Inhoudsopgave
Voorwoord
IV
Inleiding
V
Vraagstelling
VII
Jongerentaal
IX
Waar halen jongeren tegenwoordig hun woorden vandaan?
XI
Hoe gebruiken jongeren taal?
XIV
SMS & MSN.
XVI
MSN
XVI
SMS
XIX
Uitingsvormen
XXII
Invloeden
XXVI
Veranderend Nederlands
XXXII
Conclusie
XXXV
Inlding
Ôtngvrmn gbrkt p MSN hbbn de ltst jrn mr gbrks
gvnd N groeit ng stds Xplosf ondr Jngrn. Stds <-
krgt dz grp T mkn mt d [ ] wrin ze gcnfrtrd wrd
mt ’T fnm33n MSNtl. BC 8y/os al (mob) hbbn N
gbrkn Z MSN n Hyves . TR NLD zites wr J gwn
MSN kn Prtn!
Dcnt N Prnts r :-S BC z dnkn dt Jngrn probs hbbn
mt T sprkn V2talen N strx nt mr norml NLD
knnen prtN. NAD MSNtl s overal n xie J :-) n :-O p
elke Zite 1 splfout, zlf bd8e afkrtng of
grmmtfout. Dt zn pcies d knmrkn van MSNtl.
Ir ^ mt [ ] n hd Inet @ 12y/o N al y gcnfrtrd
mt MSNtl. ES MSNtl ws (N) BC k zorgloos voutN
kn mkn EDKI zlf w00rdN veziNN N ds niej mr
ABN kn sprkN. N mn scrptie wl ik aand8 bstdn of
d :-S vnd de Dcnt N prnts Trecht is. Nd of W ons
Cht zrgn mtn mkn over D jeugd.
D cntle vrgstllng vOr dz scrptie ldt ls vlgt;
Wt = d Nvloed vn de vrschllende ôtngsvrmn die
grbkt wrdn p MSN p t vo0rgschreVen schrftelyk
taalgebrk vn jngrn n de lftijd van 12 t0t 18 jr?***
*** Mocht u dit niet kunnen lezen, verwijs ik u graag door naar de volgende pagina.
Voorwoord
Deze scriptie is geschreven als onderdeel van mijn eindstudie aan de opleiding Communication and Multimedia Design aan de Avans Hogeschool in Breda.
Het onderwerp is tot stand gekomen uit mijn eigen fascinatie, ik ben zelf met internet opgegroeid en gebruik nu ruim een decennia MSN messenger. De taal die daar gesproken wordt is soms schokkerend. Niet alleen omdat het helemaal niets meer met de schriftelijke conventies te maken heeft, maar meer nog omdat ik geschokt was over de creativiteit van sommige woorden.
Mede dankzij Jan Willem Leentfaar is deze scriptie geworden zoals hij nu voor u ligt. Daar wil ik hem in eerste instantie hartelijk voor bedanken.
Daarnaast gaat mijn dank uit naar Hugo van Roy voor het intensief begeleiden van mijn eindstudie. Verder wil ik iedereen bedanken die me geholpen heeft om mijn scriptie verwezenlijken; Mijn ouders Ronny en Yvonne Pieters, mijn zussen Gwendolyn en Stephanie en verder Trystan
Michielsen, Joost Raaijmaakers, Kim van Velzen & Samantha van Zijderveld.
De kennis en vaardigheden die het schrijven van deze scriptie me hebben gegeven wil ik zeker gebruiken om in mijn
vervolgopleiding voorbereider aan de slag te kunnen. Harald Pieters
15 juni 2009.
Inleiding
Uitingsvormen gebruikt op MSN messenger – ook wel MSN taal genoemd hebben de laatste jaren steeds meer gebruikers gevonden en groeit nog steeds explosief onder jongeren. Op steeds jongere leeftijd krijgt deze groep te maken met de media waarin ze geconfronteerd worden met het fenomeen MSN taal. Dit komt mede omdat kinderen vanaf ongeveer 8 jaar al een mobiele telefoon hebben, vanaf die leeftijd worden ze ook gestimuleerd om internet te gebruiken en krijgen ze toegang tot communities als MSN Messenger, Hyves (een gratis persoonlijke profielensite) en Twitter (een internetdienst waarbij gebruikers korte berichtjes publiceren) . Dit zijn websites waarin het fenomeen MSN taal stevig beoefend word.
Docenten en ouders claimen dat deze jongeren door het spreken van MSN taal steeds meer moeite krijgen om de talen uit elkaar te halen en zorgvuldig Nederlands te gebruiken, wat volgens hen een catastrofe zou zijn voor de Nederlandse taal.
Tegenwoordig kom je overal deze MSN taal tegen, een overkoepeling van allerlei talen die in subculturen over internet gebruikt worden, je kan nog geen jongeren website bezoeken of je ziet wel een emoticon (symbolen die emoties weergeven door middel van een plaatje of een combinatie van lees- en lettertekens), een spelfout of een zelfbedachte afkorting. Dit zijn precies de kenmerken van de MSN taal. Ik ben zelf opgegroeid met computers en had van jong af aan een computer die op internet aangesloten zat en ben dus vanaf mijn twaalfde intensief geconfronteerd met het internet. Ik kreeg ook vaak te horen dat MSN niet goed was voor me omdat ik daar zonder zorgen typefouten mocht maken en waarbij zelfbedachte woorden gewoon geaccepteerd werden.
Docenten en ouders laten kinderen steeds eerder het internet opgaan en vrezen nu dat doordat deze groep zichzelf het fenomeen MSN taal heeft aangeleerd ze niet normaal gebruik kunnen maken van het Algemeen Beschaafd Nederlands.
In mijn scriptie wil ik aandacht besteden aan de angst van deze ouders en docenten en aan de vraag of deze angst gerechtvaardigd is, of we ons echt zorgen moeten maken over de jeugd en of we over 10 jaar de Nederlandse taal dusdanig geëvalueerd is dat we met zijn allen MSN taal spreken. De centrale vraagstelling voor deze scriptie luidt als volgt: Wat is de invloed van de verschillende uitingsvormen die gebruikt worden op MSN Messenger op het voorgeschreven schriftelijke taalgebruik van jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar?
Met beantwoording van deze vraagstelling wil ik uitleggen wat MSN taal nou precies is en waar het vandaan komt en of het gebruiken en toepassen echt zo slecht is als vele ouders beweren. Ik wil de voor- en nadelen in kaart brengen en duidelijk maken wat voor invloed MSN taal daadwerkelijk heeft op de geschreven taal van jongeren (specifiek in de leeftijdscategorie van 12 tot 18 jaar).
Vraagstelling
1. Verschillende uitingsvormen.
Iedereen die wel eens op internet zit of de korte tekstberichten op een mobiele telefoon heeft gezien kan niet ontkennen dat deze ‘nieuwe’ communicatiemethoden hun eigen woorden kennen. Er zijn verschillende benamingen voor dit nieuwe taalgebruik, MSN taal (vernoemd naar het veelgebruikte chat-programma MSN Messenger van Microsoft) SMS taal (vernoemd naar de techniek om via een mobiele telefoon korte berichtjes te sturen, Short Message Service). Andere minder voorkomende termen voor deze communicatie zijn Breezah-taal (vernoemd naar een populair alcoholische drankje onder jongeren), leetspeak (veel gebruik bij gamers) en het welbekende straattaal.
2. MSN Messenger.
MSN is een programma van Microsoft en staat voor Microsoft Networks waar mensen een account aan kunnen maken en kunnen chatten (het digitaal communiceren via een toetsenbord, door geschreven woorden) met zelf geselecteerde vrienden. MSN is mateloos populair onder jongeren en streeft de concurrentie van instant messengers (ICQ, IRC) ver vooruit.
