ftUIDOII Vraag de hot-whirl-pool-dokumentatie van Hoeks aan
-..va• maak een afspraak voor een vrijblijvende demonstratie:
Ja, ik wil vrijblijvend de volgende dokumentatie van u ontvangen (aankruisen wat van toepassing is):
D de hot-whirl-pool D tuinmeubelen
D sauna's D zelfbouw D thermo zwembadafdekkingen D zwembadenD zelfbouw D volautomatische rolafdekkin9en D solaria D volautomatische zwembadreoniger
Plaats: ... Postcode: ... . Telefoon: ... . Stuur deze coupon zonder postzegel naar antwoord-
nummer 27, 5000 VH Tilburg.
Hoeks b.v., Jellinghausstraat
10(industrieterrein Noord)
hoeks bv korrespondentieadres Postbus 5061, 5004 EB Tilburg Telefoon
013-686933baotk ttrsf onu shoWmom
voorutaist
hoeks
Vrijheid en Democratie,
veertiendaagse uitgave van de ' VolklJpartij voor Vrijheiden Democratie
Nummer1227 11 maart 1980
Hoofdredacteur:
V. Hafkamp Redactie-adres:, Bijenmeent 135 1218GK Hilversum
Abonnementen- administratie
Algemeen Secretariaat VVD Koninginnegrecht 57 2514 AE 's Gravenhage Postrekening 67880 t.n.v. VVD Den Haag.
Adreswijzigingen melden aan Algemeen Secretariaat d.m. toezending gewijzigde adresband
Abonnementen voor leden gratis voor niet VVO-leden f 16,50 per jaar.
Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet b.v.
Postbus20 2040 AA Zandvoort Tel. 02507-4745
Druk
Ten Brink Meppel b.v.
Algemeen Secretariaat Koninginnegrecht 57 2514 AE Den Haag Tel. 070-614121 Postrekening 67B80 t.n.v. VVD Den Haag
I
Minister Ginjaar was de meest prominente deelnemer aan het geslaagde deelcongres over de milieuproblematiek dat dit weekeinde in Doorn, Utrecht, werd gehouden. Over dit congres lee:;t u het een en ander op pag. 24.
Verder in dit nummer:
Informatie over de gebeurtenissen
in het parlement. Pag. 4 en 5.
Mevrouw Van Someren- Downer over Suriname. Pag. 6.
Legale buitenlanders moeten net zo behandeld worden als elke Nederlandse burger. Dat zegt Annelien Kappeyne in een interview metJules Maaten.
Pag.9.
Rubrieken
Koosje Binsen Florus Wijsen beek. Pag. 10.
Vrouwen in de VVD: de noodklok voor het Frans.
Pag.l2.
Taakverdeling leden dagelijks bestuur. Pag. 19.
Congressen in de komende weken. Pag. 22 en 23.
Gastkolom en Opinies. Pag. 26 t/m 29.
Speciale bijlage; groslijst kandidaten Eerste Kamer. Pag.
13 t/m 18.
Het eerstvolgende nummer
verschijnt op dinsdag l apriL
Kopij voor dit blad moet
uiterlijk op maandag 24 maart
binnen zijn bij de centrale
redactie, Bijenmeent 135,
1218 GK Hilversum.
door mr. F. Korthals A if,•.\. l'ourziltcr.
Aanblijven - de juiste beslissing
Zich ervan bewust dat na het aftreden van Andriessen de redenering opgeld zou doen dat' dan de VVD-minis- ters ook hadden moeten aftreden, heeft het hoofdbe- stuur, evenals de Kamerfracties, toch gemeend dat het beter was dat de liberale bewindslieden de beleidsvoor- nemens waartoe het kabinet had besloten, voor hun ver- antwoording zou blijven nemen. Een perscommuniqué waarin dit standpunt is neergelegd is op 21 februari - de dag waarop het kabinet de plannen had neergelegd in een brief aan de Stichting van de Arbeid - uitgegeven en heeft zelfs niet kunnen doordringen tot de kolommen van Vrijheid en Democratie van 26 februari. Het wordt nu alsnog gepubliceerd.
Instemming met beleid
De redenering ,,Andriessen weg - VVD-ministers ook weg" was ogenschijnlijk voor de hand liggend, maar niet juist. Liberale bewindslieden heb~n een eigen verant-
woordelijkheid en behoeven niet tot dezelfde conclusie te komen als een CDA-minister, ook niet indien zij in het algemeen zijn beleid juist achten. Ook Andriessen had zich, zij het met moeite, neergelegd bij de beperking van de extra ombuigingen tot drie miljard gulden plus het opvullen van de in Bestek '81 geschoten bressen. Het ontbrak hem echter aan vertrouwen of deze minimaal noodzakelijk geachte ombuigingen ook zouden worden uitgevoerd en een blijvend karakter zouden krijgen.
Bij de VVD heeft - zowel in de Kamers als in het kabi- net - de politieke wil de ombuigingen werkelijk uit te- voeren altijd bestaan. Uit de brief van de minister van Sociale Zaken aan de Stichting van de Arbeid ·bleek dat die politieke wil er ook was bij de andere ministers. Uit de opstelling van Lubbers bleek dat ook hij dit beleid van extra ombuigingeR steunde. Onder die omstandighe- den vonden wij het juist dat de VVD verantwoordelijk- heid voor de uitvoering van het beleid bleef dragen.
Weglopen voor de verantwoordelijkheid nU, zou beteke- nen dat gedurende zeker zes maanden in het geheel geen beleid gevoerd kon worden. Dat de loonpauze zou aflo- pen zonder nieuw beleid tot beheersing van het loonpeil.
Dat er geen extra ombuigingen zouden komen. Dat de inflatie onbeheerst kon toeslaan en de werkloosheid nog meer zou toenemen. Dat een demissionair kabinet de be- groting voor 1981 zou moeten voorbereiden. Al eerder stond de VVD - met name de toenmalige fractievoor- zitter Wiegel - voor de moeilijke keuze doorgaan of mee- gaan met een afgetreden minister die ogenschijnlijk het VVD-standpunt beter vertolkte dan de VVD zelf. Dit was bij de val van het kabinet-Biesheuvel, toen Drees aftrad wegens onvoldoende bezuinigingen. De kiezers hebben de moed door te gaan hoog aangeslagen. Zes zetels winst.
Gr~:nzen
Wel heeft de VVD, bij monde van ministers, Kamerfrac- ties en hoofdbestuur duidelijke grenzen gesteld: Aan de
omvang van het pakket extra ombuigingen mag niet worden getornd; bressen van enige omvang zijn niet toelaatbaar.
De eerste ronde - het debat over de loonpolitiek - is ach- ter de rug. In het debat is bevestigd dat bij de regerings- partijen de politieke wil bestaat het voorgestelde beleid uit te voeren. Ook D'66 stelde zich achter de noodzake- lijke koopkrachtvermindering van anderhalf procent, maar stemde tegen. Ook D'66 was van oordeel dat het financieringstekort niet boven zes procent mocht stijgen, maar aanvaardde niet de dienovereenkomstige extra ombuigingen tot drie miljard gulden. In stemgedrag volgde zij de PvdA die zij, als het erop aankomt, niet wenst los te laten. De tweeëenheid PvdA-D'66 blijft be- staan, dat heeft de v~rzitter van D'66 uitdrukkelijk be- vestigd in een debat met mij, dat ik vorige week op uit- nodiging van de JOVD-Delfland met hem mocht heb-
ben. ·
Uit het verloop van de kamerdebatten bleek dat het goed was dat het kabinet is aangebleven.
