VOOR VRIJHEID

rijh id ¹¹

delllocr·a tie

WEEKBLAD VAN

VOOR VRIJHEID

NUMMER 978

DE EN

VOLKSPARTIJ

DEMOCRATIE

VRIJDAG 8 NOVEMBER 1968

Presiden-t Nix on wacht zware taal{.

Als oer-conservatief zal hij moete11

~grijpen ,naar niet-conservatieve middelen

Nixon, de "etenml loser", heeft de ban doorbroken. Eindelijk is hij als win- naar tevoorschijn gekomen in lle zeker ditmaal adembenemende race om het presidentschap. Acht jaar geleden moest hij met zeer geringe - minderheid van stemmen het onderspit delven iln de gro- te strijd met John F. Kennedy. l11 1962 verloor hij opnieuw een verkiezing, toen voor het gouverneurschap voor de staat Calüornië. Van het besluit om voorgoed de politiek de rug toe te keren is hij

"tijdig" teruggekomen. Aan zijn b1·ein ontsproot de spreuk: "geen politicus is dood tenzij hij het toegeeft". Hij heeft n i e t toegegeven. En menselijk gesproken kan men waard_ering hebben voor een taaie vasthoudendheid, die on- danl•s alle blijkbaar mi111der gunstige gesternten weigert zich gew01men te ge- ven. Ten lange leste heeft hij zijn doel bereilit. Thans komt het op de uitvoe- ring aan.

Het was te verwachten dat de Dem.o- craten, na acht jaar aan het bewind te zijn geweest, een harde noot te kraken zouden hebben bij ceze verkiezingen.

Op hun Conventie bleken zij hopeloos verdeeld. Daar was ten eerste McCar- thy en zijn scherp stelling nemen tegen de oorlog in Vietnam. Daar was verder de moord op Robert Kennedy. Daar was ten slotte de pijnlijke verdeeldheid en gespletenheid in het democratische kamp, die ook reeds tot uiting kwam in het aparte kandidaatschap van oud-gou- verneur Wallace. Dat ten slotte de un- derdog Humphrey, zeker volgens de opi- nie-peilingen geleidelijk zijn positie kon verbeteren, geleek voor vooruitstreven- den in de wereld een winstpunt. Toch wist in en buiten Amerika geen der drie kandidaten groot en warm enthousi- asme te wekken. Want los van Wallace - de kampioen der gefrustreerden en ontevredenen - bleken noch Nixon, noch Humphrey van het hout waaruit grote staatslieden gesneden zijn. Zeker, het zijn beiden degelijke en kundige routiniers. Beiden met langdurige- erva- ring als vice-president. Beiden op de hoogte met de ingewikkelde techniek van een regerings-machine. Maar bei- den blijkbaar zonder die vonk geniali- teit die men verwacht bij de man met praktisch de grootste macht op deze aarde.

Opmerkelijk hoe geen van deze kandi·

daten het gewaagd heeft, markante op- lossingen in uitzicht te stellen voor de vele brandende vraagstukken, waarvoor Amerika en de wereld zich zien gesteld.

Zij zochten veeleer hun kracht in alge.

meenheden en vage uitspraken, ·die la·

ter door daden moesten worden waarge- maakt. Daarbij komt dat aanzienlijke groepen, als bijvoorbeeld intellectuelen met geen der drie kandidaten enige affi·

niteit konden vinden. Niettemin was in veler en onze ogen Humphrey de meest acceptabele,

Archaïsch

De moderne techniek heeft het won·

der bestaan dat deze verkiezingsrace door ongetelde miljoenen op deze aarde van minuut tot minuut kon worden ge- volgd. Het ingewikkelde Amerikaanse systeem met zijn college van kiesman- nen is archaïsch. Het dateert althans uit het jaar 1787. Toen waren de overtuigde adepten der democratie toch niet volle- dig overtuigd van het nut der vrije volksuiting. Daarom bouwden zij het stelsel der kiesmannen in het electorale apparaat. De kiesmannen zouden in staat zijn, onberaden. beslissingen iet- wat om te buigen. Thans is deze speling geheel verdwenen. Het college wordt slechts dan belangrijk, wanneer geen der Irandictaten de vereiste meerderheid van 270 in de club der kiesmannen heeft bereikt.

Harde werker

Zoals was te verwachten heeft de heer Wallace zijn aanhang vooral in de zuidelijke staten behaald. Huinphrey schijnt - zoals evenzeer was te ver- wachten - onder meer steun te· hebben gevonden bij de gekleurde bevolking.·

Tevens bij de vakbonden, die hun belan- gen bij deze in wezen vooruitstrevende het best beveiligd .achtten. Dat Nixon ten slotte als winnaar uit de eindstrijd naar voren is gekomen, is te verklaren uit de onlust over het de laatste jaren gevoerde beleid en vooral uit het ver- langen naar "orde en rust'', dat één der hoofdtoonaarden van zijn campagne heeft uigemaakt.

