Keuzes in Kaart
2013-2017
Effecten van tien
verkiezingsprogramma’s op economie en milieu
27 augustus 2012
Organisatie
• Opnieuw samenwerking CPB en PBL
• 10 deelnemende partijen
- alle partijen nu Tweede Kamer m.u.v. Partij voor de Dieren
• Omvangrijker dan ooit
- op grond van evaluatie: herintrede macro en koopkracht - planbureaus proberen omvang te beperken
- extreme tijdsdruk door val kabinet en begrotingsakkoord
› onwenselijk, vanwege controle en discussie met partijen
- ca 80 medewerkers, velen meer dan fulltime, vanaf begin mei - 2468 maatregelen
CPB / PBL
Organisatie (vervolg)
• Vooral dikker, maar dat is schijn: bijlage dit keer in druk
• Planbureaus baseren zich op aangeleverde voorstellen partijen - dus niet op partijprogramma’s of media-uitingen
- aangeleverde voorstellen vermeld in bijlagen
• Concept-MEV niet verwerkt
• Europa
- stelt randvoorwaarden beleid - geeft risico
Uitgangssituatie
EMU-saldo Houdbaarheids-
saldo EMU-schuld Basispad KiK verwacht niveau in % bbp in eindjaar
2008-2011 1,0 -1,5 38
2011-2015 -2,9 -4,5 74
2013-2017 -2,6 -1,1 74
CPB / PBL
Korte / middellange termijn (2017)
• Macro model Saffier - inverdieneffecten
- zelfde model als bij Begrotingsakkoord 2013
• Opbrengsten hervormingen veelal pas op termijn zichtbaar - daarom: zowel korte (2017) als lange termijn (2040)
• Tempo is kwestie van timing
• Timing is belangrijk gezien:
- omvang maatregelen - recessie
EMU saldo 2017 ex ante
-3,0 -2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
% bbp
-3,0 -2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
% bbp
CPB / PBL
EMU saldo 2017 ex ante (links) en ex post (rechts)
27 augustus 2012
7 Keuzes in Kaart 2013-2017
-3,0 -2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
% bbp
Houdbaarheid
-1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
% bbp
CPB / PBL
Overheidsschuld 2017
27 augustus 2012
9 Keuzes in Kaart 2013-2017
-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
% bbp
BBP-volume 2017
-2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
CPB / PBL
Werkloosheid 2017
27 augustus 2012
11 Keuzes in Kaart 2013-2017
-2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%-punt
-2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%-punt
Werkloosheid 2017 (links) en structureel 2040 (rechts)
-2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%-punt
CPB / PBL
Werkgelegenheid structureel (2040)
27 augustus 2012
13 Keuzes in Kaart 2013-2017
-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%-punt
Koopkracht, mediaan (2013-2017 cumulatief)
-4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
CPB / PBL
Koopkracht, lage versus hoge inkomens
27 augustus 2012
15 Keuzes in Kaart 2013-2017
-3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 6 7
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
Koopkracht, uitkering versus werkenden
-7 -6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
CPB / PBL
Marktwerking zorg, meer (+) of minder (-)
27 augustus 2012
17 Keuzes in Kaart 2013-2017
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
+/- -- - +/- -- +/- +/- +/- +/- 0
Netto ombuigingen zorg (2017)
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK mld euro
CPB / PBL
Bbp-effect onderwijs, structureel
27 augustus 2012
19 Keuzes in Kaart 2013-2017
-0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
Woningmarkt welvaartswinst
-1,0 -0,8 -0,6 -0,4 -0,2 0,0 0,2 0,4 0,6 0,8
VVD PvdA PVV CDA SP D66 GL ChrU SGP DPK
%
CPB / PBL
Energie en Klimaat: hernieuwbare energie
27 augustus 2012
21 Keuzes in Kaart 2013-2017
Natuur: Biodiversiteit
CPB / PBL
Keuzes in Kaart 2013-2017 27 augustus 2012 23
