University of Groningen
Pharmacokinetics and pharmacodynamics of intrathecal baclofen therapy
Heetla, Herre Wigger
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.
Document Version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Publication date: 2018
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):
Heetla, H. W. (2018). Pharmacokinetics and pharmacodynamics of intrathecal baclofen therapy. Rijksuniversiteit Groningen.
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
XXX
Appendices
List of abbreviations
Dankwoord
Curriculum vitae
List of publications
A
151
A
LIST OF ABBREVIATIONS
CNS central nervous system
CP cerebral palsy
CSF cerebrospinal fluid
GABA gamma-aminobutyric acid
HLOQ highest limit of quantification
H-reflex Hofmann’s-reflex
HSP hereditary spastic paraplegia
IC initial contact
IIV interindividual variability
ITB intrathecal baclofen
IVB intraventricular baclofen
LLOQ lower limit of quantification
MAS modified Ashworth scale
MRC Medical Research Council
MS multiple sclerosis
MSt mid-stance
PD pharmacodynamics
PDA personal digital assistant
PGIC patient global impression of change
PK pharmacokinetics
PKPD pharmacokinetic-pharmacodynamic
SAH subarachnoid haemorrhage
SCI spinal cord injury
TBI traumatic brain injury
Th10 10th thoracic vertebra
Th12 12th thoracic vertebra
TUG Timed Up & Go
UMCG University Medical Center Groningen
UMN upper motor neuron
153
A
DANKWOORD
Een korte mail ergens in het najaar van 2005. Enkele minuten typewerk. Of ik misschien een klein onderzoek kon doen binnen de neurochirurgie. Soms kan je de betekenis van kleine gebeurtenissen achteraf pas op waarde schatten.
Nu, 12½ jaar verder, is dit onderzoek uiteindelijk uitgegroeid tot het proefschrift dat voor u ligt. Gedurende zo’n lange periode krijgt de promotie meer het karakter van een vaste aanstelling, dan van een tijdelijk project. Het kabbelt gestaag (en soms wat minder gestaag) voort, terwijl de dagelijkse werkzaamheden mij inmiddels naar een heel ander vakgebied hebben geleid, namelijk dat van de psychiatrie.
Ik ben erg blij dat ik dit tijdperk van promoveren nu kan afsluiten. In de afgelopen jaren zijn er natuurlijk ontzettend veel mensen die mij hebben geholpen om dit voor elkaar te krijgen. Ik wil iedereen hiervoor hartelijk danken, waarvan een aantal personen in het bijzonder. Allereerst wil ik natuurlijk de patiënten bedanken die bereid waren om mee te werken aan de verschillende onderzoeken die in dit proefschrift worden beschreven. Zonder hen was de promotie niet mogelijk geweest.
Ik wil mijn promotores wijlen prof. dr. M.J. Staal, prof. dr. T. van Laar, prof. dr. R.J.M. Groen en mijn copromotor dr. J.H. Proost bedanken voor hun steun bij het tot stand komen van dit proefschrift.
Beste Michiel, als eerste promotor was jij de bewaker van dit proefschrift. Door jouw overzicht en regie bleef het project op de rails en zijn we bij het eindstation aanbeland. Ik vind het ontzettend verdrietig dat je deze reis niet met ons hebt kunnen afmaken.
Beste Teus, als copromotor en later promotor ben jij werkelijk bij alles betrokken geweest wat dit proefschrift beschrijft. Ik ben je ontzettend dankbaar voor je klinische en wetenschappelijke steun, maar ook voor het sparren en de fijne samenwerking.
Beste Rob, bedankt dat je na het wegvallen van Michiel het stokje als promotor hebt willen overnemen. De laatste loodjes wogen zo een stuk minder zwaar.
Beste Hans, jouw steun en kennis over farmacologie en modelling is onmisbaar geweest. Ik heb heel veel geleerd tijdens onze gesprekken over de ontelbare modellen die de revue zijn gepasseerd. Bedankt hiervoor.
154
De leden van de beoordelingscommissie, prof. dr. J.H.B. Geertzen, prof. dr. J.M.A. van Gerven, prof. dr. S.M. Peerdeman. Dank voor jullie bereidheid het manuscript te beoordelen. Mijn co-auteurs, Jan Halbertsma, Barbara Molmans, Rienk Dekker, Han vd Hoeven. Jullie zijn van onmisbare waarde geweest bij het schrijven van de verschillende hoofdstukken. Ik heb veel van jullie geleerd, dank hiervoor.
Alle collega’s en medewerkers van het UMCG die hebben geholpen bij de totstandkoming van dit proefschrift. In het bijzonder Cor, Danny, de verpleging en secretariaten van de afdelingen neurologie en neurochirurgie, de medewerkers van het laboratorium en natuurlijk mijn kamergenoten: Beleefd verzocht – STILTE - niet zingen.
