OMlevendich al te beelden, en te vertoonen, Het leven der Tyrannen, met een, wat een beloonen Sy oyt verworven hebben, voor haer doot, en naer: t'is nodich dat wy veel tyrannen verschoonen, Veel bloedige Scepters, veel hovaerdige Croonen Voor by gaen: t'waer onmogelijck dat sy allegaer In ses vijftienen souden begrepen worden claer.
Maer uyt het Promptuaer// der geloofwaerdigh' Historie, Wy vertoonen u hier twee, de voornaemst' int openbaer, Siet daer// Pharao, die zijn eygen glorie
Boven Godt geacht heeft, soo ghy weet by memorie, Godts volc verdruckt: jae ooc de kinderkens niet gespaert: Sulx dat Moyses (besloten in een ciborie)
Werd' int riet opt water van zijn moeder bewaert,
+
a Exod. ca. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14.
Nero of hy een verduyvelt mensch was en weet ick niet,
Of een vermenschte duyvel: immers somen siet,
Noeyt en was zijns gelijck in boosheydt beneen op d'aerde:
+
b Plin. lib. 2 cap. 103.
+
t'Stromendebwaeter, dat gestaedich voorwaerts vliet, Scheen achterwaerts te gaen, ter tijt van zijn gebiet: Een moordenaer zijns bloets: zijn Moeder die hem baerde, Sijn Wijff en Broeders heeft hy vernielt metten zwaerde: En d'eerste van alle Keyseren van Roomen
+
c Euseb. Hist. Eccl. lib. 2. cap. 24.
+
t'Christencbloedt vergoten: jae als een vermaerde, Zelf tegen Godt den strijt gevoert sonder schromen. Dus veel van de personen. Tis tijt dat wy comen Tot d'afbeeldinge van t'leven der tyrannen verwoet:
+
d Mich. 7. 3.
+
Voor al hebben d'Affectendd'overhant genomen In haer gemoet, en reden vertreden onder de voet,
+
e Rom. 1. 28.
+
t'WelckeGod en alle deucht goet// verre van hem vlieden doet.
+
f Rom. 1. 29.
+
Ter contrarie all' ondeucht,fgeen geexcipieert, In haer (als Godloosen) woont: en in haer bedrijf regneert (Nochtans d'eene min d'ander meer, al naer lusten
+
g Dan. 4. 27.
+
Der affecten) Ambitie,gdie voor al wil zijn geeert, En boven al heerschen, onder niemant zijn verveert, Drijfts' altijt voort, en laetse nacht of dach rusten.
+
h 2. Mac. 3. 6. 2. Reg. 18.13. Iudith. 1.
+
Desgelijcx Begeerlickheythwil datse haer custen En paelen wt breyden, soo ons d'experientie toont: Noeyt schatten soo groot die haer begeerlickheyt blusten: Noeyt Tytel so hooch, sy wilden noch hoger zijn gecroont: Hebben gevraecht nae een ander werlt: jae niet verschoont Gods eere, diese oock stoutelijck hebben gerooft,
+
i Act. 12. 22.
+
Alsoo wel aen Herodesimet Luysen geloont. Dus worden dan de Tyrannen principalick verdooft,
Van dees twee oude ondeuchden, zijnde van all'andere thooft.
All' haer Tyrannije wert fijn begrepen in drie stucken:
+
k Daniel. 3. 2. Mach. 1. 25. cap. 7.
d'Inquisitiekis om de conscientie te drucken:+
+
l Ibidem, & Exod. 1. 10. 1. Mach. 1. 32.
En over t'lichaem voert Moordaedicheytlt'gewelt,+
+
m 1. Mach. 1. 23-33.
En Confiscatiemtracht nae de goederen te plucken,+ Waer onder me sorteren, brant, rooff, ruyten en rucken, En all' andre tyrannijs specien ongetelt.
Nu gae ic voort, hoort, want daer moet noch werden vermelt Het loon der tyrannen voor en nae haer doot:
+
n Esa. 48. 22.
Ten eersten sy zijn met een quade conscientiengequelt,+
+
o Prou. 22. 1. Eccle. 41. 15. Infamieovertreet haer eere: t'lichaem snoot+
Lijdt dickwils merckelijcke tijtlijcke straffe, alsoot
+ p Exod. 14. + q 2 Mac. 9. 5. + r Act. 12. 23.
