Alice
Sara Ott
&
Hakan
Demirel
piano Alice Sara Ott architect & digitale kunstinstallatie Hakan Demirel productiemanager voor live concerten Clemens Malinowski productie
19:4 Architects stars (night):
Ahmet Dogu Ipek (125 cm x 360 cm, Oost- Indische inkt en geschraapt katoenpapier, 2017), met dank aan Vehbi Koc Foundation Contemporary Art Collection, Istanbul ontwerp jurk
Sonia Trinkl foto credits Pascal Albandopulos
Met bijzondere dank aan Ortwin Moreau
voor het stemmen en het onderhoud van de concertvleugels van DE SINGEL.
Moreau Pianoservice / Kapucinessenstraat 32 / 2000 Antwerpen / +32 (0)486 83 63 98 moreau-pianoservice.be
ECHOES OF LIFE
IN THE BEGINNING WAS
Francesco Tristano (°1981): In The Beginning Was
Frédéric Chopin (1810-1849): Uit de ‘24 Préludes, opus 28’:
nrs 1-4
INFANT REBELLION
György Ligeti (1923-2006): Uit ‘Musica Ricercata’:
I. Sostenuto
Frédéric Chopin: Uit de ‘24 Préludes, opus 28’: nrs 5-9 WHEN THE GRASS WAS GREENER
Nino Rota (1911-1979): Wals
Frédéric Chopin: Uit de ‘24 Préludes, opus 28’: nrs 10-15 NO ROADMAP TO ADULTHOOD
Chilly Gonzales (°1972): Prelude in Cis-majeur
Frédéric Chopin: Uit de ‘24 Préludes, opus 28’: nrs 16-18 IDENTITY
Toru Takemitsu (1930-1996): Litany I. Adagio
Frédéric Chopin: Uit de ‘24 Préludes, opus 28’: nrs 19-20 A PATH TO WHERE
Arvo Pärt (°1935): Für Alina
Frédéric Chopin: Uit de ‘24 Préludes, opus 28’: nrs 21-24 LULLABY TO ETERNITY
Alice Sara Ott (°1988): Lullaby To Eternity
(op fragmenten van ‘Lacrimosa’ uit het Requiem van W.A.
Mozart)
do 20 jan 2022
Grote podia / Blauwe zaal 20:00 / er is geen pauze einde ca. 21:10
teksten programmaboekje Alice Sara Ott, vertaald door
Farah El Morabet Gelieve je GSM uit te schakelen & geen foto’s of video’s te maken.
ECHOES OF LIFE
Echoes Of Life is een muzikale en visuele reis die niet alleen weerspiegelt welke gedachten en persoonlijke momenten mijn leven blijven beïnvloeden, maar ook in beeld brengt hoe ik mijn rol als klassiek musicus vandaag de dag zie en hoe ik mijn artistieke horizon wil verbreden.
De dimensies en mogelijkheden om onszelf artistiek uit te drukken en aansluiting te zoeken bij andere kunstvormen hebben me altijd al gefascineerd. Met dit project maak ik de lang gekoesterde droom waar om de werelden van muziek en architectuur te combineren. Door de samenwerking met architect Hakan Demirel krijgt Echoes Of Life een fysieke dimensie en wordt het een visueel verhaal. Hoewel Hakan en ik veel bewondering hadden voor elkaars werk, wisten we tijdens onze eerste ontmoeting niet hoe de versmelting van onze twee kunstvormen er in werkelijkheid zou uitzien. Na vele urenlange gesprekken en een intensieve uitwisseling van gedachten en ideeën begon onze gezamenlijke visie en droom vorm te krijgen.
De muziek in dit programma wordt vergezeld door een digitale video-installatie die Hakan ontworpen heeft als architectonische weerspiegeling van het verhaal. Ze leeft en ademt samen met het veranderende organisme dat klank is en neemt ons mee op een virtuele reis door de microkosmos van Echoes Of Life.
