DOCUMENTATIECENTRUM
NEDERLANDSE POLITIEKE
PARTIJEN
Rusland in
de Raad van Europa?
Met 164 tegen 34 stemmen heeft de Parlementaire Assemblée van de Raad van Europa vorige week ingestemd met de toe treding van Rusland.
De belangrijkste activiteit van de Raad van Europa is het waar borgen van de naleving van het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). Daartoe is in Straatsburg een Hof voor de Mensenrechten ingesteld. Alle lidstaten zijn verplicht de beslissingen van het Hof na te leven. Dit heeft in de praktijk een belangrijke invloed gehad op de kwaliteit van de rechtspleging in West-Europa.
Rusland neeft een slechte reputatie op het gebied van de mensenrechten. De brute wijze waarop in Tsjetsjenië is opgetreden, bevestigt dit. Toelating van Rusland tot de Raad van Europa zou op dit moment daarom onverstandig zijn. Door zijn omvang en potentiële macht zou niemand Rusland de wacht aan durven zeggen, zoals Max van der Stoel inder tijd met Griekenland heeft gedaan. De effectiviteit van het Hof staat of valt echter met de nauwgezette naleving van ae in het EVRM vervatte mensenrechten. Het kan niet functio neren wanneer blijkt dat landen zijn beslissingen negeren. Dit zou negatief uitwerken op de bereidheid tot naleving van de landen die in beginsel wel vatbaar zijn voor de morele druk die uitgaat van de beslissingen van het Hof. Uitholling van het gezag van het Hof zou een zeer nadelige invloed hebben op de rechtsstaat, de mensenrechten, respect en democratie in Europa.
Dit zal het Comité van Ministers zich moeten realiseren wanneer het in maart van dit jaar een definitieve beslissing moet nemen over de Russische toetreding. Het argument van Jeltsin dat het niet toelaten van Rusland tot de Raad van Europa anti-democratische krachten een steuntje in de rug zou geven bij de aankomende verkiezingen in Rusland, mag geen argument zijn. Het politieke leven in Rusland heeft een volstrekt eigen dyna miek. Het is dan ook een illusie te denken dat de Russische toetreding tot de Raad de uitslag van de komende presidentsverkiezingen zou kunnen beïnvloeden. Tegelijk zijn de gevaren voor de toekomst van de Raad van Europa reëel: het politieke gewicht van een weerspannig Rusland zal gaandeweg de geloofwaardigheid van de Raad schaden en zijn functioneren ontwrichten. Wat dat betreft, vormen de opmerkingen van de heer Loekin, de Russische delegatieleider in Straatsburg, een veeg teken. Zo vroeg hij zich openlijk af of de regels en aanbevelingen van de Raad zich wel verdragen met het gezond verstand en de Russische werkelijkheid.
Frits Bolkestein
Rusland
Op aandringen van de VVD-fractie is deze week een debat in de Tweede Kamer gevoerd over de toetreding van de
Russische Federatie tot de Raad van Europa. Woordvoerder Jan Dirk Blaauw wees er op dat toetreding tot de Raad van Europa is onderworpen aan voorwaarden en maatsta ven. In de Assemblée van de Raad van Europa zijn twee belangrijke rapporten voorgelegd w aaruit blijkt dat Rusland aan een hele reeks van voorwaarden en m aat staven niet voldoet, waaronder het in acht nemen van de mensenrechten, zoals in Tsjetsjenië.
De woordvoerder had begrip voor het poli tieke argument de Russische bereidheid zich te ontwikkelen tot een democratische rechtsstaat te stimuleren. Hij waarschuwde echter voor een verwatering van de status van de Raad van Europa, die niet moet verworden tot een O VSE.
De VVD-fractie is van mening dat het nog te vroeg is voor het toelaten van Rusland tot de Raad. Mede met het oog op de Russische presidentsverkiezingen, die van wezenlijke invloed zijn op het democratische gehalte en het respect voor de mensenrech ten in Rusland in de toekomst, heeft de VVD-fractie de regering, door middel van een motie, gevraagd het besluit tot de toetreding van Rusland uit te stellen tot na
de presidentsverkiezingen en het terugtrek ken van Russische troepen uit Tsjetsjenië. Deze motie is door een meerderheid in de kamer ondersteund, maar door de Minister naast zich neergelegd.