De zojuist gekozen president der Ver- enigde Staten staat bekend als een har- de werker, een kundig administrator die intussen velen afschrikt door een over- maat aan impulsiviteit. bat hij om de nijpende problemen die hem wachten, de baas te worden als oer-cons·ervatief zal moeten grijpen naar niet-conserva- tieve middelen, is manifest. In het bin- nenland moet hij aanvaardbare oplos- singen vinden voor de gezondmaking der steden; voor betere levensvoor- waarden voor de armsten, de al- ler-armstE1 groepen der bevolking. Bo- venal moet hij, wil Amerika intern evenwichtig worden, tegemoetkomen aan de psychische en materiële noden der donkergekleurde Amerikanen.

Op buitenlands terrein, dat gezien Amerika's positie als supermogendheid de hele aarde omvat, moet hij ti·achten een aantal problemen het hoofd te bie·

den, die een summ.um aan staatsmanskracht vereisen. Het opstu- wend communisme in het gebied van de Middellandse Zee en het Midden-Oosten, de militaire steun aan Europa en de NATO, en last but not least de voor Amerika fnuikende oorlog in Vietnam zullen zijn gespannen aandacht vragen.

Wat Vietnam betreft heeft president Johnson in het royale gebaar van de totale bomstop hem het begin van het pad geëffend. Of vóór de ambtsover- dracht hier werkelijke vooruitgang is geboekt, is twijfelachtig. Van Nixon is stellig geen bovenmatig verzoenende houding te verwachten.

Met verbeten energie heeft hij naar het hoge ambt gestreefd. Het minste wat men hem kan geven is de "btl!mfit of the doubt." L. M.

Volgende week Ln

Hilversum belangrijke uitspraken van VVD

Volgende week v.Jijdag en zaterdag, 15 en 16 november, zal de VVD een

?.eer belangrijke algemene vergadering houden m De Karseboom een de Groest te Hilversum. Dan zal besproken worden het rapport Kiezer en Gekozene, opgesteld door een partijcommissie onder voorzitterschap van mr.

w ..

^J.

Geertsema.

In Hilversum zal de partij haar standpunt bepalen over tal van actuele politieke vraagstukken, zo-

als: · ·

• .Moet het huidige kiesstelsel, ge- baseerd op evenredige vertegenwoor- diging, gehandhaafd worden?

• Dient aan voorkeurstemmen een grotere waarde te worden toege- kend?

• Moet de opkomstplicht worden afgeschaft ?

• Moet de kiesgerechtigde leeftijd worden verlaagd?

• Zijn stembusakkoorden wense- lijk?

• Hoe dienen de kabinetsformateur en de minister-president te worden aangewezen ?

• Dient de Eerste Kamer te worden afgeschaft, beperkt te worden in haar taak, anders gekozen te worden ?

• Volgens welke procedure moeten burgemeesters worden benoemd en voor welke termijn?

• Moet de burgemeester in de ge- meenteraad rekenschap afleggen van zijn (politie)beleid?

Voorts komt een hoofdstuk aan de orde over communicatie in de partij zelf en presentatie van de partij naar buiten. En last but nat least zal de vergadering zich moeten uitspreken over kwesties zoals referendum en volksinitiatief.

De behandeling van een hoofdstuk gewijd aan staatsburgerlijke vornüng zal worden uitgesteld tot de alge-

mene vergadering in maart 1969.

J:)e vergadering begint vrijdagavond

·om 20.00 uur. Zaterdag wordt ver-

·gaderd van 09.30 tot 13.00 uur en 's middags van 14.00 uur af,

Het rapport Kiezer en Gekozene met de daarbij behorende door de com- missie voorgestelde ontwerp-reso- luties en -besluiten zijn u~tvoeri'g ·ge- publiceerd in ons weekblad. Helaas is het onmogelijk, zulks in tegenstelling tot eerdere toezeggingen, ook alle ingediende amendementen en aan- vullende voorstellen, opgesteld door de ledenvergaderingen van vele par- tijafdelingen in het hele land, in ons blad op te nemen. Men heeft alom een verheugende ijver aan den . dag gelegd, met als resultaat een dikke bundel van bijna 50 getypte pagina's met nadere voorstellen. Deze week heeft het algemeen secretariaat van de partij die bundel doen toe- komen aan alle afdelingen *).

Het is duidelijk dat niet alleen de partij zelf maar heel politiek geïnte- resseerd Nederland met meer dan ge- wone belangstelling uitziet naar de vergadering en de resultaten daar- van. Laten wij hopen dat de VVD ook in Hilversum zal tonen te zijn de evenwichtige liberale· partij, die het oude niet zonder reden veroordeelt, maar die tevens open staat voor de eisen van nu en morgen en dus het nieuwe niet schuwt. Dat . laatste heeft althans de' commissie-Geert- sema niet gedaan. Ph. C.