Zelf groeide ik op met een muziekopleiding waarin het hoogste doel eruit bestond om het uitgebreide klassieke, muzikale erfgoed te bestuderen en traditionele uitvoeringspraktijken in stand te houden.
Hoewel ik in meerdere opzichten dankbaar ben voor de strikte discipline die mijn
leerkrachten me bijbrachten en ik jarenlang dezelfde waarden koesterde, besef ik dat er weinig ruimte of aanmoediging was om klassieke muziek te verkennen in de context van onze tijd.
Voor mij is muziek een van de intiemste, eerlijkste en krachtigste uitdrukkingsvormen die mensen kunnen delen. En hoewel ik altijd een passie zal hebben voor het rijke erfgoed aan klassieke muziek, was ik er getuige van hoe een bepaalde stereotiepe opleiding en decorum leidden tot kunstmatige exclusiviteit en uitsluiting en tot een kloof tussen mensen op basis van leeftijd en klasse.
Wat is dus mijn rol en verantwoordelijkheid als klassiek musicus vandaag de dag? Het overgrote deel van het repertoire dat ik speel, is vele decennia en eeuwen geleden geschreven, en hoewel ik de originele partituur niet verander, interpreteer ik ze en heb ik de unieke kans om deze muziek in het hier en nu te plaatsen.
Wanneer ik aan de componisten denk van wie we de muziek zo hoog aanschrijven, dan hebben ze de grenzen van muziek en al wat muziek omringt altijd getrotseerd, opnieuw gedefinieerd en verlegd. Waarom zouden we niet precies hetzelfde doen? Waarom zouden we hun muziek en geest niet met de tijd laten meegaan, in plaats van vervlogen tradities en beperkingen aan te hangen en te reproduceren?
We kunnen nadenken over het verleden, het verleden zelfs met ons meedragen, maar we kunnen het niet herscheppen, omdat onze ziens- en denkwijze en ervaringen verbonden zijn met het heden. Door de snelheid waarmee we communiceren en consumeren, leven we in een tijdperk waarin we onze
© Pascal Albandopulos
Francesco schreef een stuk met de titel In The Beginning Was en voor mij vertegenwoordigt deze nieuwe compositie de geest van onze tijd. De soundtrack is een verwijzing naar het verleden, vertegenwoordigt het heden en brengt ons naar de toekomst.
INFANT REBELLION
György Ligeti, Musica Ricercata I
Mijn eigen grenzen verleggen en het geduld van mijn ouders op de proef stellen waren typerend voor een cruciale periode in mijn jeugd.
Dit eerste stuk van György Ligeti’s Musica Ricercata omvat steeds dezelfde noot in verschillende octaven en met uiteenlopende tijdsintervallen. Het doet me denken aan de tijd toen ik nog maar net het woord “nee”
had ontdekt, één enkele lettergreep die me een gevoel van onafhankelijkheid en macht gaf. Een klein woord met oneindig veel betekenissen.
Mijn kinderlijke rebellie eindigde toen ik
“nee” leerde vervangen door “ja”. En in Ligeti‘s stuk is het pas de allerlaatste noot die een nieuwe toon zet.
WHEN THE GRASS WAS GREENER
Nino Rota, Wals The grass was greener The light was brighter The taste was sweeter The nights of wonder...
High Hopes van Pink Floyd is een liedje waarop ik dol was in mijn tienerjaren, een tijd waarin ik de wereld nog altijd naïef en
onbevreesd door een roze bril zag en alles gewoon romantiseerde. In diezelfde tijd werd ik ook verliefd op films van Federico Fellini en Luchino Visconti en luisterde ik urenlang naar muziek van componist Nino Rota.
Toen ik onlangs Rota’s Wals ontdekte, maakte dat me nostalgisch naar die tijd in mijn leven. En toen ik hem voor het eerst hoorde, dacht ik per vergissing dat het om een stuk van Chopin ging. De manier waarop de melodieën, ornamenten en toonladders van Rota’s Wals versmelten met Chopins Préludes
…
Het lijkt wel alsof het altijd zo voorbestemd was.
