Beperken recreatiedruk
Het gemeentepark ligt in een erg bebouwde omgeving, waardoor de recreatieve druk vrij groot is.
Zachte recreatie in een natuurlijke omgeving staat centraal, rekening houdend met de ecologische draagkracht van het park.
Het gebied heeft een belangrijke sociale en recreatieve functie. De belangrijkste recreatieve voorzieningen (kasteel, Riddershoeve, jeugdlokaal, toilet, speeltuin, dierenpark, hoofdparking) situeren zicht rond het kasteel. In deze omgeving ligt ook de speelzone. De sportvelden (tennis, voetbal en atletiek) liggen in het midden van het park en zijn enkel toegankelijk via clubverband. In het kasteel en park worden regelmatig culturele activiteiten georganiseerd.
Het park is goed toegankelijk vanaf de belangrijkste toegangswegen (hoofdparking/Kasteeldreef, parking kinderopvang/Victor Adriaenssensstraat, Papenaardekensstraat, Braamstraat).
In het kader van evenementen zijn tijdelijke inrichtingen op het grasveld achter het kasteel (G2) mogelijk. De georganiseerde activiteiten dienen steeds te gebeuren met respect voor de landschappelijke waarde en mogen de draagkracht van het beschermd landschap niet overschrijden.
Het gemeentepark heeft reeds een uitgebreide recreatieve infrastructuur. Extra recreatieve elementen (bv. hondenzone, vertelhoek voor kinderen) zijn enkel mogelijk als ergens een onderdeel van de huidige infrastructuur verdwijnt. Het is niet de bedoeling om elk open gedeelte binnen het park te benutten voor recreatieve elementen.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: doenbaar Heraanleg hoofdparking
Een heraanleg van de hoofdparking aan de Riddershoeve is wenselijk. Het wegdek is in erg slechte staat. De inrichting van de parkeerplaatsen wordt aangepast aan de noden van de recreanten. Hierbij wordt rekening gehouden met rolstoelgebruikers (o.a. aangepaste parkeerplaatsen).
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar, volledige heraanleg is duur Aangeven van de toegankelijksregels
Informatie over recreatieve voorzieningen en toegankelijkheidsregels zullen duidelijk aangegeven worden aan de verschillende hoofd- en neveningangen.
De toegankelijkheid van het bosdomein wordt geregeld via het toegankelijkheidsregeling (Bijlage 10) met de bijbehorende kaarten.
Het park wordt voornamelijk gebruikt voor zachte recreatie zoals wandelen en joggen. Alle paden zijn toegankelijk voor voetgangers. Door het park lopen enkele bewegwijzerde wandelroutes (o.a. GR-pad). Ook werd er door de gemeente een bewegwijzerd joggingparcours aangelegd. Bewegwijzering van (toekomstige) recreatieve routes gebeurt eenvormig door het plaatsen van bordjes op paaltjes.
Bewegwijzering op bomen is niet mogelijk. Fietsers zijn beperkt toegelaten in het park en gebruiken het park enkel als verbindingsroute. Paardrijden is niet toegelaten. Gemotoriseerd verkeer is beperkt mogelijk voor de onderhoudsdiensten en voor de leveranciers van de sportvelden en het kasteel.
Recreanten zijn buiten de speelzone en vrij toegankelijke zone enkel toegelaten op de aangeduide wegen en paden.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: doenbaar Onderhoud wegen en wandelpaden
De wegen en wandelpaden zijn over het algemeen goed onderhouden. Dit regelmatig onderhoud wordt verder gezet. Om de wegen goed begaanbaar te houden blijft streng toezicht noodzakelijk om zwaar vervoer van de wegen te houden. De boswegen en -paden behouden hun huidige bedekkingen (behalve het pad in bestand 2a).
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: eenvoudig
Aanleg wandelpad in semi-verharding
Het onverharde wandelpad in bestand 2a is slecht toegankelijk. Het zal heraangelegd worden met een semi-verharding. Het traject volgt het huidige tracé van het onverharde pad. De voorkeur gaat uit naar hetzelfde materiaal als de andere wandelpaden door het bos (boskiezel, silexkeien). Het is een inert materiaal waardoor de uitloging naar de bodem beperkt blijft.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar Pad bestand 2b laten vervagen
Het meest zuidelijke pad in bestand 2b is momenteel al grotendeels ontoegankelijk en is aan het vervagen. Dit zal verder toegroeien door het leggen van een takkenril of een boomstam langs de westelijke kant van dit pad zodat duidelijk wordt dat betreding hier niet meer gewenst is.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: eenvoudig Afbakenen speelzone
De locatie van de speelzone zal via de toegankelijkheidsregeling bij dit beheerplan gewijzigd worden.