•) Ten behoeve van hun afgevaardigden naar de vergadering kunnen de afdelin- gen <>xtra exemplaren aanvragen bij het algemeen secretariaat.

-·-~··---~ .___...".----~- -.-.-.-·"--:•·-:·;··--:....-:- ... j·.-:-··, .;, --·-_ __,.., __ ..."._~--- -~---;_ ,_-..:. ... _ ... ---'~..:~· ...

• Op 20 november tussentijdse gemeenteraads- verkiezingen in het hoge noorden (zie pagina 2).

• Humphrey of Nixon, maal!:t het voor Amerika's economische politiek veel uit? (zie pagina 5),

I '.

I

2 - vrijdag

8

november

1968

Kopij Yoor deze rubriek zen- den aan: mevr. mr. E. de Roock-Bedding, Stadhouders- plantsoen 212, Den Haag.

Man-Vrouw-Maatschappij

Op 29 oktober jl. hield de onlangs opgerichte Actiegroep Man-Vrouw-Maat- schappij een persconferentie in het Haagse "Nieuwspoort". De groep is voortgekomen uit de beweging "Vrou- wen-2000", hoofdzakelijk bestaande uit jonge vrouwen. De actiegroep echter is ook opengesteld voor mannen.

Doelstelling van de nieuwe actiegroep is, het vet;krijgen van gelijke ontplooi- ingskansen voor vrouwen en mannen.

Werkgroepen zullen problemen aan de hand van literatuur en praktijk bestude- ren en - hierover rapport uitbrengen.

Vervolgens wil men de diverse rege- rings- en andere instanties . benaderen met het verzoek voorzieningen te tref-' fen.

Op het programma staat: gelijk loon en · gelijke promotiekansen, part- time-functies, mtmtaliteitsverandering zowel onder ouderen als de jeugd, her- en bijscholing, kinder-opvangmoge- lijkheden, huisvestingskansen voor ge- ' huwden en ongehuwden, onderwijs., ali-

mentatie, belasting enz.

Voorlopig denkt men e.e.a. te kunnen financieren uit cop.tributies en donaties;

later hoopt men in aanmerking te kun- nen komen voor subsidie.

Men verklaarde nadrukkelijk zich niet te willen identificeren met enige politie- ke partij; wel wilde men contact opne- men met de politieke partijen om te trachten hierbij de ideeën van de groep ingang te doen vinden.

Ik kan mij niet aan de indruk onttrek- ken, dat het merendeel van het voorlo- pige bestuur afkomstig is uit de links georiënteerde groeperingen.

Op de vraag of deze actiegroep nu niet de activiteiten van reeds bestaande Vrouwenorganisaties, zoals de Natio- nale Vrouwenraad en het Nederlands Vrouwen Comité zou doorkruisen, werd geantwoord, dat dit niet het geval was.

Er zou juist getr::J,çht worden contact hiermee op te nemen om zo te pogen de activiteiten te bundelen.

Gevraagd werd ook, waarom de jon- geren zich niet bij bestaande organisa- ties aansloten om hier hun ideeën en energie te spuien. Het oordeel was, dat de jongeren nooit een kans hiertoe kre- gen, omdat ze geen gehoor hadden bij de ouderen en altijd stuitten op een soort afweer voor nieuwe ideeën.

Men krijgt bij dit alles toch wel de indruk, dat getracht wordt open deuren in te trappen. Bijna alle genoemde on- derwerpen zijn immers reeds in studie genomen door het Nederlands Vrouwen Comité, de Nationale Vrouwenraad, Vrouwenbelangen, Ver. voor Vrouwen met Academische opleiding, onze eigen Organisaties enz.; r&:pporten z,ijn hier- over versohenen. Het Lustrumfonds van de VV AO werd bestemd voor een studie over de wenselijkheid en mogelijkheden van kinderdagverblijven.

Het jeugdig enthousiasme en de da- dendrang van deze actiegroep (de leef- tijd der deelnemers ligt tussen de 19 en 35 jaar) is echter verfrissend. Ook kan

Vrijheid enrv;;,

Democratie~

Weekblad van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.

Adres van de administratie (zowel voor abonnementen als voor advertenties) : Witte de Withstraat 73 te Rotterdam (postbus 824 te Rotterdam).

Tel. 010-11 10 00, abonnemen- ten toestel 219, advertenties toestel 224. Postgiro: 245103 t.n.v. Administratie Vrijheid en Democratie te Rotterdam.

Hoofdredacteur:

Ph.

C. la Chapelle jr.

Adres van de redacties Nieuwe Herengracht 89 B te Amsterdam-C.

men het toejuichen, ··dat men in eigen kring diverse problemen wil bestuderen en op eigen wijze wil benaderen; doch laat men gebruik maken van hetgeen reeds door anderen op hetzelfde terrein is verricht.

