Gedeputeerde Staten van Gelderland
Datum6 november 2018 Zaaknummer 2018 012240 Inlichtingen Amy Maduro 026 359 9039 post@gelderland.nl Blad
1 van 7 Antwoord op Statenvragen PS 2018-666
De leden van Provinciale Staten
Beantwoording schriftelijke Statenvragen statenlid E. van Dijk
SP over de mogelijke aantasting van het nabijgelegen grondwaterbeschermingsgebied door het verondiepen van de kleiput aan de Driemarkweg in Winterswijk met (ernstig) vervuilde grond.
Ingevolge het bepaalde in artikel 39 van het Reglement van Orde Provinciale Staten van Gelderland 2017 doen wij u hieronder het antwoord van ons college op de vragen van E. van Dijk toekomen.
Inleiding van de vragensteller
In het gebied Driemarkweg en omgeving in Winterwijk staat een aantal ontwikkelingen op stapel.
Op de eerste plaats het herinrichtingsproject kleiput Driemarkweg en op de tweede plaats de sanering (afdekking) van de WAL stortplaats (tussen Driemarkweg en Vreehorstweg). Gezien bovenstaande ontwikkelingen heeft het college van B&W van Winterswijk een gebiedsvisie opgesteld voor de Driemarkweg e.o. Op 17 juli 2018 heeft het college van B&W besloten de gebiedsvisie ter inzage te leggen voor reacties. De gebiedsvisie heeft van 19 juli tot en met 16 augustus ter visie gelegen voor het indienen van inspraakreacties. Er zijn vier reacties binnengekomen: van omwonenden, een grondeigenaar, een bedrijf en een visvereniging. Het college van B&W stelt de raad voor in te stemmen met de nota inspraakreacties en de gebiedsvisie
‘Winterswijk Molenveld’ vast te stellen.
In de Nota Inspraakreacties is o.a. de volgende reactie van de gemeente Winterswijk te lezen:
a. Het college van B&W heeft op 17 juli 2018 besloten de kleiput te verondiepen.
b. De kleiput heeft in de huidige situatie een lage natuurwaarde. Ongeveer 10 jaar geleden heeft Platform Natuur en landschap het idee ingebracht om de natuurwaarde te verhogen door de kleiput te verondiepen. De gemeente heeft dit voorstel omarmd. In 2011 is dit voornemen met het waterschap Rijn en IJssel besproken. Het college van B&W heeft op 17 juli 2018
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 2 van 7
besloten om het herinrichtingsproject in uitvoering te nemen. Met betrekking tot de huidige natuurwaarden en de te behalen natuurwinst zijn meerdere natuuronderzoeken uitgevoerd:
• Visstand bemonstering van een voormalig kleiwingat aan de Driemarkweg in Winterswijk, Bureau Daslook, november 2010.
• QuickScan natuurtoets kleiput De Vlijt in Winterswijk. Een inventarisatie van beschermde flora en fauna. Staring Advies, rapportnummer 1165, mei 2011.
• Natuuronderzoek kleiput De Vlijt in Winterwijk. Een inventarisatie van beschermde flora en fauna en aanwezige ecotypen, Staring Advies rapportnummer 1165, oktober 2011.
• QuickScan flora en fauna. WAL stort en natuurontwikkelingsproject kleiput
Driemarkweg te Winterswijk, Econsultancy, rapportnummer 4960, 24 november 2017.
Door Econsultancy is een actualisatie uitgevoerd naar de huidige natuurwaarden en de mogelijke natuurwinst (Econsultancy, rapportnummer 4960.003, 27 augustus 2018.
Concept.)
In de media zijn berichten te lezen die een heel ander beeld scheppen dan de gemeente doet voorkomen (Achterhoek Nieuws Winterswijk “Kleiput blijft de gemoederen bezig houden”).
