Vertrouwen tussen professionals als basis: elkaar kennen en weten te vinden. Het thema ‘werk(en)’ in onze ondersteuning aan mensen met psychische kwetsbaarheid een volwaardige plek geven. Gericht voorlichting aan werkgever gaan geven. Mensen met psychische kwetsbaarheid hulp bieden met zelfinzicht en zelfregie in balans. Dan zit iedereen lekker in zijn vel, het resultaat volgt vanzelf wel.
Hoofdstuk
3
Verbeelden Deel1
Zelf aan de slagDe essentie
In alle behandelplan en zorg adviezen zal vanaf nu participeren in arbeid veel meer
centraal staan.
Betere begeleiding rond de overgang van school naar werk en aandacht hiervoor bij
alle betrokken professionals.
Regio
35
mmm . . .
mensen met mogelijkheden11
12
13
*
Wb3.3 De essentie uit de dromen
Welke lijnen zien we in bovenstaande dromen? Wat is de essentie als het gaat om veranderen?
3.3.1 De essentie uit de dromen voor de Zorg
Wat betreft de Zorg is de focus in de dromen duidelijk. In alle behandelplan- en zorgadviezen moet vanaf nu participeren in arbeid veel meer centraal staan. Er wordt gedroomd over soepele contacten tussen GGZ-hulpverleners en re-integratieprofessionals. Afstemming tussen betrokken actoren, denk aan GGZ-hulpverleners (psychiaters, psychologen, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen), bedrijfsartsen, verzekeringsartsen, uitkerings- en re-integratieinstanties zoals gemeenten en UWV (arbeidsdeskundigen), trajectbegeleiders, jobcoaches, sociale werkplaatsvoorzieningen en andere werkgevers, enzovoort. De good practices zijn er al, dat bleek al in het vorige hoofdstuk. Ook is er de evidence in de EPA richtlijn en de literatuur die aantoont dat centraal stellen van ‘werk hebben’ of ‘terugkeren naar werk’ in behandel-plannen goede resultaten oplevert.
3.3.2 De essentie uit de dromen voor Werk
De meeste dromen in deze categorie gaan over verandering rond werk en de werkomgeving: de toegang tot werk voor mensen met psychische kwetsbaarheid, de ondersteuning bij het verkrijgen en behouden van werk, het aanpassen van werk aan de mogelijkheden en het bieden van een werkplek om mogelijkheden te ontplooien. Hier is de uitdaging voor alle professionals hoe zij gaan samenwerken met werkgevers en erva-ringsdeskundigen om de toegang tot de arbeidsmarkt voor ‘hun’ mensen met psychische kwetsbaarheid te faciliteren. Dat begint met voorlichting geven, contacten leggen, buiten de spreekkamer treden, verdiepen in wat werkgevers en mensen met psychische kwetsbaarheid nodig hebben aan ondersteuning.
3.3.3 De essentie uit de dromen Individu
Wat betreft de individuele betrokkene zijn de toekomstbeelden van de professionals gericht op twee kanten. Allereerst het afbreken van de stigmatiserende beeldvorming over mensen met psychische kwets-baarheid en het vervangen daarvan door het beeld dat er mogelijkheden zijn als je er naar op zoek wilt gaan. Daar kan elke professional elke dag en op elk moment zijn steentje aan bijdragen en dat beloven ze ook te doen. Het tweede aspect betreft de zelfregie van de mensen met psychische kwetsbaarheid. Dat zien de professionals niet als iets dat iedereen zonder meer kan of moet hebben. Daar moet aan gewerkt worden, dat vraagt stimulering en het (weer) creëren van zelfvertrouwen bij mensen met psychische
Hoofdstuk
3
Verbeelden Deel1
Zelf aan de slag36
mmm . . .
mensen met mogelijkhedenDe samenhang tussen
onderwijs enerzijds en werk en zorg anderzijds moet vloeiender worden met als focus passende begeleiding
naar werk.
Regio
*
Wbkwetsbaarheid. Sommigen zullen blijvend ondersteuning nodig hebben, dat moet elke professional leren ontdekken. Dat kan alleen als de professional zich echt verdiept in de mens in kwestie. Dat zien we ook terug in de good practices en de verhalen van ervaringsdeskundigen.
In algemene zin doen de droombeelden een beroep op de maatschappij en de professionals om anders te denken en te doen. Professionals moeten meer en beter samenwerken vanuit de mogelijkheden van de betrokken mensen. De samenhang tussen onderwijs enerzijds en werk en zorg anderzijds moet vloeiender worden met als focus passende begeleiding naar werk. Het onder ogen zien van mogelijkheden en beper-kingen maakt dat zowel voor de werkgever als voor het individu het risico op mislukken zoveel mogelijk wordt gereduceerd. Dat betekent dat de professional tijdig moet voorzien in wat nodig is en de volgende schakel in de keten van begeleiding tijdig inschakelt.