Amstelveen

De Vrouwengroep Amstelveen zal op 13 november a.s., uitsluitend voor haar leden, een slotbijeenkomst 1968 houden om 20 uur in de "Amstelhoek", Amstelveenseweg. Mevrouw E. Hissink, arts, zal een éauserie· houden over abor- tus.

Gouda

De Vrouwengroep Gouda organiseert op 20 november a.s. een bijeenkomst in restaurant Ter Gouw Blekerssingel 1.

Aanvang 20 uur. Spreekster: Mevr. mr.

E. Ve<ler-Smit. Onderwerp: De· Verenig- de Naties en de rechten van de mens.

Ook leden en belangstellenden uit de omliggende gemeenten zijn van harte welkom.

Winterswijk

Op woensdagmiddag 20 november a.s.

aanvang 14.30 uur organiseert de Vrou- wengroep Winterswijk een bijeenkomst in Café "De Zwaan". Mevr. G. Hu- ese-Laming zal spreken over: "Kantte- keningen bij de politiek."

Tussentiidse verkiezingen in hoge noorden

In verband met de opheffing van de gemeente Wildervank, die gedeeltelijk bij -het aangrenzende Veendam wordt gevoegd en gedeeltelijk bij de gemeente Onstwedde, zullen in het hoge noorden op 20 november tussentijdse gemeente- raadsverkiezingen worden gehouden.

Op 18 november zullen de heren mr.

E. H. Toxopeus en H. Wiegel in Veen- dam een verkiezingstoespraak houden.

Een gezamenlijke ledenvergadering van de VVD-afdelingen Veendam en Wildervank heeft een kandidatenlijst op- gesteld met als lijsttrekker de heer drs.

W. L .. Christiaanse uit Veendam. De af- delingen WildervaTik en Onstwedde kozen de heer W. H. Smit uit Stadskanaal-0 als _hun aanvoerder in de verkiezingen.

Uiteraard is een propagandacommis- sie reeds enige tijd aan het werk om een zo gunstig mogelijke uitslag voor de VVD te verkrijgen.

Ledenwerf- actie 1968

Ja, ·dank u wel, het gaat goed met onze ledenwerfactie.

Vrijdag 15 november wordt onze laatste advertentie geplaatst in de bladen van de Nederlandse Dagblad Unie.

U mag natuurlUk ook ná 15 no.

vember nog leden aanbrengen, maar u m o e t in ieder o-eval vóór 15 november wel even"' met uw buurman of die goede kennis in orde maken dat een ingevulde lidmaatschapscoupon aan het al- gemeen secretariaat wordt gezon- den.

Zorgt u er voor dat onze consuls in de laatste week van onze ledenwerfcampagne de han- den meer dan vol hebben!

Ook nieuwe consuls zijn nog steeds van harte welkom. Wan- neer zij ons hun naam en adres opgeven, ontvangen zij het bijzon- tier goed Yerzorgde propagan-

!lamateriaal.

Laten WIJ elkaar voor deze laatste week nog veel succes toe- wensen!

Lamlelijke Progragande-commi.ssie

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

BODEGOM

SPIJKENISSE

Gebouwen van gewapend betonnen

prefabs voor versthiliende doeleinden.

Vloerplaten in normale afmetingen of pasplaten volgens opgegeven maten.

Broeibakken en alle onderdelen voor de tuinbouw.

Spreekbeurten

Periode ''an 8 november tot en met 9 tlecember

8 nov.

8 nov.

11 nov.

11 nov.

11 nov.

11 nov.

11 nov.

14 nov.

14 nov.

17 nov.

18 nov.

18 nov.

18 nov.

18 nov.

18 nov.

20 nov.

20 nov.

20 nov.

20 nov.

21 nov.

21 nov.

21 nov.

22 nov.

22 nov.

22 nov.

22 nov.

23 nov.

25 nov.

25 nov.

25 nov.

28 nov.

29 nov.

29 nov.

29 nov.

2 dec.

2 dec.

2 dec.

9 dec.

9 dec.

9 dec.

9 dec.

9 dec.

9 dec.

Utrecht (20.00 uur, Jaarbeurs-restau- rant)

Lopik (20.00 uur, Dorpshuis Wieler- oord; onderwerp: De machtsverhou- ding in onze wereld)

Deventer (20.00 uur, hotel De Keizer) Kampen (20.00 uur, Stadsherberg) Weesp (20.30 uur, restaurant De Adelaar; onderwerp: Kiezer-Gekozene) Delft (21.00 uur, Prinsenvloot a. d.

