Dit is de laatste VVD -Expresse van het seizoen 1994-1995. In het reces verschijnt een bijgewerkte editie van de index. De redactie w enst alle abonnees een prettige vakantie toe.
Een jaar paars
P A R T I J E N *Het parlementaire seizoen 1994-1995 is voorbij. De Tweede Kamer is met reces. Zoals gebruikelijk was de laatste week voor het reces een roerige. Zo werd afgelopen donderdag nog een debat over de positie van minister W ijers gevoerd. In het televisieprogramma NOVA was gesuggereerd dat de minister onzuiver had geopereerd inzake zijn belastingaangifte. In werkelijk heid was deze kwestie niets meer of minder dan een geschil tussen de minister en zijn belasting inspecteur. Er was verder niets aan de hand. De uitzending van NOVA was een voorbeeld van suggestieve journalistiek. De makers laden een zware verantwoordelijkheid op zich.
Nu het reces is, kan de VVD terugkijken op een goed parlementair jaar. Het kabinet Kok-Dijkstal- Van Mierlo kwam tot stand. Er vonden Provinciale Statenverkiezingen plaats. De VVD werd voor het eerst in de parlementaire geschiedenis bij verkiezingen de grootste p a rtij. Het kabinet doet het goed. Er wordt een gedegen financieel beleid gevoerd dat zijn vruchten afwerpt. Jarenlang werd de politieke agenda voor een groot deel bepaald door discussies over begrotingen en voor- en najaarsnota's. En dan zwijg ik nog over de vele uren debatten die waren gewijd aan financiële tegenvallers. Die tijd is voorbij. In de afgelopen week werd gedebatteerd over de voorjaarsnota. Is u dat opgevallen? Er is nauwelijks aandacht aan besteed. Minister Zalm is de minister van de meevallers.
Ook op het gebied van de infrastructuur ben ik tevreden. De A-73 komt er, op de westelijke oever van de Maas. Schiphol kan zijn mainport-functie gaan vervullen. En de Betuweroute wordt aangelegd.
De VVD-ministers en staatssecretarissen zijn met volle inzet aan het werk en doen het goed. De VVD heeft vertrouwen in dit kabinet en rekent er op dat het de regeringsperiode tot 1998 volmaakt.
De nieuwe fractie is ook een van mijn zegeningen. De sfeer is goed. Er wordt stevig gediscus sieerd maar er wordt ook veel gelachen. Ik zie dan ook uit naar het nieuwe seizoen. Maar eerst gaan u en ik met vakantie.
Frits Bolkestein
Deze week verscheen in Nieuwe Revue een interview met Frits Bolkestein. Hierin kwam o.a. de rol
van de CPN in de jaren '50 aan de orde. Naar aanleiding hiervan schreef Paul Rosenmöller,
fractievoorzitter van GroenLinks, een brief aan Frits Bolkestein waarop deze alsvolgt antwoordde:
Aan de Heer P.Rosenmöller, Fractievoorzitter Groen Links 27 juni 1995
Beste Paul,
Dank voor je brief. Dit is mijn antwoord.
Door de journalist Frenk van der Linden werd mij de vraag gesteld wat de grootste faux pas van mijn politieke leven was geweest. Ik heb daarop gezegd dat het mij zeer spijt dat ik geen kracntig protest heb laten horen toen in de Ministerraad - waar ik destijds lid van was - werd besloten een koninklijke onderscheiding toe te kennen aan de cineast Joris Ivens, die immers de propagandist van Stalin en Mao is geweest. Dat was mijn persoonlijk antwoord op een persoonlijke vraag.
Het communisme was naar mijn mening een onmenselijk systeem, dat verantwoordelijk moet worden gesteld voor de totale ramp die in de landen van de voormalige Sovjetunie op economisch, ecologisch en menselijk gebied heeft plaats gehad, en in nauwelijks mindere mate in de landen van Oost Europa. Zoals een recensente in Leningrad van Arthur Koestlers boek "Nacht in de Middag" schreef, leek het wel alsof er een samenzwering was, bestaande uit de communistische partij van de Sovjetunie en een aantal Westerse intellectuelen, om het Sovjet volk te onderdrukken.