3.4 Tenslotte
Hiermee is het verbeelden, de tweede stap van de vierslag Verdiepen – Verbeelden – Vormgeven – Verwezenlijken, ingevuld. Het geeft een eerste richting voor de veranderagenda. De volgende stap is het vormgeven van de 13 dromen en het kiezen hoe dat met de bestaande practices en evidence kan worden gedaan. Daar buigen we ons in het volgende hoofdstuk over.
Hoofdstuk
3
Verbeelden Deel1
Zelf aan de slagVerbeelden: stappen, leermomenten: een korte samenvatting
Verbeeld je de ideale toekomst. Een maatschappij waarin iedereen werkt naar zijn of haar vermogen. Deel die droom met je
collega-professionals waarmee je dit werkboek doorneemt. Of vertel ‘m aan jezelf als je het alleen aanpakt. Je kunt natuurlijk ook één of meer van de 13 dromen adopteren die in de MMM-bijeenkomsten zijn opgetekend. De essentie is om te visualiseren hoe je graag zou willen dat het wordt. De droom geeft het eindplaatje.
Vervolgens gaat het erom de stappen op weg naar dat eindplaatje te formuleren. Dat is het begin van je persoonlijke veranderagenda.
Bespreek de dromen met elkaar. Vat samen wat er dient te veranderen in de begeleiding van mensen met psychische kwetsbaarheid om die mogelijkheden daadwerkelijk tot hun recht te laten komen. Laat je daarbij ook inspireren door de verhalen van ervaringsdes-kundigen en werkgevers, de good practices en de wetenschappelijke evidence.
37
mmm . . .
mensen met mogelijkheden‘Het Lastige Vragen Koffertje’
> Klik voor het hele verhaal
Bram Hanstede
*
WbHoofdstuk 4 Vormgeven
38
mmm . . .
mensen met mogelijkheden*
WbWerkboek Instructie 3: Vormgeven
Je hebt een droom gecreëerd en geadopteerd. De vraag is hoe je die droom wilt realiseren en welk aan-deel jij vanuit je eigen kwaliteiten en mogelijkheden kan en wil inbrengen. Waar ligt de ambitie? Wat wil je gezamenlijk creëren of bereiken? Begin daarbij ‘with the end in mind’: het eindplaatje.
• Bedenk wat concreet nodig is om de droom te realiseren. Wat zou er dan zichtbaar moeten worden?
• Welk gedrag is gewenst om de droom te realiseren?
• Welke mijlpalen zijn er?
• Welke acties leiden tot welke van de eerder geformuleerde de mijlpalen?
Maak tot slot - om de droom levend te houden - een statement met het einddoel voor ogen. Schrijf dit statement op in positieve en prikkelende woorden. Schrijf het ‘with the end in mind’, alsof de droom al bereikt is.
Hoofdstuk
4
Vormgeven4.1 Essentie van dit hoofdstuk
Na het verbeelden wordt je uitgenodigd zelf in actie te komen, om stap voor stap te werken aan de realisatie van de toekomstbeelden. Dat kan vandaag of morgen starten. Vormgeven betekent dat er nagedacht moet worden over het pad waarlangs de dromen werkelijkheid kunnen worden. Welke stappen zijn nodig om het einddoel te bereiken? Welke mijlpalen staan er langs de (misschien lange) weg naar het eindresultaat?
Oftewel: wat zijn de tussentijdse resultaten? Daar gaat het om bij vormgeven.
4.2 Mijlpalen: de opbrengst van de regionale MMMbijeenkomsten
In de regio’s zijn de dromen ook in mijlpalen vertaald, gekoppeld aan tijdlijnen. Soms gaat het daarbij om de korte termijn, of zelfs het hier en nu. Maar er werd ook gedacht in termijnen van 10 tot 20 jaar. En zelfs in termen van oneindig voortdurende processen. Alle voorstellen laten zien dat de professionals begrijpen dat de dromen niet van vandaag op morgen zijn verwezenlijkt. Er moet hard aan worden gewerkt, dat is voor allen duidelijk.
Deel
1
Zelf aan de slag39
mmm . . .
mensen met mogelijkheden‘Dat laat je niet los’
> Klik voor het hele verhaal
Bas
Wb
*
WbHoofdstuk
4
VormgevenHieronder zie je een overzicht van de mijlpalen zoals de deelnemers aan het MMM-project die in de verschillende regio’s hebben gekoppeld aan de diverse dromen:
4.2.1 Regio Midden
Droom 1: Ondernemers ontmoeten talenten en mogelijkheden van mensen met