Wijnhaven; liberale avond) Franeker (liberale sociëteit) Middelburg (jDe nieuwe Doelen; on- derwerp: Miljoenennota en de ge- volgen daarvan voor de midden- groepen; samenwerking met af- delingen Vlissing~n en Goes) Ter Apel (De Posthoorn) Amsterdam (kadercursus)

Veendam en Onstwedde (i.v.m. ge- meenteraadsverkiezingen)

Groningen (onderwerp: De inter- nationale politieke situatie; liberale sociëteit)

Heerhugowaard (20.00 uur, café Veenboer; onderwerp: Een liberale kijk op heden en morgen)

Oosterhout (20.00 uur, restaurant Flora; onderwerp: Het zelfstandig bedrijf en het vrije beroep: West- Noord-Brabant)

Leiden (20.00 uur, restaurant v. d.

Heyden; onderwerp: Buitenlands beleid)

Wageningen (17.30 uur, maaltijd liberale studenten)

Gouda (Vrouwengroep)

Delft (liberale studenten; koffietafel) Warnsveld (onderwerp: BTW) Leiderdorp

Dieverbrug (20.00 uur, hotel Blok;

afdeling Meppel e.o.) Waalwijk

De Bilt - Bilthoven

Dokkum (20.00 uur, De Harmonie;

forum politieke partijen)

Olterterp (Statencentrale Heerenveen) Stichtse Heuvelrug

Sleen (20.00 uur, zaal Hoekman;

propaganda-feestavond JOVD Z.O.- Drenthe)

Wassenaar (forum over partijver- nieuwing voor cursisten opleidings- centrum PTT Voorlinden)

Beilen Maarssen

Rijswijk (gebouw Irene; depat PSP- VVD over de NAVO)

Delfzijl (20.00 uur, hotel Dik; onder- werp: Op weg naar een nieuwe toe- komst)

Winschoten (onderwerp: Een liberale kijk op de toekomst)

Niekerk (forum)

Leeuwarden (Politiek Café, Noord- vliet 13)

Assen (Liberale Club) Pesse (hotel Moes)

Zeist (20.00 uur, Figi; onderwerp:

China)

Delft (21.00 .uur, Liberale avond) Leidschendam e.o.

Arnhem (Vrouwengroep)

Velsen (onderwerp: Een liberale kijk op de toekomst)

Emmen

Mr. J. F. G. Schlingemann

G. Koudijs

Mr. E. H. Toxopeus H. Wiegel

Mr. J. G. Rietkerk Ir. D. S. Tuijnman en J. Sonneveld

Mr. H. V. Riel

Mr. F. Portheïne R. Zegering Hadders Drs. G. M. V. v. Aardenne Mr. E. H. Toxopeus en H. Wiegel

Mr. H. v. Riel

Mr. dr. C. Berkhouwer

Mr. F. Portheïne

Mr. J. F. G. Schlingemann R. Zegering Hadders Mevr. mr. E. Veder-Smit Mr. F. Portheine

·Mr. F. Portheïne Mr. J. G. Rietkerk Ir. H. J. Louwes Mr. H. E. Koning Mr. W. J. Geertsema Mevr. mr. E. Veder-Smit H. Wiegel

Mr. F. Portheïne

H. J. L. Vonhoff

Mr. F. Korthals Altes Mr. H. E. Koning Mr. W. J. Geertsema Mr. <lr. C. Berkhouwer en dr. B. v. d. Lek (PSP)

H. J. L. Vonhoff H. Wiegel

R. Zegering Hadders Mevr. mr. E. Veder-Smit H. Wiegel

R. Zegering Hadders Mr. H. v. Riel Mr. H. E. Koning G. Koudijs

Mr. J. F. G. Schlingemann H. Wiegel

jDrs. Th. H. Joekes

Radio-uitzending van de VVD: donderdag 21 november van 18.20

tot 18.30 uur over de zender Hilversum 11

(298

meter).

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

• Rechtse perikelen

Het loopt in links-radicale kring met de samenwerkingsplannen nog lang niet op rolletjes. Maar met wat zich

"rechts" noemt is het welhaast nog

treuriger gesteld. ·

Het melodrama van de Borenpartij, welker leider, de heer Koekoek, eens droomde 25 zetels in de Tweede Kamer te zullen halen, heeft nu geleid tot een splitsing in drieën. De na talrijke persoonlijke ruzies en wederzijdse beschuldigingen afgescheiden groep- Harmsen heeft nu onder de (voor- lopige?) naam "Binding Rechts" een nieuwe "rechtse" partij opgericht. Met dien verstande, dat de fractiegenoot van de heer Harmsen in de Kamer, mr.

Kronenburg, het heeft laten afweten en niet meedoet in deze groepering. Zo was althans de situatie op het ogenblik dat wij dit schrijven.

Wie gedacht had, dat nu alle

"rechtsen" zouden juichen, heeft het echter mis. Van een werkelijke rechtse concentratie of zelfs van enig uitzicht daarop is geen sprake. Het maandblad

"Burgerrecht" stelt althans de heer Lo- dewijk Sas, een aanhanger kennelijk van de splintergroep Christelijk Demo- cratische Unie (CDU), welke bij de laatste Kamerverkiezing met ruim 45.000 stemmen geen Kamerzetel wist te behalen, in de gelegenheid om ·onder de opvallend gezette kop: "Een kwade dienst aan de rechtse zaak", ' dit be- denksel van de heer Harmsen af te kraken.

