In onderstaande tabel is te zien in welke mate bepalingen van de nieuwe Richtlijn Pakketreizen afwijken van de huidige regeling in Boek 7 BW. Daarbij wordt inhoudelijk ingegaan op de veranderingen die de Richtlijn met zich meebrengt. Per artikel uit de Richtlijn zijn er vier rijen. De eerste rij geeft aan wat de bepaling in de Richtlijn inhoudt. In de tweede rij is te zien wat er in de corresponderende bepaling uit de huidige regeling in titel 7.7A BW is geregeld. Let op: alleen de delen van de bepalingen waar een verschil is te lezen tussen de beide bepalingen, worden overgenomen in de tabel. In de derde rij staat aangegeven wat het verschil is tussen beide bepalingen. In de vierde rij staat vervolgens aangegeven of de verandering van de bepaling in het BW naar de bepaling in de Richtlijn, zal leiden tot meer of minder bescherming van de Nederlandse reiziger. Er vindt hier aldus een vergelijking plaats in de bescherming tussen de huidige regelgeving en de nog te implementeren nieuwe Richtlijn Pakketreizen.
Analyse: vergelijking bepalingen van de nieuwe Richtlijn Pakketreizen met de huidige regeling in titel 7.7A BW
Artikel 1 Richtlijn Doel en onderwerp van de richtlijn.
Artikel ? BW N.v.t.
Verschil tussen bepalingen N.v.t.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Artikel 2 Richtlijn ‘Gekoppelde reisarrangementen’ (lid 1),
‘Pakketreizen en gekoppelde reisarrangementen die worden gekocht op basis van een algemene overeenkomst voor het regelen van zakenreizen..’ (lid 2 sub c)
Artikel ? BW Titel 7.7A BW kent de ‘gekoppelde reisarrangement’ nog niet. Ook sluit titel 7.7ABW de algemene
overeenkomst voor het regelen van zakenreizen die is gesloten tussen een handelaar en een natuurlijk persoon of rechtspersoon die handelt in de uitoefening van beroep of bedrijf, niet uit.
Verschil tussen bepalingen N.v.t.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Het ‘gekoppelde reisarrangement’ is een nieuw begrip in de Richtlijn. Als soort ‘vangnet’-begrip fungeert het als een extra categorie die voor wat betreft de bescherming in geval van insolventie, binnen het toepassingsbereik van de Richtlijn wordt geschaard (vgl. Artikel 19 Richtlijn).
Het invoeren van het begrip ‘gekoppeld reisarrangement’ leidt tot meer bescherming van de Nederlandse reiziger, omdat ook in de gevallen waarbij er niet volledig wordt voldaan aan de eisen uit de bepaling pakketreizen, toch enige bescherming aan afgeleide overeenkomsten wordt geboden. Het gaat dan om ten minste twee verschillende soorten reisdiensten die door verschillende reisdienstverleners worden aangeboden, waarbij verder niet wordt voldaan aan de eisen uit artikel 2 lid 2 onder b van de Richtlijn, waardoor er niet gesproken kan worden van een ‘pakketreis’. Ten aanzien
van deze categorie wordt bescherming geboden indien het gaat om bescherming in het geval er sprake is van insolventie van de partij die als handelaar is aan te merken. Ten aanzien hiervan is sprake van
meer bescherming.
Artikel 2 lid 2 Richtlijn sluit een categorie uit van het toepassingsgebied van de Richtlijn: de partijen die ‘vooraf’ in een algemene overeenkomst vastleggen dat zij elkaar over en weer verplichten om regelmatig met elkaar zaken te doen, worden uitgesloten van de reikwijdte van de Richtlijn. Dit leidt ertoe dat zakenreizigers die voorheen wel onder de regeling inzake pakketreizen vielen,124 niet meer van de bescherming kunnen genieten die de Richtlijn biedt. Deze groep reizigers zal minder beschermd worden.
Artikel 3 Richtlijn ‘Reisdienst’ (lid 1): personenvervoer, accommodatie, verhuur van auto’s en andere motorvoertuigen en andere toeristische diensten.
