4. Factoren die diversiteit binnen de Raad van Bestuur beïnvloeden
6.1 Beschrijvende statistiek
In deze paragraaf worden de resultaten van de dataverzameling besproken. In de eerste paragraaf staat de beschrijvende statistiek van de ondernemingsvariabelen. Beschrijvende statistiek van de cultuurvariabelen is al beschreven in hoofdstuk 5. In de tweede paragraaf is beschrijvende statistiek van de afhankelijke variabele, de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur, opgenomen.
6.1.1 Onafhankelijke variabelen
In totaal zouden er 60 ondernemingen in dit onderzoek meegenomen en geanalyseerd worden, zie bijlage I. Doordat in Zweden op de OMX30 één onderneming, Atlas Copco, twee keer voorkomt, bevat het totale onderzoek niet 60, maar 59 ondernemingen. Vanwege de beschikbaarheid van de data van de Raad van Bestuur kunnen enkele ondernemingen voor het jaar 1999 niet meegenomen worden in het onderzoek. Dit betreft vier ondernemingen voor België en vijf ondernemingen voor Zweden. Voor 2005 is alle data beschikbaar.
In tabel 2 is een overzicht weergegeven van de uitkomsten van de onderzochte data ten aanzien van de ondernemingen. Hierin staan gegevens over de samenstelling van de Raad van Bestuur, de grootte van de Raad van Bestuur en de totale activa van de onderneming. In de jaarverslagen van de geanalyseerde ondernemingen wordt voor de waardering van de totale activa verschillende valuta’s gebruikt. Dit zijn de Euro, de Belgische Frank, de Amerikaanse Dollar en de Zweedse Kroon. Daarom is de data van de totale activa van ondernemingen omgerekend naar één valutasoort, de Euro. Hiervoor zijn de wisselkoersen gebruikt van de Europese Centrale Bank1.
11999 1 € = 44,3399 BEF 1 € = 8,8075 SEK 1 € = 1,0658 $ 2005 1 € = 44,3399 BEF 1 € = 9,2822 SEK 1 € = 1,2441 $
Uit tabel 2 blijkt dat in Zweden het aantal vrouwen in de Raad van Bestuur hoger is dan in België. Dit geldt voor beide jaren. Daarnaast varieerde het maximale aantal vrouwen in één Raad van Bestuur tussen de landen. In Zweden loopt dit aantal op tot zeven, terwijl het aantal in België niet hoger is dan drie.
Tevens is op te maken dat het gemiddeld aantal leden in een Raad van Bestuur zowel in België als in Zweden rond de 12 leden ligt. Dit geldt voor zowel 1999 als 2005. Om te testen of er significante afwijkingen zijn tussen de gemiddelden is een T-toets uitgevoerd. Uit deze test blijkt dat er geen significante verschillen zijn tussen de gemiddelden van de grootte van de Raad van Bestuur. 2
Verder blijkt dat de gemiddelden van de totale activa verschillen. De totale activa in België is hoger dan die in Zweden. Ook is de totale activa in beide landen door de jaren heen gestegen.
Tabel 2: Beschrijvende statistiek ondernemingen
Behalve bovenstaande data van ondernemingen is ook data verzameld over de industrie waarin het bedrijf opereert. De resultaten van de dataverzameling van de industrieën staat in
2 De T-toetsen wijzen aan dat p > 0,05.
Zweden België
1999 2005 1999 2005
Geanalyseerde ondernemingen 24 29 26 30
Totaal aantal bestuurders 295 362 317 367
Totaal aantal vrouwen 30 85 10 18
Min. aantal vrouwen in RVB 0 0 0 0
Max. aantal vrouwen in RVB 6 7 3 3
Min. grootte Raad van Bestuur 8 7 3 4
Max. grootte Raad van Bestuur 19 16 26 26
Gem. grootte Raad van Bestuur 12,29 12,48 12,19 12,23
Standaarddeviatie 2,49 2,38 5,03 4,33
Min. totale activa (in 1000 €) 34937,14 1745965,40 45242,53 618749,00 Max. totale activa (in 1000 €) 104774000,00 32554000,00 406109000,00 728944000,00 Gem. totale activa (in 1000 €) 16991827,23 3742603,53 31558074,13 59181177,00 Standaarddeviatie 26597977,04 74804119,15 86144155,00 168748630,17
tabel 3. Deze tabel maakt duidelijk dat in 1999 de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur in de industrie ‘health care’ het hoogst is gevolgd door de industrie ‘consumer goods’. In 2005 is dit beeld enigszins veranderd. De industrie ‘telecommunications’ heeft de hoogste mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur, maar de nummer twee is nog steeds de industrie ‘consumer goods’.
Wanneer niet naar de totalen in 1999 en 2005 wordt gekeken, maar naar een onderverdeling per land dan blijkt dat de verhoudingen anders komen te liggen. In Zweden scoort in 1999 de industrie ‘consumer services’ de hoogste mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur en in België is dat de industrie ‘health care’. In 2005 staat de industrie ‘financials’ in Zweden bovenaan en in België de industrie ‘telecommunications’. Bij Zweden staat dus twee keer de dienstverlenende industrie bovenaan en in België twee keer de niet-dienstverlenende industrie.
Bij het bestuderen van deze uitkomsten moet rekening gehouden worden met het feit dat enkele ondernemingen ervoor kunnen zorgen dat de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur in een bepaalde industrie zeer hoog is. Vandaar dat het percentage ondernemingen per industrie is opgenomen. Hierdoor kan een beter beeld verkregen worden over de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur in de desbetreffende industrie.