Wanneer, zo betoogt de schrijver in

"Burgerrecht", ter rechterzijde van de politiek in Nederland ontwikkelingen worden bedreven die een smet werpen op het aanzien van "rechts" (de aanha- lingstekens zijn van de schrijver), wordt dit onwillekeurig medeverhaald op hen die serieus en oprecht bouwen aan de rechtse politiek. Aan de ernst en oprechtheid. van de Binding-Rechts- mensen, moeten wij, zo bezweert ons de schrijver, helaas twijfelen. In de eerste plaats ontlokken leuzen als

" ... en gezamenlijk het vaandel van de vrijhéid te heffen en op te marche- ren tegen de linkse draak ... " alleen maar gevoelens van verkneutering bij diegenen die "rechts" niet zijn toege- daàn. Uitnodigingen in deze trant:

" ... Hebt gij een uitnemend talent tot spreken, welnu zoekt een gelegenheid om ons volk toe te spreken en te over- tuigen ... " en andere (volgens de heer Sas) aan "Volk en Vaderland" herinne- rende teksten blameren "zelfs de goede rechtse zaak". Wat "normaal rechts"

moet typeren is. het gezonde verstand.

Daarmee alleen kan naar de schrijver betoogt de door "Binding. Rechts"

gesignaleerde "linkse draak" worden verslagen, niet met holle bombastetie waarvan de nare smaak ons nog te

bekend voorkomt.

• Mr. Kronenburg

Klinkt hetgeen de heer Sas in "Bur- gerrecht" contra de schepping van de heer Harmsen stelde tot zover nogal redelijk, zijn slotbetoog wordt toch weer gehouden in de bekende ruzietoon. De activiteiten van de "Binding Rechts"-groep zijn beneden peil. Men zegt op de CDU te mikken, knoopt besprekingen op bestuursniveau aan, maar komt dan met zodanige "on- beschaafde voorwaarden" (de CDU zou de bij haar aangesloten leden van de Noodraad op straat moeten mikken) dat deze besprekingen al bij voorbaat af- ketsen, waarbij men dan achter de rug van het CDU-bestuur om inmiddels indi- viduele leden naar binnen lokt.

Dit ldnderspel krijgt volgens de schrij- ver zelfs een crimineel karakter wan- neer men een oud-penningmeester van de CDU, zekere H. J. D. W. (de heer Sas noemt de naam voluit, maar dat zullen wij niet doen), die "al langer dan een half jaar de kasgelden en bescheiden van zijn partij achterhoudt" en weigert af te dragen, een oproep in "Binding Rechts" laat ondertekenen, waarin alle

" e e r 1 ij k e C D U - 1 e d e n " wor- den opgeroepen, op de stichtingsverga- dering van de nieuwe partij te komen ...

Het criminele wordt dan weer "lach- wekkend leugenachtig" als men het heeft over het overlopen van de afdelin- gen Overijssel en Gelderland der CDU naar "Binding Rechts". Lachwekkend, omdat naar de schrijver ons onthult, de

afdeling Overijssel welgeteld één lid zou omvatten, dat bovendien zijn contributie over 1968 niet heeft betaald en de afde- ling Gelderland zes leden groot is, van wie nog geen enkel bedankje bij het secretariaat der CDU bekend was, toen de heer Sas zijn artikel schreef.

De mededeling van de heer Harmsen, dat zich al zestig CDU-ers hadden aan- gemeld noemt de Burgerrecht-schrijver dan ook , , een pertinente leugen''.

Laatstgenoemde verzekert dan, dat hij juist daarom "tot deze onverkwikke- lijke, kleingeestige details afdaalt om het bedrog, waarmee sommigen de rechtse zaak menen te moeten dienen, krachtiger aan de kaak te stellen."

En dan volgt ten slotte waar het hem, als CDU-man, waarschijnlijk vooral om zal gaan: het pousseren van mr. Kro- nen burg. Het doet hem namelijk vreug- de om te vernemen, dat "het Boerenka- merlid mr. H. C. J. M. Kronenburg aan deze gang van zaken geen deel wenst te hebben". Hij besluit met deze wens:

"Hopelijk slaagt ,rechts' er in, op een meer serieuze en fatsoenlijke wijze tot.

partijformatie te komen en is mr. Kra- nenburg bereid, in dezen de deur te openen".

Het ligt misschien aan ons, maar vooralsnog geven wij, gezien al het bo- venstaande, ook deze "rechtse" actie weinig kans, of de deur nu opengaat of toch nog gesloten blijft!