Aftreden zou voor de ontwikkeling van de Economie rampzalige gevol~en hebben gehad. Wel moeten de ge- stelde grenzen nauwlettend in het oog worden gehouden.
Openbare orde en veiligheid
In Amsterdam waren de grenzen van het toelaatbare ver overschreden. Uit de informatie die de regering aan de Tweede Kamer zal verstrekken over het herstel van de openbare orde zal naar ik stellig verwacht, blijken dat de verantwoordelijke ministers aan dat herstel een be- langrijke bijdrage hebben geleverd.
Terecht is krachtig opgetreden tegen de inbreuk op de rechtsorde. Achter de barricades was een niemandsland ontstaan, waarin vernielingen en plundering van winkels plaatsvonden. Bewoners en winkeliers waren afgesloten van de rechtsorde en moesten zelf maar zien dat zij hun eigendommen beschermden tegen elementen die door het vacuum in de rechtsorde waren aangetrokken. Dit is een onduldbare situatie en optreden van éen overheid die niet door aftreden van een kabinet aan gezag zou heb- ben ingeboet kwam, achteraf beschouwd, goed van pas.
Met de inhuldiging, die grondwettelijk binnen de stad Amsterdam plaats vindt, in het vooruitzicht is een kabi- net vereist dat de volle verantwoordelijkheid voor de openbare orde kan dragen. Als de FNV zich met sta- kingsakties wil blijven verzetten tegen de inmiddels door de volksvertegenwoordiging goedgekeurde wettelijke maatregelen, dreigt ons parlementair-democratische stel- sel te worden ondermijnd. De FNV speelt met vuur en heeft daarbij zelf ook enige schade opgelopen. De heer Dutman schrok toen hij op de geluidsband hoorde wat hij zelf had gezegd en werd nog eens geconfronteerd met afkeurend geroep van zijn achterban dat hem op het ogenblik van zijn opruiende toespraak zelf was ontgaan.
Verblind en verdoofd. Ook de pers werd ten dele mond-
Vervolg op pagina 4
----~-~~41- 3 . ..
Rietkerk tijdens loondebat:
,De rek is eruit'
Bij het loondebat wat vorige week in zowel de Tweede als de Eerste Kamer werd gehouden begon de heer Riet- kerk zijn bijdrage met een gelukwens aan het adres van de oppositieleider de heer Den Uyl in verband met zijn benoeming tot voorzitter van de Europese Federatie van Socialistische partijen. Rietkerk zei erop te vertrouwen dat Den Uyl ook in die functie "gewoon zichzelf zal blijven".
In zijn bijdrage wees Rietkerk erop dat de ontwikkeling van zowel de betalingsbalans als het financieringstekort sinds 1974 de uiterst zorgelijke situatie waarin de econo- door Henk Krol mie van ons land verkeerd onderstreept. In 1974 was de
betalingsbalans nog positief en het financieringstekort was nog alleszins aanvaardbaar.
Er was nog flink wat ruimte in de reserves van de sociale fondsen en de meeste ondernemingen konden nog wel een stootje velen.
We hadden nog uitzicht op flink stijgende aardgasop- brengsten en mochten uitgaan van een gemiddelde groei van zo'n 3 %of zelfs meer.
Rietkerk: "Nu staan al deze signalen op rood. Daarom kunnen wij zeker nu niet meer doorgaan met het laten stijgen van collectieve uitgaven of inkomens. Zelfs de kasreserves van de minister van Financiën zijn uitge- punt: de rek is er nu écht uit".
Rietkerk vroeg aan iedereen, ook aan de FNV, om de realiteit onder ogen te willen zien. Als we onze welvaart willen behouden, de collectieve voorzieningen op een redelijk peil willen handhaven en de jongeren van nu aan zinvolle arbeid . willen helpen dan moeten we nu ernst gaan maken met het weer gezond krijgen van onze economie. "Doen wij dit niet dan glijden wij onherroe- pelijk af in de richting van meer werkloosheid, meer in- flatie en beduidend minder welvaart."
Rietkerk was een van de weinige woordvoerders in de Kamer die dit punt zonder problemen kon onderstrepen.
Hij was het immers die al bij de behandeling van de begroting voor 1980 zijn grote zorg uitsprak en toen al . om een extra bijsturing vroeg.
Iedereen die meent zelfs nu nog vraagtekens bij deze cij-
Vervolgvanpagina3 dood gemaakt, omdat alleen actienieuws mocht worden opgenomen. Terecht weigerden de hoofdredacties van !i~
berale kranten daaraan mee te werken. Eenzijdig gesor- teerd nieuws past alleen in dictaturen. Het succes was overigens maar zeer betrekkelijk, want De Telegraaf, niet bij uitstek het enfant chéri van de FNV, verscheen wel ongeschonden.
Het is goed dat er in deze tijd een kabinet is. Het is ook goed dat de liberale ministers als voorvechters van vrij- heid en democratie daarin op hun post zijn gebleven.
Dat kan niet tot elke prijs, maar dit kabinetsbeleid ver- dient onze volle steun. De kiezers zien dat ook zo, ge- tuige de tJarijke instemmende reacties op de televisie- ' uitzending van de VVD vorige week: meer dan 250
nieuwe leden! e
fers te moeten zetten steekt zijn kop wel erg diep in het zand.
Rietkerk herinnerde de heren Den Uyl en Van der Doef eraan dat ·de werkloosheid onder het vorige Kabinet {PvdA/CDA) praktisch is verdubbeld. Onder dit Ka- binet is de werkloosheid gestabiliseerd, ondanks het feit dat (gelukkig) een belangrijk aantal vrouwen extra op de arbeidsmarkt zijn toegetreden.
Zelfs de heer Den Uyl kon deze feiten in een interruptie niet ontkennen.
Wat omvat het beleid van dit Kabinet?
1. Een volledige uitvoering van het op 10 miljard ombui- ging gerichte Bestek-beleid.
2. Een extra ombuiging, tussentijds in 1980, van 3 mil- jard.
3. Beperking van het financieringstekort tot 6% maxi- maal.
4. Verdere ombuigingen in de loop van dit jaar indien het financieringstekort toch nog zou dreigen uit te·
lopen.
5. Een stringente loonmatiging tot 1,5% beneden de MEV -raming.
6. Handhaving van de koopkracht van de laagste ge- zinsinkomens.
Hoewel de heer Rietkerk kon instemmen met deze pun- ten en hij besefte dat een jarenlange scheefgegroeide ont- wikkeling, zeker indien daar nog extra tegenvallers bij- komen, helaas niet in één klap gecorrigeerd kan worden, plaatste hij hier toch nog wel enkele vragen bij. Met name drong hij er op aan dat deze ombuiging bij de begroting voor 1981 geheel structureel zou worden gemaakt en dat dan ook de verminderde groeivoet zal worden ver- werkt.
