Het belang van opvoeding kan niet snel overschat worden. Ouders voeden hun kinderen op om hen te helpen zelfstandige, sociaal voelende en betrokken volwassenen te worden. Opvoeding draagt ook bij aan de overdracht van gemeenschappelijke waarden van onze samenleving. Voor de opvoeding van kinderen zijn de ouders als eerste verantwoordelijk. Het belang van het kind staat hierbij voorop. Naast de ouders, zijn ook familieleden, leerkrachten, vrienden, buren en (bijvoorbeeld)
sportbegeleiders voor opgroeiende kinderen belangrijk. In het beleidsveld opvoedkracht staan onze ambities en maatregelen om ouders zo goed mogelijk toe te rusten en te ondersteunen om zelf hun kinderen op te voeden.
Het beleidsveld heeft een relatie met het programma Welzijn, Gezondheid en Zorg en de Vernieuwing van het Sociaal Domein.
Analyse Hoe staan we ervoor?
Algemeen
In de stad kennen we acht Centra voor Jeugd en Gezin (CJG’s) in de buurten/wijken
Paddepoel/Selwerd/Tuinwijk, Vinkhuizen, Hoogkerk, Beijum, Lewenborg, Zuid, Indische Buurt/De Hoogte en Oosterparkwijk. In de CJG’s werken verschillende organisaties op het terrein van de jeugdzorg met elkaar samen. De kern wordt gevormd door de gemeente (jeugdgezondheidszorg), MJD, COP en Bureau Jeugdzorg. Deze CJG’s voeren de volgende drie functies uit:
inlooppunt voor informatie en advies; opvoed- en opgroeipraktijk;
sluitende aanpak van zorg.
Decentralisatie jeugdzorg en Passend Onderwijs
Op 1 januari treedt de Jeugdwet in werking. Daarmee worden we verantwoordelijk voor de uitvoering van alle jeugdzorg. Tegelijkertijd wordt de nieuwe Wet maatschappelijke opvang (Wmo 2015) van kracht en de Participatiewet. Naast deze veranderingen is vanaf 1 augustus 2014 de Wet Passend Onderwijs in werking getreden.
Jeugdwet
De gemeenten zijn en blijven verantwoordelijk voor het preventief jeugdbeleid, de
jeugdgezondheidszorg (JGZ), de licht ambulante hulpverlening en de coördinatie van de zorg die meestal binnen de Centra voor jeugd en Gezin (CJG) wordt uitgevoerd. Op 1 januari 2015 krijgen gemeenten daarnaast de regie over de jeugd-GGZ, de provinciale jeugdzorg (waaronder het meldpunt kindermishandeling, de kindertelefoon, de ambulante en residentiële jeugdzorg en pleegzorg), de gesloten jeugdzorg, de jeugdreclassering, de jeugdbescherming en de zorg voor de jeugd-LVG, de licht verstandelijk gehandicapten.
Bij de decentralisatie van de jeugdzorg werken we samen met de overige Groningse gemeenten. Daarvoor hebben we het Regionaal Transitiearrangement opgesteld. In dit arrangement staat beschreven hoe we met de overige Groningse gemeenten met de aanbieders en de gebruikers van de jeugdzorg in de periode 2015 tot 2018 naar een gemeentelijk aangestuurd ‘nieuw jeugdstelsel’ toewerken.
Passend onderwijs
Vanaf 1 augustus 2014 is de wet Passend onderwijs van kracht. Met de invoering van de wet wordt het onderwijs verplicht ieder kind een passende plek in het onderwijs te bieden, ongeacht de
onderwijsondersteuning die het kind nodig heeft. Om dit te kunnen realiseren zijn regionale samenwerkingsverbanden gevormd (swv-en). Wanneer een school de ondersteuning niet kan bieden moet de school met de ouders zoeken naar een school binnen het samenwerkingsverband die de ondersteuning wel kan bieden.
Zowel gemeenten als schoolbesturen hebben op grond van de wetgeving de verantwoordelijkheid om de individuele ondersteuning aan een kind of gezin af te stemmen met andere voorzieningen op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs, maatschappelijke ondersteuning/jeugdhulp, werk en inkomen. De afstemming met de swv-en hebben wij samen met de overige Groninger gemeenten opgepakt. Gezamenlijk zijn ontwikkelopgaven afgesproken.
Doelen Wat willen we bereiken?
We willen dat kinderen zich ontwikkelen tot evenwichtige volwassenen die verantwoording kunnen dragen voor zichzelf en voor anderen.
