Actieprogramma ‘Speerpunt Binnenstad’ 26

De gemeente heeft als gevolg van onder andere de economische situatie en de opmars van internetwinkels te maken met een teruglopend bezoekersaantal en maar liefst vijftien procent winkelleegstand (Gemeente Roosendaal, 2012a). Om dit probleem aan te pakken, heeft de gemeente Roosendaal steeds meer contact gezocht met belanghebbenden op het gebied van de detailhandel. Het Collectief Roosendaal, de ondernemersvereniging voor de binnenstad, is een volwaardige gesprekspartner geworden. Uit de verschillende overleggen, kwamen diverse stuurgroepen naar voren, waar de verschillende belanghebbenden in vertegenwoordigd zijn. In de stuurgroep Binnenstad wordt gekeken naar de mogelijke oplossingen. Dit gebeurt sinds kort ook met het bewonersplatform Binnenstad (Huijzers, persoonlijke communicatie, 07 mei 2013). Men tracht op deze manier antwoord te geven op de vraag: “Hoe kan het stadshart van Roosendaal de aantrekkingskracht behouden en waar mogelijk versterken, zodanig dat het huidige aantal bezoekers behouden blijft, mogelijk groter wordt en deze langer in het stadshart verblijven?”. De doelstelling die in het programma naar voren komt is de volgende:

“Een goed functionerend kernwinkelgebied met een aantrekkelijk recreatieaanbod (horeca, evenementen, cultuur et cetera), met voldoende woonaanbod en aantrekkelijke werklocaties. Kwaliteit boven Kwantiteit. Doelstelling is om het aantal bezoekers op hetzelfde niveau te houden (150.000 bezoekers per week) en om bezoekers te verleiden langer in het stadshart te verblijven dan de huidige gemiddelde verblijfsduur van twee uur.” (Gemeente Roosendaal, 2012a, p. 10)

Het Actieprogramma is opgesteld door de gemeente, in samenwerking met Collectief Roosendaal en de vastgoedeigenaren. In het actieprogramma, beschrijft de gemeente dat er een veranderende rol is weggelegd voor de gemeente Roosendaal (Gemeente Roosendaal, 2012a) doordat we steeds meer leven in een netwerksamenleving. Deze is alsmaar groeiende en zorgt ervoor dat de lokale overheid een fundamenteel andere rol krijgt. Namelijk die van ‘oplosser van alle problemen’ naar een meer faciliterende rol. De gemeente moet zo meer over laten aan partners en inwoners. Deze samenwerking is terug te zien in de detailhandel. Doordat er economisch gezien een trendbreuk is, die van vanzelfsprekende groei naar stagnatie en krimp, worden er andere eisen gesteld aan een binnenstad

- 27 - zoals die in Roosendaal. Er moet meer samenwerking komen om in te spelen op de consumententrends als internetwinkelen en cross channel gedrag met een integrale winkelbeleving waarbij winkeliers opzoek moeten gaan naar nieuwe mogelijkheden van de combinatie van verschillende verkoopkanalen. In het actieprogramma wordt gesteld dat dit samenwerking vereist tussen ondernemers uit de consumenteneconomie, met de focus op het gezamenlijk realiseren en het aanbieden van een optimale combinatie. De rol van de gemeente zou dan voornamelijk moeten liggen in het begeleiden van het overleg met winkeliers, eigenaren en beleggers. De aandacht moet daarbij verschuiven van ‘meer en nieuw’ naar ‘beter en bestaand’. Doordat er wordt ingezet op een compactere binnenstad, kunnen de gebieden die er net buiten vallen, last krijgen van de omslag. De gemeente wil in de routes naar het stadshart inzetten op een andersoortige detailhandel, de zogeheten shop ’n go. Het speerpunt van de binnenstad komt er ook op neer dat het kernwinkelgebied zich in de toekomst zal beperken tot het stadshart. Dit betreft het gebied de Markt, Roselaarplein, de Roselaar, Nieuwe Markt, Raadhuisstraat, Molenstraat, Bloemenmarkt, Tongerloplein, Braberstraat en de Kade. Het stadshart is een menggebied, dus een gebied waar economische functies (zoals werkgelegenheid), het wonen en andere functies aanwezig zijn en om de ruimte strijden. Dit betekent dat er aan de uiteinden van het huidige stadshart meer leegstand zal ontstaan en dat er een functieverandering zal moeten plaatsvinden. Het is volgens de gemeente niet de bedoeling dat de binnenstad zich ontwikkeld als gatenkaas, waarbij er verschillende kleine concentraties van winkels, voorzieningen en cultuur ontstaan. De gemeente ziet een rol weggelegd om het autonome proces van leegstand en het compacter worden van het stadshart op een goede manier te faciliteren met als doel de aantrekkelijkheid van een geconcentreerd stadshart met diverse functies te behouden. Hiervoor beschikt de gemeente over de middelen om bestemmingen van panden te wijzigen of aan te passen.

Één van de oplossingen die in het programma (Gemeente Roosendaal, 2012a) geboden wordt, is om te zorgen voor het mengen van innovatieve functies (detailhandel, horeca, cultuur, etc.). Roosendaal lijkt daar veel mogelijkheden voor te hebben en de gemeente staat hiervoor open. Wonen moet hiervoor worden gestimuleerd. De leeggekomen panden dienen geschikt gemaakt te worden voor bewoning. Hiervoor moet het bestemmingsplan op het langer termijn worden aangepast. Dit alles laat zien dat de verschillende spanningsvelden in de detailhandelsmarkt, inderdaad aan veranderingen onderhevig zijn. Met deze spanningen, die te zien zijn in de krachtenveldentheorie van Evers et. al., moeten de gemeente, maar ook de andere belanghebbenden, op een goede manier om gaan, ter bestrijding van de leegstand. De spanningsvelden bevinden zich tussen de markt, het beleid en de ruimte. Door het beleid vanuit de overheid aan te passen, wat vaak gebeurt als reactie op een situatie, maar ook andersom, om

- 28 - een situatie te beïnvloeden, veranderen de spanningsvelden. De spanningvelden bestaan uit de locatiestrategie, tussen de hoeken markt en ruimte, ruimtelijke ordening tussen de ruimte en regels en marktregulering tussen regels en markt.