Inlichtingen:
Jan Dirk Blaauw, 070-3182887
Verder in dit nummer
• Privatisering Arbodienst Rijk • Krasloterij
• Bescherming VN-voertuigen • Inburgeringscontracten
• Centraal Bureau voor de Statistiek • Dienstplicht
e s s e
195
Privatisering Arbo-dienst van het
Op dinsdag 6 februari 1996 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel tot de privatisering van de Rijks Bedriifs- gezondheids- en Bedrijfsveiligheids- dienst (RBB) behandeld.
Op voorstel van de VVD -fractie heeft de Kamer vorig jaar uitgesproken dat bij heroverweging van onderdelen van de rijksoveheid de voorkeur uitgaat naar privatisering. VVD - woordvoerder Henk Kamp is nu dan ook gelukkig met het voorstel van de regering om de RBB om te zetten in een naamloze vennootschap en de aandelen van deae vennootschap over enige tijd te verkopen. M et de regering is de VVD -fractie van
mening dat de Arbo-dienst RBB geen kerntaken van de rijksoverheid verricht.
Het is noodzakelijk zorgvuldigheid te betrachten bij het op de nog jonge Arbo-m arkt brengen van de RBB. Die zorgvuldigheid betreft zowel de 500 medewerkers van de RBB als de al op de vrije Arbo-markt concurrerende bedrijven. Zij krijgen er een grote en financieel gezonde concurrent bij die voor drie jaar een omzetgarantie heeft.
De medewerkers van de RBB zullen de knop om moeten zetten. In plaats
Krasloterij
Afgelopen woensdag 7 februari heeft een overleg plaatsgevonden over de verlenging van de vergunning van de Stichting Nationale Instantloterij (N IL) om de krasloterij te organiseren. De staatssecretaris meent n .a .v. het evaluatie-onderzoek dat er geen aanleiding bestaat de krasloterij te beëindigen.
Uit de evaluatie bleek dat bijna alle kraslootkopers spelen uit recreatieve overwegingen waarbij het speelge- drag als rustig te typeren is. Het percentage probleemspelers ligt tussen de 0,3 en 0 ,7 % . Toch is de krasloterij doorgaans geen zelfstandig veroorzaker van problemen met kans spelen.
De omzet van de krasloterij in 1994 was 210 miljoen gulden. 55 miljoen gulden ging naar sport en organisa ties op gebied van cultuur en m aat schappelijk welzijn.
VVD-woordvoerder mevrouw van Blerck-Woerdman had met name kritiek op de 5% afdracht aan de Staat en de voorschriften die zijn verbonden aan de vergunning. Als door de sector en het particulier initiatief zelf aan fondsenwerving
wordt gedaan kan de overheid deze opbrengsten niet verminderen door compensatie aan de schatkist. Er wordt bovendien al kansspelbelasting geïncasseerd. De woordvoerder achtte een afdracht van 5 % op inkomsten van de krasloterij, met als reden dat de krasloterij ten koste gaat van de omzet van de staatsloterij, principieel onjuist. Het kan niet zo zijn dat de overheid zich moet bevoordelen boven particulier intia- tief dat ook nog eens algemene belangen, c.q. doelen, ondersteunt. Aangegeven werd dat als na de evaluatie zou blijken dat er geen aanwijzing bestaat dat de Staatsloterij schade heeft ondervonden, de 5% vergoeding vervalt. Deze schade blijkt niet op te treden. De VV D -w oo rd voerder heeft dan ook aangegeven dat w at haar betreft de 5% afdracht hiermee dan ook beëindigd is. De beperkingen in de vergunning waren opgenomen omdat men verwachtte dat op grote schaal onmatig gespeeld zou gaan worden en dat daarmee samenhangend gokverslaving zou kunnen optreden. Dit blijkt in de praktijk niet het geval te zijn. De
Inburgeringscontracten
