Bereikbaarheid en recreatiekwaliteit

Zoals in paragraaf 7.2 is beschreven, heeft groen een functie op buurt-, stedelijk en regionaal niveau. Recreatieve kwaliteit is te definiëren op basis van drie eigenschappen: belevingswaarde, gebruikswaarde en bereikbaarheid. Bij de belevingswaarde gaat het vooral om de visuele aantrekkelijkheid, maar ook om de geur, de frisse lucht en de ervaring van de wisseling van de seizoenen. De gebruikswaarde ontstaat door mogelijkheden voor gebruik van buurtgroen, een stadspark of regionaal groen en valt voor een deel samen met bereikbaarheid. Zij wordt bepaald door de mogelijkheden die de inrichting van het groen en de daar aanwezige voorzieningen bieden voor ontspanning en inspanning.

Bij bereikbaarheid gaat het vooral om goede wandel- en fietsroutes naar en/of binnen de gebieden en om parkeergelegenheid voor auto’s. Wandelen en fietsen zijn namelijk de meest beoefende activiteiten in het groen. Wandel- en fietsroutes zijn daarmee van groot belang voor sportieve recreatie.

7.4.1 Groen voor recreatief gebruik

Ongeveer eenderde van alle sportieve activiteiten vindt plaats in park en bos. Onderstaande indicatoren geven de

belevingswaarde, gebruikswaarde en bereikbaarheid van recreatiegebieden weer. Omdat ze niet jaarlijks worden onderzocht, bevatten ze de meest recente gegevens uit 2010.

Gebruik recreatiegebieden 2010 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Rottemeren Voorne-Putten en Rozenburg IJsselmonde P e rcentage Overig Luieren/zonnen/zitten Watersport Wandelen Fietsen Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond Waardering recreatiegebieden 2010 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Rottemeren Voorne-Putten en Rozenburg IJsselmonde Cijfer Kwaliteit Bereikbaarheid Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Rottemeren Voorne-Putten en Rozenburg IJsselmonde Bron: GG Groenknolorchis 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 A antal Bron: bSR

BELEID/DOEL Instandhoudingsverplichting vanuit de Habitatrichtlijn: duurzaam behoud van de populatie groenknolorchissen.

TOELICHTING Deze grafiek laat de afname van planten zien in een kleine populatie van de groenknolorchis. Door gebrek aan dynamiek is het aanbod aan nieuw geschikt geworden plekken afgenomen. Een dergelijke pioniersoort met kortlevende populaties moet het hier juist van hebben. Daarnaast wordt dit proces op deze groeiplaats versterkt door verdroging van het gebied, wat waarschijnlijk samengaat met activiteiten in de directe omgeving en mogelijke weersomstandigheden. In 2012 is gestart met compenserende maatregelen in de directe omgeving, om verdere achteruitgang van de populatie een halt toe te roepen.

GROEN

77

De bereikbaarheid van het groen wordt vooral bepaald door goede fiets- en wandelroutes tussen de woonwijken en het buitengebied. Routes langs het water en door of langs het groen zijn hierbij het aantrekkelijkst. In de regio is er echter een tekort aan wandel- en fietsmogelijkheden. Bovendien kan de beperkte aanwezigheid van goede routes in de stad ook het gebruik van groen om de stad aanzienlijk belemmeren. Ook grote infrastructurele barrières, zoals verkeersknooppunten, vormen een hindernis om lopend of met de fiets van de stad of het dorp naar de recreatiegebieden te gaan. Tevens vermindert dit soort barrières in de buurt van groengebieden de belevings- en gebruikswaarde van het groen. Het gaat daarbij zowel om visuele aantrekkelijkheid als om geluidshinder en de versnippering van het recreatieve landschap.

Uit onderzoek, zoals het Compendium voor de Leefomgeving 24_{, blijkt dat er te weinig groen is voor recreatief gebruik.}

Programma’s zoals Recreatie om de Stad (RodS) zijn erop gericht deze tekorten te verminderen. Dit programma is eind 2010 stilgelegd vanuit bezuinigingsoverwegingen. Naast de beschikbaarheid en bereikbaarheid van groen is er de laatste jaren aandacht besteed aan het herstel en de versterking van de relatie tussen het buitengebied en de stad. Dit gebeurt onder de noemer stadslandbouw, zie paragraaf 7.4.2.

4_{Dit is een uitgave van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en de Wageningen}

Universiteit en Researchcentrum (Wageningen UR). Zie www.compendiumvoordeleefomgeving.nl.