3. Schriftelijk taalgebruik.
Schrijven doen we elke dag op ons werk, met een pen of met de computer, maar we komen elke dag in aanraking met geschreven taal. We storen ons aan duidelijke spelfouten (geen correct d-t gebruik en onder andere meervouden) in officiële en nette documenten. Er zijn verschillende onderzoeken die aangeven dat de uitingsvormen op MSN weinig invloed hebben op de geschreven taal,
maar andere onderzoeken geven juist het tegenovergestelde aan.
Ik heb gekozen voor de invloed op schriftelijk taalgebruik omdat in het mondelinge taalgebruik al veel subculturen zijn waarin iedereen zijn eigen taal of dialect spreekt. In de voorgeschreven schrijftaal zit toch een bepaalde uniformiteit en lijkt stil te staan.
4. Jongeren 12 – 18 jaar
Deze groep jongeren komen net van de basisschool, en zijn al vanaf het begin van hun jeugd bezig met nieuwe media. Ze bezitten veelal een mobiele telefoon, hebben een hyves account en MSNen soms wel uren per dag. Dit is de groep die twee talen spreekt. Aan de ene kant hebben ze geleerd om het ABN te hanteren maar aan de andere kant spreken ze de taal van de nieuwe media (zoals eerder aangegeven MSN, SMS-taal).
Jongerentaal
SMS en MSN taal zijn eigenlijk jongerentalen, ook al gebruiken redelijk veel ouderen steeds vaker MSN of sturen wel eens een SMSje (inmiddels is 54% van alle MSN gebruikers 35+ ) en kunnen tot op zekere hoogte de talen van de jongeren begrijpen. Het begrip jongerentaal bestaat nog niet zo heel lang. Dit komt door het feit dat er voor 1900 geen “jongeren” bestonden, stelt Wim Daniëls in zijn boek “MSN & SMS hoe sgrijf jut?” daarin beschrijft hij dat jongeren tussen de 12 en 18 jaar vroeger niet als aparte leeftijdscategorie werden gezien. “Er waren vroeger alleen kinderen en volwassenen, tot hun 14de waren ze nog kind en daarna moesten ze volwassen worden door te beginnen met werken”. Jongeren werden pas als aparte groep gezien vanaf het jaar 1910 toen de middelbare school ontstond. Maar het echte onderscheid werd gemaakt vanaf 1950 toen middelbare scholen gewoon waren en praktisch de meeste jongeren daar gebruik van maakte. De leerplicht die het mogelijk maakte voor jongeren om langer te studeren ontstond zo rond 1969.
Op middelbare scholen werd de groep ‘jongeren’ gevormd. Toen tussen 1950 en 1960 popmuziek ook toegankelijker werd ontstond er voor het eerst een tweedeling tussen jongeren. Voorheen gebruiken ze jongerentaal om zich te onderscheiden van kinderen en ouderen om zodoende zichzelf en de groep waar ze bij wilde horen een eigen identiteit te geven. Tussen 1950 en 1980 gingen jongeren zich steeds meer afzetten tegen andere groepen jongeren en ontstonden er ook meer groepen die hun eigen woorden of uitspraken hadden want ze wilden zich doormiddel van hun muziekvoorkeur, hun kleding en taal zichzelf onderscheiden. (Daniëls, 2009)
Jongerentaal: de tipparade van de omgangstaal Cor Hoppenbrouwers
Begin jaren 90 stond in het teken van apartheid, de golfoorlog en de opkomst van het internet. Tevens waren er typische dansstijlen zoals Acid House, Body Music en Clash die invloed hadden op de taal die de jongeren spraken. Ze namen woorden over van het internet of gebruikte Engels in hun dagelijkse spreektaal.
Het ontstaan van jongerentaal heeft een lange geschiedenis, zo stelt Cor Hoppenbrouwers in zijn boek “Jongerentaal: de tipparade van de omgangstaal” dat in het verhalenbundel Camera Obscura van Hildebrand (pseudoniem van Nicolaat Beets (1814-1903)) uit 1893 al jongerentaal voorkwam. Uiteraard wel in andere mate als dat nu gebeurt maar zo laat Hildebrand de knaap die Mientje achterna loopt in het verhaal 'Een oude kennis' het gezegde "Dat's iets anders” zeggen wat natuurlijk spreektaal is en volkomen zijn tijd vooruit. Sinds die tijd is jongerentaal er eigenlijk altijd geweest (denk hierbij aan hele gangbare voorbeelden als de band You Too, wat geschreven word als U2) al kwam dat omdat er toen niet veel verschillende groeperingen jongeren waren niet duidelijk naar voren. Tegenwoordig hebben we honderden verschillende groeperingen in Nederland en hebben al deze groepen hun eigen woordenschat en zullen ze door allerlei verschillende invloeden woorden overnemen.
Waar halen jongeren tegenwoordig hun woorden vandaan?
Anders dan in de jaren 50, toen jongerentaal echt in opkomst kwam hebben jongeren tegenwoordig veel media voorhanden waaruit ze nieuwe woorden vandaan kunnen halen. Reclame heeft een grote invloed op hun taal, zo heeft een tijd geleden de kreet “Dat zeg ik, Gamma” onder jongeren gespeeld. Recenter nog zijn de reclames van KPN ook wel goeiemoggeltaal genoemd. Deze taal is gebaseerd op een overdrijving van veelgemaakte foutjes tijdens het MSNen of SMSen. (een voorbeeld is te vinden op de website vistransploft.willepdevriep.nl;) “Bekijk hier geruspt on tv-sponsje. Het bekeerde teleplofbedrijf wilde allen maar even onze apdeling fimmelen”
Kreten die overgenomen worden van reclame hebben vaak geen lang leven omdat de reclames op een duur uit de gedachten van de jongeren verdwijnen zodra deze niet meer op televisie verschijnen. Interessant is het onderzoek van Carel van Wijk en Hanny den Ouden die in het maandblad ‘Onze taal’ van het genootschap Onze taal onderzochten wat het effect was van jongerentaal in reclameboodschappen. Zo hebben ze 400 jongeren in de leeftijdscategorie 13 tot 15 jaar oud ondervraagd over de vraag ‘hoe reageren middelbare scholieren op productadvertenties waarin hun taal wordt gebruikt?’ Aan de ene kant werd gekeken hoe deze jongeren reageren op versterkende woorden (enorm, helemaal , lekker) en de jongerenversies daarvan (vet, scoren flippen) en aan de andere kant werd er onderzoek gedaan naar de effecten van woordkeuze en schrijfwijze (chillen, dissen, ieder1, duz).
SMS taal: gebruiken in reclame? Carel van Wijk en Hanny den Ouden XII
Hieruit blijkt dat jongeren zich niet storen aan vergrotende woorden, maar het heeft ook geen positief effect, stellen de onderzoekers. Daarnaast vinden jongeren de moderne tekst in een advertentie wel ‘onbegrijpelijk’ ‘imponeergedrag’ en ‘geen goed Nederlands’.
Hieruit konden de onderzoekers concluderen dat de jongerentaal iets is als ‘een gezelschapsspel waar zij (ouderen en reclamemakers) zich beter niet in kunnen mengen.'
Een ander aspect wat invloed heeft op jongerentaal kan bijvoorbeeld televisie zijn. In de tijd dat de real life soap Big Brother op televisie was werd het woord ‘Maatennaaier” mateloos populair onder jongeren omdat dat een veelvoudig gebruikt woord was in de show. Jongeren halen overal woorden vandaan en gebruiken ook afkortingen voor veel woorden die dan gewoon uitgesproken worden. ‘Lol’ - laugh out loud wat hardop lachen betekend is een goed voorbeeld hiervan. Andere afkortingen die volledig uitgesproken worden zijn ‘afaik’ - As far as I know - zo ver ik weet, maar ook makkelijkere woorden als ‘pc’ – personal computer – huiscomputer worden tegenwoordig zomaar uitgesproken (Baron, 2005). Soms gaan jongeren heel ver in het afkorten van woorden en verkorten ze hele bevolkingsgroepen: Joegoes – Joegoslaven, Ita’s – Italianen, Suries voor mensen uit Suriname.