Op initiatief van de V V D -in het bijzonder van Hans Dijkstal-staat in het paarse regeerakkoord een passage over inburgeringscontracten. Als minister van Binnenlandse Zaken is hij er in geslaagd overeenstemming te bereiken met de gemeenten over de invoering van die contracten. Sinds 1 januari van dit jaar krijgen alle nieuwkomers die in een achterstand- situatie terecht dreigen te komen een inburgeringscontract aangeboden en dus de kans, maar ook de verplich ting, om Nederlands te leren. Deze week werd een notitie behan
deld waarin de minister de hoofdlij nen uiteenzette van de
Inburgeringswet, een wet die de basis wordt voor de contracten en de sanc ties op het niet-nakomen daarvan. De sancties betreffen naast het korten op of intrekken van een bijstandsuitke ring ook het opleggen van een boete. Daarnaast regelt de wet het cursus aanbod en de financiering daarvan. VVD-woordvoerder Henk Kamp vroeg de minister opnieuw de aandacht voor de grote groep immi granten die in het verleden naar ons land kwamen en nog steeds het
Rijk
van bij een intern gerichte ambtelijke dienst komen zij nu te werken bij een van de klanten afhankelijk bedrijf. M inister Dijkstal deelde desgevraagd mee er van overtuigd te zijn dat de directie van de RBB in staat is om aan die cultuuromslag leiding te geven. Inmiddels is de directie van de RBB in onderhandeling met de Arbo-dien- sten van Philips en de Nederlandse Spoorwegen over een fusie. Inlichtingen:
Henk Kamp, 070-3182898
beperkingen met betrekking tot aard en aantal krasloten kunnen volgens de VVD-woordvoerder dan ook opgeheven worden. Produktver- nieuwing en produktuitbreiding zijn nodig met het oog op fondsenwer ving voor doeleinden van algemeen belang.
De woordvoerder is van mening dat het verbod op verkoop aan minder jarigen en verkoop op plaatsen waar veel minderjarigen komen, moeten blijven bestaan. Het is uiteraard belangrijk alert te blijven op aspecten met betrekking tot de gokverslaving. Gegeven het feit dat de huidige vergunning loopt tot 30 april moet er sneTeen beslissing komen. De NIL had al lang duidelijkheid moeten hebben. Een advies is niet nodig. Volgende week zal de mevrouw van Blerck-Woerdman een motie indienen die beeogt een einde te maken aan de 5 % -afdracht.
Inlichtingen:
Anke van Blerck-Woerdman, 070-3182917
Nederlands niet beheersen. Hij nodigde de minister uit een plan te maken om ook deze mensen die in een achterstandsituatie verkeren met inburgeringscontracten op weg te helpen. De minister toonde zien bereid de mogelijkheden daartoe te onderzoeken.
Ook vroeg de woordvoerder in de nieuwe wet nadrukkelijk de eigen verantwoordelijkheid van de immi grant voor haar of zijn integratie als
re s s e
195
Eerdere afschaffing opkomstplicht
In de afgelopen weken werd de discussie over handhaving van de dienstplicht opnieuw actueel nadat de defensiewoordvoerder Theo van den Doel een aantal werkbezoeken aan kazernes had afgelegd. Tijdens die werkbezoeken constateerde Van den Doel dat als gevolg van de voortgang in het reorganisatieproces van de krijgsmacht niet bij alle onderdelen dienstplichtigen nog noodzakelijk zijn. Bij een aantal onderdelen werden dienstplichtigen voor w erk zaamheden ingezet, die weinig met hun directe militaire functie hadden te maken. Daarentegen waren er ook onderdelen, die nog niet geheel met beroepspersoneel waren gevuld en waar ae dienstplichtigen een onmis bare schakel in de bedrijfsvoering vormden.
Het werkbezoek was voor de defen
siewoordvoerder aanleiding om schriftelijke vragen te stellen m .b.t de handhaving van de dienstplicht tot het einde van dit jaar. Tevens stelde hij voor om commandanten de bevoegdheid te geven om die dienst plichtigen, w aar geen zinvolle mili taire functie meer voor was, eerder te laten afzwaaien.