‘Pakketreis’ (lid 2): combinatie van ten minste twee verschillende reisdiensten voor dezelfde vakantie, waarbij één overeenkomst met één handelaar wordt gesloten; één of meerdere overeenkomsten met meerdere reisdienstverleners, waarbij sprake is van één verkooppunt, facturatie voor een gezamenlijke of totaal prijs, aangeprezen als ‘pakketreis’ of vergelijkbare term (all-inclusive), gecombineerd nadat er een overeenkomst is gesloten waarbij de handelaar de reiziger laat kiezen uit een selectie van soorten
124
reisdiensten, of gekocht van verschillende handelaren via onderling verbonden onlineboekingsprocedures.
‘Gekoppeld reisarrangement’ (lid 5)
‘Handelaar’ (lid 7)
Artikel 7:500 BW ‘Pakketreis’: een van tevoren georganiseerde reis die een overnachting of een periode van 24 uur omvat en ten minste twee van de volgende diensten (lid 1 sub b): vervoer, verblijf, een ander niet met vervoer of verblijf verband houdende toeristische dienst die een significant deel van de reis uitmaakt.
‘Reisorganisator’ (lid 1 sub a)
Verschil tussen bepalingen Er wordt een extra ‘categorie’ toegevoegd als specificatie wat er aangemerkt kan worden als reisdienst: de verhuur van auto’s en andere motorvoertuigen.
Er worden meer mogelijkheden geboden om te kunnen spreken van een ‘pakketreis’. Zo is er niet slechts sprake van een pakketreis indien diensten worden gecombineerd en worden aangeboden door één handelaar en één overeenkomst wordt gesloten, maar ook van een pakketreis indien er sprake is van een één of meerdere overeenkomsten met meerdere reisdienstverleners, waarbij sprake is van één verkooppunt, facturatie voor een gezamenlijke of totaal prijs, aangeprezen als ‘pakketreis’ of vergelijkbare term (all-inclusive), gecombineerd nadat er een overeenkomst is gesloten waarbij de handelaar de reiziger laat kiezen uit een selectie van soorten reisdiensten, of gekocht van verschillende handelaren via onderling verbonden onlineboekingsprocedures.
Bepaling in BW kent geen omschrijving van een ‘handelaar’, slechts van een ‘reisorganisator’. Handelaar omvat meerdere personen, namelijk de organisator, doorverkoper, handelaar of reisdienstverlener.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Het begrip ‘pakketreizen’ wordt ruimer genomen, waardoor meer gevallen onder de bescherming van de Richtlijn zullen vallen. Hierdoor zullen meer reizigers bescherming genieten van de bepalingen in de Richtlijn.
Artikel 4 Niveau van harmonisatie. Maximumharmonisatie.
Artikel ? BW N.v.t.
Verschil tussen bepalingen N.v.t.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
N.v.t.
Artikel 5 Richtlijn De reisorganisator dient op een duidelijke en begrijpelijke wijze schriftelijke informatie te verstrekken over de in dit artikel genoemde onderwerpen.
Artikel 7:501 BW en artikelen uit Gegevensbesluit georganiseerde reizen
De meeste onderwerpen die verstrekt dienen te worden volgens artikel 5 Richtlijn, worden eveneens genoemd in artikel 7:501 BW en het Gegevensbesluit georganiseerde reizen.125
Verschil tussen bepalingen De bepalingen uit artikel 5 Richtlijn komen, voor zover ze ook zijn te vinden in artikel 7:501 BW en het Gegevensbesluit georganiseerde reizen, grotendeels overeen. Toch kent de Richtlijn een aantal extra punten die ook behoren tot de standaardinformatie, die door de organisator en/of doorverkoper aan de reiziger verstrekt dienen te worden. Extra zijn bijvoorbeeld: informatie of de reisdiensten worden verleend aan de reiziger als lid van een groep en zo ja, wat de omvang is van die groep; ingeval het belang van andere toeristische diensten voor de reiziger afhankelijk is van doeltreffende mondelinge communicatie, de taal waarin die diensten worden verricht; uitsluitsel of de reis of vakantie geschikt is voor mensen met een beperkte mobiliteit en, op verzoek van de reiziger, nauwkeurige informatie over de vraag of de reis geschikt is voor de behoeften van de reiziger; mededeling da de reiziger de overeenkomst voor het begin van de pakketreis kan beëindigen tegen betaling van een beëindigingsvergoeding of van de gestandaardiseerde beëindigingsvergoedingen die door de organisator worden verlangd.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Er zijn wat extra bepalingen opgenomen (artikel 5 lid 1 sub a vi, vii, viii, en sub g van het Gegevensbesluit georganiseerde reizen). Deze leiden ertoe dat er meer transparantie bestaat en dat de reiziger een volledig beeld krijgt of de reis wel aan de eisen voldoet, die de reiziger daaraan stelt (met
125
betrekking tot bijv. beperkte mobiliteit, etc.). Dit leidt tot een betere bescherming van de reiziger, omdat deze een vollediger beeld krijgt van de reis die hij wil afsluiten.