Niet alleen loontrekkers
Rietkerk bekritiseerde ook het alternatief van de heer Den Uyl die voor i6.000 woningwetwoningen per jaar een beroep wil doen op de kapitaalmarkt. Terugdenkend aan de ontwikkeling van het woningbouwprogramma van diens kabinet dat van 150.000 terug ging naar 100.000 is het nu juist niet Den Uyl die hier recht van spreken heeft.
Volgens de heer Rietkerk staan wij nu voor de noodzaak dat er in de loonsfeer aanpassingen moeten plaatsvinden:
"Daarom wil de VVD zijn steun geven aan een wette- lijke machtiging voor de Overheid voor· een beperkte periode bijvoorbeeld tot eind 1981." Rietkerk zei dat naar het oordeel van zijn fractie de matiging zich niet mag beperken tot de looninkomens en dat van de hogere inkomens een sterkere matiging mag worden gevraagd.
Ook van zelfstandigen en vrije beroepen mag dezelfde matiging worden gevraagd.
Er mag volgens de VVD niet de indruk ontstaan dat alleen van de loontrekkers een offer wordt gevraagd.
Rietkerk: "Wel wil ik in dit verband aandacht vragen
voor de positie van het midden- en kleinbedrijf, dat er,
blijkens de voorspellingen, in 1980 duidelijk op achteruit
zal gaan."
door Henk Krol
Rietkerk wees op de redelijkheid om aan ondernemingen die extra winsten hebben verkregen uit de aardgasprijs- verhoging in verband met de olieprijsstijgingen te vragen deze extra opbrengsten in ons land ter wille van de werk- gelegenheid te investeren. Rietkerk verzette zichoveri- gens fel tegen de absurde gedachte van Den Uyl om dit dwingend bij wet voor te schrijven. Op die ~anier zou je diverse bedrijven binnen de kortste keren liet land uit- jagen.
V oor de zoveelste keer vroeg hij aan de regering om toch eindelijk iets te willen doen aan de slechte arbeids- inpassing.
"Veel bedrijven moeten wegens gebrek aan mensen zelfs hun produktie inkrimpen".
Hij vroeg de minister van Sociale Zaken om nu echt de hoogste prioriteit te geven aan dit probleem.
De beuk in het opportunistisch alternatief Rudolf de Korte onderstreepte in zijn bijdrage de woor- den van de heer Rietkerk nog eens met het nodige cijfer-
materiaal. __
De Korte zei verder dat voor de VVD een duurzame be- strijding van de werkloosheid voorop staat en dat daar- naast voorrang moet worden gegeven aan de gezond- making van de betalingsbalans en een rendementslierstel voor de bedrijven. "Van een dalende wereldconjunctuur behoeven wij op korte termijn geen enkel heil te ver-
DickDees:
wachten. Alles komt dus aan op een relatieve verbete- ring van onze sterk gedaalde internationale concurren- tiekracht. Dat maakt het loonkostenpeil en daarmee het nominale loonpeil tot een strategische grootheid van de eerste orde."
Tot slot van zijn betoog herhaalde Rudolf de Korte wat hij al bij het loonpauzedebat van 23 januari opmerkte:
"Werknemers en werkgevers moeten in de praktijk van
· het leven leren zich in te stellen op de sombere perspec- tieven voor de jaren tachtig. In een smoren van het door hen dragen van eigen verantwoordelijkheid zien libe- ralen weinig heil. Daartoe moet ook de individuele bur- ger gewezen worden op de ernst van de situatie. Aan de Regering blijft de taak met alle haar ten dienste staande' middelen dat uit te leggen, bij voortduring en in niet mis te verstane taal.
De beroering van vandaag is groot. Ze verandert echter niets aan de harde economische feiten, die ontnuchte- rend zijn. De VVD kiest daarom voor een realistische opstelling: eerlijk zeggen waar het op staat. Wie om electoraal gewin de beroering van vandaag zou willen dempen door te sjoemelen met de feiten en de nood- zakelijke aanpassing zou anti-sociale politiek bedrijven.
De beuk in zo'n opportunistisch alternatief'.
Het eindresultaat van dit debat was voor de VVD-fractie zeer positief: alle amendementen van Rudolf de Korte werden aangenomen zodat de overheid niet een onbe- perkte bevoegdheid zal krijgen.
•
,Mondigheid van patiënt centraal'
"Binnen de geestelijke gezondheidszorg dienen vermen- selijking van de zorg en versterking van de positie van de patiënt sleutelbegrippen te zijn," Aldus drs. Dick Dees in een uitvoerig debat met Staatssecretaris me- vrouw Veder over de geestelijke gezondheidszorg.
In zijn bijdragen stelde Dees de ontplooüngskansen van psychiatrische patiënten centraal. "V oor liberalen gaat het erom dat mondigheid van de patiënt wordt veronder- steld, tenzij het tegendeel is bewezen; dat er geen nodelo- ze barrières tussen patiënt en samenleving worden opge- trokken; en dat iedere patiënt zo lang mogelijk in z'n eigen milieu moet kunnen verkeren." Bevordering van zelfzorg, decentralisatie van beleid en regeling van het patiëntenrecht noemde Dick Dees belangrijke middelen om de persoonlijke ontplooiing van de patiënt te bevor- deren.
In een motie stelde hij voor om patiëntenraden in psy- chiatrische ziekenhuizen een formele status te geven.
Eveneens in een motie sprak hij zich uit voor de intro-
duktie van een patiëntenvertrouwenspersoon, waar pa- tiënten met klachten en problemen terecht kunnen.
Veellof had Dees voor de voortvarende wijze waarop mevrouw Veder de vaak onaanvaardbaar slechte huis- vesting yan psychiatrische patiënten snel wil verbeteren.
In de komende jaren zullen maar liefst 9.000 "bedden"
worden vernieuwd.
Meer aandacht vroeg hij wel voor de zogenaamde tus- senvoorzieningen hostels, pensiontehuizen, sluisinterna- ten), die de overgang van ex -patiënten terug naar de sa- menleving gemakkelijker kunnen maken.
Voor psychiatrische patiënten moeten we nog erg veel doen; Staatssecretaris mevrouw Veder pakt de zaken hier goed aan, aldus Dick Dees.
•
---~~~--- 5 •
door Haya van Someren, fractie-voorzitter WO in de Eerste Kamer
Suriname: aanvaring tussen
Joop den Uyl en Haya van Someren
Het is in de politiek onvermijdelijk af en toe eens een fors meningsverschil, noem het een aanvaring, te heb- ben. Wanneer je tegen de heer Den Uyl aanvaart, dan is er bij hem meestal sprake van on-heilige verontwaar- diging, waarbij steevast de democratische gezindheid van de ander in twijfel wordt getrokken.
Wanneer ik zeg dat de in Suriname ontstane situatie het gevolg is van het door het kabinet Den Uyl gevoerde dekolonisatiebeleid dan noemt de heer Den Uyl dat "niet ortbedenkelijk uit democratisch oogpunt" en of dat niet genoeg is, ik wek ook nog de indruk de schending van een parlementair democratisch proces te rechtvaardigen.
