Vraag nr. 18 van 2 oktober 1996
van de heer ETIENNE VAN VAERENBERGH
Telefoongidsvermelding scholen randgemeenten – Taalgebruik
Ik vestig de aandacht van de minister op het taal- gebruik van de onderwijsinstellingen uit de zes faciliteitengemeenten in de vier verschillende tele- foongidsen (= 6 boekdelen) van de telefoonzone B r u s s e l , en dan in het bijzonder van het basison- derwijs (Nederlandstalige én "Franstalige uitzon- deringsscholen" opgericht bij toepassing van de wet op het taalgebruik in onderwijszaken van 30 juli 1963).
In de twee witte gidsen 96/97 (die van Promedia en Belgacom) vermelden sommige gemeenten zowel hun Nederlandstalig als Franstalig onderwijs twee- t a l i g, andere doen het eentalig volgens de voertaal van de school.
In de twee handels- en beroepengidsen (Gouden Gids van Promedia en zalmkleurige bladzijden van B e l g a c o m ) , worden deze scholen meestal eentalig Nederlands of Frans vermeld, naargelang de voer- taal van de school.
Volgens artikel 1 paragraaf 1, 4°van de taalwet in bestuurszaken zijn de bepalingen van deze wet van toepassing op de administratieve handelingen van de schooloverheden.
Bovendien verwijst een advies van de Vaste Com- missie voor Taaltoezicht (VCT) van 16 november 1992 (nr. 2 4 1 2 6 , aangaande het taalgebruik van Brusselse gemeentescholen) naar artikel 22 van voornoemde wet. Daarbij gaat de VCR ervan uit dat instellingen die instaan voor één taalgroep, alleen de taal van het overeenstemmende gebied gebruiken.
Dit advies heeft trouwens betrekking op scholen georganiseerd door tweetalige gemeentebesturen, terwijl die van de zes faciliteitengemeenten scholen uit het Nederlandse taalgebied zijn, g e o r g a n i s e e r d door de Vlaamse Gemeenschap.
Ik ga er dan ook vanuit dat alle vermeldingen van scholen uit de zes faciliteitengemeenten uitsluitend in het Nederlands moeten gebeuren, desnoods met toevoeging van "Nederlandstalig" of "Fr a n s t a l i g " , naargelang de voertaal van de school.
Zijn de bovenbedoelde vermeldingen dan in over- eenstemming met de taalwetgeving ?
N.B. : Deze vraag werd eveneens gesteld aan de heer Luc Martens, Vlaams minister van Cultuur, Gezin en Welzijn.
Gecoördineerd antwoord
De vraag wordt toegespitst op de juridische verant- woordelijkheid van de randgemeenten ten aanzien van de vermelding van hun onderwijsinstellingen in de telefoongidsen. De vraag is in hoeverre de gemeenten de taalwetgeving naleven zo een gemeenteschool in de telefoongids wordt opgeno- men onder een Franstalige benaming en adresse- ring.
Vooreerst wijs ik de Vlaamse volksvertegenwoor- diger erop dat hij een inbreuk, begaan door de gemeentelijke overheid, lijkt aan te klagen op de gecoördineerde wetten op het gebruik van de talen in bestuurszaken.
Gelet op het feit dat de Vlaamse volksvertegen- woordiger in casu wellicht gemeentescholen aan- duidt als de gemeentelijke plaatselijke diensten waarop voornoemde gecoördineerde wetten van toepassing zijn, kan deze affiniteit mij toelaten een standpunt inzake de toepasselijkheid van voor- noemde gecoördineerde wetten naar voren te brengen.
De Vlaamse volksvertegenwoordiger meent dat alle vermeldingen van Nederlandstalige of Fr a n s t a- lige gemeentescholen uit de Rand in de telefoon- gidsen in het Nederlands dienen te geschieden
"desnoods met toevoeging van de onderwijstaal van de school."
De problematiek wordt beheerst door de artikels 23 tot 31 van voornoemde wetten, die specifiek handelen over het gebruik van de talen in de plaat- selijke diensten in de randgemeenten.
Principieel zou het artikel 24, lid 1, toepassing kun- nen vinden. Dit artikel luidt als volgt :
"De plaatselijke diensten die gevestigd zijn in de randgemeenten stellen de berichten, m e d e d e l i n g e n en formulieren die voor het publiek bestemd zijn in het Nederlands en in het Frans."
Dienvolgens zou kunnen worden besloten dat de vermelding van de scholen in de telefoongidsen principieel in beide talen dient te geschieden, m e t als nuttig toe te voegen element de onderwijstaal.
De toepasselijkheid van deze bepaling en het besluit kunnen worden afgeleid uit de volgende adviezen van de Vaste Commissie voor Ta a l t o e- zicht (VCT).
Vooreerst dient gesteld dat een school een plaatse- lijke dienst is en onder de gecoördineerde wetten valt wat haar administratieve handelingen betreft (zie advies 3.722 van 7 maart 1974 ; advies 4.861 van 19 juni 1980 ; advies 4.859 van 5 juni 1980).
Daarna dient de vraag te worden gesteld in hoe- verre de vermelding in een telefoongids, in casu het doorgeven van deze benaming aan de uitgever van de telefoongids, dient te worden beschouwd als een bestuurlijke handeling. Naar mijn oordeel staat ook dit buiten kijf.
De volgende vraag is te weten in hoeverre de ver- melding in een telefoongids dient te worden beschouwd als een uiting van "het stellen van berichten en mededelingen voor het publiek".
De VCT adviseerde dat benamingsborden aange- bracht aan het schoolgebouw in Brussel-Hoofdstad ( n r. 3.722 van 7 maart 1974), een informatieblad m . b. t . de activiteit van de school door de post bedeeld in alle huizen van de gemeente Voeren (nr.
4.861 van 19 juni 1980), een signalisatiebord hou- dende de vermelding van de school in Voeren (nr.
4.859 van 5 juni 1980) en de door de gemeente Anderlecht uitgebrachte reclame voor het gemeen- teonderwijs in een advertentieblad (klacht nr.
2 4 . 1 2 6 ) , alle uitingen waren van berichten en mededelingen voor het publiek.
Het komt mij voor dat de mededeling in een tele- foongids evenzeer een uiting is van een bericht of mededeling aan het publiek.
Hoe stelde de VCT zich op inzake voormelde casussen ?
De VCT oordeelde inzake het Voerense informa- tieblad dat, daar de school zich enkel richtte op één t a a l g r o e p, met name de Nederlandse, het blad een- talig Nederlands mocht zijn, temeer daar tweetalig- heid verwarring zou scheppen nopens de aard van het verstrekte onderwijs.
Inzake de Brusselse borden en de A n d e r l e c h t s e reclamecampagne meende de VCT dat artikel 22 van de gecoördineerde wetten (= instellingen waar- van de culturele activiteit één enkele taalgroep i n t e r e s s e e r t , zijn onderworpen aan de regeling die geldt voor het overeenkomstige gebied) kon wor- den toegepast om eentalige vermeldingen toe te
s t a a n . Artikel 22 is enkel van toepassing op de 19 gemeenten.
Inzake het Voerense signalisatiebord ten slotte oordeelde de VCT dat, daar dit bord zich niet uit- sluitend richt op één taalgroep, het wettelijke prin- cipe vervat in artikel 24, namelijk de tweetaligheid, de bovenhand dient te hebben.
Naar het mij voorkomt kan de vermelding in de witte telefoongidsen niet onmiddellijk worden gecatalogeerd als zich exclusief richtend naar één t a a l g r o e p. Dienvolgens lijkt het mij dat de princi- piële tweetaligheid zoals vervat in artikel 24 hier de bovenhand dient te hebben. Ongetwijfeld lijkt de toevoeging van de onderwijstaal hier een erg nuttige vermelding.
Anders ligt het daarentegen bij de handels- en b e r o e p e n t e l e f o o n g i d s e n . Zo het hier gaat om een betalende vermelding met het oog op het voeren van reclame en zich dus richtend op een bepaalde t a a l g r o e p, is het aannemelijk dat de boodschap in de onderwijstaal wordt vermeld zonder dat een tweetaligheid wordt vereist.