Kaart 20 geeft de huidige speelzone weer die een aantal jaren geleden werd afgebakend. Kaart 22 situeert de nieuwe locatie van de speelzone. De nieuwe speelzone (0,9 ha) vormt een onderdeel van bestand 2a. De grens wordt in het noorden/westen gevormd door de ringgracht, in het oosten door de speeltuin en in het zuiden door het wandelpad. Omwille van de aanwezigheid van voldoende spelelementen in de rest van het park, zijn bijkomende speeltuigen in de speelzone niet gewenst. Er wordt hier enkel gebruik gemaakt van de natuurlijk aanwezige spelmaterialen. De speelzone wordt op het terrein aangeduid via toegankelijkheidsborden.
wenselijkheid: gemiddeld
Voorkomen van sluikstort, tuinafval en zwerfvuil
Het achterlaten van tuinafval en sluikstort is op bepaalde plaatsen een probleem. Het afval zal verwijderd worden om verdere vervuiling te beperken en het landschap niet te ontsieren. Opvolging is noodzakelijk. Sensibilisatie op regelmatig basis zal bijdragen aan het beperken van zwerfvuil, tuinafval en sluikstort.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: vrij moeilijk
Voorkomen van loslopende en zwemmende honden
Honden zijn welkom in het gebied, maar moeten verplicht aan de leiband. Sensibilisatie van de bezoekers is gewenst. Voldoende toezicht is echter nodig om deze doelstelling te halen.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: vrij moeilijk, voldoende toezicht nodig Vermijden van bodem- en boombeschadiging bij evenementen
De impact van de evenementen op de vegetatie en infrastructuur in het park is groot. Evenementen met zwaar vervoer en tenten brengen schade toe aan het grasveld en de bomen. Tijdens de evenementen wordt er met zwaar materieel in de boomspiegel gereden met bodemverdichting tot gevolg. Materiaal en tenten worden dichtbij de bomen geplaatst. De stam, wortels en takken van de bomen worden daardoor beschadigd. Omdat bomen traag reageren komen de gevolgen van deze beschadiging vaak pas jaren later aan het oppervlak (zwamaantastingen, houtrot ...).
Rond de bomen op het grasveld wordt een laag hekwerk geplaats zodat betreding en berijding in de nabijheid van de boom niet meer mogelijk is. De diameter van dit hekwerk komt minimaal overeen met de kroonprojectie. Verdere beschadiging wordt zo vermeden. Recreanten zijn op die manier ook beschermd tegen afbrekende takken (zie ook 4.1).
De gemeente dient duidelijke afspraken te maken met de organisatoren van de evenementen en ook toezicht te houden tijdens de evenementen en tijdens de opbouw en afbraak ervan. Er dienen maatregelen worden genomen om de schade aan de vegetatie en de bodem zoveel mogelijk te beperken. Het betreft hier zowel schade aan het gazon (o.a. op zoek gaan naar manieren om de natuurlijke grasmat te beschermen), als bodemverdichting en schade aan de bomen en struiken. Het gebruik van rijplaten (hout, kunststof, staal) kan bodem- en boomwortelbeschadiging voorkomen of beperken. Ze voorkomen het wegzakken van machines en zorgen voor bescherming van reeds aangelegde wegen en grasvelden. Een dikke laag grof zand of grind onder de rijplaten versterkt de beveiliging.
Ook dienen randvoorwaarden te worden opgelegd aan de organisatie van het festival, dit behelst o.a.
het afbakenen van een zone waarbinnen het evenement mag doorgaan, het maken van afspraken omtrent de maximumcapaciteit van het festival (aantal bezoekers en aantal festivaldagen).
wenselijkheid: zeer hoog
haalbaarheid: doenbaar, voldoende toezicht houden door de gemeente bij opbouw- en afbraakwerken en tijdens evenementen; achteraf bodem- of boombeschadiging herstellen is zeer moeilijk.