Een militaire coup waarbij doden vallen, zou ik dus rechtvaardigen. Dergelijke grotheden zeggen meer over de oud-premier zelfdanover mij.
Wat zijn de feiten? Bij de behandeling van de onafhan- kelijkheid van Suriname in de Eerste Kamer op 27 en 28 oktober 1975 heb ik in alle toonaarden gewaarschuwd voor de ellende, die over het Surinaamse volk zou ko- men en ook is gekomen. Gelijk krijgen kan in de politiek aardig lijken, in dit geval is het eigenlijk afschu- welijk.
Wat is de grondfout geweest? De PvdA nam in het par- tijprogramma "Keerpunt" de onafhankelijkheid van Su- riname op. "Hoe kan een politieke partij in Nederland weten wanneer de meerderheid van het volk in de ex-ko- lonie dat zelf wil" heb ik in de Kamer gevraagd en ook
"Wij zijn bepaald ongelukkig over de haast en de span- ningen, waaronder dit alles zich voltrekt". Kort tevoren was er een parlementaire delegatie in Suriname ge- weest. Die constateerde daar angst, onzekerheid en bij zeer velen de stellige plannen naar Nederland te ko- men. Behalve bij de politici - en dan n·og alleen van de regeringspartij -'wist daar vrijwel niemand wat er on- der onafhankelijkheid verstaan moest worden. Zowel in Paramaribo als hier heb ik er grote twijfels over uitge- sproken of de zeer vele Surinamers, die al gekomen wa- ren en nog zouden komen, hier in Nederland echt geluk- kig zouden kunnen worden. Men vond dat achter de re- geringstafel niet ethisch. Ik heb toen ernstig bezwaar ge- maakt tegen de visie alsofwij uit onmenselijkheid de toe- vloed wilden afremmen. Het omgekeerde was het geval.
Schadelijk
De grote trek uit Suriname was voor het verre Vader- land zeer schadelijk. Men moet er nu werken met men- sen uit het naburig Guyana. De grote trek werd niet al- leen veroorzaakt door te grote spoed, maar ook door het zeer onvolkomen verdrag inzake ontwikkelingssamen- werking.
Als de heer Den Uyl mij tracht uit te spelen tegen mijn partijgenoot Geurtsen uit de Tweede Kamer-fractie dan vergeet hij dat deze het staatsrechtelijke deel van de pro- blematiek behandelde en dat hij de kwestie van de ont- wikkelingssamenwerking overliet aan mevrouw De Boois en de heer van Zeil, respectievelijk PvdA en KVP.
Dat kon gerust want er was grote eensgezindheid onder degenen, die zich met deze problematiek bezig hielden.
Er werden zeer kritische verhalen aan gewijd, er bestond heel veel twijfel, niet alleen in de Kamer ook in de ge- mengde commissie waar zelfs vier van de vijf Surinaam- se leden ernstig twijfelden aan de juistheid van de opzet der ontwikkelingssamenwerking. Ook de toenmalige minister Jan Pronk had zijn twijfels. Onlangs verklaarde hij nog zich toen eigenlijk gechanteerd te hebben ge- voeld.
Waarom toch al die twijfels? Het groots opgezette West Suriname-project zou volgens de twijfelaars geen echte welvaart voor het volk brengen, de nodige kleinschalige importbeperkende bedrijven dreigden niet van de grond te komen, er zou geen verandering komen in de werkge- legenheid, arbeidsintensieve projecten ontbraken. Van armoedebestrijding zou niets terecht komen. Er was geen sociaal cultureel beleid, geen onderwijsplanning.
Een kind kon zien dat een wassende stroom Surinamers met gevolg zou zijn.
Gcrn weg terug
Toch moest het allemaal doorgaan; er was op dat mo- ment ook geen weg meer terug, er was al te veel be- loofd, te veel gouden bergen. Als Kamer konden we ook niet terug, de vlaggen lagen al klaar, het feest was al ge- organiseerd voor precies vier weken later.-Dan moet een parlementariër zich afvragen wat hij in die situatie moet doen. Stemt een kamerlid tegen een voorstel dan mag hij dat alleen als hij wenst dat het ook werkelijk verworpen wordt. Verwerping zou op dat moment chaos hebben betekend in Suriname. Er waren al ongeregeldheden ge- weest, er waren politici van de oppositie gemolesteerd.
Het was doodsimpel geweest om tegen te stemmen in de wetenschap dat de hele zaak toch aangenomen zou wor- den. V oor mijn fractiegenoot Zoutendijk en mij zou verwerping ernstiger zijn geweest dan aanvaarding. Het was kiezen tussen twee kwaden, blanco stemmen is er niet bij. Met dat voorstemmen zetten wij echter niet al onze bezwaren, zorgen en kritiek opzij. Het is nog altijd niet zo dat je dan je mond moet houden, zeker niet als al die kritiek terecht blijkt te zijn geweest. Niet voor niets leeft bij alle partijen, ook bij de PvdA, de overtuiging dat de onafhankelijkheid van de Antillen behoedzamer, beter moet worden voorbereid. Laat Den Uyl niet de in- druk wekken alsof dat niet zo is. Ook hij, ook Jan Pronk, weet dat het dekolonisatieproces van Suriname geen navolging verdient.
•
door !Jura
l'Ut: k~·Ut!lt'rcnWetsontwerp anti-sexe-discriminatie
zal vrouw nauwelijks helpen
Bij de behandeling van het anti-sexe-discriminatiewets- ontwerp in de Senaat hield mr. ir. H. Heyne Makkreet een boeiend betoog waarbij - het is jammer voor de vrouwen - bleek hoe weinig resultaat er in de praktijk van dit wetsvoorstel te verwachten valt.
Allereerst de gebruikte terminologie: in het wetsontwerp wordt niet over discriminatie gesproken, maar over het maken van onderscheid. Onderscheid is veel minder ge- laden, maar is ook iets anders. Er is wel degelijk onder- scheid tussen man en vrouw, maar discriminatie, achter- stelling op grond van sexe is iets anders en daar gaat het om.
Na deze constatering, waar overigens ook sprekers van andere fracties zich bij aansloten, constateerde Henk Heyne Makkreet dat het ontwerp, eenmaal wet gewor- den, de gediscrimineerde vrouw weinig zal helpen. Hij zegt: "Het valt op dat in het ontwerp een aantal ge- en verboden voorkomt zonder enige sanctie op de overtre- ding ervan. Als die sancties er wel waren zou er vermoe- delijk weinig mee te beginnen zijn in verband met de be- wijsproblematiek. Hoe wil men aantonen dat bij de keuze tussen een aantal kandidaten de sexe een rol heeft gespeeld. Bij grotere bedrijven zou men heel mis- schien statistisch een voorkeur voor mannen kunnen vaststellen, maar ook dat is nog moeilijker dan het op het eerste gezicht lijkt. In kleinere bedrijven waar slechts met grote tussenpozen in werkelijk interessante vacatu- res moet worden voorzien, zal men het nooit waar kun- nen maken dat er sexediscriminatie in het spel is, als uit de sollicitanten toch weer een man gekozen wordt".