We willen dat er in de directe leefwereld van het kind - in het gezin en in de sociale omgeving - voldoende ‘opvoedkracht’ is. We willen dat er goede interventies en oplossingen zijn wanneer het niet goed gaat.
In 2015 willen we:
Het CJG Beijum samenvoegen met het sociale team Beijum, Stip, buurtwelzijn en meldpunt overlast tot een sociaal wijkteam;
De toegang tot jeugdhulp uitvoeren (niet vrij toegankelijke individuele voorzieningen); Samen met andere Groningse gemeenten inkopen en organiseren van de van de expertpool en de niet vrij toegankelijke individuele voorzieningen (de Wmo 2015 gebruikt de term maatwerk-voorzieningen).
Activiteiten Wat gaan we hiervoor doen?
………
Passend onderwijs en decentralisatie jeugdzorg [Gewijzigd]
Voor een goede afstemming van de gemeentelijke verantwoordelijkheid op die van de schoolbesturen werken we in 2015 samen met het onderwijs aan ontwikkelopgaven m.b.t. de volgende thema’s:
samenhangende onderwijs, ondersteuning- en hulpstructuur voor jongeren. Bij dit thema werken we aan de afstemming van de ondersteuning binnen het onderwijs op de ondersteuning buiten het onderwijs;
overgangen tussen de verschillende schoolsoorten. Bij dit thema werken we aan een zorgvuldige overdracht en doorgeleiding van leerlingen;
leerlingenvervoer. Hierbij brengen we de veranderingen van het huidige leerlingenvervoer ten opzichte van het toekomstige leerlingenvervoer in beeld;
voortijdig schoolverlaten en thuiszitters. Dit thema behelst de uitwerking van de rollen en taken van leerplicht en RMC in relatie tot de nieuwe taken van de gemeente en het onderwijs; aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt. Opgave bij dit thema is dat gemeente en onderwijs gezamenlijk de aanpak van het voortijdig schoolverlaten borgen na afloop van de convenants-periode vsv 2012-2015. Ook wordt geïnventariseerd hoeveel thuiszitters er zijn in de regio en welk aanbod passend is voor hen.
Een aantal nieuwe taken waar we via de decentralisatie jeugdzorg verantwoordelijk voor worden voeren we uit via de gebiedsgerichte aanpak. Hiervoor verwijzen we naar de activiteit ‘uitvoeren dienstenpakket Centra voor jeugd en gezin’.
Daarnaast voeren we een aantal taken gezamenlijk met andere gemeenten uit. Het gaat om de flexibele schil die bestaat uit aanvullende specialistische expertise, en de niet vrij toegankelijke individuele ondersteuning. Deze ondersteuning wordt regionaal of provinciaal ingekocht en georganiseerd.
Uitvoeren dienstenpakket Centra voor jeugd en gezin (CJG’s) [Gewijzigd]
In 2015 gaan we de CJG’s verder ontwikkelen, voortbouwend op bestaande uitgangspunten en in lijn met de ontwikkelingen in het sociaal domein. Concreet betekent dit dat het CJG Beijum vanaf 2015 wordt geïntegreerd met het sociale team, het Stip, buurtwelzijn en het meldpunt overlast tot een sociaal wijkteam. Daarbinnen worden onder andere de bestaande functies van het CJG voortgezet. Te weten:
inlooppunt voorinformatie, advies en ontmoeting;
de opvoed- en opgroeipraktijk (waaronder uitvoering Triple-P); een sluitende aanpak van ondersteuning.
Deze functies omvatten eveneens de uitvoering van het basistakenpakket van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) uit de Wet publieke gezondheid.
In 2015 zullen we een tweede sociaal wijkteam vormen waarin een nader te bepalen CJG zal opgaan. Scholen hebben een belangrijke rol bij het tijdig signaleren van problemen bij kinderen en jeugdigen. De medewerkers van het CJG/sociale wijkteam worden de verbindende schakels tussen school/opvang en CJG. Aan iedere school, zowel het basis als het voorgezet onderwijs, koppelen wij een vast gezicht vanuit het CJG/sociaal wijkteam. Samen met de interne begeleiders/zorgcoördinatoren ondersteunen zij de leerling, leerkracht en de ouders wanneer er naast leerproblemen ook psychosociale problemen spelen.
