Ambassadeurs Harmonisatie in Management Kinderopvang

(1)

MANAGEMENT

40 Over minder dan een jaar gaan de eisen voor harmonisatie van het peu- terspeelzaalwerk in. In deze driedelige serie laten we zien welke keuzes gemeenten in samenwerking met peuterspeelzaalwerk en kinderopvang maken, en welke lessen hieruit te trekken zijn. Deel 1: Dordrecht en Velsen houden peuterspeelzaalwerk en kinderopvang gescheiden.

Peuterwerk en kinderopvang

blijven gescheiden

Marianne Velsink Fotolia

B

Bij harmonisatie van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang denken veel mensen aan het in elkaar schuiven van beide voorzieningen. Maar lees je de kwaliteitseisen in het wetsvoorstel Harmonisatie goed, dan zie je dat dit niet het enige scenario is. Beide voorzieningen kunnen ook na 1 januari 2018 apart van elkaar blijven bestaan.

Het is wel zaak dat ouders, die ge- bruikmaken van peuterspeelzaalwerk en recht hebben op kinderopvangtoeslag, dit vanaf 2018 aanvragen. Voor veel gemeenten levert de verschui- ving van gemeentelijke gelden naar

kinderopvangtoeslag geld op, maar tegelijkertijd moet er geïnvesteerd worden in het peuterwerk. Zo is wer- ken met twee beroepskrachten op de groep straks verplicht en komen er extra kwaliteitseisen bij.

Dordrecht

Ruim voor de introductie van de harmonisatie werd in Dordrecht al fors geïnvesteerd in de doorgaande lijn en een hoogwaardig aanbod in de voorschoolse periode. In 2013 werden de ouderbijdragen voor de peuterspeel-

zaal gelijkgeschakeld aan die van de kinderopvangtoeslag. Daarna werd kinderopvangtoeslag geactiveerd voor ouders op de peuterspeelzaal die daar recht op hadden. Zowel voor de gemeente als voor ouders pakte dit voordelig uit. Peuters van werkende ouders kostten de gemeente nog steeds geld, omdat de kinderopvang- toeslagregeling niet toereikend is om de kosten van kortdurende opvang te dekken. Maar de subsidielasten na- men wel af. Vanaf 2011 ontving Dor- drecht als G37-gemeente extra

‘Onze ouders hebben geen behoefte aan hele dagen’

Serie Harmonisatie

17MKO001_pag_40-42_art Harmonisatie.indd 40

17MKO001_pag_40-42_art Harmonisatie.indd 40 19-Jan-17 3:54:41 PM19-Jan-17 3:54:41 PM

(2)

41

>

middelen om extra te investeren in de voorschoolse periode. Hierdoor konden de laatste zes van de achttien speelzalen van Stichting Peuterspeel- zalen Dordrecht (SPD) omgezet worden naar volwaardige VVE-locaties. Er zijn hbo’ers aangesteld als kwaliteits- medewerker, en alle pm’ers zijn ge- toetst en zo nodig bijgeschoold tot het vereiste taalniveau. Wil Schelvis, directeur/bestuurder van SPD is blij dat Dordrecht in een vroeg stadium in het peuterspeelzaalwerk investeerde.

‘Door de investeringen liepen we in Dordrecht al ver voor de landelijke harmonisatieregels uit.’

Geen concurrent

Op de peuterspeelzalen in Dordrecht komen doelgroepkinderen, kinderen van werkende ouders en kinderen uit kostwinnersgezinnen. Ouders met een vergelijkbaar inkomen betalen nu netto evenveel voor de peuterspeelzaal. Gezinnen met een minimumin- komen (vijftien procent van het totaal) kunnen hun uren factureren via de Sociale Dienst. ‘Zestig procent van de kinderen op onze peuterspeelzalen is gedefinieerd als doelgroepkind en

heeft recht op VVE-subsidie, zo’n 35 procent van onze gezinnen heeft recht op kinderopvangtoeslag.’ Des- ondanks ziet Schelvis de peuterspeelzaal niet als een concurrent van de kinderopvang. ‘Wij zijn van oudsher geen arbeidsmarktvoorziening voor ouders; wij zijn een educatieve kind- voorziening.’

Velsen

Er zijn veel raakvlakken met de situa- tie in Velsen, hoewel het harmonise- ren van de financiële stromen daar uit nood is geboren. Anke van der Bor, leidinggevende van de peuterspeelzalen van Stichting Welzijn Velsen:

‘Toen onze gemeente in 2011 bezui- nigde op het peuterspeelzaalwerk, moesten we iets doen. Niet geheel toevallig waren we zelf al bezig met een pilot voor halve dagopvang voor ouders met kinderopvangtoeslag op één van onze locaties. In Velsen betekent peuteropvang: peuterspeelzaalwerk deels gefinancierd vanuit subsidie maar, waar ouders ervoor in aanmerking komen, ook via de toeslagregeling. De gemeente en peuterspeelzalen hadden een gezamenlijk

belang: ondanks een forse bezuini- ging het peuterwerk zonder wacht- lijsten voortzetten. Op dit moment maken zo’n 75 kinderen gebruik van peuteropvang met kinderopvangtoeslag op de peuterspeelzalen van Stichting Welzijn Velsen. Van der Bor ziet geen concurrentiepositie met de kinderopvang. ‘Ouders die voor kinderopvang kiezen, hebben daar vaak een andere motivatie voor dan ouders die voor de peuterspeelzaal kiezen.