Advertent~s
De enige bewijsbare overtredingen van deze voorschrif- ten bestaan in het plaatsen van niet toegelaten adver- tenties of het opstellen van niet toegelaten arbeidsvoor-
Persbericht
Uitgegeven naar aanleiding van de vergadering van het hoofdbestuur van de VVD op 21 fe- bruari 1980.
Onderstaand bericht dat in het vorig nummer had moeten worden geplaatst, is door een mis-, verstand blijven overstaan. '
Het hoofdbestuur van de VVD heeft zich don- derdagavond in spoedvergadering met vice~ . minister-president Wiegel en de minister .van economische zaken Van Aardenne beraden over de politieke situatie ~e is .ontstaan door het
waarden op papier. Maar zelfs als een ondernemer zo'n stommiteit uithaalt kan een afgewezen vrouw weinig be- reiken. Ze kan naar de "Commissie gelijke behande- ling" gaan. Deze zal tot de conclusie komen dat de! ad- verteerder gedaan heeft wat niet mocht. So what? de gedane benoeming blijft bestaan, de benoemde heeft aan de discriminatie geen schuld. Wat heeft de afgewezen vrouw daar aan? De heer Heyne Makkreet constateert dat, wat spoedig wet zal zijn, feitelijk een vrijblijvende richtlijn is. Gaat het ontwerp enerzijds niet ver genoeg, te ver gaat het wat de privé-sfeer betreft. Werkgever is ook de vrouw die een hulp in de huishouding vraagt.
Het is niet aan de wetgever daarvoor regels te stellen.
Ook stelt Makkreet dat hetzelfde geldt voor zeer kleine bedrijven van bijv. één werkgever met één werknemer.
"Mijn voorlopige opvatting is" zegt hij "dat men de grens tussen de privé sfeer en de openbare sfeer zo moet trekken, dat dergelijke kleine bedrijven in de privé sfeer vallen. De wetgeving dient zich op dit stuk tot de open- bare sfeer te beperken. Wanneer de EEG-richtlijn dat niet toestaat, dan acht ik die richtlijn op dit punt pnnci- pieel onjuist, maar EEG-richtlijnen onttrekken zich he- laas aan onze controle."
Hij eindigde met te zeggen dat hij ten gevolge van de beperkte effectiviteit van het ontwerp niet verwachtte dat dit ontwerp voor de burger een ongewenste inmen- ging in zijn privézaken met zich zal brengen. De twee voornaamste fouten vallen hier dus tegen elkaar weg.
Het is daarmee echter nog geen goed ontwerp geworden.
In zijn samenvatting zei hij dat wij niettemin bereid zijn het wetsontwerp met al zijn gebreken toch te accepteren als een nieuwe bescheiden stap in de richting van het doel: opheffing van alle discriminatie.
ontslagverzoek van de mitiister van fmanciën.
Het. hoofdbestuur -v.an de VVD is van oordeel dat de sociaal-economische beleidsvoornemens, uiteengezet in de brief aan de Stichting van de Arbeid, aansluiten bij het door de VVD voor- gestane beleid. Het. landsbelang eist dat dit> be·
leid wordt uitgevoerd. ·
Het hoofdbestuur spreekt de hoop uit da't de beer Al\driessen in deze brief alsnog aanleiding ziet op zijn voornemens tot ontslag terug te ko- ·
men. .
Indien dit onverhoopt niet gebeurt, dan dient bet voorgestelde beleid toch te worden Qitgevoerd •
•
... .a•w•·••••~.r~~~,,~.·~~~-NPW.-•~~~•••r•~•~•'l~l••••r•••._ ... ~~ ~ . . . .
•.I
7
Onlangs werd in de Tweede Kamer de begrotill!i ••w1 hel ministerie voor cultuur, recreatie en maatschappelijk behandeld. Hel I TO
Kamerlid lfcmwn:.
viel daarhij op door de duidelijke wij:::e. waarop hij de 11aal.. ingewikkelde terminologie in Je welz(insdiscu.lsie verwoordde. On::e medewerker J. Vcrmeuten had een gesprek m<'l Hermans n.u.r.
de~<'begrolingsbeharuleli'lg.
,Democratisering in het welzijnsland
dre~gt een ruwe dood te sterven'
De burgers die via hun geluictsverbinding met de Twee- de Kamer naar de begrotingsbehandeling van CRM luisterden, zullen zich waarschijnlijk hebben afgevraagd of sommige gedachte afgevaardigden zelf wisten waar- over men sprak. "De Kamer mag wel eens op haar tellen passen," zo schreef Lo van Atten onlangs in het AD, na de introductie van dit unieke systeem, waardoor iedere Nederlander, wanneer hij dat wenst, elk debat thuis bij de koffie kan volgen. Vele parlementariërs doen echter net alsof er niets is veranderd en spreken in dezelfde geheimzinnige taal als weleer. Een kwalijke zaak, vooral als je ervan uitgaat dat een begrotingsbehandeling als dat van CRM, vrijwel iedere burger raakt. Gelukkig zijn er ook uitzonderingen. Drs. L. M. H. A. Hermans deed tijdens die begrotingsbehandeling in ieder geval een po- ging de zo complexe materie dichter bij de burger te brengen. Bewust wellicht? Het NRC-Handelsblad van 16 februari constateerde dat Hermans "het enige kamer- lid was dat de welzijnswarwinkel echt analyseerde".
"Centraal in mijn betoog stond het groeiende gevaar van een mislukken van het decentralisatiebeleid", zegt hij desgevraagd. "Bij een goed uitgevoerd decentralisatiebe- leid bestaat de beste mogelijkheid om de gewenste be- trokkenheid van de burger bij het welzijnswerk te berei- ken".
Wanneer verbaal op papier "ogenschijnlijk" de decen- tralisatie noodzaak wordt beleden, maar toch niet goed wordt uitgevoerd, dan zal het beoogde resultaat niet be- reikt worden, vindt Hermans.
Bolwerk
Het welzijnswerk gaat hem ter harte en als hij opzijn stokpaardje komt (de betrokkenheid van de burger) wordt hij bewogen. "Wanneer deze heilloze weg niet wordt verlaten, bestaat het grote gevaar dat juist dán de ontevredenheid met hetgeen er in het welzijnsveld ge- beurt, zal toenemen. Wanneer niet echt de beslissingen zo dicht mogelijk bij de· burger worden genomen dan zullen de nu nog zeer kwetsbare eerste levenstekens van de democratisering in het welzijnsland een ruwe dood sterven, waarbij het gevaar niet denkbeeldig is dat de huidige schuchtere democratiseringstendenzen omslaan naar een apatisch, fataal fatalisme! "Het zal mijn tijd wel duren", en "wat heb ik daar nu aan!", zullen dan aan de orde van de dag zijn. Welnu, een welzijnsbeleid in een dergelijke situatie zal verworden tot een bolwerk:
een nietszeggende en nauwelijks aanspreekbare kolos.
Hobbyisten bepalen wat er gaat gebeuren met de acti- viteiten van de omstellingen. En dit grote gevaar is naar de mening van de VVD zeer sterk (sterker dan som- migen wellicht veronderstellen) aanwezig.