• Verbroken machtsevenwicht

Verleden jaar is van officiële de- fensiezijde zowel aan de pers als in voordrachten o.a. een overzicht gegeven van de sterkte der strijdkrachten van het Warschaupact. De bedoeling daar- van was uiteraard om de a·andacht te vestigen op een geleidelijke verstoring van het machtsevenwicht, waaraan wij ter wille van de veiligheid van de westerse wereld niet voorbij zullen mo- gen gaan.

De heer Imkamp, van D'66, verweet de minister tot diens begrijpelijke ver- ontwaardiging toen op hoge toon, dat die voorlichting tendentieus was. Te- recht kon minister Den Toom bij de voorbehandeling van de defensiebegro- ting in openbare commissievergadering thans vaststellen, dat toch wel was ge- bleken dat een volkomen juist overzicht was gegeven.

Dat inmiddels de situatie nog is verscherpt en het machtsevenwicht zo- wel te land in Midden-Europa als mari- tiem in het Middellandse Zee-gebied nog meer in het nadeel van de Navo dreigt te veranderen, wordt nu toch wel alge- meen erkend.

Mede naar aanleiding van opmerkin- gen van onze geestverwant de heer Koudijs over de toeneming van de mari- tieme Sowjet-macht hebben minister Den Toom en staatssecretaris Van Es daar nog een boekje over open gedaan.

Uit hun opsomming bleek, dat sedert 1964, maar vooral toch wel sinds 1967, de Sowjet-concentratie daar enorm is toegenomen.

Werd de Middellandse-Zeevloot door de Sawjets aanvankelijk slechts ge- bruikt als een verbindingsmiddel tussen de vloot van de Zwarte Zee, de Middel- landse Zee en de noordelijke vloot thans bestaat de Sowjetvloot in dit gebled uit (twee) kruisers met de modernste pro- jectielen, die op een afstand van 200 zeemijlen een doel kunnen aanvallen, uit onderzeeboten (gedeeltelijk nucleair) en hulpschepen. In september jl. is daar ook nog een helikopter-vliegkampschip aan toegevoegd, dat geschikt is voor onderzeebootbestrijding, maar ook kan worden gebruikt voor landingsoperaties.

• Ook Israël bedreigd

Het is duidelijk dat door de aanwezig- heid van de Sowjet-vloot in de Middel- landse Zee de taak van de Navo-vloten, die in deze zee opereren, gecompliceer- der is geworden en dat met een extra dreiging op de zuidelijke flank moet worden rekening gehouden.

Uiteraard juichte staatssecretaris Van Es de inschakeling van de Britse vloot in de Middellandse Zee toe, omdat de maritieme verdediging in dat gebied daardoor is versterkt. Ook de marines van Italië, Griekenland en Turkije leve- ren in dit verband een duidelijke bijdra- ge.

Er is nog eeJ1 ander aspect, waarop de heer Koudijs vragenderwijs de aan-

Mr. l{ronenburg, de rechtse leider?

(Zie • Rechtse perikelen)

Dr. Veerman, voorzitter van de ARP (Zie e Vriezen of dooien?)

•

dacht vestigde. Betekent, zo vroeg hij, de aanwezigheid van deze Sowjetvloot in de Middellandse Zee niet, dat in een eventueel volgend conflict tussen de Arabische landen en Israël dit laatste land overzee van de buitenwereld zal zijn afgesloten?

In antwoord daarop moest minister Den Toom volmondig toegeven, dat niet alleen de aanwezigheid van de Middel- landse Zee-vloot op de zuidflank van de Navo, maar ook de invloed, welke zij kan hebben op een oorlogssituatie in het Midden-Oosten, ons zorg baren. Als de Russen dat zouden willen zouden zij een aanzienlijke steun kunnen geven aan de V AR en de andere landen, die tegen Israël optreden. En dat dan nog afge- zien van de grootscheepse oorlogsleve- ranties, waar:van de Sowjet-Unie met name Egypte, Syrië en Algerije voorziet.

Gezien de machtsverschuiving zowel in Midden-Europa als in het Middel- landse Zee-gebied, zien wij het Navo-be- raad met belangstelling tegemoet. In de Navo wordt thans een diepgaande poli- tieke en militaire analyse gemaakt. De- ze zal in de Navo-vergadering van 14 tot en met 16 november in Brussel wor- den besproken. Daarvan zal het blijkens mededeling van minister Den Toom af- hangen, welke maatregelen (ook) de Nederlandse regering bereiel is te ne- men in het lmder van de Navo.

flad het aan het bekende vaste ge- zelschap: PvdA, PPR, D'66 en PSP ge- legen, dan zouden de Nederlandse mi- nisters met gebonden handen naar dat Navo-beraad zijn gegaan. De fracties stemden (met één uitzondering) voor een desbetreffende motie-Aarden (PPR), welke nog een uitloopster vormde van de algemene politieke beschouwin- gen. Zij werd in de Tweede Kamer ver- worpen met 48 tegen 75 stemmen. De

vrijdag 8 november 1968 - 3

uitzondering bij de voorstemmers was de socialistische oud-verzetsman Fr.

