5. Conclusie en discussie 1 Conclusie
5.4 Beperkingen van het onderzoek
Helaas is het niet mogelijk om de projecten in categorieën in te delen zoals Nijkamp & Ubbels (1999), Flyvbjerg (2007) en Cantarelli et al. (2012A) hebben gedaan om hiermee de resultaten nog beter te vergelijken. Mede door het toepassen van de gewijzigde contractvorm zijn contracten multidisciplinair geworden. Dit betekent dat het niet meer uitsluitend om een kunstwerk (bijvoorbeeld brug, tunnel of sluis) gaat, maar een combinatie van meerdere soorten werken.
Op het aspect budget is er nauwelijks verschil tussen projecten met een Gate Review en projecten zonder een review. Opvallend is dat bij projecten zonder review één op de zeven een budgetoverschrijding kent en bij projecten met een review is dit één op de vijf. Dit is vreemd, want een review zou betere resultaten moeten opleveren. Een vervolgonderzoek zou hier een verklaring voor moeten vinden. In dit onderzoek is geen onderscheid gemaakt in bijvoorbeeld (technische) complexiteit van een project. Dit zou een mogelijke oorzaak kunnen zijn.
Een vervolgonderzoek met een uitgebreidere database is zeker nodig. In deze database ontbreken railinfrastructuurprojecten. De werkwijze van Prorail als spoorbeheerder in Nederland is niet meegenomen in dit onderzoek en is daarmee onbekend. Dit geldt ook voor de gehanteerde ramingsmethode en de contractvorm.
In een vervolgonderzoek zou ook getracht moeten worden om meer inhoudelijke informatie over de uitgevoerde Gate Review te krijgen. Wellicht zijn er toch projecten naar de fase marktbenadering gegaan, waarvan het risico volgens het rapport te hoog was. Een andere mogelijkheid is de invloed van technische complexiteit welke mogelijk van invloed kan zijn op wijzigingen gedurende het realisatietraject. Daarnaast zouden interviews met projectmanagers en managers projectbeheersing meer informatie kunnen verschaffen over eventuele ingrijpende beslissingen door de opdrachtgever na de marktbenaderingsfase. Hiermee wordt bedoeld de periode waarin de realisatie van het project plaatsvindt. Deze beslissingen zouden van invloed kunnen zijn op zowel het budget als de opleverdatum.
Literatuurlijst
Algemene Rekenkamer (2014). Hogesnelheidslijn-Zuid: een rapportage in beeld. Algemene Rekenkamer, Den Haag juli 2014.
Algemene Rekenkamer (2016). Exploitatie van de Betuweroute.Rapport behorend bij verantwoordingsonderzoek naar begrotingshoofdstuk XII. Mei 2016.
Algemene Rekenkamer (2017). Factsheet # 14 Infrastructuur. 11 April 2017. Architectenweb (2010). Parkeergarage Museumpark opent 'deuren'
https://architectenweb.nl/nieuws/artikel.aspx?ID=24583. 28 Oktober 2010. Austin, S., Newton, A., Steele, J., Waskett, P., 2002. Modelling and managing project complexity. International Journal of Project Management vol. 20 No. 3, 191–198.
Baccarini, D. (1996). The concept of project complexity - a review. International
Journal of Project Management Vol. 14, No. 4, pp. 201-204,
Biesboer, F. (2011). De Oosterschelde bracht het keerpunt. Tijdschrift De ingenieur september 2011.
Bosch-Rekveldt, M., Jongkind, Y., Mooi, H., Bakker, H., Verbraeck, A. Grasping project complexity in large engineering projects: The TOE
(Technical, Organizational and Environmental) framework. International Journal of
Project Management 29 (2011) 728–739
Cantarelli, C.C., Flyvbjerg B., Molin, E.J.E., Wee, B. van, 2010. Cost overruns in large-scale transportation infrastructure projects: Explanations and their theoretical embeddedness. EJTIR issue 10(1) March 2010: 5-18
Cantarelli, C.C., Flyvbjerg B., Molin, E.J.E., Wee, B. van, 2010. Lock-in and its influence on the project performance of large-scale transportation infrastructure projects: investigating the way in which lock-in can emerge and affect cost overruns.