Bereikbaarheid IJsselmonde 2010 48% 34% 15% 3% Auto Fiets Te voet Overig Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond 73% 22% 2% 3% Auto Fiets Te voet Overig Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond

Bereikbaarheid Voorne-Putten en Rozenburg 2010

Bereikbaarheid Rottemeren 2010 48% 34% 15% 3% Auto Fiets Te voet Overig Bron: GGD Rotterdam-Rijnmond

BELEID/DOEL Recreatieschappen hebben niet alleen recreatieve maar ook natuur- en landschapsdoelen. Doel uit het Regionaal Groenblauwstructuurplan (RGSP3) van de stadsregio is om aantrekkelijke landschappen te realiseren met recreatief (mede) gebruik. Daarnaast om te komen tot een duurzame ecologische ontwikkeling, waarbij verbindingen tussen stad en land worden hersteld door koppeling met economische ontwikkelingen. TOELICHTING Drijfveren om recreatiegebieden te bezoeken, zijn vooral ‘er even tussenuit te zijn’ en ‘gezellig samen op stap te gaan’. Over de bereikbaarheid van de gebieden zijn de bezoekers tevreden. Bezoekers komen vooral met de auto en de fiets. Bezoekers in de verschillende gebieden zijn ontevreden over de sanitaire en, speel- en invalidenvoorzieningen. Wel zijn zij over het algemeen tevreden over de informatie die er over de gebieden te vinden is. 7008

BELEID/DOEL Recreatieschappen hebben niet alleen recreatieve maar ook natuur- en landschapsdoelen. Doel uit het Regionaal Groenblauwstructuurplan (RGSP3) van de stadsregio is om aantrekkelijke landschappen te realiseren met recreatief (mede) gebruik. Daarnaast om te komen tot een duurzame ecologische ontwikkeling, waarbij verbindingen tussen stad en land worden hersteld door koppeling met economische ontwikkelingen. TOELICHTING Drijfveren om recreatiegebieden te bezoeken, zijn vooral ‘er even tussenuit te zijn’ en ‘gezellig samen op stap te gaan’. Over de bereikbaarheid van de gebieden zijn de bezoekers tevreden. Bezoekers komen vooral met de auto en de fiets. Bezoekers in de verschillende gebieden zijn ontevreden over de sanitaire en, speel- en invalidenvoorzieningen. Wel zijn zij over het algemeen tevreden over de informatie die er over de gebieden te vinden is. 7010

BELEID/DOEL Recreatieschappen hebben niet alleen recreatieve maar ook natuur- en landschapsdoelen. Doel uit het Regionaal Groenblauwstructuurplan (RGSP3) van de stadsregio is om aantrekkelijke landschappen te realiseren met recreatief (mede) gebruik. Daarnaast om te komen tot een duurzame ecologische ontwikkeling, waarbij verbindingen tussen stad en land worden hersteld door koppeling met economische ontwikkelingen. TOELICHTING Drijfveren om recreatiegebieden te bezoeken, zijn vooral ‘er even tussenuit te zijn’ en ‘gezellig samen op stap te gaan’. Over de bereikbaarheid van de gebieden zijn de bezoekers tevreden. Bezoekers komen vooral met de auto en de fiets. Bezoekers in de verschillende gebieden zijn ontevreden over de sanitaire en, speel- en invalidenvoorzieningen. Wel zijn zij over het algemeen tevreden over de informatie die er over de gebieden te vinden is. 7011

78

GROEN

7.4.2 Stadslandbouw

Stadslandbouw is in de regio Rijnmond in opmars. Het gaat hierbij om het produceren, verwerken en verspreiden van voedsel in en om de stad. Er zijn al veel (particuliere) initiatieven om achtertuinen, stadsparken en moestuinen te gebruiken om de (wijk)bewoners te voorzien van voedsel en de omgeving groener te maken. Ook in 2012 waren er in de regio diverse initiatieven op dit gebied. Dit past in de algemene trend naar een duurzamere levensstijl. Daarnaast richten steeds meer boeren in de landschappen rond de stad (zogenaamde peri-urbane gebieden) zich op de stedelijke consument, door voedsel direct te verkopen op de boerderij en recreatie of zorg aan te bieden. Deze vormen van stadslandbouw worden ook wel verbrede landbouw genoemd.

Stadslandbouw heeft veel voordelen. Zo focust de gemeente Rotterdam zich met haar beleidsnotitie ‘Food & the city: stimuleren van stadslandbouw in en om Rotterdam’ op de thema’s gezondheid, duurzame economie en ruimtelijke kwaliteit. Nevendoelen zijn de sociale cohesie te bevorderen, doordat bewoners met elkaar in contact komen tijdens het tuinieren en het beperken van vervoerkilometers door transport van voedsel. Daarnaast kan stadslandbouw bijdragen aan biodiversiteit, door voedselaanbod en schuilplaatsen. In Rotterdam worden volkstuinen gezien als belangrijk onderdeel van stadslandbouw. Meer dan de helft ervan is in gebruik om groente en fruit te verbouwen. Ook de regiogemeenten en andere Nederlandse steden denken na over hun rol bij de productie en afzet van voedsel. Zij doen dit onder andere in het stedennetwerk Stadslandbouw van het ministerie van Economische Zaken.