Leiden
Hoe kunnen we mantelzorgers vinden op de plek waar ze al zijn?
kennis
op maat
#wijzorgensamen
Lokale praktijk
Leiden
Positief Kernthema
Met betrokkenheid tijdig samen de goede dingen doen.
Ontwerpvraag
Hoe kunnen we mantelzorgers vinden op de plek waar ze al zijn?
Lokale kennisrugzak
Deze kennisrugzak is gemaakt in het kader van In voor mantelzorg-thuis. Binnen dit programma zijn 11 lokale lerende praktijken aan de slag gegaan om de samenwerking met en voor
mantelzorgers te verbeteren. Hiervoor is per praktijk een positief kernthema geformuleerd:
waar willen we meer van? Vervolgens zijn hierbij ontwerpvragen bedacht die bijdragen aan het realiseren van het positieve kernthema. In experimenten gaan de praktijken vervolgens aan de slag met deze ontwerpvraag. Om dit goed voorbereid te kunnen doen, zijn kennisrugzakken gemaakt. Ze bevatten lokale en landelijke kennis, tools en praktijkvoorbeelden die kunnen bijdragen aan het realiseren van de ontwerpvraag. Meer informatie: www.invoormantelzorg.nl
Inleiding
Bij deze ontwerpvraag richten we ons op het vinden van mantelzorgers. De focus ligt op de plekken waar mantelzorgers al zijn. Niet alleen langs het zorgpad, maar ook het leefpad. Denk bijvoorbeeld aan school, werk, sportclubs, de kerk etc.
#wijzorgensamen
Wat is de huidige situatie?
Landelijke cijfers over mantelzorg
Hieronder leest u de meest belangrijke feiten en cijfers op het gebied van mantelzorg in
Nederland. De cijfers zijn gebaseerd op het rapport ‘Informele hulp: Wie doet er wat? ‘ van het Sociaal en Cultureel Planbureau, enkele cijfers komen uit CBS-onderzoek van 2016.
Hoeveel mantelzorgers zijn er in Nederland?
• in 2014 gaven ruim 4 miljoen mensen (18 jaar en ouder) kortere of langere tijd mantelzorg (33% van de volwassen Nederlanders);
• 4,7% (ruim 600.000 mensen) gaf langer dan drie maanden en meer dan acht uur per week mantelzorg;
• In 2015 gaven ongeveer 2 miljoen mensen (16 jaar en ouder) langer dan drie maanden of meer dan 8 uur per week mantelzorg (bijna 15% van de Nederlanders van 16+)(bron: CBS 2016).
Wie zijn deze mantelzorgers?
• 59% van de mantelzorgers in Nederland is vrouw.
• 41% van de mantelzorgers is dus man.
• 45% van de mantelzorgers is tussen de 45 en 65 jaar.
• 8% van mantelzorgers is tussen de 18 en 24 jaar.
• 18% van de mantelzorgers is ouder dan 65 jaar.
• 43% van alle mantelzorgers is de centrale of belangrijkste verzorger van de hulpbehoevende.
Welke relatie hebben mantelzorgers met degenen die zij helpen?
• ongeveer 45% van de mantelzorgers biedt hulp aan (schoon)ouders.
• 14% biedt hulp aan de partner.
• 5% biedt mantelzorg aan een kind.
• 19% biedt mantelzorg aan een familielid anders dan de partner of een kind.
• 18% biedt mantelzorg aan een vriend, kennis of buur.
Wat weten we al?
Lokaal
Libertas Leiden- Sociografische buurtprofielen
Halverwege 2013 heeft Libertas Leiden het initiatief genomen om een instrument te ontwikkelen waarmee op wijkniveau een goed onderbouwd en breed gedragen beeld geschetst wordt van wat er leeft in Leidse wijken: het sociografisch buurtprofiel.
• Essay over de buurtprofielen
• Buurtprofielen bekijken
Landelijk
Boek: Reisgids Mantelzorg (Lodewijk Schmit Jongbloed) – 2018
De Reisgids Mantelzorg helpt om snel en efficiënt de weg te vinden in de wereld van mantelzorg voor ouderen. Dat is hard nodig omdat mantelzorgers regelmatig verdwalen in het oerwoud van regels, instanties en emoties waarmee ze te maken krijgen.
Website: de juiste zorg op de juiste plek
Juiste Zorg op de Juiste Plek is een initiatief van zorgpartijen. In dit gedachtegoed staat het dagelijks functioneren van mensen centraal. Van daaruit wordt gezocht naar manieren om zorg te verplaatsen (dichterbij mensen thuis), (duurdere) zorg te voorkomen en zorg te vervangen door bijvoorbeeld eHealth. Dit helpt mensen beter leven en functioneren met hun ziekte of beperking.
Onderzoek SCP: mantelzorgers in het vizier – 2019
Deze publicatie biedt een overzicht van de beschikbare kennis en de kennishiaten ten aanzien van de bereidheid om mantelzorg te geven, de factoren die samenhangen met overbelasting bij mantelzorgers en het gebruik van mantelzorgondersteuning.
#wijzorgensamen
Welke tools kunnen we gebruiken?
Lokaal
GGZ Rivierduinen: informatiemap voor mantelzorgers die aan de client bij de eerste intake (niet digitaal beschikbaar)
Landelijk
Infographic beter bereiken van mantelzorgers – Movisie
Deze tools geeft inzicht in het zorg- en leefpad van mantelzorgers.
Artikel: zo bereikt u mantelzorgers: 6 tips – Movisie
In de meest ideale situatie vinden mantelzorgers zo snel mogelijk hun weg naar het ondersteuningsaanbod. Daarvoor is het nodig om hen actief te informeren over de mogelijkheden. Maar hoe doet u dat? Hoe kunt u mantelzorgers beter bereiken?
Groepen mantelzorgers – Movisie
Een kijkje in de verschillende groepen mantelzorgers en hun behoeften.
Handreiking: opstellen beleid mantelzorgwaardering – MantelzorgNL
Een handreiking speciaal voor gemeenten met tips voor het opstellen van beleid rondom de waardering van mantelzorgers.
Welke inspirerende praktijkvoorbeelden kennen we?
Lokaal
LVvM: artikel met voorzitter LVvM over bereiken van kwetsbare mantelzorgers
Bereiken van kwetsbare mantelzorgers via zorg- en welzijnsorganisaties. Onder andere over het gebruik van het POM-gesprek.
Suggesties die de projectgroep heeft genoemd:
• Aansluiten bij personeelsbeleid van organisaties.
• In de MDO wordt het onderwerp mantelzorgers een standaard thema .
Landelijk
Voorbeeld in de gemeente Utrecht over het bereik van niet-westerse mantelzorgers Artikel: Mantelzorgers van niet-westerse afkomst: zo bereik je ze wel!