Aen Pharao,pAntiochus,qen Herodesrblijckt gewis:+++
+
s Cic. Epist. Lib. 9. Epist. ad Papir. praeto.
Dionysiussmet verstoot// led' armoet groot:+
+
t Esa. 66. 24.
Die leste straff is hart// eewichtsmart// in duysternis,+
+
u 1. Pet. 3. 19. Act. 1. 25. Lucae 16.
t'Welck nae dit leven t'gemeen loon alleruGodloosen is.+ Tot besluyt// overluyt// volcht d'Applicatie
+
x Spaensche Tyrannen.
Van alle t'voorgaende op de Neerlandsche natiex:+ De spaensche Pharaos en Neroos als Woven moordaedich, Hebben ons Vaderlandt geplaecht, sonder gratie,
Hare Godlose affecten t'alder spatie,
Haer Ambitie en Begeerlickheyt onuersaedich,
+
Leven.
Haer Inquisitie, erghlistich en verraedich:+ Haer Confiscatie, en Moordadicheyt ongehoort,
Hebben menich mensch gebracht tot desperatie versmaedigh. O Zutphen, O Naerden, o Oudewater al vermoort:
O Haerlem, Vaderlicke Stadt, mijn hert van pijn doorboort,
Schuert in stucken, als ick denck' aen t'bloet t'welck men sach vloeyen Midden over de marckt, daer de vromen helten gesmoort
En gedoot werden, comende gebonden in boeyen Ter slachbanck, als Schapen en gemeste Koeyen.
PRINCE.
De Prince doorschoten// t'bloet vergoten// door buels handen, Sonder verschoon// van eenich persoon// in dees Landen: t'Moorden// datmen hoorden// van geheele Steden:
Den honger van beyden// Haerlem en Leyden// en t'branden. Alsmen sach blaecken// d'Haerlemsche daecken// en wanden, Die conscientien gedruckt// t'goet gepluckt// van den wreden, Doen my cryten// met verwijten// o Spaensche seden, O ongebonden// bloethonden// t'loon uwer wercken Suldy niet ontlopen// maer becopen// aen u leden.
+
Loon.
+
Sulcx ick u rade// aen u leste Armade// te mercken:
God wil ons groot en smal// met Lieft boven al// verstercken, En met cracht// en macht// tegen t'bloc// en jock// van Spangien: Daer toe ooc met goet beleyt// d'overheyt// van ons percken, Principalick// Loeyalick// de Majesteyt van Britangien,
En braef// Graeff// Mauritz van Nassou// trou// Prins van Orangien.
t'Blasoen.
MEt Iouis Fulmen en Vlammige straelen,
En met Martis Framea mach een ander praelen, Of met Bacchi Thyrsus, en Herculis onbesneen// hout, Iae oock Neptuni Drietant uyt de diepten haelen,
+
a Gal. 6. 14.
+
Alleen in Christo is onsen roemaaltemaelen,
+
b 1. Cor. 15. 54, 55, 56, 57. Coloss. 2. 15.
+
Diebde Zonde, Doot, Duyvel, Hel geheel heeft vertreen// stout, En gedaen dat t'Serpent nu int slick zijn hooft beneen// clout,
+
c Rom. 4. 25.
+
Zijnde vandercdoot t'onser gerechticheit verresen:
+
d Matth. 11. 28, 29. Rom. 5, 1. 1. Cor. 3. 11.
+
Zalichdis hy die op dit fundament wel te vreen// bout. Ditte ist dat wy in ons Blasoen// coen// mits desen Ten toone voeren, op dat hy worde gepresen, Die ons met Sonden belaen// bewees Liefd' boven al, t'Welck also verstaen// en onthouden moet wesen,
+
e Iohan. 1. 2.
+
Dat wy als goe wijn-rancken//ehem daer voor dancken// groot en smal Zonder duchten// met goe vruchten// hier int aertsche dal.
Zoo veel de Const aengaet: men seyt met oude advijsen
Dat niet de meester t'werck, maer t'werck den meester moet prijsen.