KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019
Kompas
Monitor 2018
Drechtsteden op koers
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Inleiding
Voor u ligt het Kompas, het document waarin we trends en ontwikkelingen aan de hand van overzichtelijke grafieken in beeld brengen. Jaarlijks bieden we u dit Kompas aan om te benutten als achtergrondinformatie bij uw bespreking en beoordeling van inhoudelijke ambitiedocumenten.
Het vorige Kompas was gebaseerd op de doelstelling van het regionaal Meerjarenprogramma 2014- 2018. Vorig jaar heeft de Drechtraad de Groeiagenda Drechtsteden vastgesteld, waarin de focus ligt op goede bereikbaarheid, goed wonen, goed werken en de energietransitie. De focus die we met de Groeiagenda hebben aangebracht, vertalen we ook naar dit Kompas. Dit betekent een iets andere opzet van het Kompas dan u vorig jaar ontving. Met de nieuwe aanpak van de Groeiagenda is immers ook afgestapt van de gedetailleerde doelstellingen zoals die in de vorige periode waren geformuleerd met de daaraan gekoppelde grote hoeveelheid aan indicatoren. De focus ligt nu op de 4 hoofddoelstellingen van de Groeiagenda: goed werken, goed wonen, goede bereikbaarheid en de energietransitie.
Dit is het laatste Kompas dat u via het Drechtstedenbestuur ontvangt. In het kader van het traject Toekomst Regionale Samenwerking is besloten dat het Drechtstedenbestuur niet langer verantwoordelijk is voor bovenlokale beleidsvorming in het ruimtelijk-economisch domein. De zeven raden en colleges worden meer in positie gebracht en via de bestuurlijke werkgroepen vind sturing en verantwoording plaats naar de lokale besturen en wordt de Drechtraad geïnformeerd op de hoofdlijnen van het beleid.
Inhoud Kompas
In deel A vindt u een overzicht van de bestuurlijke doelen zoals opgenomen in de Groeiagenda Drechtsteden 2030 en de daaraan gekoppelde indicatoren die inzicht geven in relevante ontwikkelingen en trends.
In deel B. vindt u alle indicatoren in één overzicht. U vindt op onderdelen ook een vergelijking met landelijke of provinciale ontwikkelingen. De belangrijkste bevindingen worden ook in tekst toegelicht/samengevat.
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019
A. Ambities en inzet Groeiagenda Drechtsteden 2030
Inmiddels twee jaar geleden heeft het Drechtstedenbestuur de Groeiagenda overhandigd aan Gedeputeerde Staten als basis voor concretisering en intensivering van de samenwerking. Dit bod was tot stand gekomen in een gezamenlijk traject waarin alle colleges hun bijdrage hebben geleverd en de urgentie is onderschreven om met meer focus en meer daadkracht aan de slag te gaan met de opgaven op ruimtelijk-economisch gebied.
Een klein jaar geleden is de Groeiagenda bijna unaniem in de Drechtraad vastgesteld als gezamenlijk ambitiedocument voor dit gebied en onlangs hebben ook alle lokale raden, bij besluitvorming over de 'Toekomst Regionale Samenwerking' bekrachtigd dat dit koersdocument basis is en blijft voor de bovenlokale inzet.
Hieronder wordt de inzet op hoofdlijnen beschreven. Binnen de opgaven wordt continu meebewogen met dat wat nodig is. Er wordt koersvast gewerkt maar wel met een aanpak die adaptief is,
meebeweegt met kansen, ontwikkelingen en afgestemd is op wat ook onze partners nodig hebben en van ons verwachten.
De vier opgavelijnen worden in zelfstandige teams, onder bestuurlijke en ambtelijke aansturing, uitgevoerd maar staan uiteraard niet los van elkaar. De Groeiagenda is een integrale agenda en we zorgen er met elkaar voor dat die integraliteit niet uit het oog wordt verloren. Met de vaststelling van de nieuwe tekst van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden per 1 januari 2020 vervallen de huidige hieronder beschreven taken van het Drechtstedenbestuur op het ruimtelijk-economisch domein en worden deze gecoördineerd vanuit de vier bestuurlijke werkgroepen. Kaderstelling c.q.
besluitvorming vindt plaats in de afzonderlijke gemeenten.
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019
B. indicatoren
Bij elke opgave zijn de meest passende indicatoren gebruikt. Daarbij is zoveel als mogelijk 1-1 2019 als peildatum gebruikt. Sommige gegevens kennen een andere peildatum, omdat geen actuele cijfers beschikbaar waren. Waar relevant wordt een vergelijking gemaakt met cijfers op provinciaal en landelijk niveau om te zien of en hoe de Drechtsteden daarvan afwijken.