Nederland is inmiddels een multiculturele samenleving waarbij veel culturen en dus ook talen bij elkaar komen wat zich ook weer reflecteert in de spreektaal van de jeugd. Jongerentaal word ook wel eens straattaal genoemd en deze straattaal kent veel invloeden van het Turks, Marokkaans of Antiliaans.
Jongeren halen hun woorden uit verschillende hoeken. Waarschijnlijk de grootste invloed heeft de televisie op het veranderen van jongerentaal. Doormiddel van de televisie komen ze in aanraking met andere culturen en talen (Fawaka uit het Surinaams, “hoe gaat het?” of uit het Engels chillen & relaxen worden dan chillaxen). Reclames hebben hier ook mee te maken, het hiervoor benoemde voorbeeld was tijdelijk enorm populair onder jongeren. Evenals de reclame van Douwe Egberts over 2 oudere vrouwen die samen koffie drinken maar communiceren in de taal van de jongeren. Deze taal was een satire op de daadwerkelijke jongerentaal maar werd door deze reclame juist echt gebruikt onder jongeren. Op televisie komen ze tegenwoordig ook in aanraking met muziek en films waar ze weer woorden van kunnen lenen.
Hoe gebruiken jongeren taal?
Jongeren gebruiken taal anders stelt het onderzoek van de nationale jeugdraad in samenwerking met de Nederlandse Taalunie en het Vlaams jongerenblad Maks. Jongeren geven aan dat ze hun moedertaal het allerbelangrijkst vinden en deze graag foutloos te willen beheersen. Ze vertrouwen hierbij op hun docenten, woordenboeken en de spellingscontrole op hun computer.
Ruim negen van de 10 jongeren vind het correct schrijven van Nederlands alleen belangrijk als het noodzakelijk is. Bijvoorbeeld bij een presentatie of een formele brief, ze gebruiken taal om zich uit te drukken, maar passen hierbij hun taal aan gericht op de ontvanger. Jongeren zien taal als een manier om zichzelf te uitten, alleen niet in de formaliteit als de meeste volwassenen doen. Ze willen taal kunnen inzetten zonder zich zorgen te maken over de correcte schrijfwijze of het juist inzetten van de interpunctie.
Voor het eerst hebben we te maken met een jongerentaal die in de meeste gevallen alleen geschreven wordt. MSN taal is dusdanig complex opgebouwd (hier later meer over) dat het vaak niet uit te spreken is; probeer maar een zin als “My smmr hols wr CWOT. B4, we usd 2go2 NY 2C my bro, his GF & thr 3 :-@ kds FTF” gequoteerd uit een verslag van een 13 jarig schots meisje uit te spreken en ook nog over te laten komen wat er bedoeld wordt.
De intentie van MSN taal was ook nooit om het uitspreekbaar te maken, het was de bedoeling zo snel en efficiënt mogelijk een boodschap over te brengen aan de ontvanger. Dat deze taal veelvuldig geschreven word heeft grote impact op de invloed van de taal. Jongerentaal werd vroeger alleen gesproken en met hoge uitzondering geschreven in bepaalde boeken of brieven.
Jongeren gebruiken taal anders – Nederlandse taalunie
Omdat die taal praktisch nergens genotuleerd staat komen mensen die niets met de taal te maken hebben ook niet snel in aanraking hiermee.
Tegenwoordig daarentegen vinden we overal deze nieuwe digitale taal, doordat mensen er, soms onvrijwillig, mee in aanraking komen leren ze de taal tot op zekere hoogte te begrijpen. Taal die geschreven is heeft ook meer invloed op de houdbaarheidsdatum. Jongerentaal evolueert snel De gemiddelde houdbaarheid van een jongerenwoord is vijf jaar. Een aantal woorden gaan langer mee, zoals cool; dertig jaar. Er zijn ook eendagsvliegen zoals watskeburt, dat eventjes populair was door dat hitje.” Stelt Wim Daniëls in zijn boek Drop je Lyrics. Maar als woorden geschreven worden zullen deze langer blijven bestaan. Als je ziet dat internetsites (waar deze taal dus veelvuldig op te vinden is) tientallen jaren meegaat zullen waarschijnlijk onze kinderen hier nog steeds mee geconfronteerd worden.
SMS & MSN.
Om duidelijk te maken hoe MSN taal nou precies zo populair is geworden moeten we eerst gaan kijken hoe het ontstaan is en wat het precies inhoudt. In dit hoofdstuk zal ik, omdat het relevant is voor het verhaal, ook SMS regelmatig bespreken. SMS & MSN zijn tamelijk jonge manieren van communiceren, pas in het jaar 2000 toen het grote Finse telecom bedrijf Nokia mobiele technologie dusdanig had ontwikkeld werd daar het eerste SMSje gestuurd (van mobiel naar mobiel). Zowel bij SMS al MSN gaat het om een dialoog tussen twee participanten. In MSN is dat in grotere mate duidelijk want in principe ben je aan het praten met de andere deelnemer, al spreek je geen woorden en zinnen uit maar type je ze. Hier kan de andere participant dan meteen op reageren door zijn reactie gelijk doormiddel van het toetsenbord terug te typen. In SMS is er vaak ook sprake van een dialoog, al word het ook vaak gebruikt om een eenzijdig bericht te sturen om de ontvanger te informeren. (“Mm, 8 vnnd nie ths or!x” – Mam, ik eet vanavond niet thuis hoor! Kusje)
MSN
MSN is een chat programma van Microsoft en staat voor Microsoft Networks, het programma word door ruim 5 miljoen Nederlanders gebruikt (en wereldwijd ruim 230 miljoen) maar vooral bij jongeren is het mateloos populair. We leven in een tijd waarin iedereen haast heeft. We willen snel eten in fastfood restaurants, we willen niet uren tijd investeren in een date daarom gaan we naar speed-date evenementen, we nemen de roltrap in plaats van de gewone trap en laten tegenwoordig onze boodschappen thuis
Feiten en cijfers over het gebruik van MSN – Marketingfacts.nl
bezorgen omdat we dan niet al die tijd hoeven te investeren in boodschappen doen. Zo gaat het ook met communiceren, we willen zo snel mogelijk met zoveel mogelijk mensen converseren en gebruiken daarom alle mogelijke manieren om sneller onze boodschap op papier te krijgen. MSN maakt dit mogelijk, je kunt zo snel praten als je tekens op je scherm kan produceren. (Sommige jongeren typen zo snel dat ze 2 tot 3 woorden per seconde kunnen typen) en veel makkelijker emoties over laten komen door het gebruik van Emoticons . MSN remt niet door correcte spelling te verlangen en de gebruiker kan gewoon woorden afkorten tot er alleen maar medeklinkers overblijven. Het gaat er hierbij om dat de ontvanger dezelfde taal spreekt, maar met het enorme succes wat MSN in Nederland is kent praktisch iedereen wel de bekendste afkortingen zoals ‘ff’ voor ‘even’ of ‘brb’ voor ‘be right back, ben zo terug”.
MSN als Steno van de 20ste eeuw?
MSN is als efficiënte haastige taal niet nieuw, vroeger werd er al het kortschrift steno geschreven. Steno is een snelschrift om gesproken tekst op te schrijven op dezelfde snelheid waarmee het gedicteerd werd. Veel secretaresses gebruikte vroeger stenoschrift terwijl de directeur bijvoorbeeld een vergadering aan het leiden was. In Stenoschrift schrijf je in korte tekens bepaalde lettergrepen of klanken op. Het voordeel is dat je zonder complete woorden uit te schrijven je een bepaalde conversatie makkelijk kon bijhouden. Het echte werk begon daarna in het terugvertalen van de tekens die genotuleerd waren, omdat in die tijd maar weinig mensen echt steno konden lezen en gebruiken werd het terugvertaald. Echte tijdswinst behaalde je hierbij niet omdat het meeste werk pas achteraf kwam, maar het was wel een innovatieve manier om zo snel mogelijk zoveel mogelijk woorden op te schrijven. Dit is weer terug te herkennen aan de MSN taal van tegenwoordig.
