gebruikelijker in de industriële sector. Daarnaast is suiker uit verschillende landen niet erg verschillend waardoor het onderscheiden van suiker van verschillende herkomst overbodig lijkt. Om die reden is het beter om dit deel van het model weg te laten en de focus te leggen op het standaardmodel.
Aanbeveling 3: Het weglaten van de Armingtonvariant van het model en de focus leggen op het perfectioneren van het standaardmodel.
Tot slot zijn de data die aan het model gekoppeld zijn niet altijd even recent. Bijvoorbeeld, de data op het gebied van de ‘Everything But Arms’ (EBA) overeenkomst. De bij deze overeenkomst horende importtariefdalingen van de EU voor de 48 minst ontwikkelde landen (LLDC’s) is nog niet in de data opgenomen.
Aanbeveling 4: Het toevoegen van de nieuwste data die beschikbaar is op het gebied van import- en exporttarieven die gelden tussen de EU en de landen die vallen onder de EBA overeenkomst.
Literatuurlijst
Berkum, S. van, C.J.A.M. de Bont, W.H. van Everdingen en J.H. Jager. (2005) “Europees Suikerbeleid in Beweging: Beoordeling van de Hervormingsvoorstellen van Juni 2005”, Den Haag, Landbouwkundig Economisch Instituut (LEI).
Berkum, S. van, P. Roza en F. van Tongeren. (2005) “Impacts of the EU sugar policy reforms on developing countries”, Den Haag, Landbouwkundig Economisch Instituut (LEI).
Bora, B., A. Kuwahara en S. Laird. (2002) “Quantification of Non-tariff Barriers,” Geneva, United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD).
Elobeid, A. en J. Beghin. (2005) “Multilateral Trade and Agricultural Policy Reforms in Sugar Markets,” CARD Working Paper 04-WP-356, Center for Agricultural and Rural Development, Iowa State University, Ames, September.
European Commission. (2004) “A Description of The Common Organisation of The Market in Sugar,” Agriculture Directorate-General. Te vinden op:
http://europa.eu.int/comm/agriculture/markets/sugar/index_en.htm.
Frandsen, S.E., H.G. Jensen, W. Yu en A. Walter-Jørgensen. (2003) “Reform of EU Sugar Policy: Price Cuts Versus Quota Reductions,” European Review of Agricultural Economics, Vol. 30 (No.1), pp. 1-26
Hines, J.R. Jr. (1999) “Three Sides of Harberger Triangles,” Journal of Economic Perspectives Vol. 13 (No.2), pp. 167-188
Huan-Niemi, E. en L. Kerkelä. (2005) “Reform in the EU Sugar Regime: Impact on the Global Sugar Markets,” Paper prepared for presentation on the 99thseminar of the European Association of Agricultural Economists, Copenhagen, Denmark:
Koo, W.W. (2002) “Alternative U.S. and EU Sugar Trade Liberalisation Policies and Their Implications,” Review of Agricultural Economics, Vol. 24 (No.2), pp. 336-352
Lloyd, P.J. en X.G. Zhang. (2006) “The Armington Model,” Productivity Commission Staff Working Paper, Melbourne, January.
Milner C., W. Morgan en E. Zgovu. (2004) “Would All ACP Sugar Protocol Exporters Lose from Sugar Liberalisation?”, The European Journal of Development Research, Vol.16 (No.4), pp.790-808
OECD. (2002) “Agricultural and Trade Liberalisation: Extending The Uruguay Round Agreement,” Paris.
Peters, R. en D.Vanzetti. (2004) “User Manual and Handbook on Agricultural Trade Policy Simulation Model (ATPSM),” New York en Geneve, United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD)
Van der Mensbrugghe, D., J. Beghin en D. Mitchell. (2003) “Modeling Tariff Rate Quotas in a Global Context: The Case of Sugar Markets in OECD Countries,” CARD Wording Paper 03-WP-343, Center for Agricultural and Rural
Development, Iowa State University, Ames, September.
Zhang, X.G. (2006) “Armington Elasticities and Terms of Trade Effects in Global CGE Models,” Productivity Commission Staff Working Paper, Melbourne, January.
Websites
EU-beleid:
- http://europa.eu.int/scadplus/leg/en/lvb/l11066.htm
66 - http://www.europa.eu.int/rapid/pressReleasesAction.do?reference=IP/05/1473&fo rmat=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en - http://www.danisco.com/cms/resources/file/eb5f3f08689c2e2/eu_sugar_market_r egime_en.pdf - http://www.danisco.com/cms/connect/corporate/media+relations/news/archive/20 05/june/investor_174_en.htm - http://www9.minlnv.nl/servlet/page?_pageid=764&_dad=portal30&_schema=PO RTAL30#toc5 - http://www.competition-commission.org.uk/inquiries/completed/2005/napierbrown/prov_find_app_d.pdf Overig: - http://www.acpsugar.org/Recent%20developments.html - http://www.dfat.gov.au/trade/negotiations/disputes/summary_of_first_written_sub mission.pdf - http://www.econlib.org/library/Enc/bios/Marshall.html - http://www.eftafairtrade.org/Document.asp?DocID=44&tod=224044 - http://stats.oecd.org/glossary/detail.asp?ID=51 - http://www.un.org/special-rep/ohrlls/ldc/ldc%20criteria.htm - http://www.yale.edu/yjia/articles/Vol_1_Iss_1_Summer2005/BrautigamFinal.pdf - http://www.unctad.org/tab/ Data - http://www.oecd.org/dataoecd/55/44/32980897.xls