Environment and Planning B: Planning and Design 2010, volume 37, pages 792
-807
Cantarelli, C.C., Flyvbjerg B., Molin, E.J.E., Wee, B. van, 2012a.
Kostenoverschrijdingen in Transportinfrastructuurprojecten in Nederland en
Wereldwijd: Kenmerken en determinanten van kostenoverschrijdingen. Tijdschrift
Vervoerswetenschap Jaargang 48, nummer 2 juni 2012: 3-21
Cantarelli, C.C., Flyvbjerg B., Molin, E.J.E., Wee, B. van, 2012b. Het Ontstaan van Lock-in in het Besluitvormingsproces en de invloed daarvan op de projectprestatie van grootschalige transportinfrastructuurprojecten. Tijdschrift Vervoerswetenschap Jaargang 48, nummer 2 juni 2012: 22-37
Cooper, R.G., 2008. Perspective: The stage-sates idea-to-launch process-update, What’s New, and nexgen systems. The Journal of Product Innovation
Management No. 25 2008: 213-232
CROW. Standaardsystematiek voor kostenramingen SSK-2010. CROW februari 2010.
CROW. UAV-GC 2005. CROW maart 2005.
Delta Comissie (1955) Interim advies. Nationaal Archief, Den Haag, Delta Commissie, nummer toegang 2.16.45, inventarisnummer 11
Edmonds, B. (1999)—Syntactic measures of complexity—Thesis of the University of Manchester for the degree of doctor of philosophy in the faculty of arts.
Elverding (2008). Advies Commissie Versnelling Besluitvorming Infrastructurele Projecten 2008. Sneller en beter. April 2008
Flyvbjerg, B., Holm, M.K.S. & Buhl, S.L. 2002. Underestimating costs in public works projects Error or lie? Journal of the American Planning Association, Vol. 68 , No.3: 279-295.
Flyvbjerg, B., Holm, M.K.S. & Buhl, S.L. 2003. How common and how large are cost overruns in transport infrastructure projects? Transport Reviews Vol. 23 No. 1: 71-88
Flyvbjerg, B., Holm, M.K.S. & Buhl, S.L. 2004. What causes cost overrun in transport infrastructure projects? Transport Reviews Vol. 24 No. 1: 3-18
Flyvbjerg, B. 2005. Design by Deception. The Politics of Megaprojects Approval.
Harvard Design Magazine spring/summer: 50-59
Flyvbjerg, B. 2007. Megaproject policy and planning: Problems, causes, cures.
Environment and Planning B: Planning and Design 2007, volume 34, pages 578 ^
597.
Flyvbjerg, B. 2008. Curbing Optimism Bias and Strategic Misrepresentation in Planning: Reference Class Forecasting in Practice. European Planning Studies Vol.
16, No. 1, January 2008
Flyvbjerg, B., Garbuio, M., Lovallo, D. 2009. Delusion and deception in large infrastructure projects. California Management Review Vol. 51, No. 2: 170-193 Flyvbjerg, B. 2013. Quality control and due diligence in project management: Getting decisions right by taking the outside view. International Journal of Project
Management 31 (2013) 760–774
Geest, L. van der, Berkhof, M, Meijer, M. Het hoofd boven water. Tweehonderd jaar investeren in waterwerken. NYFER, Utrecht, juli 2008
Gestel, K. van, Voets, J., Verhoest, K. 2012. How governance of complex PPPS affects performance. Public Administration Quarterly; Vol. 36 Issue 2: 140-188 Kahneman D,Tversky A, 1979. Prospect theory: an analysis of decisions under risk.
