University of Groningen SEN and the art of teaching van der Kamp, Antoinette Jacqueline

(1)

University of Groningen

SEN and the art of teaching

van der Kamp, Antoinette Jacqueline

IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from

it. Please check the document version below.

Document Version

Publisher's PDF, also known as Version of record

Publication date:

2018

Link to publication in University of Groningen/UMCG research database

Citation for published version (APA):

van der Kamp, A. J. (2018). SEN and the art of teaching: The effect of systematic academic instruction on

the academic and behavioural problems of students with EBD in special education. Rijksuniversiteit

Groningen.

Copyright

Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).

Take-down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.

Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.

(2)

524629-L-bw-vdWorp 524629-L-bw-vdWorp 524629-L-bw-vdWorp 524629-L-bw-vdWorp Processed on: 3-10-2018 Processed on: 3-10-2018 Processed on: 3-10-2018

(3)

(4)

Processed on: 3-10-2018 PDF page: 153PDF page: 153PDF page: 153PDF page: 153

153

DANKWOORD

HalleluYAH!

Aan het slot van mijn proefschrift wil ik graag nog één punt maken: dit proefschrift draagt dan wel mijn naam, maar het was er niet geweest zonder de hulp van velen. Beste familie, vrienden en (ex)collega’s van het GPC, RENN4, de Hanzehogeschool (@ Svenja: we did it!) en de afdeling Orthopedagogiek van de RuG (@ Niek: fijn dat je me hielp met hoofdstuk 6): ik wil ieder van jullie hartelijk bedanken voor alles wat jullie gedurende dit traject hebben gedaan om met me mee te denken, me aan te moedigen, me te ondersteunen en me zo nodig op te vrolijken. Ontzettend leuk dat ook mijn nieuwe collega’s het ULTIEMe staartje van dit proces ook nog meemaken. Nogmaals, zonder ieder van jullie was mij dit niet gelukt!

Het schrijven van dit proefschrift was, zoals elk leerproces vaak is, te vergelijken met een tocht door een bergachtig en deels onontgonnen gebied. Soms was het lopen, soms wat rondstruinen om dan weer even flink door te stappen. Altijd was het verassend, met dalen maar ook toppen en mooie doorkijkjes. Op zoek naar de kunst van het lesgeven werd gaandeweg de route pas echt duidelijk. Elke stap werd zorgvuldig genomen die dan weer beslissend was voor de volgende stap. Ik moest keuzes maken over de juiste richting en soms moest ik weer terug om alsnog een andere richting in te slaan. Zoals bij elke reis door onbekend terrein was het wel heel erg fijn om een aantal zeer ervaren gidsen om me heen te hebben. Niet alleen voor het bepalen van de koers, maar vooral ook omdat ze mij paadjes en uitzichten lieten zien die ik anders nooit ontdekt zou hebben. Of zoals Pirsig het beschrijft: als je het pad van kwaliteit volgt, kunnen er schijnbaar vanuit het niets prachtige inzichten, gedachten en oplossingen ontstaan.

Het traject startte met Sip Jan Pijl als promotor en Els van den Bosch en Jan Bijstra als copromotoren. Om ons wegwijs te maken binnen de benodigde statistiek schoof later ook Wendy Post aan. Ik kijk met veel plezier terug op de gezellige en vooral leerzame bijeenkomsten die we hadden. Goede gesprekken en diepgaande discussies waarbij de kleinste details niet aan de aandacht ontsnapten. Onderzoek doen is precisiewerk! Helaas moesten we in maart 2015 afscheid nemen van Els. Het is moeilijk om haar plek binnen dit onderzoek in woorden te vatten, maar degenen die haar hebben gekend weten wat ik bedoel. Voor degenen die haar niet gekend hebben: jullie hebben een markante persoon

(5)

154

gemist! Haar overlijden heeft op ons allemaal een diepe indruk achtergelaten en het viel niet mee om daarna de draad weer op te pakken. Het was ook een tegenvaller toen ook Sip Jan korte tijd daarna zijn medewerking aan dit traject wegens ziekte moest stopzetten. Sip Jan, ik vind het stoer van je dat je destijds dit traject met mij aan durfde te gaan. Je hebt me op een wetenschappelijke manier naar onderwijs leren kijken en leerde me de kunst van het schrijven. Je nuchterheid en relativerend vermogen maakten het erg plezierig om jou als begeleider te hebben. Ik heb het erg jammer gevonden dat we dit traject niet samen hebben kunnen afronden.

