6. Conclusie, beperkingen en aanbevelingen
6.3. Aanbevelingen voor toekomstig onderzoek
Doordat dit onderzoek zich specifiek heeft gericht op de chemische sector was het niet mogelijk om de uitkomsten met een andere sector of andere sectoren te vergelijken. De eerste
aanbeveling is om bij toekomstig onderzoek te kiezen voor meerdere sectoren, omdat dit het formuleren van conclusies kan vergemakkelijken. Doordat vergelijken met andere sectoren bij dit onderzoek niet mogelijk was, was het soms lastig te bepalen wat als ‘veel’ of ‘weinig’ kon worden aangeduid. De chemische industrie is gezien een aantal grote risico’s waarmee zij te maken heeft, een sector waarvan ‘veel’ risicorapportage wordt verwacht (Linsley & Shrives, 2006). Indien zij vergeleken zou worden met een industrie met minder (grote) risico’s, zoals bijvoorbeeld handelsondernemingen, dan kan een meer onderbouwde uitspraak worden gedaan over of een branche relatief ‘veel’ of ‘weinig’ rapporteert.
Een tweede aanbeveling voor toekomstig onderzoek is dat de mate van risicoverslaggeving van chemische organisaties over meerdere jaren wordt onderzocht. In dit onderzoek is namelijk alleen de mate van risicoverslaggeving over 2010 bepaald. Door meerdere jaren te kiezen en te analyseren kan onderling worden vergeleken en worden eventuele ontwikkelingen in de mate van risicoverslaggeving zichtbaar. Tevens geeft Liu (2011) in haar onderzoek aan dat er mogelijk ook een verandering te zien is in de mate van risicoverslaggeving als gevolg van de kredietcrisis. De derde en tevens laatste aanbeveling sluit aan bij de laatst genoemde beperking van dit
onderzoek. Omdat bij dit onderzoek achteraf gezien eigenlijk alleen aandacht is besteed aan de kwantiteit van de mate van risicoverslaggeving van chemische ondernemingen, zou het voor toekomstig onderzoek goed zijn om de kwaliteit van de mate van risicoverslaggeving in de chemische industrie te onderzoeken. Tot op heden is er relatief weinig onderzoek te vinden waarin gekeken is naar het kwalitatieve aspect van risicoverslaggeving (Liu, 2011). Voor het in kaart brengen van de kwalitatieve mate van risicoverslaggeving kan wellicht worden
aangehaakt bij de drie componenten van de Groot (2008), de geldende wet- en regelgeving voor de chemische sector en wellicht ook bij de corporate governance codes. Daarnaast kan door middel van kwalitatief onderzoek naar risicoverslaggeving, ook worden gekeken naar de aanwezigheid van de randvoorwaarden van Emanuels & de Munnik (2006). Door het
kwalitatieve aspect te onderzoeken kunnen wellicht andere inzichten worden verkregen ten opzichte van de conclusies die kwantitatieve onderzoeken, zoals deze, bevatten.
48
Referenties
- Abraham, S., Cox, P. (2007), Analyzing the determinants of narrative risk information in UK FTSE 100 annual reports, The British Accounting Review, Vol. 39, pp227-248.
- Ahmed, K., Courtis, J.K. (1999), Associations between corporate characteristics and disclosure levels in annual reports: A meta analysis, British Accounting Review, Vol. 31, pp. 35-61.
- Annema-Killop, S. (2010), Risicomanagement in tijden van crisis, Finance & Control, Vol. 4, pp. 34-37.
- Asbaugh-Skaife, H., Collins, D.W., Kinney Jr., W.R. (2007), The discovery and reporting of internal control deficiencies prior to SOX-mandated audits, Journal of Accounting and
Economics, Vol. 44, No. 1, pp. 166-192.
- Baarda, D.B., de Goede, M.P.M. (1995), Methoden en Technieken, Educatieve Partners
Nederland BV, Houten.
- Ball, R., Kothari, S.P., Robin, A. (1999), The effect of International Institutional factors on Properties of Accounting Earnings.
- BASF (2012), Website BASF.com, Onderdeel Group / Corporate / Sustainability / Index / Stakeholder Dialogue, BASF 2012.
- Bauwhede, Van der, H. V., Willekens, M., (2008), Disclosure on Corporate Governance in the European Union, Corporate Governance, Vol. 16, pp. 101-115.