Onze ouders hebben geen behoefte aan hele dagen.’

Hete hangijzers

Anders dan in Dordrecht is de harmonisatie in Velsen nog niet afgerond. Er zijn hete hangijzers waar in goed overleg met de gemeente een beslis- sing over genomen moet worden. Van der Bor: ‘Als straks alle ouders die recht hebben op kinderopvangtoeslag dit ook daadwerkelijk gaan aanvragen, is er voor de gemeente geen re- den meer om ons anders te behande- len dan kinderopvangaanbieders. Dat betekent dat we bijvoorbeeld de nu gehanteerde maatschappelijke huurprijs op onze buik kunnen schrijven.

Maar zonder dergelijke regelingen kunnen wij niet bestaan.’ Van der Bor heeft vertrouwen in een goede afloop van de gesprekken die ze hierover nog met de gemeente voert.

Haar grootste zorgen gaan over het bereik van gezinnen met een laag inkomen. Het gemeentelijk uurtarief voor peuteropvang gaat door de harmonisatie onherroepelijk omhoog.

‘We zullen extra kosten gaan maken en er wordt verwacht dat we dit aan ouders doorberekenen. Nu nog kost de peuterspeelzaal ouders met de laagste inkomens slechts € 13,60 per maand. Als we peuteropvang duurder maken voor de meest kwetsbare groep, kun je je afvragen of het doel van de harmonisatie voor meer integratie behaald gaat worden.’

Dat betwijfelt Wil Schelvis ook. In Dordrecht bleven grote kosten in het

‘Dat betekent dat we de nu gehan- teerde maatschappelijke huurprijs op onze buik kunnen schrijven’

(3)

MANAGEMENT

42

kader van harmonisatie uit omdat die over de laatste jaren uitgesmeerd al gemaakt zijn. Ondanks alle investeringen merkt Schelvis dat ouders niet meer zijn gaan integreren. Dordrecht

kon de kosten voor de opvang van doelgroepkinderen ruimschoots dekken met de meevaller van kinderopvangtoeslag en de extra middelen voor de G37. Wel was er een tegenval-

ler waar Schelvis andere gemeente voor wil waarschuwen. ‘Stuur altijd op zo actueel mogelijke cijfers. In 2013 stuurde de gemeente nog op ge- gevens uit 2011. Toen had maar liefst 56 procent van de ouders op de peuterspeelzalen recht op kinderopvangtoeslag. In 2013 zag dit er echter, door ontslagen en de crisis, totaal anders uit en had nog maar 35 procent recht op toeslag.’

Van der Bor en Schelvis geloven dat echte integratie pas zal plaatsvinden als kinderopvang en peuterspeelzaalwerk als één basisvoorziening worden aangeboden. Schelvis zou dat graag zien onder de regie van het onderwijs. Het SER-advies stemt hem hoopvol. ‘Als ik zo’n SER- rapport lees over de toekomst van kindvoorzieningen in Nederland, dan denk ik: na 2018 gaat er nog veel meer veranderen.’

Harmonisatie: drie scenario’s

Advies- en onderzoeksbureau Buitenhek onderscheidt drie type scenario’s die gemeenten kunnen kiezen voor de harmonisatie.

• Scenario 1: Bestaande aanbieders zetten het huidige aanbod voort

• Scenario 2: De bestaande aanbieders dragen peuterspeelzaalwerk over aan één of meerdere dagopvangaanbieders.

• Scenario 3: De gemeente koppelt de subsidieaanspraak aan gezinnen die gebruik- maken van bestaande en nieuwe aanbieders, en subsidieert per peuter de aanbieder die door de ouders wordt ingeschakeld.

In drie artikelen in Management Kinderop vang geven we praktijkvoorbeelden van deze drie scenario’s. De sprekers in deze artikelen zijn grotendeels ook Ambassadeur Harmonisatie bij Sociaal Werk Nederland. Zij begeleiden collega’s in de regio bij de invulling van de harmonisatie. Ga naar www.kinderopvangtotaal.nl/harmonisatie om meer verhalen over harmonisatie te lezen.

Advertentie

Op zoek naar

een locatiemanager met passie voor haar vak?

Via ons heeft u er geen kind aan

Wij hebben ruime ervaring met werving en selectie van onder andere management- en beleidsfuncties binnen de Kinderopvang.

Heeft u meerdere vacatures? Of alleen hulp nodig bij selectie?

We bieden zowel maatwerk als vacaturepakketten. Bel of mail ons:

079 362 26 43, hr@vanheklelieveld.nl of bezoek de website.