NO ROADMAP TO ADULTHOOD
Chilly Gonzales, Prelude in Cis
Als jonge twintiger was ik heel vaak onderweg en ontdekte ik landen en plaatsen waar ik nooit eerder was geweest. Geleidelijk aan ging ik de dingen anders zien en hoewel elke stap met nieuwsgierigheid gepaard ging, begon ik grotere tegenvallers en obstakels te ervaren. Ik leerde aanvaarden dat mislukking en de daarmee gepaard gaande angst onvermijdelijke metgezellen zijn.
In die tijd ging ik ook verlangen naar de plek en mensen uit mijn jeugd, ook al besefte ik dat ze deel uitmaakten van een periode in mijn leven die ik stilaan achter me liet.
Toen ik terugdacht aan die tijd kwam de Prelude in Cis van Chilly Gonzales in me op.
Deze prelude is niet alleen een echo van de muziek aan het begin van dit album, maar vormt ook het einde van een hoofdstuk.
Iets met dezelfde oorsprong neemt nu een andere vorm aan.
maatschappelijke waarden, percepties en eisen voortdurend herdefiniëren. Als gevolg hiervan zijn we voortdurend blootgesteld aan het gevaar van fragmentatie en isolement.
Muziek versterkt onze samenhorigheid, stimuleert maatschappelijk bewustzijn en inclusiviteit en kan alleen bestaan in gemeenschapsverband. We moeten vrij kiezen hoe we ons met muziek identificeren en welke band we ermee aangaan.
Hoewel een prelude tot de 19e eeuw een proloog of inleiding tot het hoofdwerk vormde, stelde Frédéric Chopin met zijn Préludes opus 28 een verzameling van 24 afzonderlijke karakterstukken samen. Ze verschillen sterk van elkaar, maar vormen samen toch een complex opus. Voor mij zijn ze een afspiegeling van het leven dat aanvoelt als een reeks Préludes: een verzameling momenten die allemaal op een of andere manier verbonden zijn. De ene stap leidt tot de volgende, soms lopen we sneller, soms langzamer, andere keren in een cirkel en bij momenten loopt het spoor dood en moeten we rechtsomkeert maken. Het einde van het ene hoofdstuk is altijd het begin van een ander. En net zoals in het leven stuiten we op onverwachte obstakels, struikelen we en belanden misschien op een nieuw, onbekend pad.
Voor dit album heb ik zeven hedendaagse composities uitgekozen, en in combinatie met de Préludes belichamen ze persoonlijke ervaringen en gedachten die mijn leven tot dusver richting gegeven en gevormd hebben. Toen ik voor het eerst met dit idee experimenteerde, verwachtte ik niet wat het emotioneel voor me zou gaan betekenen en wat het me op muzikaal vlak zou bijbrengen.
Ik herinner me het moment waarop ik de volledige compilatie voor het eerst hoorde en besefte dat de hedendaagse werken bevestigen hoe modern, gedurfd en tijdloos de Préludes van Chopin zijn.
We veranderen mettertijd, door de
uitdagingen waarmee we in onze samenleving en leefwereld worden geconfronteerd. Ook onze denkwijze en onze herinneringen veranderen. Deze verschuivingen in perceptie vergezellen ons van het verleden naar het heden en van het heden naar de toekomst.
Nieuwe vormen en betekenissen blijven in ons resoneren, als waren het echo’s van ons leven.
Ik wil graag ook mijn dankbaarheid betuigen aan mijn goede vriend, componist en pianist Francesco Tristano voor zijn compositie In The Beginning Was die hij voor dit project schreef, aan kunstenaar Ahmet Doğu İpek om bij te dragen met zijn werk Stars (Night), en aan modeontwerpster Sonia Trinkl om mijn outfit te creëren.