Goedhart, die met de overige partijen tegen de motie-Aarden stemde.

• Vriezen of dooien?

De nieuwe voorzitter van de Anti-Re- volutionaire Partij, dr. A. Veerman, te- vens lid van de Tweede Kamer, herin- neren wij ons ·uit de tijd dat hij nog parlementair reelacteur was van het dagblad Trouw, als een prettige collega, zeer principieel, maar tegelijk met een wijze bezadigdheid. Die bezadigdheid komt hem in zijn nieuwe partijfunctie stellig te pas, want er valt in de ARP tegenwoordig daar kan de heer Biesheuvel van meepraten - heel wat te plooien.

Toch zal de heer Veerman moeten oppassen, die bezadigdheid niet zover door te voeren dat een sfeer van: het kan vriezen of het kan dooien rondom zijn figuur ontstaat. ·In de politiek moet men nu eenmaal meermalen kiezen en men kan niet iedere uitspraak die men doet zelf onmidde)lijk of kort daarna weer relativeren 'of halverwege teniet doen. Er is reden dat aldus te stellen, zoals wij met een paar recente voor- beelden zullen aantonen.

Op een bijeenkomst te Naaldwijk van plaatselijke partijbestuurders had dr.

Veerman het huidige kabinet geprezen, omdat het rust en evenwicht· in het bestuur had gebracht. Een goed deel van de populariteit van dit kabinet schreef hij toe aan minister-president De Jong. "De heer De Jong is een rustig en wijs man; Cals was niet zo rustig en ook niet zo wijs", aldus dr.

Veerman. Hij noemde dit kabinet -

"dat op rozen zit" - ook geen over- gangskabinet "We leven alleen in een overgangstijd, waarin het politieke le- ven zich in de partijen afspeelt."

Waarschijnlijk is de nieuwe partij- voorzitter wat geschrokken doordat men in sommige kringen daarin een aanwij- zing meende te zien, dat de ARP toch wel zou zijn te vinden voor de gedachte om het kabinet-De Jong en de politiek, welke het voert, tot inzet van de volgen- de verkiezingen te maken. Hij haastte zich althans enkele dagen later, op de najaarsvergadering van het zgn .. partij- convent (evenals "moderamen" hoort dit nog, ondanks alle progressiviteit, tot het typisch anti-revolutionaire woordge- bruik) zijn gehoor te laten weten dat men de huidige regeringscombinatie niet mocht zien als het begin van een bepaalde politieke concentratie. Op die basis, zo betoogde hij, is zij niet tot stand gekomen en dat kan zij ook. niet worden. Dat moet uit het interim-rap- port van de "achttien" wel zijn geble- ken.

Dan een progressieve concentratie?

Ook hier kan het vriezen of dooien. Hij waarschuwde, zo meldden ons de dag- bladverslagen, tegen het verschijnsel van de exclusiviteit, dat zich bij de pro- gressieve concentratie voordoet. Hij betreurde dit verschijnsel, maar be- greep het ook wel.

Het bssluit van de AR-radicalen (mr.

Idenburg en aanhangers) om als dona- teurs voor de PPR van de heer Aarden te gaan optreden, noemde dr. Veerman een "onverstandig besluit", al had hij ook daarvoor wel weer "begrip".

En ten slotte over de gedachte van een stembusakkoord: "Een stembusak- koord· voor de verkiezingen wijzen wij af, maar het is wel mogelijk dat de ARP een voorkeur uitspreekt''.

Het is allemaal wel erg vaag, al heb- ben wij daar op . onze beurt dan wel weer enig "begrip'.' voor, gezien de ver- houdingen in de ARP.

• Kiezersonderzoek

Wanneer het ene opinie-onderzoek (dat van de GPD-bladen) uitwijst dat de VVID zes zetels in de Tweede Kamer zou winnen en anderhalve week later een ander onderzoek (van de VA- RA) wil doen geloven dat de VVD één zetel zou verliezen, dan past op de vraag wat dit resultaat ons voor zover het de VVD betreft zegt, alleen maar het antwoord dat ons Kamerlid de heer Wiegel maandagavond voor de televisie gaf: "Gekker kan het niet. Het enige dat het mij zegt IS dat het niets zegt".

Zolang vrijwel g-elijlüijdig gehouden opinie-onderzoeking-en in Nederland noO' dergelijke tegenst~llingen opleveren, di~

met een reelelijke fouten-marge niets meer te mal<en hebben, zijn zij waarde- loos en werken zij misleidend. Wij wil- len er, zo kort vóór de afsluiting van ons blad, deze week dan ook maar niets n1eer over zeggen.

A.W. ABSPOEL

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht

61

's-Gravenhage Telefoon (070) 604803

Giro 67880