Onvoldoende overdragen van bevoegdheden, en mensen niet echt betrekken bij het beleid, zijn tendenzen die in het huidige beleid te bespeuren zijn", zo zegt Hermans.
Volgens hem zal een werkelijke decentralisatie ongetwij- feld consequenties hebben voor het Rijksniveau. In die
zin dat alle beslissingen dan niet meer aldaar genomen worden. Op korte termijn zal een afbouw van het ambtelijke apparaat dienen plaats te vinden. En als deze onvermijdelijke gevolgen niet bijtijds worden ingezien, dan ontstaat er een volkomen verkeerde opbouw van het ambtelijk apparaat. "De feitelijke situatie op dit moment is dat er vele afzonderlijke kleine regelingen ontstaan die uitgaan van een centraal gevoerd beleid. Welnu, een dergelijke' ontwikkeling op brede schaal zal onherroepe- lijk leiden tot een handhaving van de huidige personele situatie op Rijksniveau, hetgeen, zeker in een tijd waar- bij de schaarste van de middelen meer dan ooit voelbaar is, ertoe zal leiden dat de "lagere overheden" onvol- doende ruimte hebben om een adequaat beleid te voeren.
Juist in de kleinere gemeenten is de behoefte aan een versterking en uitbreiding van personeel sterk aanwe- zig".
Notitie
Hermans heeft tijdens de begrotingsbehandeling dan ook duidelijk laten doorschemeren dat de VVD daarom geen genoegen kan nemen met de "afwachtende" hou- ding van de bewindslieden en er werd dan ook een motie ingediend waarin staat dat de fractie erop rekent dat op zo kort mogelijke termijn aan de kamer een beleidsno- titie wordt aangeboden waarin aangegeven staat hoe men de personele consequenties voor het Rijksniveau van het decentralisatiebeleid concreet gestalte denkt te geven.
"Leuk of niet, enkele prikken zijn soms nodig. Daarvoor zit je tenslotte in de Kamer", zegt Hermans wat grim- mig ...
Nota ,Uitzendwezen' afdeling Utrecht
•
Onlangs werd door de afdeling Utrecht de "Nota Uitzend- wezen" gepubliceerd. Aanleiding was een door de PSP in de Utrechtse Raad ingediende motie waarin de ge- meente werd gevraagd geen uitzendkrachten meer te gebruiken. Deze liberale studie gaat achtereenvolgens in op de juridische positie van uitzendkracht en uitzend- bureau, de mening van regering en parlement over com- merciële uitzendbureaus en de bezwaren welke van vakbondszijde en ook uit progressieve politieke kringen tegen de uitzendformule worden ingebracht.
In de nota wordt betoogd dat de vrijheid van arbeids- krachten om zelf te kiezen voor wie en op welke wijze zij werkzaam willen zijn, onaangetast dient te blijven.
De nota sluit af met een aantal aanbevelingen, zoals bv.
de suggestie uitzendarbeid, met het behoud van het be- staande karakter, in een afzonderlijke wettelijke regeling onder te brengen.
Deze zeer lezenswaardige nota is verkrijgbRar door overschrijving van f 5,- op postrekening 2815545 t.n.v.
penningmeester VVD Utrecht. e
Annelien Kappeyne
,Legale vreemdelingen gelijk aan Nederlanders behandelen'
Een van de zaken die in de komende jaren veel van de aandacht van onze volksvertegenwoordigers zal gaan vragen is de problematiek rond de in ons land verblij- vende minderheden. Al sinds jaar en dag weten we dat er een dergelijk probleem bestaat in de Verenigde Staten, en op een wel zeer wonderlijke manier ook in Zuid-Afrika. Maar dat de problematiek zo dicht bij huis ligt is een verschijnsel dat pas de laatste jaren zich meer en meer manifesteert.
In de Tweede Kamer houdt voor de VVD-fractie Anne- lien Kappeyne van de Coppello zich met deze zaak be- zig. Dat is niet eenvoudig, alleen al door de grote ver- scheidenheid aan vreemdelingen die in Nederland het paradijs menen te kunnen vinden. Surinamers, Moluk- kers, werknemers uit de Janden rond de Middellandse Zee, vluchteli~gen, het is maar een greep uit de hoeveel- heid buitenlanders die hier verblijven. Mensen met een andere culturele achtergrond, met een andere taal. Men- sen die moeten leven in één land met ons. Velen van hen hebben we indertijd gevraagd hierheen te komen, om dat werk te verrichten waar de Nederlanders zelf niet zoveel zin in hadden, vanwege de aard van het werk of de be- taling ervan.
Nieuwe benadering
"We hebben als VVD-fractie gekozen voor een nieuwe benadering van het vreemdelingenbeleid," zegt Annelien Kappeyne. "Aan de ene kant dienen we de vreemde- lingen die legaal naar ons land zijn gekomen zoveel mo- gelijk gelijk aan Nederlanders te behandelen. Met uit- zondering natuurlijk van zaken als kiesrecht voor de Provinciale Staten en de Tweede Kamer en van militaire dienst. Maar we denken hierbij vooral aan huisvesting, scholing en sociale zekerheid".
Hier nauw mee samenhangend is het probleem van de discriminatie. "Helaas worden veel van deze buitenlan- ders toch nog met de nek aangekeken," meent Anne- Jien Kappeyne, "het is onze taak om te zorgen dat ze echter niet discriminerend behandeld worden."
Precieze keuzr
Nederland heeft echter maar beperkte mogelijkheden voor de opvang van vreemdelingen. "Daarom moeten we een precieze keuze maken welke vreemdelingen je wel en welke je niet wenst toe te laten. Dat is een verant- woordelijkheid van de Rijksoverheid, niet b.v. van werk- gevers en werknemers. Die nauwkeurige keuze is nodig juist, omdat je ze zoals Nederlanders behandelt en dus een extra inspanning nodig is. Je zult hun kinderen in het begin óók onderwijs moeten gaan geven in hun ei- gen taal, en zo zijn er nog tal van bijkomstige proble- men."
Er is echter ook een keerzijde van de medaille. "Gezien die beperkte mogelijkheden voor opvang moeten de ille- galen uit Nederland verwijderd worden," stelt Annelien
Kappeyne, "de vreemdelingenpolitiek moet hierover waken. Ook de illegalen die hier al werken mogen niet alsnog worden toegelaten, ook niet uit zieligheidsover- wegingen. Als je daaraan gaat beginnen is het eind zoek."
Annelien Kappeyne heeft bij de behandeling van het vreemdelingenbeleid twee moties ingediend die beide door de Kamer werden aanvaard. Een van deze moties vraagt om een migratieplan voor vijf jaren. "Er moet voorzien worden welke groepen naar Nederland toe zul- len komen. In ieder geval zijn dat tot november vooral Surinamers. Dat is een toestand waar iets aan gedaan moet worden. Op een gegeven moment krijg je zelfs een situatie, waarin de halve bevolking van Suriname hier woont. Dat is voor dat land funest." Haar collega Loek Hermans heeft de minister van Ontwikkelingssamenwer- king dan ook voorstellen gedaan om projecten te begin- nen in Suriname met Surinamers uit Nederland. Dat re- migratiebeleid van naar hun land terugkerende Surina- mers moet natuurlijk met de Surinaamse regering, welke dat dan ook zijn moge, gecoördineerd worden.