Econometrica 47: 263-291
Kahneman, D. 1994. New challenges to the rationality assumption. Journal of
Institutional and Theoretical Economics 150: 18-36
Lenferink, S., Tillema, T., Arts, J. 2013. Towards sustainable infrastructure
development through integrated contracts: Experiences with inclusiveness in Dutch infrastructure projects. International Journal of Project Management 31: 615–627. Lovallo, D., Kahneman, D., 2003. Delusions of success: how optimism
undermines executives' decisions. Harvard Business Review 56–63 (July Issue). Marle, F. (2002)—Modèle d'informations et méthodes pour aider à la prise de décision en management de projets—Thèse en Génie Industriel de l'Ecole Centrale Paris
Mc Kenna, M.G., Wilczynski, H.,VanderSchee D., 2006. Capital project execution in the oil and gas industry. Booz Allen Hamilton March 2006
Nederlandse Spoorwegen, Rail 21 ‘Sporen naar een nieuwe eeuw.’ NS, Utrecht juni 1988.
Nijkamp, P., Ubbels, B., 1998. How reliable are estimates of infrastructure costs? A comparative analysis. Research memorandum 1998-29 Vrije Universiteit
Amsterdam.
Odeck, J. 2003. Cost overruns in road construction - what are their sizes and
determinants? Journal of Planning Education and ResearchDecember 2009 vol. 29 no. 2: 142-156
Onderzoekscommissie Hoekse lijn (2018). Raadsonderzoek Hoekse Lijn. Gemeente Rotterdam 15 februari 2018.
Policy Research Corporation 2007. Rapport Onderzoekscommissie Museumparkgarage. Thieme MediaCenter, Rotterdam 2007.
PRI 1995. Project Ramingen Infrastructuur. Werk in Uitvoering. Een handreiking met suggesties en ideeën. Rijkswaterstaat 1995
Priemus, H., 2007. Decision-making on Large Infrastructure Projects: The Role of the Dutch Parliament. Transportation Planning and Technology, February 2007 Vol. 30, No. 1, pp. 71_93.
Rijkswaterstaat & IME Consult (1990). Raamwerk voor Ramingen. Interne uitgave Rijkswaterstaat.
Rijkswaterstaat 2013. De Gate Review. Interne uitgave.
Rijkswaterstaat 2016. Handreiking Project Planning Infrastructuur, april 2016 Interne uitgave Rijkswaterstaat. gpo0416mc074.
Ruding O. 2008, Op de goede weg en het juiste spoor. Commissie Private Financiering van Infrastructuur. Mei 2008.
Skamris, M.K en Flyvbjerg, B., 1997. Inaccuracy of traffic forecasts and cost estimates on large transport projects. Transport Policy, Vol. 4, No. 3, pp. 141-146, Stormvloedcommissie (1944). Nationaal Archief, Den Haag, Delta Commissie, nummer toegang 2.16.45, inventarisnummer 207.
Stormvloedwaarschuwingsdienst (2014). www.svsd.nl/blog/de-deltawerken/ Tweede Kamer. Onderzoek naar infrastructuurprojecten. 29283 Vergaderjaar 2004-2005 nr. 7.
Tweede Kamer. Onderzoek naar infrastructuurprojecten. 29283 Vergaderjaar 2004-2005 nr. 8.
Tweede Kamer. Onderzoek naar infrastructuurprojecten. 29283 Vergaderjaar 2004-2005 nr. 10.
Tweede Kamer (2008). 31 700 A Vaststelling van de begrotingsstaat van het Infrastructuurfonds voor het jaar 2009. Vergaderjaar 2008–2009 nr.93
Tweede Kamer. Rijksbegroting A Infrastructuurfonds 2018. Vergaderjaar 2017-2018. SDU september 2017.
Valkenburg, M. van, Lenferink S, Nijsten R. en Arts J., 2008. Early contractor involvement: a new strategy for buying the best in infrastructure development in the Netherlands. 3rd International public procurement conference proceedings 28-30 August 2008.
Vidal, L.-A., Marle, F., 2008. Understanding project complexity: implications on project management. Kybernetes 37 (8), 1094–1110.
Vrijling, J.K. 1994. Planningen en onzekerheden. Rijkswaterstaat, afdeling Bouwspeurwerk, 13 mei 1994 interne Rijkswaterstaat publicatie
Vrijling, J.K, 2003. Voorzien, onvoorzien of onzeker. Syllabus uitgegeven door de Stichting Postacademisch Onderwijs Civiele Techniek Bouwtechniek
Williams, T.M., 1999. The need for new paradigms for complex projects.
