Landschapsakkoord Bergen 22 augustus 2009 Veel burgers en organisaties in de gemeente Bergen en daarbuiten (zowel overheden als private partijen) beseffen dat het buitengebied van de gemeente bijzonder is en speciale aandacht verdient. Het landschap rond Schoorl, Egmond en Bergen heeft een grote rijkdom aan natuur en aan geschiedenis – hier begon Holland – en is een parel voor ons land. De oer-Hollandse eenheid van kust, duin en polder is schaars geworden in ons land, hier is dat verband nog intact.
Het landschap in de gemeente Bergen is waardevol door: rust, ruimte, schoon water, de duinen en grote, nog gave polders met weidend vee. En overal natuur, cultuurhistorie en geweldige uitzichten.
Wonen, werken of verblijven in dit gebied is goed voor een mens. Op sommige plekken zijn deze kwaliteiten echter verloren gegaan. Verrommeling bedreigt de openheid van het gebied, prachtige doorkijkjes verdwijnen. De verantwoordelijkheid voor deze rijkdommen is een belang dat het belang van de gemeente en haar ingezetenen (burgers, ondernemers, organisaties) overstijgt.
Een landschap moet leven, en kunnen doorgroeien; het moet ook een economische ruimte zijn – er moet ook geld verdiend worden. Echter: grote ingrepen passen hier niet; nodig is een behoedzaam beheer van het bestaande kapitaal, zodat een duurzaam rendement mogelijk wordt in economische, maar ook in culturele zin. Groei is gewenst en ook mogelijk, maar dan wel geleidelijk, ingepast en verspreid over het gebied en over zoveel mogelijk spelers. Hiervoor is een krachtig ruimtelijk beleid nodig. Beleid dat ruimte laat voor ontwikkeling, het landschap beschermt, en een investering mogelijk maakt in de kwaliteit van het landschap.
Het gaat om een combinatie van:
- bescherming, versterking en ontwikkeling van de waardevolle natuur en cultuur in het landschap, en vergroting van de toegankelijkheid (vooral voor langzaam verkeer) en de belevingswaarde;
- perspectief voor behoud en ontwikkeling van vitale en mooie dorpen en buurtschappen (economie, leefbaarheid);
- ontwikkelingsruimte voor ondernemingen (met name agrariërs en recreatieondernemers).
Om deze duurzame ontwikkeling (want dat is het) te kunnen realiseren is inzet van overheden bewoners, ondernemers en betrokken organisaties nodig. Veel agrarische ondernemers zijn de afgelopen jaren begonnen aan verbreding van hun bedrijfsactiviteiten en wijzen zo de richting:
passende activiteiten die zorg voor het landschap combineren met bedrijfsontwikkeling.
Doel
Het Landschapsakkoord Bergen verbindt maatschappelijke organisaties, bedrijven, publieke partijen en bewoners om zich in de periode 2009-2012 actief in te spannen in een campagne voor de kwaliteit van het buitengebied van de gemeente Bergen, en voor een zorgvuldige ontwikkeling ervan. In de drie jaar die de campagne duurt brengen de deelnemers nieuwe samenwerking en nieuwe activiteiten op gang die het landschap ten goede komen.
Ondertekenaars komen het volgende overeen:
1. Samenwerking voor een nieuwe impuls. Alle betrokkenen zetten zich in voor het behoud van het landschap en voor duurzame ontwikkeling ervan – in kleine stappen, goed ingepast en gespreid, en met brede deelname. Tot 2012 worden plannen gemaakt en nieuwe ontwikkelingen gestart, na 2012 volgt het oogsten. De uitdaging is: een ontwikkeling waarin elke uitbreiding een verrijking is: voor het landschap, voor de regionale economie en voor bewoners.
2. Bewustwording en kennisuitwisseling: ruim duizend jaar geleden is vanuit deze streek de ontwikkeling van Holland begonnen. Daarvan is nog veel te zien – cultuurhistorie – en ook de natuur is hier buitengewoon rijk. De ondertekenaars zetten zich in voor een publiekscampagne - onder eigen bevolking, bezoekers uit de directe omgeving (NK, WF, Kop), nieuwe particuliere
grondeigenaren en toeristen;
- onder jongeren, o.a. via het onderwijs in de gemeente en in de regio, en natuur- en milieueducatie;
- … met als één van de resultaten: een profiel van de gemeente gebaseerd op de kwaliteiten van het landschap.
3. Ontwikkeling en vernieuwing: de ondertekenaars zetten zich in voor een goede ondersteuning van initiatiefnemers en ondernemers in het gebied. Het kan gaan om de begeleiding van ondernemers bij bedrijfsinnovatie, ondersteuning en begeleiding van waardevolle initiatieven, het ontwikkelen van projecten en hulp bij subsidieaanvragen (ook: zoeken naar cofinanciering). Het streven is o.a.
om
- de benodigde kennis te ontwikkelen over duurzaam ondernemerschap in een qua natuur en cultuur rijk landschap (door studie en toegepast onderzoek), bijvoorbeeld voor agrariërs en recreatieondernemers;
- nieuwe economische dragers te ontwikkelen.
4. Kwaliteitszorg: een bijzonder landschap vraagt om goede plannen en een zorgvuldig beheer - plannen: de ondertekenaars werken mee aan de Structuurvisie Landelijk Gebied en het
Landschapsontwikkelingsplan, met als doel werkbare plannen gericht op behoud van het landschap en op duurzame ontwikkeling ervan;
- praktijk: plannen en regels zijn geen garantie voor kwaliteit. Ondertekenaars zetten zich in voor een geslaagde uitvoering van plannen voor het landschap. Ook brengen ze de zorg voor het landschap zoveel als mogelijk zelf in de praktijk;
- nieuwe particuliere grondeigenaren worden uitgenodigd om mee te doen aan landschapszorg.
5. Financiering van landschapszorg: ondertekenaars spannen zich in voor een reële en duurzame betaling aan boeren, grondeigenaren en beheerders voor de landschapszorg die ze leveren.
6. Looptijd: het landschapsakkoord Bergen treedt in werking op 1 september 2009 en eindigt op 1 september 2012. Jaarlijks wordt met alle betrokkenen de balans opgemaakt van initiatieven en resultaten, en wordt gezamenlijk nagedacht over de toekomst.
Ondertekend door:
Agrarische Natuurvereniging Bergen Egmond Schoorl
Jelgersma van der Hoop Stichting
ANWB - tekent later -
Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Regio Alkmaar
Cultuurhistorische vereniging Scoronlo - tekent mogelijk later -
Landschap Noord-Holland
Gemeente Bergen LTO Noord
Groen Platform Molenstichting Alkmaar e.o
- tekent later -
Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier 'voor zover het onze taken betreft'
Natuurmonumenten
IVN Noord-Kennemerland Provincie Noord-Holland
- tekent later -
PWN Waterleidingbedrijf Noord-Holland Stichting Bergerbosch - tekent later -
RECRON
- tekent mogelijk later -
Stichting De Wielenmaker
Samenwerkingsverband Wijkverenigingen Bergen NH
Stichting Duinbehoud
Staatsbosbeheer Stichting Historisch Egmond
- tekent mogelijk later -
Stichting Behoud Historisch Landschap Bergen- Egmond-Schoorl
- tekent mogelijk later -
Stichting Mr. Frits Zeiler
Werkgroep Oud-Zanegeest / Oostelijk Poldergebied
-tekent later -