Heldere kaarten voor heldere kaders
Zoek iemand met een andere kaart
bespreek hoe het beschreven thema
geldt voor jou of in jouw netwerk
Een slim sociaal domein door design
research
Doorontwikkeling van het sociaal domein in Alphen aan den Rijn
Alphen aan den Rijn, 2019
Vandaag
1. Wat is het vertrekpunt in Alphen aan den Rijn 2. Hoe pakken service designers dit aan?
● co-creatie en co-design
● itereren
● interventies om gedrag te beïnvloeden
3. Wat is het vervolg?
4
1. VERTREKPUNT
In 2015 is het sociaal domein uitgebreid.
Met ingang van 2018 heeft de gemeente het lokale stelsel ingericht.
Nu is het tijd om te
optimaliseren. Zowel
op het vlak van het
vinden van de weg
naar hulp áls in de
samenwerking tussen
kernpartners.
6
OPEN DEUREN
Een samenwerking tussen de gemeente, medewerkers van het serviceplein, de
kernpartners en
ontwerpers.
7
Onderzoek 1:
Hoe zorgen we er samen voor dat een inwoner met een hulpvraag snel de juiste en volledige hulp vindt?
En hoe zorgen we voor optimale
samenwerking tussen de
verschillende partners?
OPEN
DEUREN
Onderzoek 2: Heldere Kaders Kaders als uitgangspunt in 2015:
- Meer hulp in de groep, minder individueel - Werken aan zelfredzaamheid
- Werken vanuit een duidelijke hulpvraag - Focus op talent
- Stimuleer betrekken van eigen netwerk - Eigen regie van de klant op de vraag
..deze kaders
zijn geëvalueerd
en geëxploreerd
De onderzoeken hebben veel overlap
- Je krijgt andere inzichten als je vanuit het perspectief van de inwoner naar de keten kijkt
- Inwoners in het systeem krijgen voldoende hulp maar met slimmer samenwerken ontstaat meer impact
- Mensen eerder bereiken lukt alleen met deuren op andere plekken - Aansluiten bij het gewone leven is kansrijk
.. en geven waardevolle uitgangspunten
2. BELEID DOOR DE
OGEN VAN DE KLANT
De inzet van service design
Design thinking
Onze mindset
12
Wat wij zien
Contextmapping
Latente behoeften
Contextmapping
Latente behoeften
1
Voorbeeld
INZET DESIGN THINKING OP 3
FACETTEN
en de impact op de organisatie
1. Co-creatie om samen
onderzoek te ontwerpen
18
1. Co-creatie en co-design
● Je weet niet wat je gaat ontdekken als je het perspectief van de inwoner bekijkt.
● Hoe houd je iedereen betrokken en voorkom je dat ze terugschieten?
● Proces is nog belangrijker dan het rapport
2. ITEREREN
Ervaringen met uitproberen van nieuwe
ideeën en oplossingen in de praktijk
20
20
Waarom itereren?
1. Als organisatie balanceer je tussen het juiste doen volgens het systeem en het juiste doen voor inwoners. Door met de nieuwe
oplossingen te experimenteren ontdek je exact waar het mogelijk gaat wringen
2. Kleine experimenten (iteraties) dagen
medewerkers uit om stapsgewijs oplossingen te verzinnen. Meer creativiteit en betrokkenheid.
3. Experimenteren (prototyping) om in korte tijd te
ontdekken wat effectief is. In plaats van het
optuigen van een omvangrijk pilotplan.
DE BRIEVENMARKT
22
Wat willen we testen?
● Als je aansluit bij een activiteit bij een informele lokatie, kom je dan makkelijker met hulpvragers in contact?
Laagdrempelig moment
● Moeilijke brieven en communicatie
● Contact met inwoners
● Vroegsignalering
De Brievenmarkt
Meteen aanspraak
24
Het gesprek aanknopen bij de bezoekers
Doorvragen
26
Het is altijd geslaagd:
samen evalueren
Itereren kan je leren
3. Ontwerpen van
interventies om gedrag in de organisatie te
beïnvloeden
Hoe bouw je de context
voor een effectief resultaat?