Afgelopen week maakte de staatsse cretaris van defensie J. Gmelich Meijling (V V D ) bekend dat na 1 februari geen dienstplichtigen meer zullen worden opgeroepen. Ook wordt de opkomstplicht vervroegd afgeschaft. V anaf 1 september 1996 benoort de opkomstplicht en daar mee de 'actieve' dienstplicht tot het verleden. Dit betekent een bijstelling van het dienstplichtbeleid. Dit beleid was erop gebaseerd dat de laatste dienstplichtigen pas eind december
zouden afzwaaien. Ook krijgen commandanten de bevoegdheid om dienstplichtigen te laten vertrekken als deze geen zinvol werk meer kunnen verrichten.
De hoofdreden voor de bijstelling van het beleid is, aldus de staatssecretaris, de gestage voortgang van het reor ganisatieproces waarbij aan het einde van dit jaar de gehele krijgsmacht uit 'beroepspersoneel' bestaat. Ondanks de bijstelling van het dienstplichtbe leid blijft een goede bedrijfsvoering binnen de krijgsmacht gegarandeerd. De VVD kan met de praktische bijstelling van het beleid van harte instemmen.
Inlichtingen:
Theo van den Doel, 070-3182891
Centraal Bureau voor de Statistiek
Maandag 5 februari 1996 is door de Tweede Kamer het wetsvoorstel
Instellingsregeling voor het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en de Centrale Commissie voor de Statistiek (CCS) besproken. M evrouw drs. Hella Voüte-Droste heeft namens de VVD- fractie het woord gevoerd.
A ch te rg ro n d van het w e ts v o o r s te l
Het wetsvoorstel is er op gericht het Centraal Bureau voor de Statistiek en de Centrale Commissie voor de Statistiek een wettelijke grondslag te bieden. De belangrijkste aandachts punten van de VVD -fractie zijn: - Terugdringing van de administra
tieve lasten en vermindering van de enquêtedruk door middel van een betere coördinatie van CBS-enquê- tes onderling en hergebruik van reeds verzamelde gegevens. - De CCS bestond uit tenminste 30
en ten hoogste 45 leden. Op aan drang van ae VVD-fractie wordt de omvang en de samenstelling van de CCS drastisch gereduceerd. Het
voorstel bestaat er nu uit de Commissie te laten bestaan uit ten minste 7 en ten hoogste 11 leden. - De organisatorische positie van het
CBS. Het wetsvoorstel ziet het CBS als dienst van het Ministerie van Economische Zaken. De V V D -frac tie ziet meer een agentschap-status voor het CBS.
Het verder terugdringen van de admi nistratieve lastendruk vormde voor de VVD-woordvoerster Voute een belangrijk onderdeel van de discussie.
T e ru g d rin g in g van
de a d m in is tr a tie v e la ste n
De verschillende enquêtes van het CBS leiden voor bedrijven tot een grote administratieve rompslomp. Zo blijkt uit een enquête van VN O en MKB Nederland onder Nederlandse bedrijven naar de mate waarin bedrij ven de Nederlandse wet- en regelge ving als lastig ervaren, dat de statisti sche verplichtingen (CBS) hoog scoren (nl. als derde). De administra tieve lastendruk blijkt bovendien voor
kleinere bedrijven zeven maal zo groot te zijn als bij grotere bedrijven. De VVD-fractie hecnt zeer aan een terugdringing van de administratieve lastendruk. Voüte heeft er daarom op aangedrongen de administratieve lastendruk zoals die ontstaat door enquêtes van het CBS sterk te verminderen. Dit lijkt de VVD-fractie haalbaar gezien de snelle ontw ikke lingen op het gebied van de elektro nische snelweg, die het bedrijven steeds beter mogelijk maken over te gaan tot elektronische aanlevering van gegevens. De minister heeft toegezegd, naar aanleiding van een amendement van Voüte, dat in het jaarverslag verslag wordt gedaan over de mate van terugdringing van de administratieve lasten in het afgelo pen jaar. Op deze manier wordt goed zichtbaar in welke mate het CBS er al dan niet in slaagt de afgesproken terugdringing te behalen. Inlichtingen:
Drs. Helfa Voüte, (070-3182907)
Vervolg van pagina 2
uitgangspunt te kiezen. De overheid kan helpen, maar integratie is bij uitstek een individueel proces: een burger gaat volwaardig deel van de samenleving uitmaken.