- Beasley, M.S. (1996), An Empirical analysis of the relation between the board of director composition and financial statement fraud, The accounting Review, Vol. 71, No. 4, pp. 443-465.
- Beasley M.S, Clune, R, Hermanson, D.R. (2005) , Enterprise risk management: An empirical analysis of factors associated with the extent of implementation, Journal of Accounting and Public Policy, Vol. 24, pp. 521-531.
- Beattie, V., McInnes, B., Fearnley, S. (2004), A methodology for analyzing and evaluating narratives in annual reports: a comprehensive descriptive profile and metrics for disclosures, Accounting Forum, Vol. 28, pp. 205-236.
- Belkaoui, A., Karpik, P.G. (1989), Determinants of the corporate decision to disclose social information, Accounting. Auditing and Accountability Journal, Vol. 2, pp. 36-51. - Beretta, S., Bozzolan, S. (2004), A framework for the analysis of firm risk communication,
The international Journal of Accounting, Vol. 39, pp. 265-288.
- Bodemnieuws.nl (2011), Gevolgen milieu en gezondheid brand Chemie-pack in Moerdijk,
Website bodemnieuws.nl, 10 januari 2011.
- Bowman, E.H., (1984), Content analysis of annual reports for corporate strategy and risk,
Interfaces, Vol. 14, pp. 61–71.
- Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 2 Rechtspersonen, Titel 9 Jaarrekeningrecht. - Buzby, S.L. (1974), Company size, listed versus unlisted stocks, and the extent of the
financial disclosure, Journal of Accounting Research, Vol. 13, pp. 16-37.
- Chan, P., Ezzamel, M., Gwilliam, D. (1993), Determinants Of Audit Fees For Quoted UK Companies, Journal of Business Finance, Vol. 20, Issue 6, pp. 765-786.
- Choi, F.D.S. and Meek, G.K. (2008), 6th edition, International Accounting, Prentice Hall, Pearson Education Inc., New Jersey.
- Cohen, J., Krishnamoorthy, G., Wright, A.M. (2002), Corporate Governance and the Audit Process , Contemporary Accounting Research, Vol. 19, No. 4, pp. 573–594.
49
- Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission (2004). Enterprise
Risk Management – Integrated Framework, Jersey City, NJ.
- Cooke, T. (1992), The impact of size, stock market listing and industry type on disclosure in the annual reports of Japanese listed corporations, Accounting and Business Review, Vol. 22, pp. 229-237.
- DeAngelo, L.E. (1981), Auditor Size and Audit Quality, Journal of Accounting and
Economics, Vol. 3, No. 3, pp. 183-199.
- Deegan, C. (2002), Introduction: The legitimising effect of social and environmental disclosures – a theoretical foundation, Accounting, Auditing & Accountability Journal, Vol. 15 Issue 3, pp. 282-311.
- Deumes, R. (2008), Corporate Risk Reporting, Journal of business communication¸Vol. 45, pp. 120-157.
- Deumes, R., Knechel, W.R. (2008), Economic Incentives for Voluntary Reporting on Internal Risk Management and Control Systems, Auditing: A Journal of Practice & Theory, Vol. 27, No. 1, pp. 35-66.
- Dionne, G., Triki, T. (2005), Risk Management and Corporate Governance: The Importance of Independent and Financial Knowledge for the Board and Audit Committee, SSRN Working Paper, 2005.
- Dobler, M. (2005), How informative is risk reporting? – A review of disclosure models,
Munich Business Research – Working paper series, 2005-01.
- Doyle, J., G, W., McVey, S. (2007), Determinants of weaknesses in internal control over financial reporting, Journal of Accounting and Economics, Vol. 44, pp. 193-223.
- Emanuels, J. (2005), Interne beheersing: in control of in de krant (beschouwing over een crisis), Oratie Rijksuniversiteit Groningen, Groningen.
- Emanuels, J., Munnik de, W.G., (2005), Enterprise Risk Management als
risicobeheersingssysteem, een praktische uitwerking van het risicomanagementproces,
Management Control & Accounting, december 2005, pp. 30-34.
- Emanuels, J, Munnik de W.G., (2006), Enterprise Risk Management: een risicobeheersingssysteem voor organisatie, Maandblad voor accountancy en
bedrijfseconomie, Juni 2006, pp. 294-299.