Omwonenden maken zich zorgen: "Het belangrijkste doel is niet natuurontwikkeling, maar recreatieve projecten betalen met het storten van vervuilde grond."
Een inspreker tijdens de commissievergadering zei: "Wij willen geen industriële activiteiten in onze put, zeker geen tien jaar. Durft u de volgende maand de beslissing tot verondieping te nemen en te kiezen voor een onomkeerbaar proces? Het gaat niet om natuurontwikkeling, maar om geld verdienen."
“Zeker is in ieder geval dat er geen zwaar verontreinigde grond mag worden gebruikt.
Daarvoor heeft het Waterschap Rijn en IJssel namelijk geen toestemming gegeven.”
Er is sprake van een grondwaterbeschermingsgebied op een aantal honderden meters van de betrokken locatie. De provincie is bevoegd gezag voor de grondwaterkwaliteit.
De SP maakt zich ernstige zorgen vanwege het risico’s van aantasting van het
grondwaterbeschermingsgebied vanwege het inbrengen van (ernstig) vervuilde grond in de kleiput aan de Driemarkweg.
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 3 van 7
Vraag 1:
Zijn Gedeputeerde Staten (GS) bekend met de ontwikkelingen in Winterwijk rond het gebied Driemarkweg en omgeving?
Antwoord:
Ja.
Vraag 2:
Wat zijn de uitkomsten van de bemonstering en de analyse van de gronden die gestort zullen gaan worden in de kleiput aan de Driemarkweg, met name de gemeten waarden van de 8000 kuub grond op de voormalige locatie van ProRail?
Als er nog geen 0 meting heeft plaatsgevonden, bent u bereid om daarop aan te dringen bij de gemeente Winterswijk?
Antwoord:
- Algemeen:
Voor een goede beantwoording van de vraag geven wij eerst aan wie welke rol of bevoegdheid heeft.
De gemeente Winterwijk is eigenaar van de kleiput aan de Driemarkweg te Winterswijk;
Het waterschap is bevoegd gezag voor de geplande herinrichting;
De provincie is bevoegd gezag voor:
o de besluitvorming op een eventueel ontheffingsverzoek in het kader van de Wet natuurbescherming
o de kwaliteit van het grondwater dat wordt gebruikt voor de openbare drinkwatervoorziening
Het waterschap heeft beleidsregels opgesteld voor de verondieping van diepe plassen. De titel daarvan luidt: ‘Beleidsregels verondiepen van diepe plassen’ (vastgesteld per 2 juli 2013).
Het is de verantwoordelijkheid van bovengenoemde overheden om hun rol en bevoegdheden op een goede manier uitvoeren en zich te houden aan de beleidsregels.
Verder heeft de gemeente ons informatie verstrekt voor de beantwoording van uw vragen.
Deze is toegevoegd aan onze beantwoording om zo de situatie te verduidelijken.
Antwoord specifiek voor vraag 2:
Wij zijn geen bevoegd gezag voor het Besluit Bodemkwaliteit (Bbk) en de overige aspecten van bemonstering. De gemeente draagt die verantwoordelijkheid. Zij heeft aangegeven dat
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 4 van 7
de uitkomsten van de bemonstering voldoen aan de eisen die zijn gesteld in het inrichtingsplan voor de kleiput aan de Driemarkweg.
In de nota ‘Bodembeheer verondiepen kleiput Driemarkweg Winterswijk’ paragraaf 3.1.4 staat dat er in 2017 een nulsituatiemeting heeft plaatsgevonden. Wij zullen niet aandringen op een 0 meting. (zie vraag 2 Algemeen).
Van de gemeente ontvingen wij de volgende informatie:
“Alle partijen grond/baggerspecie moeten vóór toepassing worden gekeurd. Voor dit project kiezen we ervoor dat elke partij moet zijn voorzien van een keuring conform het Besluit bodemkwaliteit:
o Voor grond wordt een BRL1001%keuring conform AP04 gevraagd;
o Voor baggerspecie een waterbodemonderzoek conform NEN5720.