Inlichtingen:
Henk Kamp, 070-3182898
Colofon
VVD-Expresse is een uitgave van de “ M r Annelien Kappeyne van de Coppello Stichting", onder redactie van Tom van der M aas, hoofd afd e ling Voorlichting van de VVD-Tweede Kamerfractie en M ary-Honor Kloeg en Ernst van Splunter, medewerkers afdeling Voorlichting. VVD-Expresse wordt gedrukt bij Roeland Druk te Scheveningen, pré- postale verwerking door Adrepak Direct-Mail te Den Haag.
r e s s e
195
O PIN IE
Vrijheid schept verantwoordelijkheid
Dit artikel van Frits Bolkestein verscheen vrijdag 9 februari 1996 in de Volkskrant. Hieronder een samen vatting.
De Groningse hoogleraar Flip de Kam beweerde begin vorige maand in NRC Handelsblad dat Nederland met een chronische beleidsdiarree kampt. Behalve uit grote hoeveelheden bedrukt papier blijkt dit vooral uit een stroom onrustige en slecht te hand haven wetten en regels. De Kam zag de overheid als een reus op lemen voeten, kostbaar en vaak krachteloos en ondoelmatig. Ook de secretaris generaal op Economische Zaken Ad Geelhoed bekritiseerde in zijn nieuws- jaarsartikel voor het economenblad ESB het optreden van de overheid. Vooral aan de uitvoering van de klas sieke staatstaken schort veel. Vandaar dat de topambtenaar voor een actieve overheid pleitte, maar dan wel één die zich tot haar eigenlijke kerntaken weet te beperken. M et zijn betoog ondersteunde Geelhoed w at liberalen steeds hebben voorgestaan: een afgeslankte maar doelmatige overheid, die doet w at nodig is en als het kan voor minder belastinggeld.
Den U y l- le z in g
De verhouding overheid-maatschap- pij-individu blijft het politieke debat beheersen. In zijn 'Den U yl-lezing’ schetst premier Kok een tegenstelling tussen de vermeende wens van libe ralen tot minimalisatie van de staat en de voorkeur van sociaal-democra- ten voor een actieve overheid. Naar mijn mening geeft die tegenstelling een versimpeld beeld. Het gaat niet eenvoudigweg om m eer of m inder staat: de discussie gaat veeleer over de wenselijke aard van de staatsta ken. Het geschil betreft de keuze tussen de liberale waarborgstaat en een verzorgingsstaat. Liberalen willen niet dat de overheid verzorgt. Zij willen wel dat de overheid ae burgers beschermt door een vangnet dat bij inkomensderving voldoende w aarbor gen biedt. Voor het overige dient de overheid met het scheppen van sociale voorzieningen terughoudend te zijn. O ok de voorganger van de Heer Kok, dr. Willem Drees, w as die mening toegedaan. Om die reden keerde de Heer Drees dan ook later de PvdA de rug toe. Uit onvrede over het beleid van oud-premier Den Uyl zie hij: 'Ik verwerp ae gedachte van de verzorgingsstaat. Het woord w ekt de indruk alsof de staat de verplich ting heeft te verzorgen. Ik ben voor de w aarborgstaat.’ .
De structurele aanpassingen die daar voor nodig zijn, komen veelal neer op een herijking van de verantw oorde lijkheden in de samenleving. M eer eigen verantwoordelijkheid is vereist:
de afwenteling van verantw oordelijk heden op de collectiviteit moet worden teruggedrongen. Dit bete kent niet, zoals gezegd, dat de rol van de staat moet worden gem inim a liseerd. Onlangs heeft minister Hans Wijers treffend opgemerkt dat 'je de kracht van de overneid niet kunt lezen aan de hoogte van de uitgaven en inkomsten'. Hij heeft de noodzaak benadrukt van 'een sterke en excel lente overheid voor w at betreft de economische orde, de publieke aanbodzijde van de markt en als katalysator en baken van vertrou w en'. Uit deze belangwekkende maar onderbelichte toespraak blijkt dat de visie van D66 op de kerntaken van de overheid vrijwel naadloos aansluit bij die van de VV D .
