Hoofdstuk 5 conclusie
5.7 Aanbevelingen voor Het Corberic
Omdat binnen het al bestaande voortgezet-vrijeschool onderwijs al veel ervaring met LOB is opgedaan, passend binnen de antroposofische pedagiek, kan het Corberic hiervan gebruik gaan maken. De belangrijkste aanbevelingen n.a.v. het onderzoek zijn:
1. LOB kan in elke vakles verweven zijn, maar niet door iedere docent wordt hier altijd even veel tijd en aandacht aan besteed. Voor Het Corberic is het belangrijk dat docenten zich bewust zijn van de rol en plaats die LOB tijdens elke les behoort te krijgen. Door tijdens de les na te denken over wat de inhoud van het vak betekent voor een beroep van later, helpt dit voor de leerling om meer inzicht te krijgen op de arbeidsmarkt en de daarbij behorende banen.
34
Onderzoek voor de voortgezet-vrijeschool Het Corberic in Deventer
2. Reflecteren op je eigen ontwikkeling is een belangrijk uitgangspunt van de antroposofische pedagogiek. Het Corberic zal hierover eerst een eigen uitwerking voor moeten maken, omdat deze werkwijze nog geen gemeengoed is binnen de school. Daarna kan t.a.v. LOB het klassengesprek en eindgesprek worden ingevoerd. Dit zijn twee bijzondere momenten waarbij de leerling zelfstandig eerst reflecteert op vragen als, “hoe ben ik gekomen tot waar ik nu sta?” en “waar wil ik aan werken in de aankomende jaren?” Het klassengesprek vindt dan plaatst in het jaar dat de leerling een profielkeuze moet maken. Dit houdt een uitgebreide presentatie door de leerling met zijn bevindingen in, voor zijn gehele klas. Het eindgesprek moet worden gehouden aan het eind van het examenjaar en in dit gesprek kan de leerling zelf kiezen met wie van het onderwijspersoneel hij graag een gesprek aan wil gaan. Dit, zodat de leerling zich prettig voelt met degene met wie hij dit gesprek voert. In dit gesprek kijkt de leerling terug op zijn school- en leerloopbaan tot nu toe en blikt naar voren.
3. Vakbijdragen zijn nog niet geïmplementeerd in het Corberic. Vakbijdragen zijn, zo blijkt uit de interviews, belangrijk voor de ontwikkeling van de leerlingen. In de vakbijdragen schrijft elke docent een kort stukje over de leerling die hij in het afgelopen jaar in de klas heeft gehad. In deze bijdrage kan de docent iets schrijven over de voortgang van de leerling maar ook bijvoorbeeld wanneer bij de leerling een bepaald talent speciaal is opgevallen, kan hij dit schrijven. Aan het einde van het jaar ontvangt de leerling een bijdrage van elke docent. Samen met de mentor kan de leerling kijken naar deze bijdragen en samen reflecteren, wat herkent de leerling, en waarin wil hij verder groeien? Dit is tegelijk een onderdeel van LOB.
4. Stages ontbreken nog op het Corberic. Belangrijk is dat hiervoor een implementatieplan wordt gemaakt. De stages maken de vrijeschool o.a. sterk onderscheidend van andere reguliere scholen. Er zijn 3 verschillende stages welke de leerling doorloopt. Al deze stages duren twee weken. De eerste stage die de leerling doorloopt is de winkelstage. Voor deze stage zoekt de leerling het liefst een kleine winkel om stage in te lopen. Doordat de leerling in een kleine omgeving stageloopt kan de leerling zich redelijk goed voorbereiden op de vragen die komen. Er is dus sprake van een veilige omgeving. De tweede stage is een zorgstage. Hierbij lopen leerlingen stage in een zorginstelling. Hierkomen ze in aanraking met een andere doelgroep waarbij de vragen die ze kunnen verwachten van een meer onvoorspelbare aard kunnen zijn. De laatste stage is een beroepsstage, hierbij mogen leerlingen zelf kiezen voor een plek waar ze stage willen lopen. Veelal heeft deze stage een link met de vervolgopleiding welke wordt gekozen door de leerling.
In bijlage 3 is een schema weergegeven waarin de LOB-activiteiten per leerjaar voor Het Corberic beschreven zijn. Hierin zullen ook activiteiten, (indien aanwezig) vanuit het EHL worden geïmplementeerd. Uit het onderzoek is namelijk duidelijk geworden dat er niet aan alle LOB-aspecten evenveel aandacht wordt besteed vanuit de vrijeschool. In het volgende hoofdstuk wordt er gekeken in hoeverre het EHL eventueel ook hiaten zou kunnen opvullen.
5.8 Conclusie
In dit onderzoek is er onderzocht, op welke manier een LOB-programma aansluit bij de principes van de vrijeschool binnen Corberic als leerroute van het Etty Hillesum Lyceum. Uit mijn onderzoek blijkt dat de vrijeschool in het algemeen is doordrongen van LOB alleen wordt er een andere bewoording aan gegeven. Uit de interviews is duidelijk dat LOB en de voortgezette-vrijeschool met elkaar in verbinding staan.
De antroposofische pedagogische benadering van waaruit het onderwijs kleur krijgt zorgt ervoor dat de leerling in het voortgezet-vrijeschoolonderwijs centraal staat. De leerling wordt vanuit de vrijeschool gestimuleerd om eigen motieven en talenten te ontdekken., Dit staat gelijk aan het
35
Onderzoek voor de voortgezet-vrijeschool Het Corberic in Deventer
grondbeginsel van LOB. Zonder zelfexploratie zal de leerling niet in staat zijn om keuzes te kunnen maken voor in de toekomst. Deze zelfexploratie wordt door het gehele onderwijsteam door verschillende vormen ondersteund doormiddel van vragen tijdens de vakles als ook door vakbijdragen van de docenten. Deze ondersteuning is van belang omdat de leerling op jonge leeftijd nog veel ondersteuning nodig heeft m.b.t. het reflecterend vermogen. Hiermee wordt er bewust omgegaan met de leeftijdsfase waar de leerling zich in bevindt en wordt de ontwikkelingsbehoefte van de leerling gestimuleerd. Dit laatste gebeurt bijvoorbeeld in de stages waarin de leerling zelf kan kiezen voor een stageplek.
Door veel verschillende vormen van LOB aan te bieden binnen het onderwijs kan er een LOB- programma worden aangeboden waarbij er genoeg afwisseling is voor het hoofd, hart en handen. Niet alleen vrijeschool LOB-opdrachten hoeven aansluitend te zijn voor Het Corberic. Ook LOB gerelateerde opdrachten vanuit het EHL kunnen goed worden geïmplementeerd binnen het onderwijs. Uit het onderzoek blijkt namelijk dat de gehele loopbaantheorie terug te vinden is binnen de vrijeschool. In de bijlage 3 staat in een schematische weergave wat er per leerjaar gedaan kan worden qua activiteiten aansluitend bij Het Corberic.