Onder die Westerse intellectuelen bevonden zich leidende figuren van de CPN. Bij mijn weten hebben zij nooit rekenschap gegeven voor de rol die ziiin de communistische beweging hebben gespeeld. Dat geldt overigens o o kvoor hen die, buiten de CPN, het communisme op zijn minst het voordeel van de
twijfel hebben gegeven.
Het is zeker waar dat vele communisten zich in de Tweede Wereldoorlog door persoonlijke moed hebben onderscheiden.
Ik teken hierbij aan dat het Molotov-Von Ribbentrop pact een aparte discussie vereist. Voorts waren de communisten niet de enigen die zich aldus hebben gedragen. Ook anderen hebben dat gedaan. Maar het is en blijft waar dat Nederlandse communisten tijdens de oorlog een eigen plaats in het verzet hebben genad waarvoor na de oorlog zeer terecht veel waardering bestond.
Onze tegenstanders, leden van de NSB, hebben zwaar geboet voor hun stellingname in de Tweede Wereldoorlog. En terecht. Ik ben daar hard en duidelijk over. Iedereen moet opkomen voor zijn daden, en zeker voor zijn wandaden.
Ik heb geen vergelijking gemaakt tussen NSB-ers en CPN-ers. Nog geheel afgezien van w at er in de oorlog is gebeurd, zou net absurd zijn die twee groepen mensen aldus met elkaar te identificeren. Dat ik dat geaaan zou hebben, wijs ik ten stelligste van de hand. Lezing van het door jou gewraakte inter view laat dat ook zien.
Wel heb ik gewezen op het verschil in rekenschap die de enen en de anderen hebben afgelegd. Na de Tweede Wereldoorlog is een lange tijd verstreken waarin de gruweldaden van het communisme in de Sovjetunie en Oost Europa werden voortgezet.
Hebben de voorlieden van de CPN zich toen van het communisme gedistantiëerd? Het is mij niet opgevallen. Zeker Marcus Bakker en Joop W olff hebben dat nooit gedaan. Welke rekenschap hebben zij ooit afgelegd? Maar ik heb hen niet genoemd omdat zij geen maatschappelijke rol van betekenis meer spelen.
Dit is wat ik bedoelde te zeggen: er werd gemeten met twee maten. Voorlieden van de CPN hebben nooit echt afstand van het communisme genomen, terwijl daar toch alle reden voor was.
174
V A N B IN N E N H O FGBVB
(Gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid)
Afgelopen woensdag besprak de Tweede Kamer met minister Van Mierlo (D66) en staatssecretaris Patijn van Buitenlandse Zaken, de nota inzake het gemeenschap pelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid (GBVB). Deze nota is verschenen in het kader van de voorbereiding van de Inter- Gouvernementele Conferentie (IGC), die in 1996 zal worden gehouden over de toekomst van de Europese Unie (EU). Sinds de val van de Berlijnse muur, eind 1989, staan alle landen in Midden en Oost-Europa voor de enorme opgave gelijktijdig een democratie op te bouwen en over te schakelen naar een markt economie. Dit gaat gepaard met grote onzekerheden, sociale veranderingen en instabiliteit. Constructieve samenwerking van de EU met deze landen is van essen tieel belang voor de stabiliteit en veilig heid in Europa. Daarom moet meer aandacht worden gegeven aan de inhoud van het gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid (GBVB), zowel door de Raad als door de Europese Commissie (EC).