Hoe zit dat nou, MSN?
Waarschijnlijk is de werking van MSN bij iedereen wel duidelijk maar voor de compleetheid zal ik uitleggen hoe het precies in zijn werk gaat. Allereerst maak je een MSN account aan, dit gebeurt meestal via een email adres (vaak Hotmail ook van Microsoft). Als je eenmaal geregistreerd ben en het programma gedownload hebt kan je jouw eigen naam invullen, want niemand gebruikt MSN met hun email adres als naam, vandaar dat veel jongeren hun naam op een of andere manier versieren (zo staan gewone alledaagse jongens op MSN bekend als “MutAtion: PoCari Sweat (ポカリスエット, Pokarisuetto”)
Daarna kan je beginnen met het uitnodigen van vrienden aan jouw persoonlijke chat lijst. Anders dan in openbare chatrooms bepaal je zelf met wie je wilt chatten, je kunt zelf mensen uitnodigen om in jouw lijst te staan of andere mensen kunnen vragen of zij jou mogen toevoegen aan hun lijst. Hierdoor heb je een beschermende omgeving om te chatten omdat je alle participanten in je lijst ‘kent’.
MSN dankt zijn intens populaire status aan het feit dat ze een veilige chat mogelijk bieden. Er zijn op internet talloze chatrooms waar je zo aan deel kunt nemen, maar omdat er nog wel eens mensen zijn die misbruik maken van het feit dat er jonge jongeren daar alleen zitten is MSN een uitkomst. Omdat je zelf in controle bent wie je in jouw vriendenlijst toevoegt geeft dat een illusie van veiligheid. Want immers kan je mensen net zo makkelijk blokkeren en uit je lijst verwijderen. Inmiddels hebben zoveel mensen (vooral jongeren) MSN messenger dat je praktisch iedereen die je kent ook kunt toevoegen. Daarnaast bied MSN messenger meer als alleen chatten met elkaar. Tegenwoordig in de laatste versies van MSN (wat tegenwoordig Windows Live Messenger heet) kun je de webcam gebruiken en terwijl je met elkaar aan het chatten bent ook elkaar zien. Ook zijn er
mogelijkheden om tegen elkaar spelletjes te spelen zoals patience en backgammon en sinds kort zit er in MSN ook een tekenfunctie waar je met een simplistische versie van het programma Windows Paint naar hartenlust kunt gaan tekenen. Mede door deze 2 aspecten maakt MSN zichzelf populair onder haar gebruikers.
SMS
SMS staat voor Short Message Service en is nog relatief jong, zoals aangegeven werd in het jaar 2000 het eerste smsje gestuurd en sindsdien is sms vooral bij jongeren mateloos populair. Een sms sturen betekent eigenlijk het volgende; je kan via de 12 toetsen op een mobiele telefoon letters genereren op je scherm die samen woorden vormen. In de eerste jaren van SMS kon een bericht maximaal 160 tekens (inclusief witruimte en leestekens) lang zijn. Hierdoor werden veel woorden afgekort om in een kort bericht toch duidelijk te maken wat er bedoeld werd (hier later meer over). SMSen groeide explosief en het is redelijk goedkoop ten opzichte van bellen en vandaar dat het zo populair is onder jongeren, daarnaast is het ook praktisch als de gebruikers zich in een ruimte of situatie verkeren waarin het onmogelijk is om te spreken. Want bij het creëren en ontvangen van een SMS komt geen geluid bij kijken. In de loop der jaren is SMSen steeds makkelijker geworden, dit komt mede door het weghalen van de limiet van 160 tekens en kun je nu net zo lang doortypen tot je een bijvoorbeeld sms van 900 tekens (5 SMSjes) lang hebt. Daarnaast is het genereren van woorden eenvoudiger geworden door de komst van T9. Dit is een techniek ontwikkeld door Tegic Communications waarin je in tegenstelling tot de eerdere techniek maar 1 keer hoeft te drukken op de cijfer waar de corresponderende letter staat. Wil je bijvoorbeeld 'Hallo' intypen, dan druk je in deze volgorde één keer op de volgende toetsen: 4 (GHI), 2 (ABC), 5 (JKL), 5 (JKL) en ten slotte 6 (MNO).
Dit heeft het creëren van woorden sneller gemaakt omdat je in de eerdere techniek het volgende moest tikken: 4 (GHI), 4 (GHI), 2 (ABC), 5 (JKL), 5 (JKL), 5 (JKL), wachten, 5 (JKL), 5 (JKL), 5 (JKL), en ten slotte 6 (MNO), 6 (MNO), 6 (MNO). Zowel MSN als SMS hebben een eigen taaltje, bij SMS ging dit vooral om praktische redenen, omdat je in het begin van het mobiele telefonie tijdperk je maar een SMS kon sturen van 160 tekens lang. Om puur praktische redenen hebben jongeren geleerd om zo kort mogelijk te zijn, veel woorden te afkorten en de leestekens achterwege te laten. Bij MSN is dit natuurlijk anders, je kan eindeloze zinnen typen en het is allemaal gratis en verder word er niet gestraft als je spelfouten maakt of grammatica totaal laat vallen vandaar dat jongeren hun fantasie en creativiteit gebruiken om hun berichten versieren en er leuk uit laten zien. (Mira O luitjuh HeT WaS supa dupa MeT yoe, yepyep CUL8ter. Greetzzz)
Uitingsvormen
Chatten via MSN biedt het inzetten van taal eindeloze mogelijkheden, in tegenstelling tot SMS waar een beperking aan de lengte van je bericht zit. De taal hoeft sowieso niet kort en bondig te zijn iets wat in SMS wel noodzakelijk is. Al deze uitingsvormen op MSN zijn in sommige opzichten zelfs uitgebreider dan het gewone Nederlands ze kennen meer woorden, uitdrukkingen en gebruiken veel woorden in een andere context.
MSN taal?
Al deze uitingsvormen die gebruikt worden op MSN wordt ook wel kortweg MSN taal genoemd. MSN taal is opgebouwd uit verschillende subtalen die gebruikt worden onder jongeren en, mede omdat MSN toegankelijk en gratis is, is het een ideale mogelijkheid om alle talen bij elkaar te laten komen door de veelzijdigheid in de gesprekken.
MSN taal is een dynamische taal die elke dag wel nieuwe woorden tot haar beschikking krijgt maar is vooral opgebouwd uit verschillende talen. Talen zoals de eerder genoemde SMS taal wat zich kenmerkt door de extreme afkortingen en het weglaten van klinkers (pr8tig – prachtig). De welbekende en door veel ouders en leerkrachten gehate BreezaH taal, het schrift wat zich vooral kenmerkt door het overvloedig gebruik van hoofdletters en het verlengen van woorden (LeUkUh jOnGuHzss – Leuke Jongens). Onder veel fanatieke gamers en vooral jongens word er leetspeak gebruikt. Wat het numerieke stelsel veelvoudig mengt met het alfabet. (I 0w|\|3d u 7|-|3r3 – I owned you there – Ik vernederde je daar). Alle computer gebruikers die ook gebruik maken van chat functionaliteit op internet hebben een manier gevonden om hun emoties over te brengen zonder elkaar daadwerkelijk te zien, dit doen ze met ‘emoticons’ (:D :’D xD - lachen). MSN taal heeft vooral veel invloed van de taal die
gesproken wordt op straat, het zogenoemde straattaal. De mengtaal van jongeren van verschillende culturele en sociale achtergronden. (check die Merry - moet je die Mercedes eens zien.)