International Journal of Project Management; Vol.17 No. 5: 269–273
Woodward, D.G., 1997. Life cycle costing - theory, information acquisition and application. International Journal of Project Management; Vol. 15, No. 6, pp. 335-344,
Appendix
Overzicht van projecten Projectnaam
Vlaketunnel
A10 Tweede Coentunnel / A5 Westrandweg A12 Ede-Grijsoord A2 Maastricht A1 Muiderbrug en fietsbrug. Renovatie Velsertunnel Hemelrijkse Waard HWBP Katwijk HWBP Zettingsvloeiing Spui HWBP Dijkversterking. Spui West HWBP Zwakke Schakels NH HWBP Kadoelersluis
HWBP Oude Zeesluis Delfzijl HWBP Waddenzeedijk
HWBP Den elterweg Zutphen HWBP IJsseldijk Doesburg HWBP Twentedijkkanaal
HWBP Pleijweg Broekdijk Schaapdijk HWBP Waalkade Nijmegen HWBP Merwededijk (Sleeuwijk) HWBP Onrustpolder HWBP Kruiningenpolder HWBP Zimmermanpolder HWBP Noorderstrand Schouwen HWBP Westkapelsedijk
HWBP Vlissingen Nolle Westduin HWBP Veerhaven Kruiningen HWBP Sluizencomplex Terneuzen HWBP Keent & Keent Grave HWBP Kunstwerken Boxmeer HWBP Boxmeer HWBP Havendam Lemmer HWBP Terschelling HWBP Johan Frisosluis HWBP Riensluis Lemmer HWBP Nederlekdijk HWBP BAS HWBP Roggebotsluis HWBP Nijkerkersluis
HWBP Molwerk Mokbaai Texel HWBP Delflandse kust
HWBP Noordwijk
HWBP Havendijk Den Helder HWBP Wieringermeerdijk HWBP Balgzanddijk
HWBP Markermeerdijk Enkhuizen HWBP Koegraszeedijk HWBP Scheveningen HWBP Windesheim HWBP Gemaal Westerveld HWBP Buitenhaven Middelharnis
HWBP Dijkversterking Nieuwe Stadse Zeedijk HWBP Oostmolendijk Ridderkerk
HWBP Hellevoetsluis
HWBP Zettingsvloeiing Dordtse Kil HWBP Voorne
HWBP Flaauwe werk KARGO
Ligplaatsen Prins Bernhardsluis
N35, Zwolle - Almelo: Traverse Nijverdal A2 Rondweg Den Bosch
A2 Tangenten Eindhoven
A2 ZSM Den Bosch - Eindhoven A2 ZSM Leenderheide - Valkenswaard
A4 Dinteloord - Bergen op Zoom, Steenbergen A58 ZSM-2 Eindhoven-Oirschot
A67 Eindhoven-Venlo IVA A50 Eindhoven-Oss
Vervangen kunstwerk Drongelens kanaal ZWV Maas - Den Dungen - Veghel A31 Leeuwarden (haak om)
RW33, Assen - Zuidbroek Project Renovatie Bruggen RvR Dtl Lent Realisatie
RvR Hwg Veessen-Wapenveld Realisatie RvR Kribverlagingen Realisatie
RvR Noordwaard - Realisatie RvR Uwv Meinerswijk Realisatie RvR Uwv Ruimte voor de Lek Hondbroeksche Pleij
A12 Lunetten - Veenendaal A2 Holendrecht-Oudenrijn A2 Oudenrijn-Everdingen Berging wrak Baltic Ace
A20 Knooppunt. Gouwe (Aansluiting. Moordrecht) A4 Delft-Schiedam (UPR)
BB Spitsstrook A12 Woerden - Gouda RW11 Leiden, Zoeterwoude-Alphen RW15 Maasvlakte-Vaanplein (UPR) RW4 Burgerveen-Leiden N61 Hoek-Schoondijke Natuurcompensatie Perkpolder (NCP) Schelderadarketen Noord