Identiteit, psychose & herstel

(1)

Identiteit, psychose &

herstel

Dr. Lisette van der Meer Universitair docent

Klinische & ontwikkelingsneuropsychologie Rijksuniversiteit Groningen

Senior-onderzoeker Cluster ART

Lentis, Zuidlaren

(2)

Wie bent u?

Ik ben...

(3)

François de Waal, Psychosenet 27-8-2021

(4)

Identiteitsontwikkeling

Exploratie

Ontdekken & overwegen van mogelijkheden

Binding

Mate van binding aan bijbehorende waarden, rollen etc.

Erikson, Identity, youth & crisis, 1968

(5)

Theorieën identiteitsontwikkeling

Stadia benadering Dual cycle modellen

Narratieve benaderingen

Proces benaderingen

(6)

Onder- scheidend-

heid

Continuïteit Coherentie

Dimensies van identiteit

Pasupathi, 2014 J. Pers. Dis

(7)

Onderscheidendheid & gezondheid

Van Doeselaar e.a. 2018, European Psychologist

Onderscheidendheid Psychosociaal

Functioneren

(8)

Coherentie & gezondheid

Adaptatie Fragmentatie

psychosociaal

functioneren depressie

& angst

Conflicten tussen identiteiten

Meer coherentie

(9)

Continuïteit & gezondheid

Identiteits- zekerheid

depressie

& angst

Meer ‘binding’

Psychosociaal functioneren Welzijn & levens-

tevredenheid

Negatief affect Eigenwaarde

(10)

(11)

Social Identity Theory

Self

Categorisation Theory

Social Identity Approach (SIA)

Bv. Haslam e.a. 2010 in Rediscovering Social Identity

(12)

Sociale

Categorisatie Sociale

Identificatie Sociale

Vergelijking

Social Identity Approach (SIA)

(13)

Social Identity Model of Identity Change

(SIMIC)

Bv. Haslam e.a. (2009) Neuropsychological Rehabilitation

(14)

Social Identity Model of Identity Change

(SIMIC)

Psychose

Sociale terugtrekking / uitsluiting Verlies van werk / vrienden

Ziekte-identiteit Exploreren

Zelf-reflectie (vd Meer e.a. 2011)

Theory of Mind (Van Neerven e.a. 2021) Zelf-ander onderscheid (Prikken e.a. 2015)

(15)

Persoonlijke groei

(8)

Veranderd cognitief functioneren

(11)

Kenmerk van psychose

(16)

Geïnternaliseerd stigma (25)

Verloren rollen en relaties (34)

Conneely e.a. 2021, Schizophrenia Bulletin

Identiteitsverandering

in psychose als

(16)

(17)

The CHIME framework of personal recovery

Leamy e.a. , 2011

(18)

Rehabilitatie interventies

Dit Ben Ik (DBI)

(19)

User centered design proces: ontwerp criteria

1. Simpel en intuitief zijn

2. Gebruik maken van een groepsproces 3. Focussen op iemands sterke kanten

4. De levensdomeinen werk, sociaal contact, wonen, vrije tijd en gezondheid bevatten 5. Leren door middel van ervaringen bevorderen

6. Gelijkheid stimuleren

7. Rekening houden met de uniciteit van mensen 8. Het thema (zelf)stigma behandelen

Van der Meer e a., 2021 Frontiers in Psychiatry

(20)

(21)

Dit Ben Ik

& SIMIC

(22)

DBI – kleine kwalitatieve pilot studie

• 6 cliënten met een EPA (terrein, BW)

• Identiteit (her)ontdekt?

• Niet iedereen, maar wel

• Reflectie op het verleden

• Emotioneel geraakt door activiteiten/ervaringen

• Iets nieuws geleerd over zichzelf

• Verduidelijking van identiteit

• Veranderingen in de relatie (cliënten & begeleiders)

• Cliënten & begeleiders leren nieuwe dingen over elkaar

• Maar ook: implementatie is lastig

Van der Meer e a., 2021 Frontiers in Psychiatry

(23)

Wie bent u?

(24)

Jaap is…

(25)

Lisette

Van der Meer Charlotte

Wunderink Michelle

Van Dam Leonie

Bais Ellen

Meijer Elske

Kronemeijer Ellie

Van Setten Anika Poppe

L.van.der.meer@rug.nl www.gripresearch.nl