Met de overige Groninger gemeenten is er voor gekozen om vanaf 2015, voor de duur van drie jaar, de oude toegangstaken van Bureau jeugdzorg te beleggen bij de GGD. Vanuit onze keuze voor een gebiedsgerichte aanpak gaan we in aansluiting hierop met de GGD afspraken maken over een lokale invulling. Onze inzet is dat de toegang tot jeugdhulp via de gebiedsgerichte aanpak plaats vindt en deze medewerkers zoveel mogelijk in de CJG’s/sociale wijkteams hun werkzaamheden uitvoeren.
Daarbij sturen wij erop dat zoveel mogelijk ondersteuning en hulp aan jeugdigen en gezinnen via algemene voorzieningen zal plaats vindt (de Jeugdwet gebruikt de term overige voorzieningen). Tot slot ontwikkelen we samen met de Hanzehogeschool in het tweejarige project ‘Een Stap naar Voren’ concrete instrumenten en handvatten voor de medewerkers van het CJG/sociale wijkteam met
als doel de opvoedkracht van ouders en de pedagogische kwaliteit van de sociale omgeving van gezinnen te versterken.
Beleidsveld
Actieve gezonde leefstijl
Als stad willen we kinderen en jongeren zoveel mogelijk stimuleren tot een actieve en gezonde leefstijl. Om de integraliteit van het jeugdbeleid tot uitdrukking te brengen is het beleidsveld Actieve Gezonde Leefstijl in dit programma opgenomen. Voor de beschrijving van de meeste activiteiten verwijzen we naar het programma Sport en Bewegen en het programma Welzijn, Gezondheid en Zorg. We beperken ons hier tot die activiteiten die we bekostigen uit het programma Jeugd & Onderwijs.
Analyse Hoe staan we ervoor?
In 2013 is een overgang gemaakt naar een nieuwe opzet van het zwemonderwijs. Voor ouders met weinig financiële armslag hebben we een vangnet gecreëerd. Daarnaast voeren we met de jaarlijkse technische hygiëne inspecties onze wettelijke taak uit om toezicht te houden op de kwaliteit van de voorschoolse voorzieningen, buitenschoolse opvang, gastouderbureaus en gastouderopvang
MEETBAAR RESULTAAT
indicator 2013 Beoogd 2014 Beoogd 2015
Middellang termijndoel (bijv. 2017)
Aantal kinderen dat gebruik maakt van het vangnet zwemonderwijs
Overgangs-jaar aug 2012 / dec 2013:
163 225 225 225
Doelen Wat willen we bereiken?
We willen dat de gezondheid van de Groningse jongeren verbetert. Ook willen we dat in Groningen onze kinderen actief en gezond opgroeien. En dat voor hen en hun ouders gezond eten en voldoende bewegen de norm is. Daarbij voldoen ze minimaal aan de Nederlandse norm voor beweging. Ongeacht hun sociale of etnische achtergrond. Groningen moet een aantrekkelijke stad zijn om te sporten en te bewegen.
In 2015 willen we:
stimuleren dat ieder kind in de stad Groningen een zwemdiploma haalt;
een gezond binnenmilieu bij alle voorschoolse voorzieningen en gastouderopvang stimuleren met jaarlijkse technische hygiëne inspecties.
Activiteiten Wat gaan we hiervoor doen?
Subsidiëren vangnet zwemonderwijs [Lopend beleid]
In 2015 verzorgen we het zwemonderwijs volgens de nieuwe opzet per schooljaar 2013/2014. Via een jaarlijkse voorlichtingscampagne stimuleren we ouders hun kinderen naar zwemles te laten gaan. En om ouders te wijzen op hun verantwoordelijkheid en het belang van leren zwemmen. Wanneer geld een belemmering is kan een beroep gedaan worden op de gemeente. Daarnaast zet de gemeente zich samen met het onderwijs in voor bewegingsonderwijs in het water. Dit draagt bij aan het op peil houden van de zwemvaardigheid van kinderen en aan de diversiteit van het beweegaanbod in de stad.
Uitvoering technische hygiëne inspecties voorschoolse voorzieningen en gastouderopvang en
advisering over gezonder maken binnenklimaat [Lopend beleid]
Evenals in voorgaande jaren voeren we de technische hygiëne inspecties uit bij alle voorschoolse voorzieningen, buitenschoolse opvang en gastouderbureaus en (een steekproef van 15% van de) gastouders. Ook voeren we op verzoek van voorschoolse voorzieningen en scholen onderzoek uit bij klachten over het binnenmilieu en adviseren we bij (ver)nieuwbouw.