M e ta a lm o e h e id
De tegenstellingen tussen liberalen en sociaal-democraten met betrekking tot de inrichting van onze sam enle ving zijn natuurlijk niet meer zo scherp als vroeger. De ingrijpende hervormingen van het huidige kabi net ten aanzien van de Ziektewet, de Algemene Nabestaandenwet, de kinderbijslag, de winkelsluitingswet en ook ae omvangrijke lastenverlich ting zouden anders niet mogelijk zijn geweest. Dat PvdA, D66 en VV D deze hervormingen zo snel en harmo nieus hebben weten te volbrengen, mag zonder overdrijving een histori sche doorbraak worden genoemd. Het zou uitermate betreurenswaardig zijn ais in de komende tijd de metaalmoeheid in de coalitie zou toeslaan. W ant juist in de tweede helft van deze regeerperiode zal onze hervormingsgezindheid worden getest. Hans W ijers heeft in zijn eerdergenoemde toespraak aangege ven waarom . Hij wijst er op dat w aar schijnlijk al binnen een jaar de belangrijkste doelstellingen van het kabinet ten aanzien van werkgele genheid, lastenverlichting en tekor treductie worden verwerkelijkt. Zijn conclusie is: “W e kunnen ambitieuzer zijn. Sterker nog: we moeten am biti euzer zijn. Ook na 1998."
A m b itie s
M ét D66 is de V V D van mening dat dit kabinet zijn ambities niet mag bevriezen op het moment dat de belangrijkste doelstellingen van het regeerakkoord zijn bereikt. Er is immers nog zo veel te doen. Ten eerste moet de staatsschuld omlaag, EMU of geen EM U. Elk jaar geeft de overheid 30 miljard gulden aan rente lasten uit. Als wij in de komende jaren het begrotingstekort naar 1 % weten te brengen, zal de staats- schuldquote snel gaan dalen. Met premier Kok ben ik van mening dat de lasten voor burgers en bedrijven
verder omlaag moeten. Bijna iedereen in Nederland draagt 50% van zijn inkomen af aan belastingen en premies. Als wij de werkgelegenheid willen bevorderen, moet dat percen tage omlaag. In de komende tien jaar moet het mogelijk zijn de tarieven van de inkomstenbelasting met 5 tot 10% te verlagen.
Tegelijk hebben wij in de toekomst waarschijnlijk extra geld voor belang rijke kerntaken van ae overheid nodig, zoals infrastructuur, onderwijs en bestrijding van de misdaad. Als wij deze voornemens willen verw er kelijken, moeten de overdrachtsuitga ven verder worden verlaagd. En dat kan ook. Volgens Hans Wijers is het mogelijk het aantal mensen met een betaalde baan te verhogen van 50% nu naar 60% in het jaar 2005. Ook de VV D deelt deze scherpe ambitie. M aar dan moeten wij -net als dit kabinet- wel voortgaan met de modernisering van de collectieve sector.
In de sociale zekerheid is veel bereikt, maar wij zijn nog lang niet klaar. In kringen van werkgevers en w erkne mers wordt druk gesproken over een cappuccino-stelsel, waarin de over heid de basisuitkering verzorgt (de koffie) en de sociale partners en de individuele werknemer verantwoor delijk zijn voor eventuele inkomens- aanvullingen (de melk). O ver de verhouding koffie-melk is ongetwij feld veel discussie mogelijk. Het gaat hier in eerste instantie echter niet om percentages, maar om het beginsel. Klaarblijkelijk zijn de sociale partners toe aan een nieuwe verdeling van verantwoordelijkheden. Dan kan de overheid niet met haar armen over elkaar blijven zitten.
In d iv id u e le
v e ra n tw o o rd e lijk h e id