- Epstein, M.J., Buhovac, A.B. (2006), The reporting of organizational risks for internal and external decision-making, gepubliceerd door CMA Canada en AICPA.
- Fama, E., Jensen, M. (1983). Separation of ownership and control, Journal of Law and
Economics, Vol. 26, pp. 301-326.
- Francis, J.R. (2004), What do we know about audit quality?, The British Accounting
Review, Vol. 36, Issue 4, December 2004, pp. 345-368.
- Firth, M. (1979), The effect of size, stock market listing, and auditors on voluntary disclosure in corporate annual reports, Accounting and Business Research, Vol. 9, pp. 273-280.
- Forker, J.J., (1992), Corporate Governance and disclosure quality, Accounting and
Business Research, Vol. 22, pp. 111-124.
- Freeman, R.E. (1984), Strategic Management: A Stakeholder Approach, Boston: Pitman Publishing inc. 1984.
- Groot de, C. (2006), Risicomanagement en risicoverslaggeving tegen de achtergrond van corporate governance, Maandblad voor accountancy en bedrijfseconomie,
50
- Groot de. J. (2008), Accounting for risks: de risicoparagraaf in het jaarverslag,
Management Executive, pp. 50-53.
- Groot de, J. (2010), Helder verslagleggen over bedrijfsrisico’s, Controllersmagazine, Januari/februari 2010, pp 24-28.
- Groot de, J. (2010), Transparante bedrijfsrisico’s in het jaarverslag, publicatie
PriceWaterhouseCoopers, 2010.
- Groot de, J.; Boxtel van, D., Onderwijsrisico’s in beeld, TPC, april 2010, pp. 28-34. - Gruiter De, J., (2010), Incident in chemie schaadt elk bedrijf in de branche, Chemie
Magazine, 11e editie, November 2010.
- Gul, F.A., Leung, S. (2004), Board leadership, outside director’s leadership expertise and voluntary corporate disclosures, Journal of Accounting and Public Policy, Vol. 23, pp351-379.
- Hassan, M.K. (2009), UAE corporations-specific characteristics and level of risk disclosure, Managerial Auditing Journal, Vol. 24, pp. 668-687.
-
Hermanson, H.M. (2000), An analysis of the Demand for Reporting on Internal Control,Accounting Horizons, Vol. 14, No. 3, pp. 325-341.
- Hope, O.K. (2003), Firm-level disclosures and the relative roles of culture and legal origin, Journal of international financial management and accounting, Vol. 13, No. 3, pp 218-248.
- Jaggi, B.; Low, P.Y. (2000) , Impact of Culture, Market Forces, and Legal System on Disclosures, The international Journal of Accounting, Vol. 35, No. 4: pp 495-519.
- Kajüter, P., Winkler, C. (2003), Die Risikoberichter statung der DAX100-Unternehmen in Zeitvergleich, Zeitschrift für internationale und kapitalmarktorientierte
Rechnunglegung,Vol. 3, pp. 217-228.
- Kevelam, W.; Hoeven ter, R., De risico’s van financiële instrumenten, Finance & Control, Oktober 2008, pp. 35-41.
- Khurana, I.K,; Raman, K.K. (2004), Litigation Risk and the Financial Reporting
Creditibility of Big 4 versus Non-Big 4 audits: evidence from Anglo-American countries,
The Accounting review, Volume 79, No. 2, pp. 473-495.
- Lajili, K., Zéghal, D. (2005), A content analysis of risk management disclosures in
Canadian annual reports, Canadian journal of administrative sciences, Vol. 22, No. 02, pp. 125-142.
- La Porta, R., Lopez-de-Silanes, F,. Shleifer, A. and Vishny, R. (1998), Law and finance,
Journal of political economy, No. 106, pp. 1113-1155.
- Lim, S., Matolcsy, Z., Chow, D. (2007), The Association between Board Composition and Different Types of Voluntary Disclosure, European Accounting Review, Vol. 16, Issue 3, pp. 555-583.
- Linsley, P.M., Shrives, P.J. (2005), Examining risk reporting in UK public companies,
Journal of Risk Finance, Vol. 6, pp. 292-305.
- Linsley, P.M., Shrives, P.J. (2006), Risk reporting; A study of risk disclosures in the annual reports of UK companies, The British Accounting Review, Vol. 38, pp. 387-404.