S u g g e s t ie s v o o r a a n p a s s in g e n . VVD-woordvoerder Enric Hessing bracht naar voren dat het wisselend voorzitter schap van de EU ten koste gaat van de continuïteit en consistentie van het GBVB. Dit kan deels worden ondervan gen door het versterken van de GBVB- eenheid binnen het secretariaat van de Raad, ten behoeve van analyse en beleidsvoorbereiding, in samenwerking met de EC. Besluitvorming op basis van consensus-minus-één, bij het vast-stellen van een gemeenschappelijk optreden in het kader van het GBVB, is voor de VVD een bespreekbare optie. Besluitvorming op basis van meerderheid wijzen we echter af. Sinds het Verdrag van Maastricht is de WEU gaan functioneren als scharnier tussen de EU en de NAVO. In de Verklaring van Petersberg (1992) is de operationele rol van de WEU
versterkt, met name ten behoeve van humanitaire, vredesbewarende en crisis- beheersings-taken. Thans overlegt de WEU met de NAVO over de uitwerking van het concept van “ combined-joint- task-forces” (CJTF). Dit maakt het mogelijk dat een "coalition-of-the- willing” gebruik maakt van de NAVO- infrastructuur. Dit zijn zinvolle ontwikke lingen en er is geen reden deze gang van zaken ingrijpend te veranderen. Toch ligt de vraag voor: hoe verder naar een gemeenschappelijk defensiebeleid (GDB) in de EU? O f anders gezegd: moeten we de WEU integreren in de EU? Het lijkt het verstandigst de WEU
voorlopig te laten voortbestaan, nauw verbonden met de EU, en zich concen trerend op de Petersberg-taken. H e t k r a c h t e n v e ld in de EU De meeste landen zijn voorstander van inter-gouvernementele aansturing van het GBVB. Derhalve is het niet verstan dig met voorstellen te komen die de indruk wekken van communautari sering via de achterdeur. Zinvoller is het om het bestaande instrumentarium beter te benutten, met in achtneming van bestaande competenties. Het kabinet doet er goed aan Nederland te presente ren als een nuchter en zakelijk denkend lid van de EU, en het accent te leggen op de inhoud van het GBVB in plaats van op de vorm en de procedures. Inlichtingen:
Enric Hessing (070-3182889)
Betuweroute
Zoals u in VVD-Expresse 173 kon lezen heeft de Kamer deze week gestemd over de aanleg van de goederenspoorweg tussen Rotterdam en Duitsland: de Betuwelijn. Het laatste strijdpunt dat was blijven liggen, was de aanleg voor een brug danwel een tunnel bij het Pannerdensch kanaal. De vraag in het debat spitste zich toe op de vraag welke van de twee varianten beter voor het milieu zou zijn. PvdA en D66 kozen in laatste instantie voor een tunnel. Die zou dan gefinancierd moeten worden door het schrappen van een aantal maatregelen die aantasting van natuur en landschap tegengaan.VVD-woordvoerder Jan Dirk Blaauw wilde van de ministers Jorritsma van Verkeer & Waterstaat en De Boer van VRO M weten, welke variant de voor keur verdiende. Minister De Boer bracht naar voren dat zij, evenals haar collega, koos voor een brug. Een aantal milieu belangenorganisaties was echter voor stander van een tunnel. Zoals gezegd steunden PvdA en D66 deze optie even eens. Vanwege het feit dat de Provincie Gelderland middelen beschikbaar stelt voor de aanleg van een tunnel, waar door de 820 miljoen gulden die voor extra maatregelen voor de aanleg van de Betuwelijn niet worden overschreden, kon de VVD-fractie instemmen met de aanleg van een tunnel onder het Pannerdensch kanaal. Frits Bolkestein legde een stemverklaring af, waarin hij uitdrukkelijk stelde dat na de uitgave van de extra 820 miljoen gulden er geen middelen meer beschikbaar komen voor de Betuweroute. Dat geldt ook voor de
groenvoorzieningen, die zijn geschrapt om de aanleg van de tunnel te kunnen financieren.
Inlichtingen:
Jan Dirk Blaauw, 070-3182878.
Voet
overheveling
In de afgelopen week dienden Rudolf de Korte en Jos van Rey een vierde nota van wijziging in op het in 1993 inge diende initiatiefwetsvoorstel wat tot doel heeft het fiscale voordeel van alleenver dieners met een gezin te schrappen (voetoverheveling, zie hiervoor ook VVD-Expresse 123).De kern van het initiatief-wetsvoorstel blijft overeind: aan de overdraagbaar heid van de basisaftrek (± f 600) van de niet-werkende partner aan de alleenver diener (die daarmee een dubbele basis aftrek in de loon- en inkomstenbelasting heeft) moet een einde komen. De initia tiefnemers beogen de arbeidsmarkt voor vrouwen toegankelijker te maken. Het kostwinnersvoordeel staat dit in de weg. De maatregel moet geleidelijk worden ingevoerd: te beginnen met de generatie die na 31 december 1977 is geboren. Jos van Rey en Rudolf de Korte proberen in hun vierde nota van wijziging zoveel mogelijk aan de bezwaren die in de Kamer leven, tegemoet te komen. Zo stellen zij voor niet-werkende partners van de generatie van na 31 december 1977 een buitengewone-lastenaftrek ter grootte van de basisaftrek voor. Dit komt tegemoet aan hen die kosten maken omdat zij kinderen thuis opvoe den. De aftrek is bestemd voor niet- * werkende partners van zij die na 31
december 1977 zijn geboren.