Artikel 6 Richtlijn De informatie die verstrekt dient te worden, wordt onderdeel van de pakketreisovereenkomst en mag niet worden gewijzigd, tenzij partijen zijn overeengekomen in de overeenkomst dat wijziging is toegestaan. Indien de organisator de informatieverplichtingen niet heeft nageleefd voordat de overeenkomst is gesloten, dan mogen deze vergoedingen, toeslagen en andere kosten niet voor rekening komen van de reiziger.
Artikel 7:505 BW Uit het BW vloeit voort dat de reisorganisator alle bedingen mag wijzigen, indien er gewichtige omstandigheden zijn, zolang er in de overeenkomst maar is opgenomen dat er wijzigingen mogen plaatsvinden in de overeenkomst.
Verschil tussen bepalingen Vergoedingen, toeslagen en andere kosten, die de reisorganisator normaal voor rekening van de reiziger zou brengen, mogen niet op de reiziger worden afgewenteld indien de reisorganisator niet aan zijn informatieplicht heeft voldaan.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Artikel 7 Richtlijn en artikelen uit Gegevensbesluit georganiseerde reizen
Verstrekken van informatie over de inhoud van de pakketreisovereenkomst, voordat de pakketreis begint. De reiziger dient een kopie of bevestiging van de overeenkomst op een duurzame gegevensdrager te ontvangen. Hierin dient in ieder geval de informatie uit artikel 5 lid 1 onder a tot en met h van de Richtlijn te worden opgenomen. Verder noemt artikel 7 van de Richtlijn een hoop extra informatie, die opgenomen dient te worden in de kopie of bevestiging van de overeenkomst. Zo dient er informatie te worden opgenomen omtrent de bijzondere wensen van de reiziger waarop de organisator is ingegaan (7 lid 2 sub a), het feit dat de organisator verplicht is voor een goede uitvoering van alle onder de overeenkomst vallende reisdiensten en verplicht is om bijstand te bieden wanneer de reiziger in moeilijkheden verkeert (artikel 7 lid 2 sub b). Ook dienen de contactgegevens vermeld te worden van de entiteit die instaat voor de bescherming bij insolventie (7 lid 2 sub c), informatie over beschikbare interne procedures voor klachtenafhandeling en alternatieve geschillenbeslechtingsmechanismen (7 lid 2 sub g) en informatie over het recht va de reiziger om de overeenkomst aan een andere reiziger over te dragen (7 lid 2 sub h).
Artikel 7:502 (lid 2) BW Deze informatie komt overeen met wat er volgens de Richtlijn verstrekt dient te worden.
Verschil tussen bepalingen Ten aanzien van de veranderingen die voortvloeien uit artikel 5 lid 1 onder a tot en met h van de Richtlijn, wordt verwezen naar de analyse van artikel 5. Ten aanzien van het overige geldt dat de Richtlijn meer onderwerpen aanhaalt die vermeld dienen te worden in de bevestiging dan wel de kopie van de overeenkomst. Dit moet ervoor zorgen dat de reiziger een (compleet) overzicht heeft van alle
belangrijke informatie, dat betrekking heeft op de afgesloten overeenkomst.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Dit verschil leidt ertoe dat de reiziger een beter beeld hebben van de afgesloten overeenkomst en dat er duidelijkheid bestaat over omstandigheden als non-conforme uitvoering van reisdiensten, insolventie, klachtenafhandelingen, etc. Er wordt meer duidelijkheid geschept en is sprake van meer transparantie. Dit zorg er niet per definitie voor dat de reiziger beter beschermd wordt, doch wordt de reiziger bewust gemaakt en erop gewezen, wat de rechten zijn, wie daar verantwoordelijk voor is en bij wie die moet zijn, indien er sprake is van een omstandigheid als hiervoor genoemd.
Artikel 8 Richtlijn Bewijslast voor de naleving van de informatievoorschriften ligt bij de handelaar
Artikel ? BW N.v.t.
Verschil tussen bepalingen N.v.t.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Dit leidt tot een betere positie van de reiziger.
die voor de overeenkomst gelden. Degene die de overeenkomst overneemt als de persoon die de overeenkomst overdraagt zijn hoofdelijk aansprakelijk. De overdracht moet aan de reisorganisator bekend gemaakt worden via een duurzame gegevensdrager.
Artikel 7:506 BW Een reiziger mag de reis overdragen aan een ander persoon die voldoet aan alle voorwaarden die voor de overeenkomst gelden. Beide personen zijn hoofdelijk aansprakelijk. De overdracht vindt plaats door een schriftelijke mededeling door de overdragende reiziger, aan de reisorganisator.
Verschil tussen bepalingen De Richtlijn stelt dat de overdracht via een duurzame gegevensdrager dient plaats te vinden. Er staat niet bij wie de mededeling moet doen aan de reisorganisator, dit kan dus zowel de overdragende reiziger zijn als de verkrijgende reiziger. In het BW geldt dat de overdragende reiziger via een schriftelijke mededeling de reisorganisator op de hoogte dient te stellen. De Richtlijn biedt dus meer keuzevrijheid.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Dit leidt tot meer bescherming.
Artikel 10 Richtlijn De prijzen kunnen verhoogd worden indien er in de overeenkomst is bedongen dat de prijzen mogen worden verhoogd. Tevens dient er ook bedongen zijn dat de prijzen worden verlaagd, waarbij dezelfde voorwaarden als uitgangspunt worden genomen, als bij de verhoging van de kosten. (Stijging van
bijvoorbeeld de brandstofkosten, leidt tot stijging van de reissom, daling van de brandstofkosten moet dan dus ook leiden tot een daling van de reissom.)
Artikel 7:505 lid 3 BW Voorziet alleen in het verhogen van de reissom in verband met o.a. vervoerskosten, brandstofkosten, verschuldigde heffingen en toepasselijke wisselkoersen.
Verschil tussen bepalingen De Richtlijn zorgt ervoor dat de voorwaarden die gehanteerd worden om de reissom te mogen verhogen, ook gelden voor een verlaging van de reissom. Wil de reisorganisator de bevoegdheid krijgen om de reissom te verhogen, dan moet hij ook bedingen dat de reissom omlaag kan.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Dit leidt tot meer bescherming van de reiziger.
Artikel 11 Richtlijn Om wijzigingen in de overeenkomst te kunnen bewerkstellingen, dient de reisorganisator (vooraf) te bedingen dat het wijzigen van de overeenkomst mogelijk is. Het moet gaan om een onbeduidende verandering en de organisator moet de reiziger middels een duurzame gegevensdrager in kennis stellen.
Indien de organisator genoodzaakt is om de prijs voor het begin van de pakketreis met meer dan 8% te verhogen, dan kan de reiziger de wijziging aanvaarden of de overeenkomst beëindigen zonder dat er een vergoeding betaald dient te worden.
Artikel 7:505 BW Reiziger kan slechts een wijziging wegens gewichtige, onverwijld medegedeelde omstandigheid, afwijzen indien het leidt tot nadeel van meer dan geringe betekenis.
De reisorganisator mag de reissom verhogen in verband met het wijzigen in de vervoerskosten, brandstofkosten, verschuldigde heffingen of toepasselijke wisselkoersen.
Verschil tussen bepalingen De Richtlijn zet een streep door het onbeperkt kunnen verhogen van de reissom. Er is een beperking tot 8%. Indien er meer dan 8% verhoogd zal worden mag de reiziger de overeenkomst beëindigen zonder dat er een vergoeding betaald dient te worden, terwijl in het BW de reiziger de wijziging vervolgens kan afwijzen, maar de reisorganisator de bevoegdheid krijgt om de overeenkomst op te zeggen.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
De reisorganisator kan niet zonder rechtsgevolg de reissom verhogen tot meer dan 8%. De reiziger verkrijgt het recht om de overeenkomst te beëindigen zonder dat er een vergoeding betaald dient te worden. De reiziger heeft hier voordeel bij, dus geniet meer bescherming.
Artikel 12 Richtlijn Reiziger moet te allen tijde voor het begin van de pakketreis, de overeenkomst kunnen beëindigen. De reiziger kan verplicht worden tot het betalen van een beëindigingsvergoeding aan de organisator.