IN THE BEGINNING WAS
Francesco Tristano, In The Beginning Was Als jong kind was ik, voordat ik piano begon te spelen, geobsedeerd door legpuzzels en hoe met elk klein stukje dat zijn plaats vond het grotere plaatje zichtbaar werd. Toen ik uiteindelijk met piano begon, was de eerste componist die mijn hart veroverde Johann Sebastian Bach. Voor mij pasten de structuren van zijn muziek in elkaar zoals een puzzel: je begint met één lijn, één melodie, waaraan andere toegevoegd worden om uiteenlopende vormen, patronen en tonaliteiten op te bouwen.
Toen ik nadacht welk begin dit album nodig had, schreef ik Francesco Tristano aan, met wie ik al lange tijd muziek maak en die voor mij niet alleen een naaste vriend, maar als familie is. Ik vertelde hem dat ik op zoek was naar een echo uit mijn vroege kindertijd, terwijl er ook een link moest zijn met de Eerste Prélude van Chopin, geïnspireerd op Bachs Prelude in C-majeur.
© Pascal Albandopulos
IDENTITY
Tōru Takemitsu, Litany I
Componist Tōru Takemitsu verklaarde ooit:
“mijn keuze om me aan muziek te wijden wierp meer licht op mijn identiteit”. Ik sluit me hierbij aan. Want muziek is de enige omgeving waarin ik kan definiëren wie ik ben.
Ik weet ook hoe ik mezelf kan identificeren en definiëren buiten muziek om. Maar dat is complexer en het kostte me bijna drie decennia om daarin te slagen voor mezelf.
Mijn identiteit is niet afhankelijk van een nationaliteit.
Ze wordt niet bepaald door mijn vaders vaderland Duitsland, waar ik geboren ben en nog altijd woon.
Ze wordt niet bepaald door mijn moeders vaderland Japan, waar ik nooit heb geleefd.
Ze wordt niet bepaald door deze twee talen die ik van thuis uit spreek.
En dat is niet omdat ik geen band heb met hun mentaliteit en cultuur, maar omdat men me blijft categoriseren en als anders bestempelen door mijn uiterlijk.
“Waar kom je vandaan?
“Waar liggen jouw roots?”
Wat een onschuldige, goedbedoelde vraag kan lijken, is een vraag die ik al mijn hele leven hoor, soms meermaals per dag, en ze doet me twijfelen en brengt me in tweestrijd welke identiteit ik nu precies heb. Door deze vraag twijfel ik waar ik thuishoor en op welke manier. Telkens ik ze te horen krijg, word ik eraan herinnerd dat ik er blijkbaar niet uitzie alsof ik erbij hoor.
Als je me vraagt waar ik woon, heb ik een antwoord.
Als je me vraagt wat ik doe, heb ik een antwoord.
Als je me vraagt wat ik lekker vind, heb ik een antwoord.
Ik definieer mezelf op basis van hoe ik denk, hoe ik handel en hoe ik een band opbouw met mensen.
Dat maakt me tot wie ik ben.
A PATH TO WHERE
Arvo Pärt, Für Alina
Für Alina van Arvo Pärt associeer ik met een van de kwetsbaarste, gevoeligste momenten in mijn leven.
Vanaf de eerste keer dat ik als driejarige een piano hoorde, verlangde ik om piano te spelen.
Ik wilde musicus worden. Door de jaren heen heb ik zeker twijfels gehad en me onzeker gevoeld, maar het is nooit bij me opgekomen dat mijn levenspad in het teken van muziek in vraag gesteld zou worden.
Drie jaar geleden begon ik fysieke symptomen te krijgen die me verontrustten, omdat ze een effect hadden op mijn fijne motoriek en ik bang was dat ze mijn vermogen om te spelen zouden beïnvloeden. Na enkele maanden van onderzoeken, tests en een ziekenhuisverblijf werd uiteindelijk vastgesteld dat ik multiple sclerose had.