Ook stellen de initiatiefnemers voor om kinderopvang goedkoper te maken door middel van een aftrek op de loonbelas ting die instellingen voor kinderopvang moeten afdragen.
Tenslotte moet er een buitengewone- lastenaftrek komen -ter grootte van de basisaftrek- voor partners uit de 1996 generatie (zij die na 31-12-1977 zijn geboren) die onvrijwillig werkloos zijn of arbeidsongeschikt zonder eigen uitke ringsrecht.
Inlichtingen:
TOT BUITENPOST
Orgaandonatie
Margreet Kamp In de afgelopen week debatteerde de Kamer voor het laatst over het wets voorstel dat de Orgaandonatie moet gaan regelen. De Kamer stemde vrijdag morgen rond 2.00 uur in met dit wets voorstel. Kort voor de stemming, legde VVD-woordvoerder Margreet Kamp een stemverklaring af die hieronder is afge drukt.
'Waar de overheid ongevraagd de burger actief benadert inzake het maat schappelijk medisch vraagstuk van orgaandonatie en vraagt of, liefst per ommegaande de burger aan de overheid kenbaar wil maken wat na overlijden met de organen moet gebeuren, Waarbij gekozen kan worden voor toestemming, bezwaar en de keuze aan de nabestaanden, eventueel zelfs op naam,
Wij betreuren het dan ook zeer dat ons amendement in deze niet door de Kamer is aangenomen.
Voorzitter,
Wij staan nu voor een moeilijke politieke afweging. Na een lange periode van zo'n 25 jaar ligt dit wetsvoorstel op de orgaandonatie nu voor ons. Dit wets voorstel regelt veel meer zaken dan alleen het registreren van het beslissys teem. Ik denk hierbij aan de procedures rondom donatie bij leven, het vaststellen van de hersendood, etcetera. Dit wets voorstel heeft alle aspecten rondom deze zaken op grondige en evenwichtige wijze afgewogen.
Voorzitter,
Waar mijn fractie het onverantwoord vindt de huidige, gebrekkige situatie te laten voortduren, zullen wij, alles tegen elkaar afwegend voor het wetsvoorstel stemmen.'
Hierna vond de stemming plaats en werd het wetsvoorstel bijna unaniem door de Kamer aanvaard.
Inlichtingen:
Margreet Kamp, 070-3182893.
Bosnië
Waar de overheid deze keuze van deburger centraal gaat registreren, Is de VVD fractie van mening dat de burger die, om hem moverende redenen, de keuze niet kenbaar heeft gemaakt, geen donor is. Het gezwegen hebben moet gerespecteerd worden door de nabestaanden.
Onze keuze is gebaseerd op het uitgangspunt verwoord in artikel 11 van de Grondwet, de onaantastbaarheid en lichamelijke integriteit van het menselijk lichaam. Dit is een individueel afdwing baar grondrecht dat in beginsel blijft voortbestaan na overlijden.
In onze visie kan inperking van artikel 11 slechts geschieden op basis van propor tionaliteit, subsidiariteit en relevantie. De VVD fractie is van mening dat hier niet aan wordt voldaan. Vanuit een mogelijk voorzien tekort aan geregistreerde keuzes wordt op voorhand al dit grond recht ingeperkt, op basis van humani taire overwegingen.