Gelukkig schoof Alexander Minnaert aan als nieuwe promotor en konden we een doorstart maken. Alexander, kent jouw enthousiasme met betrekking tot onderwijs en wetenschap grenzen? Ik heb ze namelijk nog niet bij je kunnen ontdekken. Het is fascinerend hoe snel jij in staat bent om tot de kern van zaken door te dringen. Soms had je aan een half woord van mij genoeg. Ik had vaak heel wat meer woorden van jou nodig - maar daar was je gelukkig altijd gul mee. Alexander, bedankt dat je het laatste stukje van de tocht samen met me hebt gelopen.

Wendy, ik ben zo blij dat jij ook copromotor werd. Altijd vrolijk, welwillend, (eigen)wijs, enthousiast en vooral deskundig. Het vroeg waarschijnlijk al je didactische vaardigheden om in mijn zone van de naaste ontwikkeling te blijven. Statistiek werd er in elk geval wel een stuk door. Bedankt dat je er steeds voor mij was. Je was een grote steun! Een speciaal dankwoord kom tenslotte Jan toe. Jij hebt als enige dit hele traject met me meegelopen. Met alle ups en downs, toppen en dalen. Chapeau voor je uithoudingsvermogen! Zonder jou had ik dit niet gekund. Vaak herinnerde je me aan het enthousiasme waarmee ik dit traject ooit begon en altijd stimuleerde je me om door te gaan als het even tegenzat of als de uitkomsten van de onderzoeken teleurstellend waren. Gemiddeld genomen hebben we zo links en rechts toch nog heel wat duiven uit de lucht geschoten .

RENN4 wil ik hartelijk bedanken voor de mogelijkheid die me is geboden om dit promotieonderzoek te doen. Heb ik uiteindelijk de kunst van het lesgeven kunnen vaststellen? Het meest belangwekkende van dit hele traject was misschien wel de weerbarstigheid van de dagelijkse praktijk van het lesgeven. Wat vooraf en op papier vaak duidelijk en logisch lijkt, valt in de dagelijkse praktijk van het lesgeven aan deze leerlingen vaak tegen. Mijn waardering voor al die leerkrachten die dag in, dag uit het lesgeven aan

(6)

155 deze leerlingen waarmaken is gedurende dit traject enorm gegroeid. Doordat jullie me toelieten in jullie klassen, me een inkijkje gaven in jullie lesvoorbereiding en trouw mijn vragenlijsten invulden, hebben jullie mij ook nog eens ontzettend geholpen bij de uitvoering van dit promotietraject. Hartelijk dank daarvoor!

Afsluitend rest me een dankwoord aan m’n ‘mannen’. Ard en Erik, het grootste deel van dit traject hebben jullie op afstand meegemaakt, maar straks mogen jullie het van heel dichtbij meemaken. Bedankt voor jullie bijdrage aan dit proefschrift. Fijn dat jullie mijn paranimfen zijn!

Lieve Ard, al doende leren heeft ook zo z’n charmes. ‘Never give up on what you really want to do. The person with big dreams is more powerful than the one with all the facts’.

Lieve Erik, je had gelijk : ‘just because I took longer than others, didn’t mean I failed’. Daar komt bij: de snelste route is zelden de leerzaamste.

Lieve Henk, bedankt voor je steun, je overheerlijke maaltijden, je correctiewerk en het meedenken. Je liefde en geduld werden door een vrouw die met haar hoofd voortdurend ergens anders (lees: promotie) was, behoorlijk op de proef gesteld. Mooi dat jij er altijd wel voor mij was .

Ook al is het maar een proefschrift, ik ben blij dat ik er nu samen met jullie een punt achter kan zetten.

(7)