Adviesrapport (aanvullend)
Aanvullend advies aan Platform Mijnbouwschade ten behoeve van het College van GS Drenthe over een uniforme en onafhankelijke afhandeling van mijnbouwschade in Drenthe en overig Nederland na het schadeprotocol Groningen.
Datum: 26 april 2018
Opgesteld door Ir W.A.B. Meiborg Energeo BV Woerden
2 Aan: het Platform Mijnbouwschade.
Datum: 26 april 2018 Betreft: aanvullend advies
Inleiding
Op 4 april 2018 heb ik aan het Platform Mijnbouwschade mijn adviesrapport opgesteld, waarin onderbouwd en aangetoond wordt dat het ook voor Drenthe (en de rest van Nederland) van groot belang is om tot een uniforme en onafhankelijke afhandeling van mijnbouwschade(s) te komen, vergelijkbaar met het onlangs op 31 januari 2018 overeengekomen schadeprotocol in Groningen. Ik verwijs naar de inhoud van dat adviesrapport.
Op 10 april 2018 ontving ik van Gemeente Emmen en Provincie Drenthe een brief en persbericht, waaruit blijkt dat er mondelinge afspraken zijn gemaakt tussen EZK en NAM enerzijds en de Provincie Drenthe, Gemeente Emmen en Gemeente Tynaarlo anderzijds. Afspraken voor een schadeafhandeling van oude schademeldingen van vóór 10 april 2018, gerelateerd aan de aardbeving in het Emmen gasveld van 30 september 2015 en in het Annerveen gasveld van 23 december 2016. Op een groot aantal punten vergelijkbaar met de onlangs bekend geworden oude gevallen regeling voor Groningen. (6000 gevallen).
Ook zou het de bedoeling zijn om een schadeprotocol voor Drenthe te ontwikkelen, in de lijn van het schadeprotocol voor Groningen.
Op woensdag 18 april 2018 is door het Platform Mijnbouwschade een discussiebijeenkomst georganiseerd, waar gedeputeerde de heer T. Stelpstra uitleg heeft gegeven over het bereikte resultaat in de overeenkomst met EZK en de NAM.
Het (wettelijke) bewijsvermoeden en het belang ervan.
In mijn adviesrapport van 4 april 2018 heb ik duidelijk aangegeven, dat het ook voor Drenthe van groot belang is dat er een schadeafhandeling komt, waarbij er wordt uitgegaan van het (wettelijke) bewijsvermoeden. Het schadeprotocol voor Groningen en ook de oude gevallen schadeafhandeling van 6000 schadezaken zijn beide opgesteld vanuit het wettelijke bewijsvermoeden, zoals dat in artikel 6:177a BW is vastgelegd.
“Bij fysieke schade aan gebouwen en werken, die naar haar aard redelijkerwijs schade door beweging van de bodem als gevolg van de aanleg of de exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van het winnen van gas uit het Groningenveld zou kunnen zijn, wordt vermoed dat die schade veroorzaakt is door de aanleg of de exploitatie van dat mijnbouwwerk.”
Uit de brief van de Gemeente Emmen en het persbericht van Provincie Drenthe ontbreekt enige informatie, dat voor deze afspraken tussen EZK/NAM en Drenthe/Tynaarlo/Emmen wordt uitgegaan van het bewijsvermoeden. Afgelopen woensdagavond bij de discussiebijeenkomst bevestigde de heer Stelpstra op mijn vragen hierover, dat er inderdaad nog geen afspraken zijn gemaakt over het bewijsvermoeden, ook voor Drenthe.
Ik ben van mening, dat het prioriteit nummer één is om afspraken te maken om ook bij deze schadeafhandeling voor oude zaken in Emmen en Zuidlaren en bij het nieuwe schadeprotocol uit te gaan
3 van het bewijsvermoeden, op zodanige wijze dat de NAM daaraan is gebonden, en de arbiter en ook civiele rechter op basis daarvan in geval van blijvende geschillen uitspraken kunnen doen.
Het beste zou zijn om dat op een goede wijze in de wet vast te leggen, net zoals in Groningen. In elk geval voor het nieuwe schadeprotocol voor kleine gasvelden. Voor de korte termijn zou wellicht kunnen worden volstaan met een bindende afspraak voor alle partijen, inclusief de NAM, dat hiervoor op basis van deze afspraak altijd het bewijsvermoeden van kracht is. Maar dat laat ik over aan juristen, die hiervan echt verstand hebben.
Zolang er geen sprake is van het bewijsvermoeden, zullen de schadeafhandeling van oude zaken die, bij blijvende geschillen en voor zaken > € 25.000,-- door de arbiter moeten worden beoordeeld, met zekerheid tot grote onoplosbare problemen gaan leiden. Ten nadele van de gedupeerden.
Ook moet het zeker zijn, dat er geen sprake is van een contourbenadering, precies zoals in Groningen. In het Tcbb-advies wordt een grens aan het effectgebied van een beving voorgesteld, bij een Vtop van 2 mm/sec. Ik wijs erop, dat dit onjuist is omdat Tcbb ten onrechte en foutief de SBRA aanhaalt.
In de brief van Emmen en het Persbericht Provincie Drenthe wordt de oude gevallen regeling alleen van toepassing verklaard voor de twee genoemde aardbevingen. Ik adviseer nadrukkelijk om ook hiervoor een andere formulering te gebruiken omdat in beide gasvelden meerdere aardbevingen bekend zijn. En het is zeker niet uitgesloten, dat ook die aardbevingen schades hebben veroorzaakt of eerdere schades hebben vergroot. In Emmen zijn zelfs een aantal gevallen bekend, waar dat met zekerheid het geval is.
Ik zou daarom deze gevallen niet linken aan de genoemde aardbevingen, maar aan bewegingen van de bodem (waaronder aardbevingen) als gevolg van de aanleg of de exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van het winnen van gas uit met de naam benoemde gasvelden, bijvoorbeeld het Emmer gasveld, het Annerveen gasveld. En de daaruit voortgekomen schademeldingen van voor 10 april 2018.
Ook wijs ik erop, dat ik niet bekend ben met oude schadegevallen buiten Emmen en Tynaarlo. Maar als die er zijn, hebben ook die mensen recht op een gelijkwaardige behandeling. Die mogen niet tussen de wal en het schip raken. Dus die moeten dan gelinkt worden aan een ander met name (xxxyyyzzz) genoemd gasveld.
Daarvoor zou analoog de tekst voor het Groningen gasveld gebruikt kunnen worden en zou er dan als volgt gaan uitzien:
“Bij fysieke schade aan gebouwen en werken, die naar haar aard redelijkerwijs schade door beweging van de bodem als gevolg van de aanleg of de exploitatie van een mijnbouwwerk ten behoeve van het winnen van gas uit het Emmen gasveld, Annerveen gasveld (of xxxyyyzzz gasveld) zou kunnen zijn, wordt vermoed dat die schade veroorzaakt is door de aanleg of de exploitatie van dat mijnbouwwerk.”
4 Tot slot
Ik ben graag bereid om de heer Stelpstra, de bestuurders van Tynaarlo en Emmen, te adviseren, zodat zij in het overleg met EZK goed beslagen ten ijs komen en de afspraken in het belang van de gedupeerden beter te maken.
Het is echt prioriteit nummer één dat deze punten goed worden geregeld.
Eventueel is het mogelijk om bij de Civiele Rechter in een proefproces van een schadegeval in Drenthe het bewijsvermoeden te bepleiten en af te dwingen. Mr. Patrick van der Vorst en ondergetekende zien daarvoor mogelijkheden. Maar dat kost tijd en geld.
Beter is om dit op goede wijze te bepleiten bij EZK, net zoals dat bij het tot stand komen van het schadeprotocol voor Groningen, overigens met heel veel inspanning, ook is gebeurd.
Opgesteld door Ir W.A.B. Meiborg Woerden, 26 april 2018