MSN taal is de taal die al deze verschillende talen op een bepaalde manier combineert. Het meest opvallende aan MSN taal, naast de combinatie van zoveel verschillende talen, is dat de gewone spellingsregels van het Nederlands totaal niet gebruikt worden. Daarnaast kent MSN taal veel internationale overeenkomsten, veel MSN gebruikers die zelf niet de intensief de MSN taal hanteren kunnen vaak wel begrijpen wat de ander bedoeld (Driel, 2005). Veel jonge gebruikers vinden het een verademing dat ze niet hoeven te letten op de correcte spelling en grammaticagebruik omdat spelfouten gewoon horen bij MSN taal en praktisch niemand kijkt er meer van op als er ‘heir’ in plaats van ‘hier’ wordt geschreven of ‘dus’ wat vaak in MSN taal als ‘duz’ doorkomt. Behalve dat spelling en grammatica totaal niet van toepassing zijn op MSN taal is de presentatienaam belangrijk. In een MSN conversatie worden de berichten voorafgegaan aan de naam van de gebruiker waarna het woord ‘zegt:’ volgt. Veel MSN gebruikers kiezen niet eens hun eigen naam om te presenteren aan een ander, maar hebben vaak een nickname om op MSN bekend te staan.
- liekk <3’s Matt zegt .
Gebruikers vinden het soms belangrijk om te laten zien waar ze van houden of waar ze verliefd op zijn. (In dit voorbeeld stelt het kleiner dan teken en de 3 een hart voor, wat symbolisch staat voor houden van of verliefd zijn op).
Andere vinden het belangrijk om een boodschap duidelijk te maken of hun standpunt te verhelderen. Veel MSN nicknames zijn in het Engels en sommige worden versierd met hartjes,
emoticons of andere versieringen. - ]¦•¦[TJerry]¦•¦[ zegt ..
MSN taal is niet altijd zo extreem als in mijn inleiding, maar het heeft er wel veel weg van. Aan de hand van een gesprek wat ik daadwerkelijk gekregen heb van een meisje van 16 wil ik uitleggen wat er precies allemaal taalkundig mis is met MSN taal. Dit is een conversatie tussen Patricia van 15 en Samantha van 16.
Sam loves J. zegt: hejjj Patricia allez goed!? PTriz zegt:
hej alles chill mejou? Sam loves J. zegt:
matiG zeg, moest vandaag werkuh. Sam loves J. zegt:
was ZoOO kutt Sam loves J. zegt:
me baas ws heel de tijd aan t zijku! :(( PTriz zegt:
ah tits zeg, zeikerts ook altijd Sam loves J. zegt:
wat heb jij nog gedaaN vandaag? Sam loves J. zegt:
kben trouwens vanavond nog ff langs lisanne geweest!! Sam loves J. zegt:
weet ju wat ze zei? PTriz zegt:
coolio PTriz zegt:
neej
Sam loves J. zegt:
da ze verliefd was op robin! PTriz zegt:
lawl
Sam loves J. zegt:
hahaha, dat geloof je tog niet! ^^ Sam loves J. zegt:
Robin is zo iieeehwl PTriz zegt:
als jij ut segt Sam loves J. zegt:
wt vind jij van Robin dan? PTriz zegt:
Basis
Samantha begint het gesprek met een herhaling van bepaalde letters (hejjj) en vervolgens vervangt ze de ‘s’ door een ‘z’ XXV
(allez). Patricia volgt daarop met het weglaten van een spatiëring tussen verschillende woorden (mejou?). Verderop in het gesprek worden werkwoorden verkort door ze te beëindigen met een ‘u’ in plaats van ‘..en’ (werkuh,zijku) of word het woord ‘ik’ vervangen door een ‘k’ waar gelijk weer een woord aanvast zit (kben). In het hele gesprek spelen de officiële Nederlandse spelling en grammaticaregels geen rol. Zo worden leestekens niet/nauwelijks en verkeerd gebruikt (hejj Patricia allez goed!?) en worden hoofdletters gewoon midden in een woord geplaatst (ZoOO). In de bijlage van dit verslag zal ik een uitgebreider overzicht plaatsen waar de eigenschappen van MSN taal opgesomd worden.
Invloeden
Nu we de basis van MSN taal en de achtergrond weten kunnen we gaan kijken naar de vraagstelling over wat deze nieuwe uitingsvormen van jongeren voor invloed heeft op het schriftelijke taalgebruik van jongeren in een bepaalde leeftijd. MSN taal is niet meer weg te denken uit onze maatschappij maar wat heeft deze ontwikkeling veroorzaakt? Sommige docenten, leerlingen en ouders zien deze taal als een verloedering, andere zien het juist als een verrijking. Tegenstanders van de MSN taal zeggen dat jongeren op een duur de twee talen niet meer uit elkaar kunnen halen en straks MSN taal gebruiker in situaties waarin dit ongepast zijn. Andere zeggen dat jongeren op een duur geen Nederlands dictee meer kunnen maken. Hun grootste argument is dat het Nederlands op zich al heel snel veranderd, nieuwe spelling en enorm veel nieuwe woorden komen er per jaar bij. Ze stellen dan dat taalkundigen zich te snel laten verleiden om nieuwe taal op te nemen in de Nederlandse taal en dat mede doordat de Nederlandse taal dusdanig snel veranderd de jeugd niet meer kan onderscheiden wat goed of slecht geschreven is.
Voorstanders van MSN taal zijn bijvoorbeeld de ‘Stichting 4 dnwe taal’ (Stichting voor de Nieuwe Taal) die originaliteitprijzen uitreikt voor de meest aparte woorden gebruikt in een SMS. Volgens Stichting 4 dnwe taal verdient deze nieuwe digitale taal meer waardering dan nu het geval is. De oprichters noemen MSN en SMS taal juist een vorm van de Nederlandse taal waarin snelheid, creativiteit en effectiviteit tot uiting komen.
“Er is absoluut geen bewijs dat sms- en msn-taal een slechte invloed hebben. Het idee leeft dat vooral jongeren zoveel gebruik maken van deze talen, dat ze op gegeven moment geen onderscheid meer kunnen maken, maar dit is aantoonbare onzin.” Stelt Ewoud Sanders, taalhistoricus.
Hij ziet het fenomeen aan maar ziet er de ernst niet van in. Jongeren hebben al tientallen jaren een eigen codetaal waarin ze zich onderling kunnen uitdrukken. MSN taal is net zo iets, alleen dan geschreven.
Voorbeelden
Een mooi voorbeeld is een publiciteitstunt van uitgeverij Jongbloed in 2006 waarin zij aankondigt de Bijbel in SMS- en MSN taal uit te gaan brengen, met als boodschap dat de kerk meegaat met haar tijd en zichzelf adaptief opstelt ten opzichte van de jongeren. “Zelfs de kerk gaat met haar tijd mee, jongeren lezen deze nieuwe taal veel sneller” Aldus de uitgeverij.
"Ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde...
De zee was verdwenen.
Ik zag de heilige stad van God uit de hemel naar
beneden komen." (Openbaring 21: 1-2)
Wordt dan opeens;
Xzag 1 nw hml 1 nw rd.
C wg.
Xzag hlg stad vn Gd uit hml nr bndn kmn.