Afboorden van de wegen
Op enkele plekken is het nodig duidelijk aan te geven waar de rand van het pad ligt, om betreding en berijding tussen de beplantingen te vermijden. Dit gebeurt door een lage uniforme houten omheining.
Vooral de wegen waarlangs de vrachtwagens met materiaal rijden (ingang Papenaardekensstraat), komen hiervoor in aanmerking.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar Onderhoud recreatieve elementen
De aanwezige recreatieve elementen (speeltuin, picknickbanken, schuilhutten, zitbanken, vuilbakken, toiletten, …) worden onderhouden. Wanneer deze recreatieve elementen in slechte staat zijn, worden ze verwijderd of vervangen. Vervanging van kapot parkmeubilair draagt bij aan een verzorgde uitstraling van het beschermd landschap. Een uniforme materiaal- en kleurkeuze van de recreatieve infrastructuur (banken, vuilbakken, infoborden, …) draagt verder bij aan de esthetische waarde van het beschermd landschap. Storende elementen zoals de ondoordachte plaatsing van bewegwijzering (info- en verkeersborden) worden beperkt.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: eenvoudig Verkleinen dierenpark
Het dierenpark is een restant van het vroegere gebruik van parken. Ondertussen is deze visie eerder verouderd. Het neemt binnen het beschermd landschap een grote plaats in op het grasveld achter het kasteel. Op sommige bezoekers oefenen de aanwezige dieren (dwerggeiten, damherten, kippen, pauwen) nog een zekere aantrekkingskracht uit, anderen pleiten dan weer voor de afschaffing of inperking van het huidige dierenpark. Het is duidelijk dat het laten verdwijnen van dit dierenpark grondig moet overwogen worden. De vraag blijft of een dierenpark momenteel nog gewenst is binnen het gemeentepark.
In eerste instantie zal het dierenpark verkleind worden zodat het een minder prominente plaats inneemt achter het kasteel. Het aantal dieren wordt daarbij sterk beperkt tot enkele dwerggeiten. De overige dieren verdwijnen uit het park. Op lange termijn kan overwogen worden om het volledige dierenpark te verwijderen. De vrijgekomen delen worden beheerd als grasveld met verspreide bomen.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: doenbaar
Aanleg hondenzone
Als het dierenpark volledig verdwijnt of verkleint in oppervlakte en aantal dieren, dan mag er een hondenzone aangelegd worden in het gemeentepark. Als locatie komt een deel van bestand 3b of de zone van de pijpleiding in bestand 2b in aanmerking.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar Aanleg vertelhoek voor kinderen
Bij het volledig verdwijnen of verkleinen van het dierenpark kan er een vertelhoek voor kinderen aangelegd worden. De locatie is de vrijgekomen hoek aan de speeltuin.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar
Verwijderen mesthoop uit bosbestand
De dieren produceren een grote hoeveelheid mest, die op dit moment in het bos gesmeten wordt, wat daar zorgt voor een verrijking van de bodem en een verruiging van de vegetatie (o.a. brandnetels).
Bemesting in bossen is verboden via het bosdecreet (uitz. stalmest in plantput bij aanplanting). Het houden van dieren heeft mest tot gevolg, maar hiervoor dient een duurzame oplossing gevonden te worden. De aanleg van een gereglementeerde mestkuil naast het dierenpark of het afvoeren van de mest is nodig.
wenselijkheid: hoog
haalbaarheid: doenbaar Onderhoud sportterreinen
Onderhoud van de sportterreinen, sportinfrastructuur en naastliggende groenelementen gebeurt door de sportclubs zelf. Er is hierbij aandacht voor een verminderd gebruik van pesticiden.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar
Onderhoud groenelementen rond Riddershoeve
Het onderhoud van de aangeplante groenelementen rond het terras van de Riddershoeve gebeurt door de concessiehouder.
wenselijkheid: gemiddeld
haalbaarheid: doenbaar
5 Afbakenen beheereenheden
Kaart 21 geeft de beheereenheden weer. Volgende beheereenheden worden onderscheiden. Het terras van de Riddershoeve werd omwille van de herkenbaarheid op de kaart apart ingekleurd, maar hoort bij de beheereenheid bebouwing.