Het Vrije-Tijd-Spel
OO-camp: ondersteuning aan ouders van jongeren
30 november 2015
Christof Leyssens
1. WAT?
• = Laagdrempelige spelmethode voor anders- & Nederlandstalige ouders met kinderen (3- 18j.); in de praktijk vaak ouders uit kansengroepen
• Zowel ouders als organisaties informeren over- & sensibiliseren voor het belang v/e zinvolle vrijetijdsbesteding (voor kinderen & ouders)
• Spelenderwijs inzicht krijgen in vrije tijd, het vrijetijdslandschap, de ≠ mogelijkheden (los, georganiseerd of anders georganiseerd verband) & de daaraan gekoppelde verwachtingen of engagementen
2. WAAROM? - Algemeen
• Vrije tijd als 3de opvoedingsmilieu (naast het gezin & de school)
een goede samenwerking tussen de 3 milieus is van groot belang voor de opvoeding v/h kind!
• Vrije tijd = belangrijk voor de ontwikkeling van alle kinderen
niet alle ouders zich hiervan bewust, overtuigd of voldoende aandacht aan besteden… MAAR daarom niet minder begaan met hun kinderen!!
mogelijke verklaring = achtergrond & leefwereld v/d ouders (opvoeding, referentiekader, SES, …):
* vroeger zelf weinig ervaring en/of kansen gehad m.b.t. vrijetijdsaanbod
* ervaren van verschillende drempels (financieel, praktisch, psychologisch, …)
* …
2. WAAROM? – Nood (a)
• VT-spel = resultaat v/e aantal jaren veldwerk
- Ontstaan uit de verschillende signalen van o.a. 2 projecten:
Mankracht & Zonen (Borgerhout, 2001-2004)
( http://www.riso-antwerpen.be/uploads/documenten/mankrachtenzonen.pdf )
Downtown (Het Kiel, 2005-2007)
- Signalen/leerpunten:
vaak kinderen & jongeren uit kansarme milieus die rondhangen op straat in hun vrije tijd
ouders delen dezelfde bekommernis over vrije tijd: hun kinderen hangen teveel rond op straat (vrije tijd eerder negatieve connotatie!)
ouders weten niet goed wat vrije tijd inhoudt of geven het een andere invulling (wat vaak leidt tot een beeld dat niet strookt met de realiteit)
bv. De sportclub vergelijken met een school: trainers zijn professioneel betaalde krachten & er is een bus voor het vervoer naar de wedstrijden. Dat beeld leidt tot een verkeerde inschatting over de engagementen van ouders & dus tot misverstanden!
2. WAAROM? – Nood (b)
perceptie v ouders: school VS vrije tijd (i.pv. en/en)
*opvoeding draait om school (vrije tijd als opvoedingsmilieu)
*vrije tijd = tijdverlies voor huiswerk
kinderen & ouders hebben weinig of geen ervaring met-, zicht op- of toegang tot het georganiseerde vrijetijdsaanbod
sport- & vrijetijdsactoren moeten drempelverlagend werken (kloof): toegankelijk maken v/d werking & van versnipperd & moeilijk bereikbare informatie over het vrijetijdsaanbod
- Conclusie:
nood aan sensibilisering & informatie op maat
nood aan een methodiek om op een gestructureerde manier te werken rond vrije tijd
van individuele aanpak naar groepsbenadering
3a. MET WIE?
• De Schoolbrug als bevoorrechte partner in het uitwerken & verder verfijnen v/d methodiek
organisatie die scholen versterkt in hun contact met ouders & jongeren
KAAP-project: werken aan ouderbetrokkenheid & taalvaardigheid (2x/week anderstalige ouders in groep over schoolse & andere thema’s spreken)
• V/e statische infosessie vrije tijd (1-richting) naar een dynamische & interactieve spelvorm
(Powerpointslides met pictogrammen & kernwoorden)
6 pionnen
13 vraagkaarten 20 doe-kaarten
3b. VOOR WIE?
• Onderwijs (scholen, Basiseducatie, studenten lerarenopleiding lichamelijke opvoeding)
• Sociale organisaties (Samenlevingsopbouw)
• Vrijetijdsorganisaties
• Armoedeorganisaties
• Jeugdwelzijnswerk
• …
Iedereen die in contact komt met ouders & op een laagdrempelige manier wil werken rond vrije tijd (& opvoeding)!
4a. HOE? - Uitvoering
• Spelenderwijs & interactief in groep
• Dialoog & ervaringsuitwisseling v/d ouders centraal
• Ouders leren van elkaar, leren elkaar op een andere
manier kennen, versterken elkaar in hun rol als ouder…
4b. HOE? - Essentieel
• Veiligheid en vertrouwen
aanwezigheid v/e vertrouwenspersoon v/d groep creëert veiligheid & stelt deelnemers vanaf begin gerust
• Begeleidersstijl
open, positieve & flexibele houding
geduld hebben, aanpassen aan (taal)niveau v/d groep
humor & interactie
gesprek sturen & bewaken dat iedereen aan bod komt
• Samenwerking & afstemming tss begeleider(s) en organisator/verantwoordelijke v/d groep
op voorhand zoveel mogelijk informatie over groepsprofiel (grootte, vrouw-man, leeftijd & interesses v/d kinderen & ouders, noden, vragen, behoeften , …) verkrijgen
laat toe om nog meer op maat te werken (doelgericht informatie verzamelen, prioriteiten bepalen door bvb. volgorde v/d vragen aan te passen)
5. MEERWAARDE/INNOVATIE?
• Verhoogde aandacht voor het thema vrije tijd
positieve evolutie: Brede school-concept, initiatieven zoals Multimove, SVS, samenwerkingen tussen vrijetijdsorganisaties & scholen, …
vanuit de scholen & het beleid meer aandacht voor het belang v/e zinvolle vrijetijdsbesteding & vrije tijd als 3de opvoedingsmilieu
• Ervaringsgericht leren
vanuit zichzelf & in dialoog met anderen leren over vrije tijd
ouders beter geïnformeerd over- en voorbereid op het vrijetijdslandschap
werken aan taalvaardigheid
• Onderwerp v/h VT-spel is vrije tijd maar gesprekken gaan vaak verder of breder dan vrije tijd
linken met gezonde voeding
linken met opvoeding (straffen & belonen, grenzen stellen, vanaf welke leeftijd mogen kinderen buiten spelen, …)
…
6. HEDEN & TOEKOMST
• Jaarlijkse sessies i.s.m. De Schoolbrug (en op vraag van andere organisaties)
• Annexversie in ontwikkeling (ouders met jongeren in secundair onderwijs)
leeftijdscategorie 3 tot 18jaar te ruim
ouders met jongeren (12-18 jaar) hebben andere vragen, noden & behoeften dan ouders met kinderen (3-11 jaar) dus andere thema’s aan bod laten komen:
*uitgaan: vanaf welke leeftijd, hoe laat thuis, drugs & alcohol, …
*multimedia: omgaan met social media, games, internet, …
*…
gepland voor 2016!