(Openbaring 21: 1-2)
Een ander mooi voorbeeld komt uit Nederland, toen volkzanger André Hazes begraven werd stond er tot ieders verbazing H6 naast zijn kist. “Ook ik heb mij vorige week even verbaasd over H6” schrijft een docente Frans aan een Leids gymnasium, maar deze stelt ook dat de combinatie van letters en cijfers niet nieuw is en zeker niet alleen voor de jeugd; “Tien jaar geleden echter heeft het bijna een uur geduurd voordat ik begreep wat mijn Franstalige collega bedoelde met de opmerking "N'oublie pas d'acheter une K7". De afkorting K7 (lees: cassette) bleek toen al een zeer gebruikelijke in Frankrijk. Zelfs in winkels is deze afkorting momenteel zelfs al op reclameborden te vinden, ook in Frankrijk is de MSN-taal dus allang bovengronds. Misschien wel inmiddels het bekendste voorbeeld van de invloed van SMS- en MSNtaal op jongeren is het opstel van een 13 jarig Schots meisje dat in 2003 het volgende opstel inleverde;
My smmr hols wr CWOT. B4, we usd 2go2 NY 2C
my bro, his GF & thr 3 :-@ kds FTF. ILNY, it’s a
gr8 plc. Bt my Ps wr so {:-/ BC o 9/11 tht they
dcdd 2 stay in SCO & spnd 2wks up N. Up N,
WUCIWUG — 0. I ws vvv brd in MON. 0 bt baas
&
^^^. AAR8, my Ps wr :-) — they sd ICBW, & tht
they wr ha-p 4 the pc&qt… IDTS!! I wntd 2 go
hm ASAP, 2C my M8s again. 2day, I cam bk 2
skool. I feel v O:-) BC I hv dn all my hm wrk. Now
its BAU…
Wat vrij vertaald kan worden als;
My summer holidays were a complete waste of time. Before, we used to go to New York to see my brother, his girlfriend and their three screaming kids face to face. I love New York, it’s a great place. But my parents were so worried because of September 11 that they decided to stay in Scotland and spend two weeks up north. Up north, what you see is what you get – nothing. I was extremely bored in the middle of nowhere. Nothing but sheep and mountains. At any rate, my parents were happy – they said it could be worse, and that they were happy for the peace and quiet … I don’t think so!! I wanted to go home as soon as possible, to see my mates again. Today I came back to school. I feel very saintly because I have done all my home work. Now it’s business as usual …
Maar de school van het meisje was totaal niet te spreken over dit opstel. Wat apart was want de school van de leerlinge kreeg ongekende publiciteit omdat dit opstel in veel landen groot nieuws was. Het scheelde ook niet veel of het 13 jarige meisje was van school geschorst, haar lerares was dusdanig geschokt van het opstel dat ze het vergeleek met hiërogliefen het tekenschrift uit het oude Egypte. De lerares was vooral geschokt omdat de taal die het meisje gebruikte in haar
Taalverloedering door BreezaH-taal? – hcc.nl beleefwereld zo ver afstond van het gebruikelijke Engels, ze dacht dat die taal die dat meisje toepaste andere leerlingen zouden gaan beïnvloeden en dat zo de taal die ze zo gewend was zou gaan instorten. Die angst, maar dan uiteraard voor het Nederlands geldt ook hier. Uit onderzoek blijkt dat zo’n 75% van de Nederlanders denkt dat veel MSNen & SMSen een slechte invloed heeft op het Algemeen Beschaafd Nederlands, 11% vond MSN taal juist een verrijking voor het Nederlands en slechts 7% denkt dat het MSNen en SMSen niet of nauwelijks invloed heeft en dat jongeren probleemloos deze 2 talen naast elkaar kunnen spreken. Ouders, docenten en de jongeren zelf reageren verschillend op de komst en het gebruik van MSN taal. “Internetters zullen op de den duur geen onderscheid meer kunnen maken tussen de SMS-, MSN-en de Nederlandse taal.” Stelt Joop Versseput, hcc-lid sinds 1999. Andere beweren weer dat er absoluut geen bewijs is dat SMS- en MSN taal slecht is voor de jongeren en hun taalgebruik.
Verbod
Vier scholen in de gemeente Groningen gaan een stap verder om MSN taal te verkomen. Jaap Spelde van de Feiko Clockbasisschool in Oude Pekela is overtuigd van de slechte invloed dat MSN taal heeft op de jongeren; “Het gebruik van deze talen is slecht voor de ontwikkeling van het Nederlands en moet verboden worden om op school te gebruiken” zo stelt de directeur. Door het verbod hoopt de directeur de hype van MSN taal te stagneren. “Het probleem doet zich vooral voor in het voortgezet onderwijs. Maar aangezien kinderen steeds eerder beginnen te puberen en steeds eerder de computer gaan gebruiken, kun je er zeker van zijn dat kinderen uit groep zeven en acht straks ook deze taaltjes gaan gebruiken” Het verbieden van MSN taal op school is een drastische manier om de jongeren te confronteren met de slechte kanten van MSN taal.
Veranderend Nederlands
Onderzoeken naar de invloed van SMS en MSN taal op het algemeen beschaafd Nederlands zijn niet echt schokkend. Die resultaten laten, wat docenten ook al aangaven, zien dat er jongeren zijn die op school in hun schriftelijk werk af en toe MSN taal gebruiken. Sommige doen dat zonder er bij na te denken en niet met opzet omdat ze het inmiddels zo gewend zijn om efficiënt taal te gebruiken. Dit zijn vooral de jongeren die écht veel achter de computer zitten en veel gebruik maken van MSN, bovendien zijn dit de groep jongeren die bij voorbaat al moeite hadden met het juist inzetten van het Nederlands en zouden dit, discutabel in mindere mate, zonder SMS of MSN ook al foutief gebruiken.
Jongeren die zo ontzettend veel gebruik maken van MSN taal zullen in werkstukken woorden als ‘k’ in plaats van ‘ik’ of ‘nix’ in plaats van ‘niks’ gebruiken. Deze jongeren zijn wel de uitzonderingen op de regel. Over het algemeen weten de meeste jongeren SMS en MSN taal heel goed te scheiden van het gewone Nederlands. In hun hoofd zijn het gewoon twee talen die ze allebei hanteren en situationeel gebruiken. Deze jongeren passen zich aan de ontvanger aan en zullen MSN taal alleen gebruiken als de situatie en de ontvanger het toelaat. Ze zullen in informele situaties met uitzondering afkortingen of klinkerloze woorden gebruiken maar 96% van de jongeren vind het enorm belangrijk dat in een formele situatie zoals een sollicitatiebrief of schoolverslag er correct gebruikt wordt gemaakt van het Nederlands.
Nederlands is net al alle talen nooit stil blijven staan en gaat met haar tijd mee. Vanaf het begin van dat het moderne Nederlands bestaat (zo rond 1550) is onze taal voordurend veranderd. Omdat er vroeger geen leeftijdscategorie ‘jongeren’ was kon deze leeftijdsgroep niet echt invloed
XXXIII
ef·fe
bw (inform)
eventjes: hèhè, ~ zitten!
hebben op taalverandering binnen het Nederlands. Invloeden kwamen toen vooral van andere talen zoals het Duits en het Frans. Tegenwoordig zijn er volop jongerengroeperingen en nog meer jongeren die stuk voor stuk invloed hebben, dit maakt ze gelijk de leeftijdscategorie die indirect het meeste te vertellen heeft over de huidige vorm van de Nederlandse taal. Nederland is een multicultureel land en er wonen inmiddels veel mensen die oorspronkelijk uit een ander land komen waar ze waarschijnlijk een andere taal hanteerde. Wanneer deze mensen onder elkaar zijn zullen ze misschien hun moedertaal gebruiken, maar als ze een ontvanger voor zich hebben die niets met die taal kan, passen ze zich aan. Naast jongeren hebben deze groep mensen ook een relatief grote invloed op het Nederlands bijvoorbeeld op het foutief gebruik van lidwoorden (de huis in plaats van het huis). Het wonderbaarlijke is dat steeds meer Nederlanders waar Nederlands wel de moedertaal van is deze fouten gaan overnemen en ook lidwoorden verkeerd gaan gebruiken. Door de komst van MSN zien we dit effect steeds meer, jongeren zien fouten en gebruiken fouten en zullen dit steeds gewoner gaan vinden en sneller deze fouten blijven maken.