In de afgelopen week debatteerde de Kamer op verzoek van het CDA, over de brief die minister Voorhoeve aan de Kamer zond over de inzet van Nederlandse strijdkrachten in Bosnië. VVD-fractievoorzitter Frits Bolkestein speelde een hoofdrol in dit debat. De Prioriteitennota, die het nieuwe veiligheidsbeleid beschrijft, merkt op dat de krijgsmacht over voldoende voortzet- tingscapaciteit moet beschikken om vredebewarende operaties in het lage deel van het crisisbeheersingsspectrum zo nodig gedurende drie jaren vol te houden. Aangezien de Nederlandse aanwezigheid in het voormalig Joegoslavië dateert van begin 1992, opperde Frits Bolkestein de gedachte om na te denken over het beëindigen van de inzet van Nederlandse troepen.
Ein d d atu m
Tijdens het debat werd de VVD verwe ten plotsklaps met de gedachte van een einddatum voor de inzet van troepen te zijn gekomen. In het algemeen overleg
van 10 mei jl. bracht VVD-woordvoerder Jan Dirk Blaauw echter al naar voren, dat het wellicht nadere overweging verdiende of het wel terecht was, Nederlandse grondtroepen aan te bieden aan de VN zonder daar een bepaalde einddatum bij te stellen.
In zijn toespraak tot de partijraad op 17 juni heeft Frits Bolkestein drie aspecten genoemd:
1. Handhaving van de internationale rechtsorde staat hoog in het vaandel van de W D ;
2. Er moet een beleidskader zijn waar binnen een Nederlandse bijdrage aan vredebewarende operaties moet voldoen;
3. De VN en de NAVO moeten begrij pen dat er een ogenblik komt waarop zo'n bijdrage op reguliere wijze moet worden beëindigd.
A a n v ra g e r
Het CDA, stelde bij monde van fractie voorzitter Heerma, dat het hen een lief ding waard geweest was als dit debat niet nodig was geweest. Frits Bolkestein ontlokte dit de opmerking dat het toch het CDA was dat om het debat had gevraagd. Heerma bekritiseerde de VVD vanwege het feit dat de VVD pleit voor het periodiek bekijken van de proportio naliteit en de duur van de bijdrage en dat D66 en PvdA dat niet doen. Frits Bolkestein antwoordde hierop dat hij de standpunten van de VVD naar voren heeft gebracht; daar is in de Kamer een debat over gevoerd. Nooit heeft hij echter gezegd dat de VVD als het ware het monopolie heeft op het stellen van indringende vragen over de Nederlandse bijdrage aan de VN-troepenmacht in Bosnië. Iedere partij houdt zich bezig met het stellen, naar binnen of naar buiten, van deze indringende verscheu rende vragen. 'Daar hebben wij absoluut niet het monopolie op en die suggestie heb ik ook nooit gewekt', zo stelde de fractievoorzitter.
V ijf pu n ten
OPINIE
10-Puntenplan bestrijding fraude Europese Financiën
Hans Hoogervorst I n le id in g
De omvang van misbruik en oneigenlijk gebruik van Europese subsidies is onbe kend. De schattingen lopen uiteen van 5% tot 10% van de Europese uitgaven, oftewel 7,5 tot 15 miljard gulden. Fraude met publieke middelen komt overal voor en is dus geen exclusief Europees verschijnsel. Wel lijkt de Europese Unie extra kwetsbaar voor financiële wanpraktijken. In de Unie is de afstand tussen betalen, beslissen en genieten immers bijzonder groot. De Europese gelden stromen tussen Kreta en Lapland en passeren daarbij vele autoriteiten (Raad, Commissie, Europees parlement, lid-staten, lokale overheden), waartussen de competenties vaak niet scherp zijn afgebakend. Fraude is niet alleen zonde van het geld, het onder mijnt ook de geloofwaardigheid van de Europese Unie.
De VVD-fractie doet de volgende voor stellen ter bestrijding van de fraude in Europa:
1. Onaangekondigde "huisbezoeken" door Europese Commissie
De Commissie moet bevoegdheid krijgen zelfstandig en onaangekon digd controles op Europese uitgaven in lidstaten te kunnen verrichten. De positie van de UCLAF (de anti- fraude-eenheid van de Commissie) moet wettelijk worden verankerd.
