Stikstof- en zwaveldeposities op bossen in Vlaanderen: bossen en C-opslag

Stikstof- en zwaveldeposities op

bossen in Vlaanderen

-Bossen en C-opslag

Arne Verstraeten

Intensieve monitoring van

bosecosystemen in

Doel intensieve monitoring

 De toestand en de evolutie van bosecosystemen beschrijven en onderzoeken

 Een bijdrage leveren aan het opstellen van bruikbare beleidscriteria

 Informatie aanreiken voor andere relevante aspecten voor het beleid

Het Level II meetnet in Vlaanderen

Wat meten wij ?

Luchtvervuiling: een belangrijke factor

Stikstof- en zwavelverbindingen komen in hoofdzaak door menselijke activiteiten in de atmosfeer terecht:

 NH3 -> NH4+ : veeteelt, bemesting

 NOx -> NO3- : transport, energie, industrie

 SO2 -> SO42- : industrie, verwarming gebouwen

Depositie

Na vrijstelling in de atmosfeer komen de stikstof- en

zwavelverbindingen op onze bossen terecht via:

 wind (stofpartikels, aerosolen): droge depositie (naar schatting 30-70%)

 neerslag (regen, hagel, sneeuw): natte depositie

Impact van N en S

Als de depositie bepaalde kritische niveaus overschrijdt,

dan heeft dit negatieve gevolgen voor het bos en de mens:

 Verzuring van de bosbodem

 Degradatie van de bosbodem door uitspoeling van nutriënten  Afname van de biodiversiteit (planten, paddenstoelen,

mossen en korstmossen, bodemfauna,…)

 Vermesting van de bosbodem (stikstofverzadiging)

 Uitspoeling van nitraat (NO3-) naar het bodem- en

oppervlaktewater (gevaar overschrijding drinkwaternorm)  Afname van de bosvitaliteit

Evolutie

S: -64% Nanorg: -45%

Resultaten Europa (1)

- 9,7 kg/ha in 2010

- hoogste depositieklasse

Bron:

The Condition of Forests in Europe. 2010 Executive Report

http://www.icp-forests.org

Depositie (kg/ha)

Resultaten Europa (2)

Depositie (kg/ha)

- 7,5 kg/ha in 2010

- hoogste depositieklasse

Bron:

The Condition of Forests in Europe. 2010 Executive Report

http://www.icp-forests.org

Resultaten Europa (3)

Bron:

Resultaten Europa (4)

Bron:

Iost et al (publicatie in voorbereiding).

De limiet voor verhoogde stikstofverzadiging en uitspoeling (>1 mg N/l) in de minerale bodem (>40 cm diepte) wordt vaak overschreden.

Onze bosecosystemen zijn dus stikstofverzadigd, waardoor NO3- naar bodem- en oppervlaktewater

uitspoelt

Bossen zijn ‘carbon sinks’

Nieuwe bossen: 7 ton CO2/ha jaar over 150 jaar,

eerste 20 jaar zelfs 20 ton CO2/ha jaar (Deckmyn, 2008)

loofbossen > naaldbossen leembodem > zandbodem

• C-opslag in bossen is erg groot • Zelfs in Vlaanderen aanzienlijk

• Behoud van bossen is erg belangrijk

• Bijkomende bossen in Vlaanderen aanplanten kan een belangrijke bijdrage leveren tot het behalen van de Kyoto-doelstelling