Verder ~oorziet Annelien Kappeyne een toestroom van buitenlanders uit de Europese Gemeenschap, vooral na de uitbreiding ervan met Griekenland, Spanje en Por- tugal en een mogelijk associatieverdrag met Turkije.
"En een heel aparte zaak is die van de vluchtelingen.
Daar zal Nederland altijd een zekere hoeveelheid van dienen op te nemen. Maar zelfs dat kan natuurlijk niet tot in het onbeperkte."
Overbelast
De tweede motie van mevrouw Kappeyne stelt een split- sing voor tussen de administratieve kant van het vreem- delingenbeleid en het politie beleid. Gemeenteambtenaren zouden dan de administratieve toelating op zich kunnen nemen. "Nu doet de vreemdelingenpolitie dat óók, en is daardoor heel vaak overbelast."
Verder staat de VVD-fractie achter de regering inzake het zogenaamde restrictieve toelatingsbeleid, waarbij niet zomaar iedereen die daar zin in heeft in ons land kan komen wonen.
"Maar ik heb de indruk gekregen," merkt Annelien Kappeyne nog op, "dat de minister van Sociale Zaken aan bedrijven toestemming heeft gegeven om in Joego- slavië arbeiders te gaan werven. Dat moeten we echter in Nederland zelf doen. We hebben hier een sociaal pro- bleem. Als Nederlanders dit werk niet willen doen, zul- len die banen beter betaald moeten worden. Zoals Ru- dolf de Korte ook al zei: "Geen loonsverhogingen, be- halve voor vuil en onaangenaam werk."
•
---p-· --~~--
; t J
9
door Florus Wljsenl>eck
door Koos}<' Rins
Het recht op een huis
Op 16 februari werd door het congres van de Europese Liberaal-Democraten in het rapport over de fundamen- tele en sociale rechten bepaald dat ieder recht heeft op een dak boven zijn hoofd en dat bovendien niemand meer wegens landloperij mag worden vervolgd.
Het Europees Parlement heeft sedert het begin van zijn bestaan op 10 september 1952 geen vaste woon- ofver- blijfplaats. De plenaire vergaderingen worden 5 dagen per maand te Straatsburg gehouden, de commissiever- gaderingen twee weken per maand te Brussel, de fracties komen in de overblijvende week in een van de Europese hoofdsteden en tweemaal per jaar in oord in de EG naar keuze bijeen. Het secretariaat van het Parlement met zijn 1500 ambtenaren bevindt zich te Luxembllig.
Toen daar in 1973 een nieuw secretariaatsgebouw met zittingszaal ter beschikking gesteld werd door de rege- ring besloot het Parlement hier zes van de twaalf jaar- lijkse plenaire vergaderingen te houden, maar sinds de directe verkiezingen past het tweemaal zo grote Parle- ment hier niet meer in.
Ondanks het feit dat de Luxemburgse regering een nieu- we vergaderzaal bouwt besloot het presidium van het Parlement dit jaar nog slechts in Straatsburg te verga- deren. Niet alleen het personeel stelde dit niet zeer op prijs, ook de Luxemburgse regering protesteerde heftig.
Wij Liberalen, die de Luxemburgse minister van buiten- landse zaken tot voorzitter hebben, moeten daar wel begrip voor opbrengen, ook om electorale redenen, want in een stad van 80.000 inwoners betekent zo'n invasie van parlementsleden en bezoekers wel wat.
Er zijn ook andere financiële gevolgen van het ont- breken van een vaste zetel van de Europese instellingen (Commissie en Raad verhuisden in 1958 van Luxemburg naar Brussel) want alleen voor het Parlement werden in 1973 de extra kosten op ongeveer drie miljoen gulden per jaar berekend, inmiddels zijn leden en staf verdub- beld in tal.
Artikel 216 van het EEG-Verdrag bepaalt dat een be- sluit over de zetel van de instellingen door de regeringen van de lidstaten genomen wordt, maar die lieten in 1965 in een apart besluit de voorlopige toestand uitdrukkelijk ongewijzigd.
Mr. Nord, lid van het Europees Parlement voor onze partij stelde in Het Parool van 8 februari, "Er is een alge- mene hergroepering nodig waarbij alle lid-staten een Europese aanwezigheid krijgen als zij dat wensen, maar waarbij tevens die instellingen, die elkaar dagelijks no- dig hebben, omdat zij partners zijn in het politieke be- sluitvormingsproces, vlak bij elkaar zitten."
Inderdaad moet aan de waanzinnige toestand, waarin het Parlement de meer dan 400 kilometer verder liggende uitvoerende en wetgevende organen moet controleren, een einde komen.
Elk parlement dat zichzelf respecteert en zijn taak se- rieus neemt kiest zijn eigen vergaderplaats en naar mijn oordeel kan het Europees Parlement, bij het nalaten van de regeringen om volgens artikel 216 een zetel vast te stellen, waarmee ze eerder een plicht Qiet vervullen dan dat ze geen gebruik maken van een recht, het recht ge- voeglijk in eigen hand nemen.
•
Ster-reclameallures ...
Stralend zomerweer, de lucht strak en blauw! Soepel, rank en slank, sprong ik over de heg, met glanzende ha- ren en huid. Keurig belandde ik op mijn handpalmen in het frisse gras en met gracieuse bewegingen bereikte ik de voordeur die ik luchtig met mijn neus openduwde.
Roets, daar gleed ik over de gepolijste plavuizen naar het ronde schaaltje bij de trap! Natuurlijk, smikkel, smikkel, het was goed gevuld met die overheerlijke brok- ken die barsten van alle gezondheid. Alles in één brok, zó uit een handig blik, er is zelfs een druppeltje mol- stom, bolkrijn, of zo iets dergelijks aantoegevoegd.
,,Beter kàn niet", zegt een lieve stem op de achtergrond.
M'n hartje wat wil je nog meer?
Maar helaas, ik ben een mèns en geen hond of kat.
Voor mensen schijnt de voedselindustrie deze practische heerlijkheden niet te kunnen ofwi/lenfabriceren.
Ware dat zo, dan zou ik wellicht ook op mijn openge- klapte koffer met een gelukzalige glimlach de Mont Bla_nc af kunnen bobben en volledig gaaf beneden aan-c gekomen, ongekleed, die frisse bergbeek in kunnen dui- ken om daar met slow-motionachtige huppels het water te laten spatten, alsof ik een bepaald merk deodorant
had gebruikt, deodorant waar wilde vruchten in zijn ver- werkt die kennelijk welig langs de oever aldaar tieren.
Nee, nu zou ik struikelen over de kiezels en waarschijn- lijk door de locale politie in het kraagloze nekvel worden gegrepen. Bloot is nog niet overal toegestaan. Trouwens, wat dacht u van longontsteking? Nee, daar sta je dan als biologisch minimum. Een brok in je keel inplaats van op je bordje.