Overige bewijsmiddelen (bijvoorbeeld bodemkwaliteitskaart) worden niet geaccepteerd.
Voor de bepaling van de gehalten aan nutriënten wordt aangesloten op de reguliere bemonsteringen en analyses van het in te brengen materiaal conform de bewijsmiddelen genoemd in de Regeling bodemkwaliteit. Verder is een aantal aanvullende eisen van toepassing voor o.a. de milieuhygiënische kwaliteit en de ecologieondersteunende parameters. Alle partijen moeten voldoen aan het milieuhygiënisch toetsingskader zoals vastgelegd in het inrichtingsplan en is geaccepteerd door het waterschap Rijn en IJssel.
Sterk verontreinigde grond mag niet worden toegepast. Voor grond afkomstig van welke locatie dan ook geldt hetzelfde regime. De partij grond waarop in de gestelde vraag wordt gedoeld is uiteraard ook gekeurd en voldoet aan de gestelde eisen.”
Vraag 3:
Wat zijn de gevolgen voor de waterkwaliteit, zowel voor het oppervlaktewater als grondwater ter plaatse? Is de vervuilingen wel of niet geïsoleerd? Is de vervuiling wel of niet oplosbaar? De provincie is bevoegd gezag voor de grondwaterkwaliteit.
Antwoord:
De provincie is geen bevoegd gezag voor de beoordeling van de waterkwaliteit ter plaatse. Tevens is zij geen bevoegd gezag voor de beoordeling van de mate waarin de vervuiling geïsoleerd of
oplosbaar is (zie ‘algemeen’ bij antwoord op vraag 2)
Van de gemeente ontvingen wij de volgende informatie:
‘Het Waterschap Rijn en IJssel heeft een nota bodembeheer vastgesteld, waarin het
gebiedsspecifieke beleid voor de kleiput Driemark wordt beschreven en onderbouwd. De nota geeft aan waarom op deze locatie het toepassen van grond met kwaliteitsklasse industrie en baggerspecie klasse B nuttig en milieuhygiënisch verantwoord is. Doelstelling van de
verondieping is dat de waterkwaliteit verbetert (het sulfaatgehalte is in de huidige situatie sterk verhoogd). Gezien de natuurdoelstelling is het vanzelfsprekend dat de oppervlaktewaterkwaliteit
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 5 van 7
en de grondwaterkwaliteit niet negatief mogen worden beïnvloed. In het inrichtingsplan is het initiatief nader uitgewerkt.’
Vraag 4:
Wat zijn de kansen op verspreiding van de vervuilingen zowel via oppervlakkige en diepere grondwaterstromen dan wel via oppervlaktewater? De provincie is bevoegd gezag voor de grondwaterkwaliteit.
Antwoord:
De provincie is bevoegd gezag voor de grondwaterkwaliteit binnen de beschermingsgebieden voor het grondwater voor de openbare drinkwatervoorziening. Daarom heeft zij bij verordening beperkingen opgesteld voor het toepassen van grond. Echter, deze gelden enkel voor verondiepingen binnen een waterwin en grondwaterbeschermingsgebied.
De doelstelling van de verondieping is dat de waterkwaliteit verbetert. De
oppervlaktewaterkwaliteit en de grondwaterkwaliteit mogen dan ook niet negatief worden beïnvloed. Na consultatie met Vitens zijn wij van mening dat de kans op verspreiding van stoffen via het grond of oppervlaktewater nihil is. De locatie aan de Driemarkweg ligt niet alleen buiten het grondwaterbeschermingsgebied maar ook buiten het intrekgebied. Dat betekent dat het grondwater onder de kleiput er meer dan 1000 jaar over doet om in het waterwingebied te komen.
De kans op vervuiling in de waterwinputten is dan ook verwaarloosbaar. In het inrichtingsplan van de gemeente Winterswijk is het initiatief nader uitgewerkt.