Artikel 7:503 BW De reiziger kan de overeenkomst opzeggen, waarbij hij ingevolge lid 2 de schade dient te vergoeden die de organisator leidt als gevolg van de opzegging, indien de reiziger opzegt wegens een aan hem toe te rekenen omstandigheid. Indien de reiziger opzegt wegens een niet aan hem toe te rekenen
omstandigheid, heeft hij recht op teruggave of kwijtschelding van de reissom (en lijkt het erop dat de reiziger dus geen schade dient te vergoeden aan de reisorganisator, indien de reden van opzegging is gelegen bij een derde).
Verschil tussen bepalingen Onder de Richtlijn dient een beëindigingsvergoeding aan de organisator betaald te worden, terwijl onder de huidige regeling in titel 7.7A BW de schade vergoed dient te worden, die de organisator leidt.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Een beëindigingsvergoeding kan een vooraf vastgesteld bedrag of percentage zijn indien er opgezegd wordt. Het vergoeden van de schade geeft minder zekerheid over hoe hoog het bedrag zal zijn, dat betaald zal moeten worden indien de overeenkomst opgezegd zal worden. De richtlijn zal daardoor
meer bescherming bieden.
Artikel 13 Richtlijn De reisorganisator is verplicht tot de uitvoering van de reisovereenkomst overeenkomstig de
verwachtingen van de consument. Er mogen regels gesteld worden dat ook de doorverkoper aansprakelijk is.
Indien er sprake is van non-conformiteit, dan dient de reisorganisator de non-conformiteit binnen een redelijke tijd termijn te verhelpen. Doet deze dat niet, dan heeft de consument de mogelijkheid dit zelf te doen en kan hij de terugbetaling van de nodige uitgaven verzoeken.
biedt de organisator, zonder bijkomende kosten voor de reiziger, geschikte alternatieve arrangementen aan, van gelijkwaardige of hogere kwaliteit.
Artikel 7:507 BW De bepaling in titel 7.7A BW voorziet slechts in een schadevergoeding indien de reis niet verloopt overeenkomstig de verwachtingen.
Verschil tussen bepalingen De Richtlijn biedt meer oplossingen. De reiziger kan de non-conformiteit zelf oplossen en vervolgens kosten terugvorderen; de organisator kan een geschikt alternatief aanbieden van gelijkwaardige of hogere kwaliteit.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Dit verschil leidt tot meer bescherming voor de reiziger. Er worden meer alternatieven geboden, zoals een vervangende reis, terwijl artikel 7:507 BW slechts spreekt van een schadevergoeding.
Artikel 14 Richtlijn De reiziger heeft recht op passende prijsverlaging voor iedere periode waarin er sprake was van non- conformiteit. De reiziger heeft recht op een passende schadevergoeding van de organisator voor alle schade die hij oploopt als gevolg van non-conformiteit.
Artikel 7:507 lid 2 BW In geval van non-conformiteit heeft de consument recht op een schadevergoeding.
Artikel 7:508 lid 2 BW Indien er een verdrag van toepassing is, kan de reisorganisator zich beroepen op een uitsluiting of beperking van aansprakelijkheid, als dit voortvloeit uit dat verdrag.
Artikel 7:510 BW Zowel materiële als immateriële schade komt voor vergoeding in aanmerking.
Artikel 7:511 BW Ook de vergoeding voor derving van het reisgenot komt voor vergoeding in aanmerking.
Verschil tussen bepalingen In de Richtlijn wordt gesteld dat er bij non-conformiteit recht is op het verlagen van de prijs gedurende de periode dat er sprake was van non-conformiteit en een recht op schadevergoeding, terwijl het BW slechts spreekt over een schadevergoeding.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
De Richtlijn biedt meer bescherming, doordat er ook gedurende de periode dat er sprake was van non- conformiteit, ook een recht bestaat tot het verlagen van de prijs en niet slechts een recht bestaat op een schadevergoeding.
Artikel 15 Richtlijn Contact opnemen met de organisator via de doorverkoper.
Artikel ? BW N.v.t.
Verschil tussen bepalingen N.v.t.
Waartoe leidt dit verschil? Meer of minder bescherming van de NL reiziger?
Artikel 16 Richtlijn Verplicht bijstand bieden indien de reiziger in moeilijkheden verkeerd, waarbij de bijstand bestaat uit o.a. het verstrekken van adequate informatie en het helpen van gebruik van communicatie op afstand en