WORDT ER MINDER DAN 1 PROCENT VAN DE WERELDWIJDE TRANSACTIES IN BESLAG GENOMEN EN BEVROREN'.

(1)

Illegale ink omsten op de korrel

Naar schatting vinden er over de hele wereld

witwastransacties plaats met een totale waarde van 2 tot 5 procent van het wereldwijde BBP – oftewel 1,9 biljoen euro. Dit geld wordt vervolgens gebruikt voor omkoping en corruptie, criminele praktijken en om terrorisme te financieren. Volgens een rapport dat Forbes onlangs heeft gepubliceerd wordt dit feit door steeds meer

landen onderkend. Als gevolg hiervan scherpen deze landen de regelgeving en hun maatregelen aan met betrekking tot witwaspraktijken. De vierde anti- witwasrichtlijn van de Europese Unie (4^th Anti-Money Laundering Directive - 4AMLD) is hier het meest recente voorbeeld van. Deze whitepaper onderzoekt de belangrijkste vragen over de 4AMLD en kijkt hoe organisaties effectieve complianceprogramma's kunnen ontwikkelen om te blijven voldoen aan het veranderende Europese regelgevingslandschap.

'BIJNA 70 PROCENT VAN AL HET WITGEWASSEN GELD EN TERRORISME

FINANCIERING GAAT VIA LEGITIEME FINANCIËLE INSTELLINGEN, MAAR VOLGENS INSCHATTINGEN VAN HET UNITED NATIONS OFFICE ON DRUGS AND CRIME WORDT ER MINDER DAN 1 PROCENT VAN DE WERELDWIJDE TRANSACTIES IN BESLAG GENOMEN EN BEVROREN'.¹

De gevolgen v an de vierde anti-

witwasrichtlijn voor interna

tionale financiële instellingen en andere mul

tinationals

(2)

2 Toen de 4AMLD op 25 juni 2015 in werking trad, gaf de Europese Commissie de lidstaten twee jaar de tijd om deze nieuwe richtlijn te implementeren. In een amendement uit 2016 werden aanvullende 'meldingsplichtige entiteiten' gedefinieerd en werd de deadline voor de implementatie teruggebracht met zes maanden.

De Europese lidstaten zijn op dit moment bezig om de richtlijn te vertalen naar nationale wetgeving en alle 'meldingsplichtige entiteiten' moeten beschikken over complianceprogramma's om de mogelijke risico's te beperken.² In een persbericht ter aankondiging van het amendement schreef Věra Jourová, Europees commissaris voor Justitie, Consumentenrechten en Gendergelijkheid:

'De update van de vierde anti-witwasrichtlijn is bedoeld om mazen in de Europese wetgeving te dichten en te voorkomen dat terroristen, criminelen en andere personen of organisaties kunnen spelen met de belastingwetten om hun activiteiten te financieren. Een betere samenwerking bij de bestrijding van dit soort kwesties maakt het verschil.'³

De 4AMLD in detail

De 4AMLD richt zich op traditionele financiële dienstverleners zoals

kredietverstrekkers en financiële instellingen, maar de lijst met 'meldingsplichtige entiteiten' in de oorspronkelijke richtlijn omvat ook:

Î

auditors, externe accountants en belastingadviseurs

Î

notarissen en andere juridische professionals (onder bepaalde omstandigheden)

Î

trusts of zakelijke dienstverleners

Î

vastgoedmakelaars

Î

handelaren in goederen die bedragen van meer dan 10.000 euro betalen of ontvangen,

en

Î

aanbieders van kansspelen

Na het amendement van 2016 werden ook virtuele-valutawissels en virtuele betaalsystemen toegevoegd aan de lijst met meldingsplichtige entiteiten.

Ondanks dat de complianceverplichtingen van de AML-wetgeving niet nieuw zijn voor banken en andere financiële dienstverleners, laat de Global Economic Crime Survey 2016 van PricewaterhouseCoopers (PwC) zien dat veel financiële instellingen nog steeds moeite hebben om deze verlichtingen na te komen⁴:

Î

Eén op de vijf instanties heeft te maken gehad met sancties

Î

Meer dan 25 procent heeft geen organisatiebrede AML-risico beoordeling uitgevoerd

Î

33 procent noemt slechte gegevenskwaliteit als een belangrijk obstakel En wat wellicht nog zorgwekkender is: de 4AMLD – en de steeds omvangrijkere AML-wetgeving wereldwijd – betekent dat andere organisaties, bijvoorbeeld detailhandelaren en digitale/mobiele betaaldiensten, nu geconfronteerd worden met vergelijkbare risico's. Zij moeten een inhaalslag maken en inzien aan welke eisen ze moeten voldoen, maar ze moeten ook de juiste compliance programma's gaan implementeren om de risico's te beperken – en snel.

Een betere samenwerking bij de bestrijding van dit soort kwesties maakt het verschil.

1op 5

33 %

> 25 %

(3)

Wat zijn de eisen van de 4AMLD?

Op het moment dat de nieuwe richtlijn werd geïntroduceerd, was de voorganger van de 4AMLD tien jaar van kracht. En in die tijd is er veel veranderd. IS is opgestaan uit het as van de verzwakte Al Qaida en vormt op dit moment een terroristische dreiging die zich richt op westerse landen, zoals bij de aanslagen in Parijs in 2015.⁶ Door het conflict in Syrië zijn miljoenen mensen op de vlucht geslagen – en veel vluchtelingen lopen het risico om in de handen van mensensmokkelaars te vallen. Zoals Human Rights First opmerkt: 'De infrastructuur van de gastlanden staat onder enorme druk, waardoor vluchtelingen zich gedwongen zien om hun toevlucht te nemen tot mensensmokkelaars, gevaarlijke vluchtroutes en nagenoeg onneembare grensovergangen op zoek naar veiligheid en bescherming.'⁷ Om witwaspraktijken te bestrijden, die gebruikt worden om terrorisme en criminele organisaties te financieren, eist de 4AMLD dat bedrijven nog proactiever zijn op het gebied van AML-compliance. De belangrijkste eisen zijn:

Î

Risicogebaseerde aanpak: Lidstaten en meldingsplichtige entiteiten moeten bewijzen dat ze passende maatregelen hebben genomen om AML-risico's te identificeren, beoordelen, begrijpen en beperken. Zo moeten banken bijvoorbeeld verifiëren dat ze de relevante risico factoren, waaronder klanten, producten, locatie en kanaal, hebben geëvalueerd.

Î

Klantenonderzoek (customer due diligence): Meldingsplichtige entiteiten moeten hun klantenonderzoek afstemmen op het risico niveau. De richtlijn geeft ook aan op basis van welke factoren er besloten moet worden om een vereenvoudigd of uitgebreid due diligence-onderzoek uit te voeren.

Î

Voortdurende controle: Als aanvulling op de risicogebaseerde aanpak schrijft de richtlijn ook een voortdurende controle voor, om ervoor te zorgen dat de risicobeoordelingen altijd actueel zijn.

Î

Economisch eigendom: De richtlijn introduceert de expliciete eis dat natuurlijke personen en bedrijven 'adequate, accurate en actuele informatie' bijhouden over hun economisch eigendom en deze informatie op verzoek beschikbaar stellen aan meldingsplichtige entiteiten en bevoegde autoriteiten.

Î

Gedocumenteerde processen: Meldingsplichtige entiteiten zijn niet alleen verplicht om controleerbare dossiers bij te houden van hun

Amendement 4AMLD introduceert strengere transparantieeisen

Met het amendement van 2016 werden niet alleen virtuele-valutawissels en virtuele betaalsystemen toegevoegd aan de lijst met meldingsplichtige entiteiten, ook de eisen op het gebied van transparantie werden anders geformuleerd. Waar de toegang tot economisch-eigendomsregisters voorheen beperkt was tot personen met een 'legitiem belang' – zoals handhavingsautoriteiten, journalisten of lobbyisten – wordt er in het amendement voorgesteld om alle EU-burgers toegang te geven tot deze informatie.

Een mede-sponsor van het amendement, Judith Saargentini, zei: 'Complexe bedrijfsstructuren en fictieve vennootschappen maken het heel eenvoudig om geld te verstoppen. Door middel van een openbaar register voor bedrijven en trusts wil het Europees Parlement deze structuren zichtbaarder maken en zodoende bestrijden.'⁵ Bovendien introduceert het amendement ook aanvullende transparantiemaatregelen, zoals een gecentraliseerd register voor banken betaal rekeningen, gestandaardiseerde controles voor Europese banken en een betere samenwerking en informatie- uitwisseling tussen de financiële inlichtingendiensten van de verschillende landen.

De infrastructuur van de gastlanden staat onder

enorme druk.

Risicogebaseerde aanp ak Klantenonderzoek (customer due diligence)

Voortdurende controle

Economisch eigendom

Gedocumenteerde processen

(4)

4 De 4AMLD heeft ook de definitie van 'senior management' uitgebreid tot meer dan alleen de raad van bestuur. De bijgewerkte definitie omvat ook managers of medewerkers met specifieke kennis op het gebied van AML-risico's en de benodigde senioriteit om beslissingen te nemen die van invloed zijn op de risicogevoeligheid van de entiteit. En aangezien schendingen die – onbedoeld of opzettelijk – aan het licht komen als een strafbaar feit worden gezien, zou deze wijziging op zich al genoeg reden moeten zijn voor een top-down mandaat voor strenge naleving. Om aan deze nieuwe verplichtingen te voldoen, moeten organisaties hun strategieën en processen opnieuw onder de loep nemen en ervoor zorgen dat ze een effectief AML-programma hebben geïmplementeerd.

Tools die geautomatiseerde screenings, risicobeoordelingen, due diligence- onderzoeken en risicogebaseerde negatief-nieuwsbewaking ondersteunen kunnen organisaties ook helpen om de mogelijke risico's op een tijds- en kostenbesparende manier het hoofd te bieden.

Eisen op het gebied van AMLcompliance worden strenger

Volgens de Global Terrorism Index 2016 van het Institute of Economics and Peace (IEP) neemt het aantal dodelijke slachtoffers van terrorisme af. Maar ondanks dit goede nieuws, zien we ook een andere ontwikkeling: Het aantal terroristische aanslagen in de lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) is de afgelopen jaren met 650 procent toegenomen.⁸ Steve Killelea, Executive Chairman van IPE, heeft gezegd: 'De aanslagen op het hart van onze westerse democratie benadrukken het belang van snelle en effectieve tegenmaatregelen om de opmars van dergelijke organisaties tegen te gaan.'

Overheden proberen meer inzicht te krijgen in het geldspoor dat leidt naar criminele en terroristische organisaties – en dus kunnen bedrijven in de toekomst rekenen op meer regelgeving. Met het oog op sancties, kostbare boetes en strafrechtelijke vervolging van personen verwacht WealthInsight dat de jaarlijkse uitgaven aan AML-compliance dit jaar zullen stijgen met bijna 9 procent naar meer dan 7,7 miljard euro. En deze schatting is uitsluitend gebaseerd op de financiële sector.⁹ Als we rekening houden met het belang van risicobeperking binnen andere sectoren ligt het daadwerkelijke getal waarschijnlijk nog veel hoger – net als het belang van effectieve due diligence-processen om mogelijke problemen met de naleving van AML-richtlijnen te controleren en voorkomen.

Het aantal

terroristische

aanslagen

in de OESO-

lidstaten is de

afgelopen jaren

toegenomen met

650 procent.

(5)

Voor meer informatie

www.lexisnexis.nl @LexisNexis_NL

support@lexisnexis.eu +31 (0)20 485 34 56

Over LexisNexis

^®

Business Insight Solutions

Wij helpen onze klanten, die willen voldoen aan de 4AML-richtlijn, hun bedrijfsrisico’s te beperken, hun strategische doelen te bereiken en het rendement op hun investeringen te vergroten. Met behulp van onze efficiënte, flexibele en kosteneffectieve due diligence- en controle-oplossingen kunnen onze klanten de informatie vinden die ze nodig hebben over mensen, bedrijven en landen. Onze ervaren specialisten uit de sector en thougsht leaders zijn goed op de hoogte van de voortdurend veranderende vereisten waar onze klanten aan moeten voldoen.

LexisNexis Business Insight Solutions levert perfect geïntegreerde en flexibele productmodules die precies aansluiten bij de workflow van onze klanten, zoals:

Î

PEP, screenen en controleren van watchlists en negatieve berichtgeving

Î

Uitgebreide due diligence en rapportages

Î

Outsourced due diligence, compliance en risicoadvies

Î

Contentintegratie en datafeeds in de systemen van onze klanten Als u wilt weten hoe we een efficiënte due diligence en controlestrategie implementeren om organisaties te helpen met de naleving van voortdurend veranderende AMLrichtlijnen, neem dan gerust contact met ons op.

1. https://www.forbes.com/sites/forbespr/2017/03/07/new-report-relationship-based- programs-improve-financial-institutions-transaction-monitoring-systems/#2d162a8030e1 2. http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-2380_en.htm?locale=en

3. http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-2380_en.htm?locale=en

4. http://www.pwc.com/gx/en/services/advisory/forensics/economic-crime-survey.html 5. http://www.europarl.europa.eu/news/en/news-room/20170227IPR64164/citizens-should-

get-access-to-data-on-firm-owners-to-fight-money-laundering 6. http://www.bbc.com/news/world-europe-34818994

7. http://www.humanrightsfirst.org/blog/syrian-refugee-crisis-greenhouse-human-trafficking 8. http://www.independent.co.uk/news/world/politics/global-terrorism-index-2016-

developed-countries-suffer-dramatic-rise-deaths-a7419396.html

9. http://www.pwc.com/gx/en/services/advisory/forensics/economic-crime-survey.html