Svend, bedankt dat je paranimf bent. In groep 1 flankeerde je mij al in het kringgesprek en ik vind het erg leuk dat je dit 30 jaar later nog steeds doet tijdens de verdediging van dit proefschrift.
Rob, als mijn laatste, maar ook beste band met de neurochirurgie ben ik blij dat je paranimf bent en ik hoop dat je mij nog vaak zal flankeren in de kroeg of op de tribune.
De Cosa, bedankt voor alle leuke avonturen. In amicitiae credimus. Andries, bedankt voor het hooghouden van het wetenschappelijke niveau.
Daan, je hebt inhoudelijk niets gedaan, maar je bent een goede vriend. Onmisbaar voor een proefschrift.
Mijn collega’s en mede-AIOS in de psychiatrie en in het bijzonder Paulien en Matthijs. Zoals het een goed psychiater betaamt kon ik goed tegen jullie klagen en gaven jullie mij de afleiding en ook motivatie om dit karwei af te maken.
Rikus, bedankt voor de tijd die ik heb gekregen om de promotie binnen de opleiding af te ronden, inclusief de systeemtherapie rondom promotoren.
Mijn familie en vrienden en in het bijzonder natuurlijk mijn ouders en zusje, bedankt voor jullie onvoorwaardelijke liefde en interesse, tijdens de promotie, maar ook daarbuiten. En niet te vergeten de Friese tak: It giet oan!
Lieve Femke, zonder jou had ik al ontelbare keren de handdoek in de ring gegooid. Dankzij jouw liefde, steun en positiviteit heb ik de promotie kunnen volhouden. Ik weet dat dit niet altijd makkelijk was, en daarom waardeer ik dit des te meer. Samen lukt alles.
Lieve Walt, jij laat me zien wat er belangrijk is in het leven. DANKWOORD
155
A
CURRICULUM VITAE
Herre Heetla werd geboren op 20 mei 1982 te Groningen en groeide op in Roden. Na het behalen van zijn gymnasium-diploma aan het Nienoord College in Leek in 2000, studeerde hij twee jaar (medische) biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 2002 begon hij aan de studie Geneeskunde en behaalde zijn artsexamen op 20 augustus 2008 in het Universitair Medisch Centrum Groningen.
Tijdens de studie ontwikkelde hij een interesse voor de neurowetenschappen. Na een wetenschappelijke stage bij de neurochirurgie in 2006, startte hij datzelfde jaar met een MD/PhD traject, hetgeen uiteindelijk heeft geleid tot dit proefschrift.
Na de coschappen en een keuze coschap bij de neurologie, werkte hij van 2008 - 2011 fulltime aan de promotie op de afdelingen neurologie en neurochirurgie. Aansluitend was hij een jaar als ANIOS werkzaam op de afdeling neurochirurgie van het UMCG.
Na deze ervaringen koos hij hierna toch voor de leukste neurowetenschap, namelijk de psychiatrie. In 2012 begon hij als ANIOS in een psychiatrische opnamekliniek. Vanaf 1 april 2014 is hij in opleiding tot psychiater bij Lentis in Groningen (opleider H. Knegtering). De opleiding combineerde hij met het afmaken van dit promotieonderzoek en hij hoopt beide rond 1 april 2018 af te ronden.
157
A
LIST OF PUBLICATIONS
The incidence and management of tolerance in intrathecal baclofen therapy.
Heetla HW, Staal MJ, Kliphuis C, van Laar T.
Spinal Cord 2009 Oct;47(10):751-6.
Tolerance to continuous intrathecal baclofen infusion can be reversed by pulsatile bolus infusion.
Heetla HW, Staal MJ, van Laar T.
Spinal Cord 2010 Jun;48(6):483-6.
Clinical relevance of pharmacological and physiological data in intrathecal baclofen therapy.
Heetla HW, Staal MJ, Proost JH, van Laar T.
Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2014 Nov;95(11):2199-206.
Improved gait performance in a patient with hereditary spastic paraplegia after a continuous intrathecal baclofen test infusion and subsequent pump implantation: a case report.
Heetla HW, Halbertsma JP, Dekker R, Staal MJ, van Laar T.
Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2015 Jun;96(6):1166-9.
A pharmacokinetic-pharmacodynamic model for intrathecal baclofen in patients with severe spasticity.
Heetla HW, Proost JH, Molmans BH, Staal MJ, van Laar T.
British Journal of Clinical Pharmacology 2016 Jan;81(1):101-12.
The usefulness of qualitative and quantitative tests in measuring the effect of a continuous ITB test-infusion in ambulatory patients with spasticity.
Heetla HW, Halbertsma JP, Dekker R, van der Hoeven JH, Groen RJM, van Laar T.
Submitted.