29
mensen zoeken hulp buiten formele netwerk hulpvraag formuleren kost tijd
regels gaan voor de vraag
inwoners kennen geen verschil hulp- en
dienstverlening
overslaan van voorliggend veld op grensvlakken professionals en op grensvlakken
professionals en
Context
kaart
30
Optimaliseren van de dienstverlening vraagt om andere keuzes. Een
andere manier van denken.
Hoe kan je als je de impact van een probleem weet,
het kader anders definiëren? Om een oplossing
meer kans van slagen te geven. Dit noemen we
nieuwe oplossingsframes.
Opbouw
Welke inwoners bereik je nu wel, en welke niet?
BEELD VAN HOE HET NU GAAT
Wat is het effect van hoe het nu gaat op de IMPACT OP INWONER
Wat wordt de nieuwe invalshoek?
OPLOSSINGSFRAME
32
BEELD
soepel
Inwoners vinden laagdrempelig hulp. Het informele netwerk voelt als sociale steun en voelt vertrouwd.
stroef
Partners uit het informele netwerk lossen zorgen graag zelf op. Hierdoor komt hulpverlening soms te laat op gang.
Toegang: huidig frame:
HET FORMELE EN INFORMELE NETWERK ZIJN NIET
MET ELKAAR VERBONDEN
soepel
Inwoners vinden laagdrempelig hulp. Het informele netwerk voelt als sociale steun en voelt vertrouwd.
stroef
Partners uit het informele netwerk lossen zorgen graag zelf op. Hierdoor komt
Huidig frame:
HET FORMELE EN INFORMELE NETWERK ZIJN NIET MET ELKAAR VERBONDEN
Voorbeeld
Vrouwen die bij Stichting Vrouw komen
BEELD IMPACT
34
● Creëer een infrastructuur waarin
hulpverleners en informele netwerken elkaar kennen, kunnen bereiken en regelmatig kunnen ontmoeten
● Faciliteer ruimtes of activiteiten voor organisaties uit het informele netwerk
● Dit frame hebben we getest met experiment ‘De Brievenmarkt’.
Nieuw frame #2:
PUBLIEKE ORGANISATIES, ENERGIEKE INWONERS EN
INFORMELE NETWERKEN VORMEN EEN ZORGNETWERK
Aan de slag!
36
soepel
Inwoners met een duidelijke hulpvraag voelen zich gehoord, krijgen weer vertrouwen en rust in hun hoofd.
stroef
Een deel van de inwoners bereik je niet, omdat ze zich schamen, hun hulpvraag niet onder woorden kunnen brengen of onderschatten, of niet weten waar ze moeten zijn.
Toegang: Huidig frame:
EEN DUIDELIJKE HULPVRAAG LEIDT TOT HULP
BEELD
37
Voorbeeld
Vragen naar huiswerkbegeleiding, zoeken naar werk.
soepel
Inwoners met een duidelijke hulpvraag voelen zich gehoord, krijgen weer vertrouwen en rust in hun hoofd.
stroef
Een deel van de inwoners bereik je niet, omdat ze zich schamen, hun hulpvraag niet onder woorden kunnen brengen of onderschatten, of
Huidig frame:
EEN DUIDELIJKE HULPVRAAG LEIDT TOT HULP
BEELD IMPACT
38
Wat wordt jullie oplossingsframe?
En welk verschil verwacht je daar
mee te maken?
10 minuten
Wat is een ander oplossingsframe?
wat is de verwachte impact?
40
● Beeldvorming over hulp vragen beïnvloeden vanuit de Gemeente
● Pas de telefoon instructie aan bij het KCC
● Versterk de banden met tussenliggende partijen, zoals Stichting Vrouw, die al praten met mensen over hun zorgen.