Tegenwoordig merken we wel dat steeds meer mensen MSN taal gebruiken, jongeren die opgegroeid zijn met MSN taal kunnen inmiddels volwassen zijn. De Nederlandse taal is heel adaptief daarin en neemt woorden op in het woordenboek waardoor ze opeens een correct Nederlands woord worden. Zo is het best denkbaar dat in spreektaal ‘ff’ het woord ‘even’ gaat vervangen omdat ‘effe’ en de verkorte versie ‘ff’ tegenwoordig al opgenomen is in het Van Dale woordenboek. Zo zijn er nog meer woorden die op een duur grote kans maken om in het woordenboek opgenomen te worden.
Het probleem van volwassen, ouders en docenten is dat veel van deze mensen denken dat het Nederlands wat zij destijds op school hebben geleerd de enige goede manier is om
Nederlands in te zetten en dat taal onveranderlijk is. Dit is niet de waarheid. Taal verandert altijd en ook de taal die zij gebruiken evalueert met de jaren mee, soms merkbaar en soms gaat het onopgemerkt. (Zo hebben bepaalde kranten woorden als ‘ff’ al gepubliceerd in hun teksten)
Pubertijd en MSN taal.
Toch is het niet allemaal zo dramatisch wat ouderen en docenten ons allemaal voorspiegelen. Een Amerikaanse onderzoek stelt dat het niet zozeer schadelijk is dat jongeren 2 talen spreken. Ze geven wel aan dat tot hun 16de levensjaar jongeren MSN taal mixen met het Algemeen beschaafd Nederlands maar daarna steeds meer de taal die ze schrijven aanpassen aan de ontvanger. Dit onderzoek legt een verband met de puberteit en het inzetten van MSN taal, ze halen naar voren dat dankzij de puberteit de jongeren het nodig vinden om hun identiteit te zoeken en ergens bij te horen waardoor ze MSN taal gaan gebruiken. Als de puberteit dan rond hun 16de langzaam voorbij gaat zullen ze MSN taal minder en minder gaan toepassen.
Instant Messaging and the Future of Language - Baron S, Naomi
Conclusie
De Nederlandse taal is een taal die ontzettend veel veranderd. We nemen jaarlijks tientallen nieuwe woorden op in ons woordenboek en keuren die dan vervolgens goed op het nationaal dictee. Jongeren hebben inmiddels de grootste invloed op deze veranderingen, woorden als “Chillax” & “Fitti” zijn woorden die jongeren tegenwoordig tegen elkaar zeggen of schrijven en zelfs woorden die ooit MSN taal waren zijn nu respectabel Nederlands (effe – even).
Vroeger bestond de leeftijdscategorie ‘jongeren’ nog niet omdat er nog geen leerplicht was en dus jongeren niet direct met elkaar geconfronteerd werden. Toen daar verandering in kwam en ook de popmuziek explosief groeide gingen
jongeren steeds hechter met elkaar om en voelde ze de drang om zichzelf te onderscheiden van volwassenen en van andere groepen. Ze gingen zich anders kleden en een codetaal gebruiken die alleen hun groep kon ontcijferen. Deze woorden haalde ze uit allerlei verschillende invloeden zoals muziek, de apartheid en het Engels. Tegenwoordig zie je dit fenomeen nog steeds onder jongeren. Vooral in gesproken taal zul je veel talen en invloeden door elkaar horen. De geschreven jongerentaal is iets anders. Nog steeds is MSN taal een jongerentaal die door buitenstaanders ontrafeld moet worden, maar de groep die deze taal spreekt is enorm groot geworden. MSN taal bestaat niet uit spelling en grammaticale regels, maar zorgt dat jongeren creatiever en situationeel efficiënter taal in kunnen zetten.
MSN taal is een nieuwe digitale vorm van jongerentaal, het verschil ligt in het feit dat MSN taal praktisch alleen maar geschreven wordt. Deze taal is een totaal nieuw fenomeen en is in de geschiedenis van taal nooit eerder voorgekomen. MSN taal is zoals eerder aangegeven de eerste geschreven jongerentaal en tevens de meest uitgebreide jongerentaal die
er ooit was, dit komt mede omdat het een
internationale taal is waar jongeren van verschillende landen en culturen veel
overeenkomstige woorden en/of afkortingen gebruiken (afk – away from keyboard).
Ieder land heeft zijn eigen dialect op deze taal wat te maken heeft met de taal die ze in die landen spreken.
De hedendaagse technologie maakt het mogelijk dat jongeren wereldwijd met elkaar communiceren en het zijn ook deze jongeren die hiervoor een eigen taal gecreëerd hebben. Vrijwel elk land gebruikt momenteel Engelse woorden en/of afkortingen in hun digitale taal en is de eerste stap naar een internationalisering van taal. Engels en in ons geval
Nederlands vloeien langzaam in elkaar over.
Maar dan is MSN taal gebruiken toch niet zo erg?
In mijn ogen helemaal niet, jongeren geven zelf aan dat ze het echt wel belangrijk vinden dat ze correct Nederlands kunnen toepassen maar vinden het niet zo nodig als ze snel een gesprek met een vriend(in) willen voeren over MSN
messenger. Jongeren zien MSNen ook niet direct als schrijven omdat het in dusdanige snelheid gaat dat ze 2 woorden per seconde kunnen typen. Ze zien het juist als praten met elkaar. En in een mond tot mond gesprek hoef je ook niet precies te weten hoe je het woord nou spelt.
Het gebruik van MSN taal is de laatste jaren wel enorm toegenomen maar dat zegt niet heel veel. Jongeren zullen na hun 16de zich meer gaan aanpassen op de ontvanger van hun communicatie. Wat dus betekend dat ze na hun puberteit meer zullen letten op spellingsregels en hun grammatica.
(Baron, 2005) Bepaalde woorden en afkortingen worden momenteel dusdanig veel gebruikt door jongeren dat ze die nog wel eens zullen toepassen, maar
uitsluitend in informele situaties. (Daniëls, 2009)
Jongeren in deze leeftijdscategorie zullen voorlopig nog wel eens een verslag inleveren waar verkeerde woorden in staan en docenten zullen dat voorlopig nog fout rekenen. De vraag is alleen voor hoelang. Taal veranderd immers zoveel dat je niet precies in kan schatten welke woorden er nou op een duur geaccepteerd correct Nederlands worden.
Uiteindelijk valt de invloed die MSN heeft op het schriftelijk taalgebruik van jongeren wel mee, alleen de zwakkere jongeren kunnen moeite hebben om Nederlands correct te gebruiken omdat ze immers gewend zijn om Nederlands te gebruiken en aan te passen hoe ze het zelf willen. Jongeren die bij voorbaat al goed waren in Nederlands zullen ook wel MSN taal gebruiken in hun digitale conversaties maar in mindere mate dan de zwakkere jongeren. (Baron, 2005) Daarnaast denk ik dat MSN taal geen directe invloed op de kern van de Nederlandse taal zal hebben, dit zal over
tientallen jaren nog vrijwel identiek zijn. Sollicitanten zullen nog steeds een keurig Nederlandse brief schrijven die aan de grammaticale regels voldoet. Ik ben van mening dat de gewone Engelse taal veel meer invloed heeft op het
Nederlands dan MSN taal, omdat deze gebruikt wordt in de internationale handel en politiek, waar Nederland aan participeert.
De toekomst van MSN taal is lastig in te schatten omdat dit de eerste keer in de geschiedenis is dat we te maken hebben met een geschreven jongerentaal en die ook nog eens internationaal enorm veel gebruikers kent. Het staat vast dat deze taal
voorlopig nog wel blijft bestaan, hij zal evalueren en misschien meer invloeden van Engels ondervinden.