Tabel 3: Beschrijvende statistiek industrieën
6.1.2 Afhankelijke variabele
In dit onderzoek gaat het om de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur en of deze verklaard kan worden door bovenstaande variabelen. De diversiteit wordt in percentages gemeten. Het aantal vrouwen binnen de Raad van Bestuur ten opzichte van het totale aantal
Totaal 1999 Totaal 2005 Onderne-mingen Zweden Mate van diversiteit Zweden Onderne-mingen België Mate van diversiteit België Onderne-mingen Zweden Mate van diversiteit Zweden Onderne-mingen België Mate van diversiteit België 0001 Oil & Gas 0,00% 0,00% 4,17% 0,00% 0,00% 0,00% 3,45% 0,00% 0,00% 0,00%
1000 Basic Materials 1,61% 11,69% 8,33% 0,00% 11,54% 2,56% 10,34% 16,22% 10,00% 7,50% 2000 Industrials 4,17% 13,66% 37,50% 6,14% 15,38% 0,00% 34,48% 19,38% 13,33% 0,00% 3000 Consumer Goods 10,20% 20,37% 12,50% 13,89% 3,85% 0,00% 10,34% 27,50% 3,33% 0,00% 4000 Health Care 10,71% 13,51% 4,17% 14,29% 7,69% 7,14% 3,45% 28,57% 10,00% 4,35% 5000 Consumer Services 8,20% 8,86% 4,17% 38,46% 19,23% 0,00% 6,90% 31,82% 16,67% 0,00% 6000 Telecommunications 8,11% 22,00% 8,33% 15,79% 3,85% 0,00% 6,90% 28,57% 6,67% 17,24% 7000 Utilities 0,00% 6,67% 0,00% 0,00% 3,85% 0,00% 0,00% 0,00% 3,33% 6,67% 8000 Financials 8,15% 14,22% 12,50% 16,67% 34,62% 5,63% 17,24% 35,48% 36,67% 5,37% 9000 Technology 4,17% 16,00% 8,33% 4,17% 0,00% 0,00% 6,90% 16,00% 0,00% 0,00% Totaal 100,00% 100,00% 100,00% 100,00% 2005 1999
leden van de Raad van Bestuur. In tabel 4 staat een overzicht van de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur, onderverdeeld naar de onderneming, het jaar en het land.
Een ideale verdeling binnen de Raad van Bestuur, voor diversiteit, zou zijn als de Raad van Bestuur een 50:50 verdeling kent zoals de Zweedse Corporate Governance Code voorschrijft. Een verdeling van 60:40 wordt ook nog als een gebalanceerde Raad van Bestuur gezien, maar lagere verdelingen niet meer (Singh en Vinnicombe, 2004). Ondanks dat een lagere verdeling niet als een gebalanceerde verdeling wordt gezien is een verdeling van 70:30 al voldoende om de kracht van de diversiteit te laten slagen (Boonstra, 2006).
a in aantal ondernemingen
Tabel 4: Beschrijvende statistiek diversiteit
Tabel 4 laat ondermeer de verdeling van de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur van de Zweedse ondernemingen in 1999 zien. Bij een groot deel van de ondernemingen is nog geen diversiteit binnen de Raad van Bestuur aanwezig. Bij het merendeel van de ondernemingen is wel sprake van diversiteit, maar de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur is gering. Het maximum dat gehaald wordt is 38,46%.
Bovendien laat tabel 4 zien dat een verschuiving heeft plaatsgevonden in 2005 ten opzichte van 1999. Op drie ondernemingen na is er bij alle ondernemingen sprake van diversiteit binnen de Raad van Bestuur. Daarnaast is de mate van diversiteit door de jaren heen ook veranderd. Het gemiddelde percentage ligt nu op 22,26%. Voorheen lag dit percentage lager op 9,08%. Er is zelfs één onderneming waarin de mate van diversiteit binnen de Raad van
Zweden België
1999 2005 1999 2005
Totaal aantal geanalyseerde
ondernemingen 24 29 26 30
Max. mate van diversiteit binnen de
Raad van Bestuur 38,46% 50,00% 23,08% 21,43%
Min. mate van diversiteit binnen de
Raad van Bestuur 0 0 0 0
Gemiddelde mate van diversiteit
binnen de Raad van Bestuur 9,08% 22,26% 2,77% 4,49%
Standaarddeviatie 11,08 12,85 6,01 7,02
Mate van diversiteit Raad van Bestuura:
0,00 %- 0,099 % 10 3 20 20
0,10% - 14,99% 9 4 4 5
15,00%-29,99 % 3 14 2 5
Bestuur evenredig verdeeld is, namelijk 50%. Deze onderneming heeft dus een verdeling binnen de Raad van Bestuur zoals de Zweedse Corporate Governance code dit voorschrijft. De mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur is in België, zoals uit tabel 4 blijkt, lager dan in Zweden in 1999. Bij meer dan driekwart van de Belgische ondernemingen is geen sprake van diversiteit binnen de Raad van Bestuur. Eveneens is de maximale mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur lager, namelijk 23,08% in België en 38,46% in Zweden.
Ten slotte blijkt dat de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur in België verdubbeld is, maar dat dit percentage in verhouding tot Zweden laag is. De gemiddelde mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur is in België wel gestegen, ondanks dat het maximum is afgenomen van 23,08% naar 21,43%.
Uit bovenstaande blijkt dat er in Zweden in beide jaren sprake is van meer diversiteit binnen de Raad van Bestuur van ondernemingen dan in België. Ook heeft in Zweden een grotere stijging in de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur plaatsgevonden dan in België. Tevens wordt in België geen één keer de 30% gehaald bij de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur, in tegenstelling tot in Zweden. Samenvattend kan gesteld worden dat de mate van diversiteit binnen de Raad van Bestuur in ondernemingen uit Zweden, het feminiene land, hoger is dan in België, het masculiene land.