- Liu, X. (2011), Invloed van de kredietcrisis op risicoverslagging, Scriptiedatabank
Rijksuniversiteit Groningen, november 2011.
- Lückerath-Rovers, M., Smits, E. (2010). Onafhankelijke commissarissen en de relatie met performance in one-tier en two-tier bestuur, Een vergelijking tussen Nederland en het Verenigd Koninkrijk, Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie (MAB), pp. 152-163.
51
- Meijer, J.W. (2003), Verslaggeving over risico’s, Maandblad voor Accountancy en
Bedrijfseconomie, pp. 109-118.
- Mohobbot, A.M. (2005), Corporate risk reporting practices in annual reports of Japanese companies, Journal of the Japanese Association for International Accounting Studies, march, pp. 113-133.
- Monette, D.R., Sullivan, Th. & Jong, C.R. de (1994), Applied Social Research, Harcourt
Brace: For Worth, Third Edition, pp. 136.
- Offeren, M. van (2000), Beschermingsmaatregelen in de 21e eeuw, Kluwer, Deventer. - Paape, L. (2008), “In Control” verklaringen: Gebakken lucht of een te koesteren
fenomeen?, Inaugurele rede, Nyenrode Business Universiteit.
- Paape, L., Swagerman, D., Prinsenberg, M., Scheffe, J., Star, J., Brecher, M. (2009), Risicomanagement in tijden van crisis (en voor en na), Koninklijke NIVRA Amsterdam, PriceWaterhouseCoopers Amsterdam, Nyenrode Breukelen, Rijksuniversiteit Groningen, Rs drukkerij BV, Den Haag.
- Patten, D.M. (1991), Exposure, Legitimacy, and Social Disclosure, Journal of Accounting
and Public Policy, Vol. 10, pp. 297-308
- Patten, D.M. (1992), Intra-industry environmental disclosures in response to the Alaskan oil spill: A note on legitimacy theory, Accounting Organizations and Society, Vol. 17, No. 5. pp. 471-475.
- Pruijm, R. (2009). Risicomanagement, interne controle en de kredietschandalen.
Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie (MAB), No. 6, pp. 224-230.
- Rajab, B., Handley-Schachler, M. (2009), Corporate Risk disclosure by UK firms: Trends and determinents, World Review of Entrepreneurship, Management and Sustainable
Development, Vol. 5, No. 3: pp224-243.
- Ridder, W.P. de (2007), Operationeel risicomanagement: meer dan alleen compliance,
Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie (MAB), april 2007, pp. 138-145.
- Roth, J. en Esperen, D. (2002), Categorising risk , Internal Auditor, April 2002, pp. 57-59. - Schilder, A., Gortemaker, H., Manen van, J., Waardenburg, J. (2002), Moderne
Accountanscontrole, Academic service, Derde herziene editie, Schoonhoven, 2002. - Singhvi, S.S.; Desai, H.B. (1971), An empirical analysis of the quality of corporate financial
disclosure, The Accounting Review, Vol. 46, pp. 129-138.
- Speekenbrink, J. (2010), Dankzij kredietcrisis zet Financieel Manager risicomanagement op de kaart, Financieel Management, Augustus 2010, pp. 1-2.
- Thompson, R.B. (2003), Collaborative Corporate Governance: Listing Standards, State Law, and Federal Regulation, Wake Forest L. Rev. 961, Vol. 38, 2003.
- Université Paris-Dauphine (2010), Onderzoek naar de gevolgen voor aandeelhouders in de eerste dagen na een ramp, Universite Paris-Dauphine, mei 2010.
- Universiteit Leiden (2006), Publicatie over correlatie en regressie, Website Universiteit,
http://www.let.leidenuniv.nl/history/RES/stat/html/les10.html, 15 december 2006.
- Volkskrant (2009), Iedereen is nu blij met meer havens, Volkskrant, 08 augustus 2009. - Waard de, D.A. (2011), Als de vos de passie preekt…de rol van de accountant bij
duurzaamheidsverslaggeving, Oratie D.A. de Waard, 2011.
- Woods, M., Reber, B. (2003), A comparison of UK and German reporting practices in respect of disclosures post GAS 5, Unpublished conference paper, 6th Financial Reporting and Business Communication Conference, Cardiff Business School, Cardiff.
- Yermack, D. (1996), Higher market value of companies with small board of directors,
52