Op de dag waarop ik mijn diagnose kreeg, gaf ik een recital in mijn geboortestad München met het programma van mijn vorige album Nightfall. Middenin het concert, terwijl ik de Nocturne opus 48 in c van Frédéric Chopin speelde, begon mijn linkerarm gevoelloos en verkrampt aan te voelen waardoor ik de controle verloor.
Voor het eerst in mijn leven kon ik niet voortspelen. De tijd en ruimte op het podium leken te verstarren en dit moment, in associatie met de tonaliteit c-mineur, zal me altijd bijblijven.
Sindsdien zijn er twee jaren verstreken. Ik heb fantastische artsen gevonden, de behandeling slaat aan en momenteel ben ik symptoomvrij.
Op dit moment is multiple sclerose niet geneesbaar, maar ik kan met trots zeggen dat ik me op geen enkele manier beperkt voel door deze aandoening.
Uitzoeken hoe ik het vertrouwen in mezelf kon herwinnen was een intense reis. Ik leer nog altijd hoe ik met deze nieuwe situatie moet omgaan en de signalen van mijn lichaam moet lezen.
Het nieuwe, het onbekende benader je stap voor stap, met een zekere bedachtzaamheid.
Daarbij kijk je diep in jezelf om te luisteren, bewust na te denken.
Bewustwording is iets waarom onze geest en lichaam soms vragen.
Dit alles ligt voor mij helemaal vervat in Arvo Pärts kwetsbare, broze Für Alina.
LULLABY TO ETERNITY
Alice Sara Ott, Lullaby To Eternity (op fragmenten van Lacrimosa uit het Requiem van W.A. Mozart)
Chopins laatste Prélude begint en eindigt voorgoed in toorn en angst. Ik wilde een epiloog vinden die daar een antwoord op geeft. Die opener en minder definitief is.
W.A. Mozarts Lacrimosa maakt deel uit van zijn Requiem dat hij aan het einde van zijn leven componeerde, maar niet kon voltooien.
In deze muziek verandert sterfelijkheid in onsterfelijkheid en het eindige in het eeuwige.
In mijn arrangement weerklinken er echo’s hiervan in de verte. De bewerking is gevuld met open ruimtes.
Ruimtes waar onbeantwoorde vragen een plaats krijgen.
Alice Sara Ott werd in 1988 in München geboren al dochter van een Duitse vader en een Japanse moeder. Al op haar derde was ze niet van de piano weg te slaan.
Ze was amper vijf toen ze de finale speelde van de Jugend Musikwettbewerb in München.
Op haar twaalfde werd ze toegelaten in de klas van de befaamde pedagoog Karl- Heinz Kämmerling aan het Mozarteum in Salzburg. Toen ze in 2008 in Bazel insprong voor de ziek geworden Murray Perahia nam haar internationale carrière een hoge vlucht. Kort daarop volgde haar debuut op de festivals van Luzern en Verbier. Ze werd uitgenodigd als soliste bij vooraanstaande orkesten als Chicago Symphony Orchestra en Los Angeles Philharmonic Orchestra, gaf haar debuutrecital in de Wigmore Hall in Londen en ging op tournee met de Ijslandse componist en instrumentist Ólafur Arnalds.
In 2008 kreeg Ott een exclusief contract aangeboden bij Deutsche Grammophon.
Haar eerste cd op dit label is gewijd aan de Etudes d’exécution transcendante van Liszt.
Op het tweede album is ze te horen in Walsen van Chopin. In 2010 ontving Ott de Echo Klassik-Preis voor ‘Nachwuchskünstlerin des Jahres’. Er volgden opnamen van werken van Beethoven, Moesorgski’s Schilderijententoonstelling en Schuberts Sonate in D, D850. In 2014 verscheen de cd Scandale met Stravinsky’s Le Sacre du printemps in een versie voor twee piano’s met Franceso Tristano. Twee jaar later volgde Wonderland, met het Pianoconcerto van Grieg met het Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks olv. Esa-Pekka-Salonen en een selectie Lyrische Stücke van Grieg. Op de cd Nightfall uit 2018 onderzoekt ze het spel van licht en schaduw in werken van Debussy, Satie en Ravel. In 2021 werd Echoes Of Life uitgebracht, haar tiende cd op Deutsche Grammophon.