Sterreclame vind ikfascinerend, heb nooit begrepen wat sommige CDA-Kamerleden daar tegen kunnen hebben.
De heer Jan Nico Scholten (CDA) met name, was bang dat het bederven van kinderzieltjes in de hand zou wer- ken: ,,Mama, zo'n keuken en zo'n moeder wil ik óók!"
De PvdA staat meer (nog meer) politiek in TV-uitzen- dingen voor. Het is dan ook de PvdA, die voorstelt de Sterreclame 's avonds vóór kinderbedtijd - het klokje van zeven uur, u weet nog wel- weer uit te zenden, welis- waar een beetje op kinderen gericht. Ik ben benieuwd!
Wellicht krijgt ook dàt dan een politiek tintje. De heer Den Uyl, die vanuit een kleurige draagstoel de kleintjes toeroept dat desterkste schouders de zwaarste last moe- ten dragen ... Léérzaam voor de liberaaltjes, zo voor het
slapengaan! •
Regeringsnota ontwikkelingssamen- werking: ,Een Nederlands ·evangelie'
Onlangs werd in het parlement in een Openbare Com:
missie vergadering de regeringsnota "Ontwikkelings- samenwerking in wereldeconomisch perspectief' behan- deld. Namens de VVD-Tweede Kamerfractie bestempel- de Harry Waalkens de nota als een gedegen werkstuk maar ook als een "Nederlands <?ntwikkelingsevangelie".
Nauwkeurig staat er in omschreven wat andere landen en mondiale instituten zouden moeten doen om - gelijk wij willen - de derde wereldlanden tot een grotere groter aandeel in de wereldeconomie te brengen.
Fundamentele vragen komen daarbij aan de orde. De internationale arbeidsverdeling, met andere woorden de verschuiving van producties van de geïndustrialiseerde naar de ontwikkelingslanden, en hoe de eerstgenoemde hun industriële potentieel moeten herstructureren.
Vragen ook over de veel toegepaste handelsbelemme- ringen (protectie) en anderzijds handelspreferenties om hen mogelijkheden te bieden voor export Voor de uit- breiding van produktie in de derde wereld, is de rol van het westerse bedrijfsleven onmisbaar, dat door middel van investeringen kapitaal en kennis overdraagt In het verleden is dat lang niet altijd in het belang van de ont- vangende landen geweest, vandaar dat er internationale discussies gaande zijn over codes, over rechten en plich- ten van het bedrijfsleven en de staten terzake.
In het kader van het energie- en grondstoffenvraagstuk moet worden vastgesteld, dat vooral arme landen die ze moeten importeren, in een welhaast onmogelijke finan- ciële situatie (zijn) komen te verkeren, vooral door de hoge prijs van de energie.
Het gaat daarbij om de vraag of en zo ja, hoe juist deze landen een grotere toegang tot het internationale geld- verkeer kunnen verkrijgen, derhalve zonder voldoende kredietwaardigheid.
De doelstelling onderschrijvend, wees W aalkens er op dat het hier geen monopolyspel betreft, maar dat wij werken met een financieel stelsel waaraan de gehele wereldeconomie is opgehangen.
Ten aanzien van de wenselijkheid om de inkomsten van wèl grondstof exporterende landen op peil te houden, in verband met de doorgaans lage prijzen ervoor, zijn grondstoffen overeenkomsten, zeker voor een 18-tal, met vorming van bufferstocks gewenst.
Een belangrijke onderwerp in het geheel is de wereld- voedselsituatie. Opvoering van de eigen voedselproduk- tie in veel ontwikkelingslanden, vooral niet alleen groot- schalig, en het streven naar een verantwoorde voeding, staan gelukkig de laatste tijd meer in de belangstelling in de wereldwijde ontwikkelingssamenwerking.
W aalkens onderstreepte het belang van goede voeding, die samen met onderwijs en opleiding de basis vormen voor een beter ontwikkelingsniveau van de bevolking van de derde wereld. Vandaar dat overbrenging van wetenschap en - door octrooien beschermde - techno- logie terecht in de nota veel aandacht kregen .
De doelstelling van het Nederlandse ontwikkelingsbeleid in grote lijnen onderschrijvend, kwam Harry Waalkens tot de slotsom, dat het bereiken ervan, nog veel inzet en tijd zal kosten, aspecten die in de nota niet behandeld zijn.
Overheidshulp is voor realisatie, zijns inziens, noodza- kelijk, maar is aanvullend en beslist niet zaligmakend.
Bij de hartgrondige wens van de ontwikkelingslanden en de linkse politieke partijen - waaronder D'66 - om een nieuwe internationale economische orde, wees Waalkens op de voortdurende aanpassingen in de thans bestaande orde en verwierp een streven naar een meer door over- heden geleide wereldeconomie krachtig van de hand.
Bij de begrotingsbehandeling was Loek HerJl}ans de woordvoerder.
"Wij hebben tijdens de begrotingsbehandeling van Ontwikkelingssamenwerking aan de bewindsman voor- gesteld de hele hulp aan Suriname eens te herzien. Niet zozeer wat betreft het bedrag, dan wel de uitvoering van het M 0 P. Wij willen dat er meer accent wordt gelegd op volkswoningbouwprojecten, educatieve projecten en dergelijke".
Hermans drong er op aan om in Nederland wonende Surinamers mee te zenden, mee te laten gaan, als uit- voerder van bepaalde projecten in Suriname zelf, waar- door je een beter begrip krijgt met de Surinamers ter plekke én de Surinaamse Nederlanders die daar heen gaan.
Een derde punt dat aan de orde is gesteld is de nota
"ontwikkelingsdeskundigen", omdat daar nogal wat haken en ogen aanzitten. Minister De Koning wordt te- recht verweten dat hij te weinig doet aan de opvang van ontwikkelingsdeskundigen als zij terugkeren uit de ont- wikkelingslanden. "Daarvan zeggen wij dat hij dat in elk geval structureel zal moeten aanpakken. Want als die ontwikkelingsdeskundigen er op een zeker moment zo de damp in krijgen dat zij niet meer mee willen, be- staat het gevaar dat het hele ontwikkelingsbeleid als plumpudding in elkaar zakt. Die deskundigen zijn eigen- lijk dé drijfveren van onze ontwikkelingssamenwer- king."
r·· ··-·"
~ Betalingledenbijdrage
I
I l
De leden die hun jaarlijkse bijdrage aan de VVD over het jaar 1980 nog niet hebben voldaan, ontvangen dezer dagen een tweede betalingsver- zoek. Het hoofdbestuur stelt het op prijs indien de betrokken leden aan dit verzoek spoedia ge- volg geven en bij de betaling de aanwijzingen op de bijsluiter volgen. Leden die zich na 31 ja- nuari 1980 als nieuw lid hebben aangemeld, ont- vangen t.z.t. een betalingsverzoek.
L.-~ll'ti'Y
•
. . . _.BlRFD8F8FBR•EnlaMmMI816•~~~· MI.IBE•I•MB.-iaB . . qaiii . . . . IIR . . FFI.FFIFFlFFffiiFFIFIFFIIEEIERI·~ ~RIFRIIFIIFFIREE
. , I
•J voor deze rubtiek
~en
