Amine (36) maakte als ervaringsdeskundige deel uit van het Van Overleven naar Leven (VONL) team. Op dit moment is hij Buurtteammedewerker in Nieuw Sloten.
‘Ervaringsdeskundigen kunnen zich wat makkelijker inleven in de situatie van mensen. We kennen de machteloosheid en de wanhoop. Daardoor zijn wij vaak goed in staat om vertrouwen te winnen. Zonder vertrouwen bereik je niet veel dus daar begin je mee. Daarna leer je elkaar kennen en kom je erachter wat er precies aan de hand is. Vaak is dat meer dan je op het eerste gezicht denkt. Mensen voelen goed aan of je er echt voor hen bent. Dat heeft met IQ niet veel te maken, maar meer met menselijk gevoel. Je voelt je begrepen of niet, en andersom geldt dit natuurlijk ook. Bij ‘professionals’ zie ik soms dat zij gewend zijn om vanuit ‘professionele afstand’ te werken en dat kan nabijheid in de weg staan. Ook werken zij soms nog wel via vaste protocollen en methodieken, ook dat kan echt contact in de weg staan.
Bij VONL heb ik mooie voorbeelden gezien van collega’s die heel nabij wisten te zijn. Een ervaren maatschappelijk werker gebruikte soms hele pijnlijke en kwetsbare ervaringen uit zijn eigen leven als voorbeeld om met mensen in gesprek te komen. Zo zet hij dus ook zijn eigen ervaringsdeskundigheid in, net zoals wij ervaringsdeskundigen dat doen. Jezelf op deze manier kwets-baar maken kan bij mensen heel goed aankomen en kan tot een doorbraak in een gesprek of contact leiden. Er zijn dus zeker ook sociaal werkers die dit kunnen, zeker niet alleen maar ervaringsdeskundigen.
“Mijn Amine komt terug” zei mijn moeder en ze is altijd in mij blijven geloven.
Ook toen ik ver weg was van een goed leven. Ik heb een tijdlang allerlei dingen gedaan die ik nu alleen nog aan mensen vertel als ik denk dat het zin heeft.
Dus soms wel aan Amsterdammers met wie ik in mijn werk te maken heb, maar niet in het openbaar. In die periode was ik de hoop helemaal verloren.
De schulden stapelden zich op en dit verdrong ik. Zo verloor ik ook mijn eigen normen en waarden. Ik voelde me steeds dieper wegzinken. In het wereldje waar ik toen bij hoorde was ik best gezien. Ik voelde me de koning en het is zo makkelijk om daar aan vast te blijven houden, maar zo moeilijk om er weer uit te komen...
7
Uiteindelijk ben ik aan mezelf gaan werken, naar de moskee gaan, een baan.
Met veel moeite kreeg ik zelf mijn financiën weer op orde. Ik haal heel veel steun uit mijn geloof en ik ben er van overtuigd dat ik op die manier geholpen ben, maar meer aardse ‘professionele’ hulp heb ik er niet bij gevraagd. Ik leerde mezelf en mijn geloof kennen en dat gaf mij de houvast die ik zocht.
Verder kreeg ik door het sporten een sterk gevoel van lichamelijk herstel. Het was heel zwaar, maar het is zo wel gelukt!
Bij team ED leerde ik om mijn verhaal te delen en ging ik er ook het nut van inzien. Ik loop niet met mijn zondes te koop, maar ik deel het wanneer ik denk dat het zinvol is. Nu volg ik een opleiding tot Ervaringsdeskundige aan de Pameijer in Rotterdam. Daar leren we ook om met groepen te werken, ik verwacht daar hier in Nieuw West veel mee te kunnen.
We hebben te maken met erg kwetsbare mensen en we stoppen veel energie in het winnen van vertrouwen. Zo werken wij. Pas als er vertrouwen is kunnen we zaken echt gaan aanpakken. Maar het winnen van vertrouwen kan soms lang duren en dan lijkt het alsof er niets gebeurt. Het kost soms veel moeite om de brug te slaan. Vaak lopen afspraken mis, krijgen we geen contact of is het een tijdje stil. Dan geven we niet op en blijven proberen. Vaak waarderen mensen dit en geven ze je toch hun vertrouwen. Dan mag je nabij zijn en pas dan kun je samen een plan maken en komen mensen met hun papieren en gegevens over de brug. Eerder niet.
In de Buurtteams staan we soms voor serieuze dilemma’s, juist in de nauwe samenwerking die nu ontstaat. Zo bespraken we pas met een aantal mede-werkers van verschillende organisaties de heel ingewikkelde situatie van een mevrouw. De klantmanager van de afdeling Werk, Participatie en Inkomen (WPI) vroeg of mevrouw een uitkering heeft, terwijl we net daarvoor de fami-liebezittingen in Marokko bespraken. Ik vroeg gelijk “wat is de relevantie van die vraag?” Want als deze informatie bij WPI terecht komt zou zij makkelijk als fraudeur gezien kunnen worden. De klantmanager reageerde boos. Het is natuurlijk goed om informatie met elkaar te delen en nauw samen te werken, maar we moeten er ook voor zorgen dat het vertrouwen blijft. Over dit soort dingen moet ik echt iets zeggen, vind ik. Later vertelde de WPI medewerker dat ze een eed heeft afgelegd dat ze, als ze wat ziet, verplicht is om dit te melden. Voor Buurtteammedewerkers kan dit lastig zijn. We moeten dus een goede manier vinden om met deze verschillende posities om te gaan.
Ik vind het belangrijk dat betaalde ervaringsdeskundigen deelnemen aan de Buurtteams. Wel moeten zij al een eind op weg zijn in hun eigen proces.
Als je nog midden in het verwerken van je kwetsbaarheden zit en deze nog geen plek hebt gegeven, ben je volgens mij nog niet geschikt voor het, soms ingewikkelde en heftige, werk van de Buurtteams. Bij VONL heb ik gemerkt dat je als medewerker, en dus ook als ervaringsdeskundige, echt sterk in je schoenen moet staan. Het valt niet altijd mee om jezelf staande te houden.
Ik hoop en verwacht dat ervaringsdeskundigen in de toekomst als gelijkwaardig aan de andere disciplines worden gezien. Nu is er nog onderscheid omdat het nieuw is, maar dit zal verdwijnen. Het contact met een ervaringsdeskundige is voor sommige mensen mentaal veel ingrijpender of bepalender dan het meer zakelijke contact met bijvoorbeeld een schuldhulpverlener. Toch is er in de waardering nog veel onderscheid. Te veel naar mijn mening, maar dat gaat veranderen, daar ben ik van overtuigd.’