Algemeen Aantal inwoners Inwonergroei
Bevolkingsontwikkeling (aard) Leeftijdsopbouw
Werken
Ontwikkeling aantal banen
Ontwikkeling aantal vestigingen (bedrijven) Aantal startende ondernemingen
Omvang beroepsbevolking/groei
Verdeling studenten over onderwijssoort Werkloosheid
Bereikbaarheid
Aantal passagiers waterbus Plaats in top 50 files
Wonen
Ontwikkeling aantal woningen
Ontwikkeling aantal nieuwbouwwoningen Verhouding koop-huur
Ontwikkeling gemiddelde woningprijs
Energietransitie
Gemiddeld gasverbruik woningen Gemiddeld elektriciteitsverbruik Energielabels woningen
Aantal woningen met zonnepanelen
Aantal geregistreerde elektrische personenvoertuigen Aantal publieke oplaadpalen
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Algemeen
Het aantal inwoners van onze regio groeit, maar deze groei blijft wel achter bij de gemiddelde groei in onze provincie en bij de landelijke groei. Gemiddelde groei van de regio per jaar is ongeveer 0,2%, zo'n kleine 600 inwoners per jaar.
De inwonergroei is grotendeels het gevolg van een positief geboortesaldo, ongeveer de helft van de groei van het aantal inwoners. De groei door nieuwe inwoners, enerzijds vanuit een andere gemeente (saldo vestiging), anderszijds door immigratie varieert de afgelopen jaren flink en verschilt ook zeer per gemeente.
Wat betreft groei door verhuizing vanuit een andere gemeente zijn er in 2018 drie gemeenten met een positief saldo (Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht en Zwijndrecht. Vanuit de andere gemeenten verhuizen er meer inwoners dan dat er bijkomen.
De leeftijdsopbouw in deze regio wijkt licht af van die in de provincie en landelijk. De leeftijdscategorie 15-45 jaar is hier minder aanwezig. Mogelijk heeft dit te maken met het ontbreken van voldoende en passend hoger onderwijs en het na de studie niet (direct) terugverhuizen naar deze regio.
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Werken
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Het aantal bedrijven en banen in de Drechtsteden is toegenomen maar de groei blijft achter bij de landelijke groeicijfers. De werkloosheid neemt af maar ook die afname gaat iets langzamer dan gemiddeld in Nederland. We zien een grote mismatch tussen wat bedrijven in deze regio nodig hebben en het beschikbare personeel. We hebben in deze regio een tekort aan HBO-opgeleid personeel. Dit is uiteraard mede te verklaren door het ontbreken van voldoende en passend HBO- onderwijs in deze regio. Studenten trekken weg naar andere steden om de opleiding te volgen en komen vaak niet meer terug naar deze regio. Ook het gebrek aan passende woningen heeft daar effect een negatief effect op.
Bereikbaarheid
De (auto)bereikbaarheid van onze regio staat onder druk. In 2018 kwamen onze knelpunten op de A15 en A16 vijf maal terug in de file top 50. Oplossingen moeten worden gezocht in alternatieve vervoersmodaliteiten waarvan de Waterbus een van de belangrijke middelen is voor verplaatsing binnen de regio. De passagiersaantallen van de waterbus zijn na een afname in de afgelopen jaren weer flink gegroeid.
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Wonen
Onze woningproductie blijft fors achter bij de gemiddelde groei in Nederland. Er is een grote opgave om de ambitie van 25.000 nieuwe woningen in deze regio te realiseren. Daarbij is ook de prijsklasse van de nieuwe woningen relevant. De gemiddelde woningprijs ligt op dit moment meer dan € 40.000 lager dan gemiddeld in Nederland. Woningzoekenden kunnen in deze regio niet altijd vinden wat ze zoeken en dat lijkt zichtbaar te worden in het vertrekoverschot in een deel van onze gemeenten.
KOMPAS 2019 DRECHTSTEDEN OP KOERS AUGUSTUS 2019 Energietransitie
Wat betreft het gas- en energieverbruik van woningen scoort onze regio gunstiger dan de landelijke gemiddelden. Anderzijds is het effect van de achterblijvende bouwproductie terug te zien in de verdeling van energielabels: onze voorraad is ouder en kent minder A en B labels dan elders in het land.