Maar er zijn ook mensen die fel tegen het gebruik van MSN taal zijn. Ze vinden MSN taal een verloedering van het
Nederlands maar voorspellingen zoals “Internetters zullen op de den duur geen onderscheid meer kunnen maken tussen de SMS-,MSN- en de Nederlandse taal” vind ik persoonlijk onzin. Ik denk dat de kracht van de huidige jongeren juist ligt dat ze prima verschillende talen naast elkaar kunnen gebruiken. Daarnaast denk ik dat MSN best een positief effect kan hebben op jongeren.
Ze leren op een andere manier kijken naar taal en worden zo gestimuleerd tot nieuwe denkwijzen over bestaande
processen. Er word vaak geklaagd dat jongeren zo weinig lezen en schrijven, maar met de komst van MSN word er meer gelezen en geschreven dan ooit tevoren. Daarnaast is MSN
taal een perfect manier om aantekeningen te maken in bijvoorbeeld een hoorcollege omdat ze ontzettend snel opgeschreven kunnen worden. MSN taal is momenteel gewoon het stenoschrift van de 20ste eeuw!
Bronnenlijst Boeken
Driel, Hans van (2005)
Digitaal communiceren
Uitgeverij Boom
Baron S, Naomi (2005)
Instant Messaging and the Future of Language
Daniëls, Wim (2009)
SMS & MSN
Uitgeverij Het Spectrum Daniëls, Wim (2006)
Drop je lyrics
Uitgeverij Het Spectrum Hilgers, Louis (2006)
SMS taal – ZKWRDNBK
Uitgeverij Allmedia
Oosterbaan, Wanda (2006)
Een leesbare scriptie, gids voor het schrijven van scripties, essays en papers
Prometheus / NRC Handelsblad Padmos, Bram (2001)
De scriptiesupporter, een doeltreffende aanpak van je scriptie
Uitgeverij Maklu
Artikelen
Taalverloedering door BreezaH-taal?
Olaf van Miltenburg www.Hcc.nl
Nieuwe taal is kort en snel
Gonny ten Haaft www.Trouw.nl
MSN taal ziet eruit als taalverloedering. Is dat terecht?
Basisschool de Vendelier www.skpoh.nl
Zorgen over taalverloedering door MSN
www.mijnkindonline.nl
Schrijven niet slechter door MSN www.kennislink.nl
Jongeren gebruiken taal anders
Nederlands nog altijd populair onder jongeren
Nederlandse Taalunie www.taalunieversum.nl
SMS-taal: gebruiken in reclame?
Carel van Wijk en Hanny den Ouden www.molblog.nl
Websites
Gebruik MSN Messenger in kaart gebracht
http://www.marketingfacts.nl/berichten/gebruik_msn_messenger_in_kaart_gebracht/ Taalpuristen gaan op zoek naar verloedering van de Nederlandse taal
http://www.taalpuristen.nl
Feiten en cijfers over het gebruik van MSN
http://www.marketingfacts.nl/berichten/hoe_succesvol_is_msn_in_nederland/ Microsoft advertentiepagina
http://advertising.microsoft.com/nederland/messenger Werking t9 SMS
http://nl.wikipedia.org/wiki/T9 Over straattaal en de oorsprong daarvan http://nl.wikipedia.org/wiki/Straattaal
Bijlage.
De kenmerken van MSN taal op een rijtje gezet.
1. Het gebruik van ‘k’ in plaats van ‘ik’ - kga ook mee.
2. Het schrijven van ‘g’ in plaats van ‘ch’ - sgool, laggen, egt.
3. Het gebruiken van ‘x’ in plaats van ‘ks’ - sex, nix, strax.
4. Het weglaten van ‘en’ aan het einde van werkwoorden en vervangen door ‘uh’ of ‘ûh’ - werkuh, luisterûn.
5. Het schrijven van ‘eau’ in plaats van ‘o’ - auteau, feauteaus.
6. Het willekeurig gebruiken van hoofdletters op elke denkbare plaats in een zin - BeDanKt, geWELdiG, lAngS de LijN.
7. Het vervangen van een ‘z’ door een ‘s’ of andersom -o fso (ofzo), pazop (pas op).
8. Het herhalen van bepaalde letters - Laterzzzz, Vettttig, langggg, kusjjjj. 9. Het gebruik van emoticons of smileys - , ©, , , ^^
10. Het gebruik van ‘me’ of ‘muh’ in plaats van ‘mijn’ - Me vader, muh fietz
11. Het gebruik van ‘y’ in plaats van ‘ij’ - Wy zyn so bly!
12. Het uitbreiden, versieren of overdrijven van hun eigen naam waarmee hun bericht word aangekondigd.
- Pro.Qz +=- Onverslagen, km ht maar halen!
Verschillende soorten (digitale) jongerentalen.
SMS taal.
De taal die zich kenmerkt door extreme afkortingen en het weglaten van klinkers om woorden zo kort mogelijk te maken. Ontstaan uit de beperking dat SMSjes 160 tekens lang mochten zijn en jongeren moesten improviseren om een boodschap over te brengen met zo min mogelijk gebruikte tekens.
Voorbeelden:
pr8ig – prachtig brljnt – briljant
cu tnght – see you tonight – zie je vanavond ntb – not to break – niet te breken
BreezaH taal.
Taal die inmiddels minder voorkomt bij jongeren en kenmerkt zich door middel van het verlengen van woorden en het overmatig gebruik van hoofdletters. Niet om daar de nadruk op te leggen maar om de tekst artistieker op te maken. Daarnaast staat de taal bekend om alle Algemeen Beschaafd Nederlands regels aan de laars te lappen en word er, meer nog dan bij andere nieuwe communicatievormen niet gelet op correcte spelling/zinsbouw.
Voorbeelden:
LeUkUh jOnGuHz gEzOgT = Leuke jongens gezocht. DiE LerAAr iz NieT gEuk Joh!h = Die leraar is niet gek hoor.
Leetspeak.
Taal die voornamelijk gebruikt word door gamers en computergebruikers maar ook overgenomen word door jongeren die nieuwe media gebruiken. Kenmerkt zich voornamelijk door het numerieke stelsel te vermengen met het alfabetische. Het schuwt zich niet om naast cijfers en letters ook leestekens en andere hulptekens te gebruiken om letters of woorden te creëren. Daarnaast word deze taal vaak in het Engels geschreven.
Voorbeelden:
I 0w|\|3d u 7|-|3r3 – I owned you there – Ik vernederde je daar.
g2g, d0g |\|33d5 t0 w41k – Got to go, dog needs to walk – Ik moet gaan, hond moet uitgelaten worden.
Straattaal.
Straattaal is de mengtaal die jongeren van
verschillende culturele en sociale achtergronden in
Voorbeelden:
Faka, had je die fittie kezien om die jonko, dat was XLVI
het dagelijks leven spreken op school en op straat. Niet alle straattaalsprekers behoren tot dezelfde groep of subcultuur. Voor straattaal geldt, net als voor jongerentaal, dat het niet toegeschreven kan worden aan een specifieke en afgebakende groep jongeren. De straattaal bestaat niet. Straattaal kenmerkt zich door de afwezigheid van grammatica en correcte spelling en leent veel woorden uit het Papiamento, Turks, Marokkaans en Engels.
lauw! – Hoe gaat het, had je die ruzie gezien om die joint, dat was leuk!
check die Merry - moet je die Mercedes eens zien.
Emoticons.
Emoticons zijn emoties en symbolen weergegeven door een combinatie van letters, cijfers en/of leestekens. Emoticons worden ook wel smileys genoemd omdat veel van deze emoties een smileyface of gezicht moeten voorstellen. Wordt enorm veel gebruikt op MSN om een gevoel of waarde van een zin aan te geven.
Voorbeelden: :-) :) =) - blij :D :’D xD - lachen :O - :Ø - =0 - verbaasd >( - :@ - >=@ - boos :$ - =$ - verlegen XLVII