Vraag 5:
Wat zijn de gevolgen voor beschermde en niet beschermde soorten planten en dieren? Is een toets Wet Natuurbescherming uitgevoerd, m.a.w. kan worden uitgesloten dat er negatieve effecten op de natuur zullen zijn? Heeft de provincie in beeld of hier beschermde soorten voorkomen? Zo ja, welke soorten zijn dit en wat voor gevolgen kan verondiepen met vervuilde grond hebben voor deze beschermde soorten? De provincie is in het kader van de Wet Natuurbescherming bevoegd gezag.
Antwoord:
De gemeente heeft een toets laten uitvoeren in het kader van de Wet natuurbescherming. Hieruit blijkt dat er geen beschermde soorten worden verstoord en er geen verbodsbepalingen worden overtreden. Een aanvraag voor een ontheffing van de provincie op grond van de Wet
Natuurbescherming vragen zij daarom niet aan.
Vraag 6:
Hoe wordt in dit kader omgegaan met de zorgplicht vanuit de Wet Natuurbescherming?
Antwoord:
De provincie is in het kader van de Wet Natuurbescherming bevoegd gezag.
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 6 van 7
Zie antwoord op vraag 5.
Van de gemeente ontvingen wij de volgende informatie:
‘Voor de uitvoering van de werkzaamheden is een ecologisch werkprotocol (EWP) opgesteld. In het EWP zijn maatregelen opgenomen om onder andere te voldoen aan de zorgplicht Wet
natuurbescherming. Het EWP wordt jaarlijks geëvalueerd, indien nodig wordt deze bijgesteld. De maatregelen in het EWP zijn bekend bij de aannemer.’
Vraag 7:
Wat zijn de kansen dat de vervuilingen worden opgenomen in de ecologische kringloop?
Vervuilende stoffen zoals PAKS zijn persistent en worden niet afgebroken.
Antwoord:
De provincie is hierin geen bevoegd gezag (zie ‘algemeen’ bij antwoord op vraag 2).
Van de gemeente ontvingen wij de volgende informatie:
‘Zie vraag 3. Op grond van de uitgevoerde onderzoeken en de geldende randvoorwaarden voor de verondieping zijn de kansen op de genoemde negatieve effecten verwaarloosbaar.’
Vraag 8:
Wat zijn de gevolgen voor de functie viswater?
Antwoord:
Het water is niet aangemerkt als viswater. Derhalve zijn er geen gevolgen voor die functie.
Vraag 9:
Wat zijn de gevolgen voor de functie zwemwater? De kleiput was in de afgelopen zomer één van de weinig plassen die gezond bleef als zwemwater.
Antwoord:
Deze kleiput is niet door de provincie aangewezen als zwemwater en heeft daarom ook niet de functie zwemwater in het kader van het waterbeheer. Er vinden daarom geen controles plaats.
Vraag 10:
Wat zijn de kansen op eutrofiëring van de plas vanwege verondieping met vervuilde grond, en daarmee ook op algenbloei?
Antwoord:
De provincie is hierin geen bevoegd gezag (zie ‘algemeen’ bij antwoord op vraag 2).
Van de gemeente ontvingen wij de volgende informatie:
Datum
6 november 2018
Zaaknummer 2018 012240
Blad 7 van 7
‘Om de kansen op eutrofiëring tot een minimum te beperken is bij de verondieping een zandige afdeklaag (schone grond; minimaal 0,5 tot 1 m dik) met een hoge fosfaatbindingscapaciteit, een laag fosfaatgehalte en een laag organische stofgehalte toegepast. Bovendien krijgt circa 6000 m2 van de plas een gemiddelde waterdiepte van 4.5m.’
Gedeputeerde Staten van Gelderland
Jan Markink plv. Commissaris van de Koning Pieter Hilhorst secretaris