2. Versterking samenwerking tussen de Europese Rekenkamer en de natio nale rekenkamers.
De werkwijzen van de nationale Rekenkamers loopt te zeer uiteen om tot effectieve samenwerking te komen. Op het vlak van controle op de Europese uitgaven is harmonisatie tussen de ERK en nationale rekenka mers gewenst.
3. Individuele beoordeling lidstaten door ERK
Ter versterking van het onderling toezicht dient het financieel beheer
van elke lid-staat individueel door de Europese Rekenkamer te worden beoordeeld. In het jaarlijkse rechtma- tigheidsonderzoek dient de ERK deelrapporten per lidstaat op te nemen. Zo kan het financieel beheer van de lidstaten onderling beter worden vergeleken.
4. Strafkortingen voor lidstaten met gebrekkig financieel beheer
Ook de Commissie dient op basis van ERK-rapporten en nationale frauderapporten horizontale vergelij king te maken van financieel beheer en controle. Lidstaten die nalatig blij ven op het gebied van financieel beheer dienen strafkortingen te worden opgelegd.
5. Toetsing regelgeving door onafhan kelijk deskundigenpanel
De complexiteit en fraudegevoelig heid van de Europese regelgeving vloeit veelal voort uit politieke compromissen tussen de lid-staten. Daarom dient regelgeving vooraf worden voorgelegd aan een onaf hankelijk deskundigenpanel, resulte rend in een openbaar advies.
6. Heroverwegingsronde Europese uitgaven
Analoog aan de Nederlandse heroverwegingsprocedures zouden ook op Europees niveau alle uitga vencategorieën aan een systemati sche heroverweging moeten worden onderworpen, onder meer door toet sing aan het subsidiariteitsbeginsel. Dit zou kunnen gebeuren in het kader van de Inter-Gouvernementele Conferentie in 1996.
7. Verhoging eigen aandeel lid-staten in douanerechten
Het eigen aandeel van de lidstaten in de opbrengst van de douanerechten dient te worden verhoogd van 10%
naar 25 % . Dit verhoogt de financiële prikkel tot zorgvuldige inning van de invoerrechten. De inkomensderving voor de Unie kan via het BNP-eigen middel worden gecompenseerd.
8. Vermindering onnodig rondpompen van geld
Veel misbruik en oneigenlijk gebruik spruit voort uit het onnodige rond pompen van geld in de Europese Unie. Net als in Nederland is balans verkorting op zijn plaats (subsidies vervangen door lastenverlaging). Het eerste dat moet gebeuren is het uitsluiten van de rijke landen van de interne ontwikkelingshulp. Deze landen kunnen heel goed verant woordelijkheid dragen voor hun eigen regionale en sociale proble men.
9. Verhoging nationale bijdrage aan Europese subsidies
De nationale co-financiering van Europese struktuursubsidies dient te worden verhoogd van 15% tot 50% nu, tot 50-75% van de totale kosten in de toekomst. Hierdoor worden de lid-staten gedwongen veel nauwkeu riger prioriteiten te stellen. Europese subsidies zullen minder als "geschon ken geld" worden beschouwd.
10. Taakstelling opbrengst fraudebe strijding
De Europese Unie dient een finan ciële taakstelling inzake de fraudebe strijding aan te gaan. Een bedrag van f. 5 miljard, ongeveer 3% van de Europese uitgaven, is realistisch en haalbaar. De opbrengsten dienen terug te vloeien naar de lid-staten.
C o lo fo n
VVD-Expresse is een uitgave van de “ Mr Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting", onder redactie van Ernst van Splunter, voorlichter VVD-Tweede Kamerfractie.
Eindredactie: Tom van der Maas, hoofd afdeling Voorlichting van de VVD-Tweéde Kamerfractie.
VVD-Expresse wordt gedrukt bij Roeland Druk te Scheveningen. Een jaar-abonnement kost fl 75,- en is schriftelijk aan te vragen bij de VVD-fractie, Tweede Kamer der Staten-Generaal,
postbus 20018, 2500 EA Den Haag. Abonnementenadministratie: Ans Koning (telefoon 070-3182875).
Het gironummer van de Mr Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting is 616 1616.
Inlichtingen:
