3.1.1
figuur 3.1 > collage van soortgelijke ruimtes
dus een praktische, recreatieve, sociale, professionele, esthetische of uitbreidingsfunctie. Enkele van de functies kunnen zelfs in twee categorieën worden ingedeeld. Om te kunnen concluderen of deze onderverdeling in functies daadwerkelijk alle mogelijke functies voor garageboxen dekt en dus een goede basis vormt voor de brainstorm, is gezocht naar artikelen over consumentenbehoeften en gebruiksfuncties van gebouwen.
Volgens de psycholoog Maslow (1950) zijn er een vijftal menselijke
behoefteniveaus, namelijk de fysiologische behoeften (voedsel, water en zuurstof), de veiligheidsbehoeften (zoals zekerheid en bescherming), de behoefte aan saamhorigheid en liefde, de behoefte aan achting (zoals status, waardering, onafhankelijkheid en deskundigheid) en de behoefte aan zelfactualisering. Voordat de consument naar hogere behoefteniveaus streeft, moet in de allereerste fysiologische behoeften worden voorzien. De gestelde functiecategorieën blijken redelijk geplaatst te kunnen worden binnen het kader van het tweede, derde en vierde behoefteniveau. Specifiek gericht op garageboxen kan worden gezegd dat de praktische functie voorziet in de veiligheidsbehoeften door eigendommen te beschermen en zo een gevoel van zekerheid aan de consument te geven. De sociale functie speelt vanzelfsprekend in op de behoefte aan saamhorigheid en liefde. De categorieën ‘recreatief’, ‘uitbreiding’ en ‘esthethisch’ dragen bij aan de behoefte tot achting door iets extra’s toe te voegen aan de woning, hieruit ontstaat een gevoel van status. De professionele functie valt onder de behoefte aan prestatie en onafhankelijkheid welke ook tot het vierde niveau wordt gerekend. De behoefte aan zelfactualisering is moeilijker te plaatsen en past niet geheel binnen het kader van de functiecategorieën. Dit is te verklaren door het feit dat de consument juist voor dit laatste behoefteniveau geen verlangen meer heeft naar luxeartikelen. De garagebox kan dus niet in alle behoefteniveaus voorzien. En hoewel de functiecategorieën kunnen worden verdeeld over de haalbare behoefteniveaus wil dit niet zeggen dat er niet mogelijk voor nog een zevende functiecategorie is.
In het Bouwbesluit 2012 zijn voorschriften met betrekking tot bouwen, gebruiken en slopen van bouwwerken vastgelegd. Hierin zijn verschillende gebruiksfuncties voor gebouwen gedefinieerd. Dit onderscheid is aangebracht, omdat verschillende voorschriften voor gebouwen afhankelijk zijn van de gebruiksfunctie van het gebouw. Voorbeelden van deze gebruiksfunctie afhankelijke voorschriften zijn het aantal
woonfunctie Gebruiksfunctie voor het wonen Uitbreidingsfunctie
bijeenkomstfunctie Gebruiksfunctie voor het samenkomen van personen voor
kunst, cultuur, godsdienst, communicatie, kinderopvang, het verstrekken van consumpties voor het gebruik ter plaatse of het aanschouwen van sport
Sociale en/of professionele functie
celfunctie Gebruiksfunctie voor dwangverblijf van personen Professionele functie
gezondheids-zorgfunctie
Gebruiksfunctie voor medisch onderzoek, verpleging, verzorging of behandeling
Professionele functie
industriefunctie Gebruiksfunctie voor het bedrijfsmatig bewerken of opslaan van
materialen en goederen, of voor agrarische doeleinden
Professionele en/of praktische functie
kantoorfunctie Gebruiksfunctie voor administratie Professionele functie
logiesfunctie Gebruiksfunctie voor het bieden van recreatief verblijf of tijdelijk
onderdak aan personen
Professionele, recreatieve en/of uitbreidingsfunctie
onderwijsfunctie Gebruiksfunctie voor het geven van onderwijs Recreatieve en/of
professionele functie
sportfunctie Gebruiksfunctie voor het beoefenen van sport Recreatieve functie
winkelfunctie Gebruiksfunctie voor het verhandelen van materialen, goederen
of diensten
Professionele functie
overige gebruiksfuncties
Niet in dit lid benoemde gebruiksfunctie voor activiteiten waarbij het verblijven van personen een ondergeschikte rol speelt.
Praktische en/of esthetische functie bouwwerk geen
gebouw zijnde
Bouwwerk of gedeelte daarvan, voor zover dat geen gebouw of onderdeel daarvan is
Esthetische functie
tabel 3.1 > definities van gebruiksfuncties
gebruiksfuncties voor gebouwen en hun definitie weergegeven. Daarnaast is gekeken of deze gebruiksfunctie kunnen worden onderverdeeld in de in dit verslag eerder gedefinieerde functiecategorieën.
De gebruiksfuncties, zoals gedefinieerd in het bouwbesluit, blijken ook allemaal onder een of meerdere functiecategorieën te kunnen vallen. Er wordt vanuit gegaan dat in het Bouwbesluit 2012 alle mogelijke gebruiksfuncties zijn gedefinieerd. Hieruit kan de conclusie worden getrokken dat de gedefinieerde functiecategorieën waarschijnlijk de mogelijke gebruiksfuncties voor garageboxen dekken. Wellicht kan er nog een categorie ‘overige’ worden toegevoegd. Er rijst nu echter de vraag of niet beter de definities uit
figuur 3.2 > brainstorm naar nieuwe functies
het Bouwbesluit 2012 als uitgangspunt voor de brainstorm kunnen worden gebruikt. Deze zijn specifieker en daardoor zou er gerichter naar nieuwe functies kunnen worden gezocht. Echter zou dit ook de andere kant op kunnen werken en de creativiteit van de brainstormer beperken. De opgestelde functiecategorieën kennen minder duidelijke definities en grenzen. Daarmee wordt wellicht meer vrijheid gecreëerd voor het
genereren van ideeën. referentie 50, 51 & 52
brainstormsessies Om een grote verscheidenheid aan ideeën voor nieuwe
functies te genereren zijn verschillende brainstormsessies gehouden. Tijdens de eerste 3.1.3
individuele brainstormsessie zijn zoveel mogelijk nieuwe functies opgeschreven. Hierbij is nog niet gebruik gemaakt van de zes functiecategorieën of de gedefinieerde gebruiksfuncties als uitgangspunt, zodat er geen beperkingen waren. Wel zijn de collages met verbouwde garages, huidige gebruiksfuncties en soortgelijke ruimtes als inspiratiebron gebruikt.
Vervolgens is er een groepsbrainstorm uitgevoerd met de ontwerpers van D’Andrea & Evers Design. De brainstorm was opgebouwd uit twee delen. Het doel van het eerste deel was het generen van nieuwe ideeën voor mogelijke gebruiksfuncties. In het tweede deel is gekeken naar de implementatie van deze functies. Hierop wordt verder
ingegaan in paragraaf 3.2. Voorafgaand aan de brainstorm is een korte presentatie
gehouden, waarin algemene informatie is gegeven, zoals de verschillende soorten garageboxen. Ook zijn in deze presentatie de verschillende collages getoond. Vervolgens zijn de zes functiecategorieën aan de ontwerpers gegeven, waarbij zij samen zo veel mogelijk nieuwe functies moesten bedenken. Zoals eerder is geconcludeerd, kunnen de gebruiksfuncties uit het Bouwbesluit 2012, alle huidige gebruiksfuncties van garageboxen en functies van soortgelijke ruimtes in deze categorieën worden ingedeeld. Er is daarom gekozen om deze categorieën als uitgangspunt voor de brainstorm te gebruiken, deze zouden een goede richtlijn vormen en de ontwerpers enige houvast bieden in de vele mogelijkheden.
Om een volledig overzicht van de mogelijkheden te verkrijgen zijn tijdens een laatste individuele brainstormsessie de gevonden functies naast de behoefteniveaus en gebruiksfuncties, zoals gedefinieerd in het Bouwbesluit 2012, gelegd. Hoewel alle gebruiksfuncties uit het Bouwbesluit 2012 bleken voor te komen tussen de nieuwe ideeën, zijn ook nog enkele nieuwe functies gevonden met behulp van de gedefinieerde gebruiksfuncties.
De resultaten van de verschillende brainstormsessies zijn samengevoegd in een
mindmap (zie figuur 3.2). Hierin zijn de verschillende gebruiksfuncties onderverdeeld
in de zes functiecategorieën. Op deze manier ontstaat er een duidelijk overzicht van de mogelijkheden. Aan de mindmap is een korte selectie vooraf gegaan. Enkele ideeën waren zeer onrealistisch, omdat zij bijvoorbeeld in strijd waren met de wetgeving. Deze zijn niet in het schema opgenomen.
3.1.4 conclusie Door verschillende brainstormsessies te houden en bij elke brainstorm specifiekere uitgangspunten te kiezen, is een compleet beeld verkregen van de mogelijk nieuwe functies voor garageboxen. Er is een scala van zeer uiteenlopende gebruiksfuncties verkregen, welke in een volgende stap verder gedefinieerd moeten worden door ideeën te genereren voor de implementatie van deze gebruiksfuncties. Hierbij kan onder andere het internetonderzoek naar soortgelijke ruimtes worden gebruikt als inspiratiebron. Enkele interessante aspecten uit dit onderzoek zijn de ‘Sleepbox’ en de prefab woningen. Zo zou het bijvoorbeeld een mogelijkheid kunnen zijn om een prefab ruimte te plaatsen in de garagebox.
Uit de gevonden functies voor garageboxen zullen uiteindelijk twee functies worden gekozen om verder uit te werken. Voordat deze keuze gemaakt zal worden, is gekeken naar de implementatie in garageboxen van de gevonden functies. Dit is gedaan door middel van een groepsbrainstorm en een individuele schetssessie. Op deze manier worden de functies verder gedefinieerd en wordt een overzicht verkregen van de verschillende implementatiemogelijkheden. Hierdoor kan de keuze voor een functie worden gebaseerd op de resultaten uit het vooronderzoek en op interessante implementatiemogelijkheden.
ideeschetsen Tijdens een individuele brainstormsessie zijn de eerste ideeschetsen
verkregen voor de implementatie van de gevonden functies. Per functiecategorie, zoals
weergegeven in figuur 3.2 zijn verscheidene schetsvellen gemaakt. Een korte impressie
van deze schetsvellen kan worden gevonden in bijlage g. De individuele brainstorm is
grotendeels uitgevoerd voor de groepsbrainstorm om te voorkomen dat er enkel in de ideeën uit de groepsbrainstorm wordt blijven hangen.