alicesaraott.com
Architect Hakan Demirel (°1983, Malatya) werd in de loop van zijn carrière bekroond in nationale en internationale wedstrijden en in 2011 werd hij door het European Centre for Architecture Art Design and Urban Studies en door het Chicago Athenaeum:
Museum of Architecture and Design erkend als een van de succesvolste ‘Europe 40 Under 40’-architecten. In 2014 ontving hij in twee categorieën de prijs ‘Best Young Architect’ in Turkije en werd hij gelauwerd als een van de ‘Golden Emerging Architects’, samen met vier andere architecten in de wereld, door Architecture+Design & CERA Awards. Hakan Demirel woonde in New York tussen 2007 en 2008. Na zijn terugkeer ging hij samenwerken met Arif Suyabatmaz en richtten ze samen Suyabatmaz Demirel Architects op, dat later de codenaam ‘19:4 Architects’ kreeg en gevestigd is in Istanbul en Zürich.
© Pascal Albandopulos
BINNENKORT IN DE SINGEL ANTHONY ROMANIUK
piano, klavecimbelmmv. Liesa Van der Aa zang, Yutaka Oya celesta, Jo Thielemans electronics, loops, samples
michel corrette
‘Les étoiles’ uit ‘Premier Livre de Pièces pour le Clavecin, opus 2’
johann sebastian bach
Selectie uit ‘Die Kunst der Fuge, BWV1080’
wolfgang amadeus mozart
Twaalf variaties op ‘Ah vous dirai-je, maman’, KV265 claude debussy
‘Et la lune descend le temple qui fut’ uit ‘Images, 2ième Livre’
george crumb Selectie uit ‘Makrokosmos’
charles ives Three-Page Sonata
philip glass Selectie uit ‘Etudes’
sun ra Romance of two Planets
brian eno Stars nils frahm
Says
zo 23 jan 2022 / 19:00 / theaterstudio
€ 22 (basis) / € 10 (-19 jaar)
D/2022/5.497/003 malene bach
De internationaal gerenommeerde Deense kunstenares Malene Bach creëerde op vraag van DE SINGEL een nieuw kunstwerk op de achterwand.
Een traag, contemplatief proces. Bach werkte met "site-specifieke kleuren", exclusief gemaakt voor deze ruimte. De interactie van kleuren (alles vertrekt vanuit blauw en rood), materialen (koper en verf ) en licht speelde een cruciale rol in de ontwikkeling van het kunstwerk.
Meer weten? Bekijk het interview met Malene Bach via Lees, kijk, luister, het online magazine van desingel.be
sammy baloji (onderdeel van de singel on sculpture art circuit)
De twee kunstwerken Johari - Brass Band van kunstenaar Sammy Baloji, links en rechts op het podium, zullen gedurende het seizoen 21-22 permanent te zien zijn. De sculpturen, in de vorm van een sousafoon en een Franse hoorn, zijn geïnspireerd op de instrumenten die door de Franse legermacht in de 19de eeuw werden achtergelaten in de Verenigde Staten. De instrumenten werden teruggevonden en gerecupereerd door slaven die een nieuwe muzikale stroming begonnen: de Brass Bands. De sculpturen zijn bewerkt met littekens die verwijzen naar een traditionele Congolese tatoeëertechniek die tijdens de kolonisatie werd onderdrukt. De metalen structuren waarin de instrumenten staan opgesteld, zijn gebaseerd op de contouren van de mineralen die in Katanga worden gedolven en die tot op de dag van vandaag de ongelijkheid in de wereld in stand houden. Op dit podium worden de sculpturen stille getuigen van de afwezige erkenning voor de Afrikaanse invloeden in de (muziek)geschiedenis.
