Aanbevelingen voor het logistieke onderwijs 35

Door  dit  hele  onderzoek  is  het  belang  van  soft  skills  betoogd.  We  concludeerden  dat  de   ontwikkeling  van  soft  skills  valt  of  staat  met    (1)  de  bewustwording  bij  studenten  over   het   belang   van   soft   skills,   en   (2)   de   begeleiding   vanuit   hogescholen   en   praktijkbegeleiders   aangaande   diezelfde   soft   skills.   Integraliteit   is   het   toverwoord   waardoor  bewustwording  en  soft  skills  ontwikkeling  bereikt  kan  worden.    

  Dit   behoeft   wat   uitleg.   Nog   meer   dan   nu   het   geval   is   moeten   de   logistiek   opleidingen  soft  en  hard  skills  niet  los  van  elkaar  zien  maar  complementair  aan  elkaar.   Dat   wordt   uiteraard   al   gedaan   in   bijvoorbeeld   het   projectonderwijs   maar   dit   moet   verder   verstevigd   worden.   Een   concept   als   de   competentiekaart   waarop   de   ontwikkeling   van   een   student   gevolgd   kan   worden   draagt   hier   aan   bij.   Tevens   kan   hierdoor   output   van   vakken   en   modules   weer   input   vormen   voor   andere   vakken   of   bijvoorbeeld   een   stage.   Een   competentiekaart   is   tevens   in   een   relatief   korte   tijd   te   implementeren   en   kan   dus   zorgen   voor   snelle   verbetering   logistiek   breed.   In   het   Landelijk   Platform   Logistiek   HBO   kan   door   de   betreffende   hogeschool   uitleg   worden   gegeven.   Bij   de   ontwikkeling   van   zo’n   kaart   moet   het   ook   mogelijk   worden   voor   studenten   om   elkaar   onderling   te   beoordelen   op   die   competenties.   Op   deze   manier   ontstaat  een  vorm  van  360-­‐graden  feedback  waarvan  we  weten  dat  het  effectief  is.     Echter  is  zo’n  kaart  slechts  een  tool  om  de  bewustwording  op  gang  te  brengen.   Net   zo   belangrijk   is   de   begeleiding   van   docenten.   Zij   moeten   consequent   fungeren   als   een  procesbewaker  van  projectgroepen.  Voor  de  duidelijkheid  niet  op  de  inhoud,  maar   juist  op  het  proces  van  samenwerken.  Door  middel  van  het  gesprek  met  een  student  aan   te   gaan   moeten   studenten   aangezet   worden   tot   denken   en   reflectie   op   het   eigen   handelen.  Zonder  dit  inzicht  zullen  interventies  niet  effectief  zijn.  

  Aanbevolen   wordt   om   eerder   en   meer   stages   op   te   nemen   in   het   curriculum.   Momenteel   beperkt   zich   dat   vaak   tot   één   stage-­‐   en   afstudeerperiode.   Door   de   stage   eerder   in   het   curriculum   (tweede   jaar)   te   plaatsen   snappen   studenten   eerder   dat   soft   skills  belangrijk  zijn.  Doordat  we  zagen  dat  stages  daarnaast  ook  een  effectieve  manier  is   om   soft   skills   te   ontwikkelen   adviseren   we   ook   om   meer   dan   één   stageperiode   op   te   nemen   in   het   curriculum.   Momenteel   worden   stage-­‐opdrachten   alleen   gecheckt   op   cognitief  vlak,  het  is  aan  te  raden  om  ook  de  hoeveelheid  interpersoonlijke  interactie  te   beoordelen  voordat  een  opdracht  goedgekeurd  wordt.  

  In   Tabel   8   zijn   nog   extra   aanbevelingen   opgenomen   welke   kunnen   leiden   tot   meer  bewustwording  bij  studenten  en  effectievere  soft  skills  ontwikkeling.  

Tabel  8  Aanbevelingen  logistiek  opleidingen  

Wat   Waarom  

Projectgroepen  samenstelling  

bepaald  door  docenten   Het  is  belangrijk  om  te  voorkomen  dat  studenten  zich  als  individuen  binnen  een  projectgroep   bewegen.  Dit  lijkt  minder  het  geval  te  zijn  bij  door   docenten  samengestelde  projectgroepen.  

Geadviseerd  wordt  om  studenten  zoveel  mogelijk   in  door  docenten  samengestelde  groepen  te  

plaatsen.  Als  studenten  meerdere  projecten  hebben   per  periode  lijkt  het  verstandig  om  voor  

verschillende  projectgroepen  dezelfde  

samenstelling  per  periode  te  hanteren.  Dit  zal   vermoedelijk  leiden  tot  meer  conflicten  en   strubbelingen  welke  samen  met  de  docenten   besproken  en  aangepakt  moeten  worden.   Continue  leerdoelen  van  

vakken  benoemen  

Studenten   zijn   niet   bewust   bezig   met   het   ontwikkelen   van   soft   skills   binnen   een   projectgroepje.  Binnen  een  projectgroep  is  het  dan   ook  belangrijk  dat  de  docent  blijft  benadrukken  dat   het   ontwikkelen   van   soft   skills   ook   een   leerdoel   is   van  een  projectgroep.  Hier  moet  gedurende  een  vak   telkens   naar   gerefereerd   worden   en   ook   in   onderlinge   gesprekken   van   docenten   met   projectgroepjes  moet  dit  benadrukt  worden.  

Aanleren  

gespreksmethodieken  in   plaats  van  instrumentele   vaardigheden  

Op  het  gebied  van  communicatie  is  nog  een  slag  te   slaan  voor  het  onderwijs.  In  plaats  van  te  focussen  

op   instrumentele   vaardigheden   zoals  

sollicitatiegesprekken  of  telefoonopdrachten  zou  er  

meer   aandacht   moeten   zijn   voor  

gespreksmethodiek.   Met   andere   woorden,   zorg   er   voor   dat   studenten   in   elke   situatie   een   gesprek   kunnen  voeren  in  plaats  van  ze  enkel  een  trucje  van   telefoontraining  of  sollicitatiegesprek  te  leren.     Praktijkkant  bachelor   Het   onderwijs   moet   trachten   om   samen   met   het  

werkveld   opdrachten   voor   projectgroepen   te   formuleren   en   deze   ook   uitvoeren   in   de   praktijk   binnen   een   organisatie.   De   opdrachtgever   van   een   opdracht  moet  zoveel  mogelijk  een  werkgever  zijn.   EVO   en   TLN   kunnen   hun   leden   hiervoor   inzetten   door   bijvoorbeeld   een   bedrijvenpool   te   vormen   waaruit  hogescholen  kunnen  putten.  

Contact  onderwijsinstelling   De  uitkomsten  van  dit  onderzoek  laten  zien  dat   opleidingen  de  contacten  met  het  werkveld  verder   moeten  aanhalen.  Enerzijds  om  praktijkopdrachten   voor  projectgroepen  te  waarborgen.  Anderzijds  ook   omdat  er  nog  steeds  veel  animositeit  lijkt  te  

heersen  tussen  het  onderwijs  en  werkveld.   Hogescholen  moeten  verwachtingen  die  de  

hogeschool  stelt  aan  praktijkbegeleiders  en  hun  rol   in  de  begeleiding  duidelijk  maken.  Voor  

praktijkbegeleiders  is  dat  nu  nog  onvoldoende   helder.  Tevens  moet  duidelijker  worden  welke   taakverdeling  er  is  tussen  het  onderwijs  en  het   werkveld  (wie  is  waar  verantwoordelijk  voor),   daarbij  moet  duidelijk  gecommuniceerd  worden  

dat  praktijkbegeleiders  een  bepaalde  

verantwoordelijkheid  hebben  met  betrekking  tot   soft  skills  ontwikkeling.  Naast  de  

informatievoorziening  vanuit  de  hogeschool  zijn   praktijkbegeleiders  in  het  algemeen  relatief   ontevreden  over  de  hoeveelheid  contact  die  zij   hebben  met  het  onderwijs.  Voor  het  gros  van  de   bedrijven  zijn  stages  de  enige  contactmoment  met   het  onderwijs.